Ca'fer bin Yahya el-Bermeki

Ca'fer bin Yahya el-Bermeki (Arapça: جعفر بن يحيى) (767–803), Abbasiler döneminde Fars asıllı devlet adamı.

Babası Harun Reşid’in veziriydi, kendisi de babasından sonra bu görevi devraldı. Bermekiler hanedanının önemli bir üyesiydi. Öncesinde Nava Vihara manastırının eski Budist liderlerindendi. Harun Reşid'in emriyle 803 yılında idam edildi.

İlimlerin koruyucusu olarak bir üne sahipti ve Hint bilimini Bağdat'a tanıtmak için çok çaba gösterdi.^[1] Halifeyi Bağdat'ta bir kağıt fabrikası açmaya ikna etmesiyle tanınırdı; kağıt yapımının sırrı 751'deki Talas Savaşı'nda (bugünkü Kırgızistan'da) Çinli esirlerden elde edilmişti.^[]

Kültür

Caʽfer ayrıca (çoğu çeviride Giafar adı altında) Harun Reşid ile birlikte birçok Binbir Gece Masalları masalında yer alır ve genellikle bir kahraman olarak hareket eder. Örneğin "Üç Elma"da Caʽfer bir cinayeti çözmekle görevlendirilirken, "Attaf Hikâyesi"nde daha çok bir maceracıdır.

Binbir Gece Masalları'ndan ilham alan daha yeni medya, Cafer'i hem kötü adam hem de büyücü olarak tasvir etti:

Bağdat Hırsızı'nın 1940 versiyonunda Conrad Veidt, kralı deviren ve prensesi baştan çıkarmaya çalışan büyücü sadrazam Jaffar'ı canlandırıyor.
Altın Kılıç (1952) filminde Harun Reşid (Rock Hudson), tahtı gasp etmeye çalışan Bağdat halifesinin veziri Cafer (George Macready) ile savaşır.^[2]
Catherine Hermary-Vieille'in Gecenin Sadrazamı (1981) adlı kitabında Halife Harun Reşid'in sevgilisi olarak geçmektedir.
1989'da Prince of Persia video oyunu, Sultan'ın gücünü ele geçiren ve Prenses'i onunla evlenmeye zorlayan Jaffar adında entrikacı bir sihirbazı konu alıyordu. Daha sonraki Prince of Persia oyunlarında, isimsiz bir 'Vezir' ana kötü adamdır ve orijinal oyundaki Jaffar karakterine dayanmaktadır.
1992'de Disney filmi Aladdin'de, orijinal Aladdin masalındaki (isimsiz) bir vezir ve kötü bir büyücünün kompozit bir karakteri olan Jafar adında kötü bir vezir ve büyücü yer aldı.
Magi: The Labyrinth of Magic'in Japon mangasında Jaʽfar, Sindria kralı Sinbad'ın emrinde çalışan genç bir generaldir.

Kaynakça

^ van Bladel, Kevin (2011). "The Bactrian Background of the Barmakids". A. Akasoy, C. Burnett and R. Yoeli-Tlalim (Ed.). Islam and Tibet: Interactions along the Musk Routes. Londra: Ashgate. ss. 43-88.
^ Rovin, Jeff (1987). The Encyclopedia of Supervillains. New York: Facts on File. ss. 168-169. ISBN 0-8160-1356-X.

İlgili Araştırma Makaleleri

Bağdat, Irak'ın başkenti ve en büyük kentidir.

Abbâsîler, Emevî Hanedanı'ndan sonra başa gelerek İslam Devleti'nin yönetimini ve halifeliği beş yüzyıldan daha uzun bir süre elinde tutan Müslüman Arap hanedanı.

Binbir Gece Masalları, Orta Çağ'da kaleme alınmış olan Orta Doğu kökenli edebi eserdir. Prenses Şehrazad'ın hükümdar kocası Şehriyar'a anlattığı hikâyelerden oluşur. Arapçaya çevrildikten sonra yayılmıştır.

