İçeriğe atla

Cadde

Bağdat Caddesi

Cadde, bir yerleşim birimindeki ana yollardan her biri. Bununla birlikte bazı tali yollar da cadde olarak adlandırılabilir. Caddeler genellikle sokaklardan büyüktür ve ağırlıklı olarak taşıt trafiğine ayrılmıştır. Genellikle her iki yanında sıralı ağaçlar bulunan kaldırımlar ve binalar bulunur ve bazı caddeler orta refüje de sahiptir.

Büyük şehirlerde caddeler çoğunlukla asfalt yüzeylidir.

Etimoloji

Cadde sözcüğü Türkçeye Arapça cadde (ana yol, geniş yol) kavramından geçmiştir.

Tarihçe

Caddeler, çok eskilerden beri ulaşımda kullanılmaktadır. Özellikle Mezopotamya'da bulunan Ur şehrindeki caddeler, Çin'de, Roma'da ve Antik Yunanistan'da rastlanan yollar dünyanın en eski caddelerini oluşturmaktadır.

Cadde tanımı çağlara göre değişiklik göstermiştir. Başta, taştan örülmüş tüm yollar cadde niteliği görürken, günümüzde özellikle otomobilin icadıyla beraber asfalt yollar cadde standardını oluşturmaktadır. Günümüz dünyasında ise caddeler, günlük yaşamda oldukça yoğun bir dolaşıma sahip, yayalara ve taşıtlara hizmet eden bir tür ulaşım birimi olarak görülmektedir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstiklal Caddesi</span> Beyoğlunda bir cadde

İstiklal Caddesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Tünel Meydanı ile Taksim Meydanı arasında yer alan popüler bir caddedir. 19. yüzyılın sonlarından günümüze dek Türkiye'nin en popüler caddesi olma ünvanını koruyan cadde, 1,4 km uzunluğundadır. Orta noktası Galatasaray Lisesi'nin yanından geçen Yeniçarşı Caddesi'nin caddeyi kestiği ve 50. Yıl Anıtı'nın bulunduğu yer kabul edilir. Ortalama olarak 74 metre yükseklikte yer alan İstiklal Caddesi idari olarak 9 ayrı mahalleyi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Dublin</span> İrlandanın başkenti

Dublin, İrlanda’nın başkenti ve aynı zamanda en büyük şehri. Ülkenin doğu kıyısının ortasında, Liffey Nehri'nin ağzında, Dublin Kontluğu'nun merkezinde yer almaktadır. Viking yerleşimlerinin merkezi olarak kurulan şehir, Orta Çağ’dan beri İrlanda’nın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Asfalt</span> Yol yapımında kullanılan yapı malzemesi

Asfalt, dayanımlı akmaz halden katı hale kadar değişkenlik gösteren siyah, kahverengi ve gri tonlara sahip organik bir maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Nostaljik tramvay</span>

Nostaljik tramvay, şehir içi yolcu taşımacılığının yanı sıra, tarihi, kültürel ve turistik amaçlı işletilen raylı sistem. Genellikle kâr amacı gütmeyen tarihi raylı sistemlerin ana amacı geçmişte ulaşımın nasıl olduğuna dair bir tarih bilinci oluşturmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nişantaşı</span> İstanbulun Şişli ilçesindeki bir semt

Nişantaşı, İstanbul ilinin Şişli ilçesinde, merkezi, Valikonağı Caddesi ile Teşvikiye Caddesi-Rumeli Caddesi'nin kesiştiği kavşakta yer alan anıt taş olan, Meşrutiyet ve Teşvikiye mahallelerinin Vali Konağı çevresindeki bölümlerini kapsayan, ev sahipliği yaptığı dünyaca ünlü markaların mağazaları, kafeler ve eğlence mekanlarıyla tanınan semt. Gerek kuruluşu ve tarihi, gerekse coğrafi ve idari sınırları Teşvikiye ile büyük ölçüde iç içe geçmiş olan Nişantaşı, güneydoğusundan Maçka, güneybatısından Harbiye, batısından ve kuzeybatısından Osmanbey ve doğusundan Teşvikiye semtleriyle sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hierapolis</span> Denizlide bir antik Roma kenti

Hierapolis, Pamukkale (Denizli) yakınlarında bulunan ve Frigler döneminde ana tanrıça Kibele kültünün merkezlerinden biri olarak faaliyet göstermiş bir antik kenttir. Antik coğrafyacı Strabon ile Ptolemaios verdikleri bilgilerde, Karia bölgesine sınır olan Laodikeia ve Tripolis kentlerine yakınlığı ile Hierapolisin bir Frigya kenti olduğunu ileri sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Caddesi</span> Kadıköyden başlayıp Maltepeye kadar devam eden bir cadde

Bağdat Caddesi ya da kısaca Cadde, İstanbul'un Anadolu yakasında bulunan; Kadıköy Belediyesi sınırları içerisinde; Kızıltoprak'tan başlayarak Maltepe Belediyesi sınırlarındaki Cevizli'ye kadar uzanan ünlü bir caddedir.

<span class="mw-page-title-main">Motosiklet</span> Ulaşım aracı

Motosiklet, iki ya da üç tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

Mahāyāna, Budizm’in üç ana kolundan biridir. Kaynağı Hint yarımadasıdır. Budizm’i Hinayana ve Mahayana olarak sınıflandırır. Vajrayana ise Mahayana Budizm’inin bir uzantısıdır. MS 1. yüzyılda Orta Asya ve Çin’e geçmiş, buradan da Doğu Asya’ya yayılmıştır. Günümüze hâlen uygulanmakta olduğu yerler Hindistan, Çin, Tibet, Japonya, Kore, Vietnam ve Tayvan’dır.

