CZ-550, Česká zbrojovka Uherský Brod (CZ UB) tarafından üretilen bir bolt-action (kurmalı) av tüfeği serisidir. CZ 550 serisi orta veya magnum boy olarak üretilir. CZ 550 tüfeği Mauser 98 tüfeğine dayanmaktadır.
CZ 550 magnum boy mekanizma süper magnum fişekler için de kullanılabildiğinden, bazı fil tüfeği wildcat fişekleri (Vahşi kedi fişeği) test edilmiş ve diğerleri bu mekanizma için özel olarak tasarlanmıştır (bkz. .600 Overkill).
Tüfek, hafif ateşli bir silahtır. Omuza dayanarak, elde veya kucakta kullanılır. Kullanıldığı yerlere göre piyade tüfeği, su altı tüfeği, av tüfeği gibi adlar alır. Mekanizma, kundak, dipçik ve namlu olmak üzere dört ana parçadan meydana gelir. Mekanizma ateşlemeyi ve kovanı dışarı atmayı sağlar. Kundağın muhafaza ettiği namlu mermiye yön vermeye, dipçik ise tüfeğin omuza dayanarak tepkisini hafifletmeye yarar. Çeşitli tüfekler bulunur.
Tabanca; kısa namlulu, ateşli silah.
Mermi, ateşli silahlarda kullanılan fişeğin atış anında namludan fırlatılan bileşenidir. Ateşli silahlar tarafından atılan delici, patlayıcı madde, kurşun. Küçük çaplı ateşli silahlar ile ağır ateşli silahların mermileri farklıdır. Tüfek, tabanca gibi küçük silahların mermisi çarpma etkisiyle hedefi deler. Büyük çaplı, ağır ateşli silahlar olan topların mermileri ise hedefi bulduğunda ya da havada patlar.
FN SCAR, FN tarafından üretilen modüler saldırı tüfeklerinin adıdır. Amerika Birleşik Devletleri Özel Harekât Komutanlığı (SOCOM) tarafından 15.10.2003 tarihinde açılan tüfek ihalesi için üretilmiştir ve belirtilen şartlara göre birinci gelerek SCAR ismini almıştır. SCAR serisi tüfekler 2 ana gruba ayrılır, birincisi SCAR-L'dir (SCAR-Light-Hafif) ve 5.56x45mm NATO mermisi kullanır. İkinci tüfek ise 7.62x51mm NATO mermisi kullanan SCAR-H'dir (SCAR-Heavy-Ağır). İki tüfeğinde CQC ve keskin nişancı gibi varyasyonları bulunur. 2006 sonlarına göre silah son geliştirme ve test aşamalarındadır. Ayrıca Amerikan Ordusu içinde SCAR-L Mk 16, SCAR-H'de Mk 17 olarak bilinir. Genel düşünce, yakın zaman içerisinde özel kuvvetlerde M-4, M-14, Mk11, M16, Mk25 gibi silahlar yerlerini SCAR modellerine bırakacaktır. SCAR serisi tüfeklerin birçok varyasyonu bulunsa da süngü takılabilen bir modeli yoktur.
.357 Magnum, 1934 yılında Elmer Keith, Phillip Sharpe ve D. B. Wesson tarafından tasarlanarak, Smith & Wesson şirketi tarafından üretilmiş mermi türü.
Piyade tüfeği, seçici ateş'e sahip askerî tüfek türüdür. Orta derece hartuç ve çıkarılabilir bir şarjör kullanır. En eski askeri sınıf olan piyadenin ana muharebe silahıdır. Kullanımı standarttır. Sualtı tüfek, muharebe tüfeği, bullpup, saldırı silahı gibi türleri bulunur. 20. yüzyılın sonunda, saldırı tüfekleri dünya ordularının çoğunda standart silah haline gelmişti. Çoğu halde tam güçlü tüfekler ve hafif makineli tabanca'ların yerini aldı.
Karabiner 98 Kurz, 1935 yılında ilk kez Nazi Alman Silahlı Kuvvetleri Wehrmacht tarafından, Alman Mauser fabrikasına siparişi verilerek üretilen tüfektir. Kar98k sürgülü tüfeği, piyade tüfeği olarak tanımlanan uzun namlulu Gewehr 98 tüfeklerinin, araç içi gibi kapalı alanlarda daha kolay manevra yapılabilmesi için mekanizması değiştirilmeden sadece namlu boyu kısaltılarak standart piyade tüfeğine dönüştürülmüş halidir.