Harun Reşid, beşinci ve en tanınmış Abbasi halifesi. 763'te babası Mehdi'nin o zaman bulunduğu İran'da bulunan Rey şehrinde doğdu. 786'da halife olan kardeşi Hâdî'nin ölmesi üzerine halifeliğe geçti. Hayatının çoğunu Bağdat'ta ve hilafetinin sonlarında yerleştiği Rakka şehrinde geçirdi. 24 Mart 809'da Horasan'ın Tus şehrinde öldü ve orada toprağa verildi. Harun Reşid'in halifelik döneminde Abbasiler çok büyük askerî, siyasal, kültürel ve bilimsel gelişmeler kaydettiler.

Mutasım veya Abbas el-Mutasım Billâh Tam Adı: Ebû İshâk "el-Muʻtasım bi’l-Lâh" 'Abbas bin Hârûn er-Reşîd, sekizinci Abbasi halifesi. Harun Reşid'in küçük oğluydu ve annesi Harun Reşid'in Türk asıllı bir cariyesi idi. 833'te kardeşi Memun'un yerine tahta geçti.

<i>Prince of Persia: The Two Thrones</i>

Prince of Persia: The Two Thrones Ubisoft isimli oyun firmasının yaptığı Prince of Persia üçlemesinin üçüncü oyunudur. Üçleme Sands of Time, Warrior Within ve Two Thrones oyunlarından oluşur. İlk Prince of Persia oyunu 1989 yılında Jordan Mechner tarafından yapılmıştır. İlk oyundan sonra çıkan POP2 ve POP3D oyunlarından sonra Ubisoft Prince of Persia oyunun telif haklarını satın alarak oyunu geliştirmiştir. Ubisof'tun yaptığı POP oyunlarında Mechner danışman olarak görev almıştır.

Ebü’l-Hasen Alî b. Nâfi‘ lakabı Ziryab, Endülüs'te Kurtuba'da hükümdarlık süren Emeviler döneminde yaşayan şair, müzisyen, şarkıcı, botanikçi ve coğrafyacı.

Aglebîler, Fâtımîlerden önce Kuzey Afrika'nın bir bölümünde 800-909 yılları arasında hüküm süren emirlik.

Hâdî ya da tam künyesiyle Ebû Muhammed Mûsâ el-Hâdî-İlelhak bin Muhammed el-Mehdî dördüncü Abbasiler halifesidir. Babası Mehdi öldüğünde, 785'te, Abbasi Halifesi olmuş ve iki yıl, 785-786, halifelik yapmıştır. Kısa halifelik döneminde idare ettiği imparatorluğun çeşitli bölgelerinde askerî mücadeleler yapılması gerekmiştir.

Mehdi veya Muhammed el-Mehdî bin Abdullâh Mansûr üçüncü Abbasiler halifesidir. Babası Mansur öldüğünde, 775'te, Abbasi Halifesi olmuş ve 775-785 döneminde on yıl halifelik yapmıştır.

Emin veya Muhammed Emîn Tam Adı: Ebû Abdullâh "Emîn" Muhammed bin Hârûn Reşîd altıncı Abbasi halifesidir. Babası Harun Reşid öldüğünde, 809'da, Abbasi Halifesi olmuş; kendi halifeliğini ilan etmiş olan kardeşi Memun ile bir iç savaştan sonra 813'te idam edilip öldürülmesine kadar, 809-813 döneminde dört yıl sekiz ay halifelik yapmıştır.

<i>Prince of Persia</i> (1989 video oyunu) 1989 yapımı video oyunu

Prince of Persia 3 Ekim, 1989'da Apple II için ilk olarak Jordan Mechner tarafından geliştirilen, bilgisayar oyunlarında görülen animasyon kalitesinde büyük bir sıçramayı temsil eden platform oyunudur. Mechner tüm hareketlerin gerçekteki gibi göründüğünden emin olmak için saatlerce küçük kardeşi David'in beyaz kıyafetle koşma ve atlama filmi üzerinde çalışırken rotoscoping olarak adlandırılan bir yöntemi kullandı. Kavga yöntemi de alışılmadıktı. Ana karakter ve düşmanlar çoğu çağdaş oyunda olduğu gibi menzilli silahlarla değil kılıçlarla savaşıyordu. Mechner oyunu programlamaya başladığında, Kutsal Hazine Avcıları’nın ilk on dakikasının, tehlikeli bir ortam içindeki karakterlerin akrobatik tepkilerini oluşturmak için ana ilham kaynaklarından biri olduğunu söyledi.