<span class="mw-page-title-main">Tünel</span>

Tünel, uluslararası literatürde anlaşma sağlanmış bir tanımı olmamakla birlikte; genel anlamıyla yer altından kazı yapılarak oluşturulan geçitlerdir. Ana kullanım amaçları motorlu taşıt ulaşımı, metro ve demiryolu ulaşımı ve su taşımaktır. Bunların yanı sıra yaya–bisiklet geçişleri, vahşi hayvan geçişleri ya da derivasyon amaçlı daha spesifik amaçlara hizmet eden tünellere de rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Motorlu taşıt</span>

Motorlu taşıt veya otomotiv taşıtı olarak da bilinen motorlu taşıt kendinden tahrikli bir araç olup genellikle tekerlekli, demiryolu üzerinde çalışmayan ve insan veya kargo taşımacılığı için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">SUV</span>

Sport utility vehicle ya da SUV hem çekme kapasitesi hem de kamyonet özelliğine sahip yolcu taşıma aracıdır. Araç hem minivan hem de station wagon özelliklerini bir arada barındırır. Bunun yanında asfalt harici arazilerde hareket edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Sokak</span> yerleşim bölgesinde kamuya açık alan

Sokak; yerleşim yerlerinde, üzerinde ulaşımın sağlandığı, genellikle cadde ve bulvarlardan daha küçük yol. Sokak, yayaların ve taşıtların ulaşımını ve civar binalara erişimini kolaylaştırmak için kullanılır. Mahalle aralarındaki bazı küçük sokaklar taşıt trafiğine uygun olmayabilir. Bununla birlikte yerleşim yerlerindeki sosyo-ekonomik değişikliklere bağlı alarak caddelerden daha geniş sokaklar veya sokak büyüklüğünde caddeler de görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmutpaşa Yokuşu</span>

Mahmutpaşa Yokuşu, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan bir yoldur. Güney-kuzey doğrultusunda Kapalı Çarşı'nın hemen batısından başlayarak Tahtakale'ye iner. İdarî olarak Molla Fenari ve Tayahatun mahalleleri sınırları içinde kalır. Kapalı Çarşı'nın Mahmutpaşa Kapısı'nın açıldığı noktadan başlayarak hafif bir yay çizer ve Tahtakale'de Vasıf Çınar Caddesi'ni keserek sonlanır.

Jansen Planı; 1928 - 1932 yılları arasında Alman mimar Hermann Jansen tarafından Ankara için hazırlanmış olan bir nazım planıdır. Yeni kurulan devletin her alanda diğer illere de örnek olacak modern model kenti olması hedeflenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yol</span> ulaşımda kullanılan, uzun bir şerit şeklindeki sert yüzey

Yol; ulaşımda kullanılan, uzun bir şerit şeklindeki sert yüzey. Doğal nedenlerle oluşmuş veya insan eliyle hazırlanmış olabilir. İnsan, hayvan ve taşıt trafiğinin hızla, kolayca ve emniyetle ilerlemesine yardımcı olur. Yollar, engebeli arazilerde ayak izleri nedeniyle oluşmuş patikalardan çok şeritli otobanlara kadar, büyük çeşitlilik gösterir.

Aynalı Köprü; Ankara'nın Keçiören ilçesinde bulunan tarihi bir taş köprüdür. Kitabesi olmadığı için yapılış tarihi, kim tarafından yaptırıldığı ve mimarının kim olduğu gibi bilgiler hakkında kaynaklar olmasa da, yapının tasarımsal özelliklerine göre Osmanlı zamanında inşa edildiği düşünülmektedir. Aynalı Köprü, Akköprü ile beraber Çubuk Çayı üzerinde bulunan iki tarihi köprüden biridir. Eskiden Çankırı'ya giderken ulaşım bu köprü üzerinden sağlandığı için taşıt geçişine açıkken, artık yapılan alternatif yollar sonucunda sadece yayalar tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul nostaljik tramvayı</span> İstanbul, Türkiyedeki nostaljik tramvay ağı

İstanbul nostaljik tramvayı, İstanbul'da hizmet veren nostaljik tramvay ağıdır. Sistem, Avrupa Yakası'nda hizmet veren T2 Nostaljik Tramvay Hattı ve Anadolu Yakası'nda hizmet veren T3 Nostaljik Ring Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Su yolu</span>

Ulaştırma alanında taşımacılık, nakliye ve seyahat amacıyla kullanılabilen akarsu ve deniz yolları, su yolu olarak adlandırılmaktadır. Gemi gibi yüzen araçlarla her türlü taşıma faaliyeti yapmak için kullanılır. Su yolları okyanusları, denizleri ve ulaşım imkanı bulunan bazı gölleri kapsar. Kanallar dışında hiçbir mühendislik gerektirmez.

<span class="mw-page-title-main">Arazi aracı</span>

Arazi aracı veya arazi taşıtı, asfalt veya çakıllı yüzeylerde ve arazide hareket edebilen herhangi bir taşıt türüdür. Genellikle derin, açık dişlere sahip büyük lastiklere ve esnek bir süspansiyona sahip olmasıyla karakterize edilir. Kamuya açık yollarda veya otoyollarda seyahat etmeyen diğer araçlara genellikle traktörler, forkliftler, mobil vinçler, buldozerler ve golf arabaları dahil olmak üzere otoyol dışı araçlar denir.