Vasık veya Hârûn el-Vâsık Billâh, dokuzuncu Abbasi halifesi olarak 842 ile 847 döneminde hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Muktedir (Abbâsî halifesi)</span>

Muktedir veya Câʿfer el-Muktedir Billah Tam Adı: Ebû'l-Fadıl "el-Muktedir bi’l-Lâh" Câʿfer bin ʿAhmed el-Mu'tedhid onsekizinci Abbasî halifesi ve halifelerin otuzaltıncısıdır. 908-929 ile 929-932 dönemlerinde iki kez halife olmuştur. 25 yıl kadar süren halifeliği döneminde Abbâsî halifeliğinin karakteri değişmiştir.

Beytülhikme veya Bilgelik Evi, aynı zamanda Büyük Bağdat Kütüphanesi olarak da bilinen, ya büyük bir Abbasi devlet akademisini ve Bağdat'taki entelektüel merkezini ya da İslam'ın Altın Çağı sırasında Abbasi halifelerine ait büyük bir özel kitaplığı belirtir. Bilgelik Evi, Abbasi Halifeliğinin çöküşünün ardından fiziksel kanıt eksikliği ve bir anlatı oluşturmak için edebi kaynakların doğrulanmasına güvenerek, resmi bir akademi olarak işlevlerine ve varlığına ilişkin aktif bir tartışmanın konusudur. Bilgelik Evi, 8. yüzyılın sonlarında Halife Harun Reşid'in koleksiyonları için bir kütüphane olarak veya el-Mansur (754-775) tarafından hem Arapça hem de Farsça nadir kitaplara ve şiir koleksiyonlarına ev sahipliği yapmak üzere oluşturulan özel bir koleksiyon olarak kuruldu.

Mutî veya Fadıl "Mutîʿ lillâh" Tam Adı: Ebû’l-Kâsım "Mutîʿl illâh" Fadıl bin Câfer Muktedir Abbasi halifelerinin yirmiüçüncüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Zâfir</span>

Zafir veya El-Zafir bi-din Allah Tam Adı: Ebu Muhammad El-Zafir bi-dīn Allah İsmāīl bin El-Ḥafîz Arapça: أبو محمد الظافر بدين الله إسماعيل بن الحافظ.

Bağdat Hırsızı, 1940 yılı ABD-İngiltere yapımı fantastik film.

Alaaddin, 1992 tarihli, Disney yapımı, Binbir Gece Masalları'ndan Alaaddin'in sihirli lambası masalından uyarlanan bir animasyon filmidir. Yönetmenliğini John Musker ve Ron Clements yapmıştır. Senaryosunda Ted Elliot ve Terry Rossio ikilisi de görev almıştır. Aynı zamanda film, Disney animasyon klasiklerinden sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sinbad: Yedi Denizler Efsanesi</span>

Sinbad: Yedi Denizler Efsanesi Dreamworks yapımı,Tim Johnson yönetmenliğinde çekilen,2003 tarihli animasyon filmi. Binbir Gece Masalları'ndan Denizci Sinbad hikâyesinden esinlenilmiştir. Fakat filmde alışıldık Ortadoğu ve Arap kültürü yerine Yunan kültürü ve mitolojisi'nin etkii vardır.Güneydoğu Asya etkisi de vardır.Ayrıca orijinal hikâyedeki Bağdat yerine Sicilya'daki Sirakuza hikâyenin merkezindedir. Filmde kötü karakter huzursuzluk tanrıçası Eris'tir. Orijinal seslendirme kadrosunda Brad Pitt,Michelle Pfeiffer,Catherine-Zeta Jones ve Joseph Fiennes yer alırken Türkçe seslendirmesinde Cem Davran,Meltem Cumbul,Oya Presçiler ve Murat Şen yer almıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.