Drilling, ilk olarak 19. yüzyılın ortalarında Almanya'daki Sulh bölgesinde silah imalatı yapan atölyelerde üretilen üç namlulu av tüfeği türüdür. Gelenkesel yan yana çift namlulu kırma tip av tüfeğinin namlusunun altına üçüncü bir yivli mermi namlusu eklenerek elde edilen silah türüdür. Hem saçma atan av tüfeği, hem de yivli mermi atan silah olması dolayısıyla avcıya birçok avantaj sağlaması bu silahın popüleritesini arttırmıştır.
.308 Winchester, 30-06 SpringField fişeğinin yerini almak için .300 savage kalibresinden geliştirilmiş bir mermidir. Vuruş gücü ve menzil olarak 30-06 Springfielde benzer ancak kovan boyu kısaltılmıştır. 30-06 SpringField fişeğinin uzun olması nedeniyle yeni nesil otomatik silahlarda tutukluk yaptığı görülmüştür. Sorunun çözümünü araya ABD Winchester firmasıyla T64E3 kod adıyla yapılan ortak çalışmada ilk olarak 1952 senesinde Winchester için özellikle ticari ve sportif/av amaçlı geliştirilmiş fişeğin başarısının ardından 2 sene sonra NATO bünyesinde .308 winchesterın üzerinden NATO'da yaygın olarak kullanılan 7.62x51mm NATO geliştirilmiştir. bu iki mermi birbirinden sade 0.2mm çap farkı gösterip çok küçük kovan yapısı farkına sahipler. Çekirdek çapı 7.82mm(0.308 inç) dir. 30-06 SpringField mermisinin 63mm olan kovan boyu 51mm'ye indirilmiş; kovan hacim kapasitesinde fazla azalma olmaması için kovan çapı yaklaşık 1mm kadar genişletilmiştir. Yani kovan hacmi fazla değişmeme şartıyla boyu kısaltılmış olan fişek görünüm olarak 30-06 Springfield fişeğinden daha kısa ve şişman bir yapıya sahiptir. Winchester o dönemde üretimde olan(ve hala üretimi devam eden) Winchester Model 70'te 308 winchester kalibresini kullanmış ve başarılı modelinin başarısını katlamıştır. bu silah vietnam savaşı döneminde ABD birliklerince keskin nişancı tüfeği olarak kullnılsa da başarısını daha çok Polis özel birliklerinin keskin nişancı tüfeği ve ayrıca çok başarılı bir av silahı olarak göstermiştir. daha önce de belirtildiği gibi .308 winchester askeri kullanımdan ziyade sivil kullanım için üretilen bir kalibredir. ancak onun çok az farklı olan modeli 7.62x51mm NATO, NATO ülkelerinde yaygın olarak kullanılan bir kalibredir ve G3'ten tut birçok keskin nişancı tüfeğine kadar yaygın bir kalibre olarak kullanılmaktadır. sivil kullanıma açık olan .308 winchester kalibre yivli av tüfekleri 7.62x51mm NATOyu kullanabilseler de silah performansı bu tip kullanımda ciddi olarak düşmekte ancak bir tehlike arz etmemektedir.
SVD, Sovyetler Birliği yapımı yarı otomatik, uzun menzilli keskin nişancı tüfeğidir. Türkiye'de Kanas adıyla da bilinir. Kanas kelimesinin "Keskin Nişancı Silahı"nın kısaltması olan KNS'den türetildiği ve/veya Arapça "keskin nişancı" (قناص) kelimesinden esinlendiği rivayet edilir.
7.62x51mm NATO mermisi, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle savaşın getirdiği hızlı silah değişim ve gelişmesinin ürünü olarak üretilen tam/yarı-otomatik silahlarda kullanılmak üzere 30-06 SpringField kalibresinin kovanının uzun olması nedeniyle yaşanan tutukluk sorununun giderilememesi ve yeni bir kalibreye ihtiyaç duyulmasından dolayı T64E3 kod adıyla Winchester firmasıyla ortak çalışma sonucunda oluşturulan kalibredir. ilk olarak 1952'de sportif amaçlarla kullanılan .308 Winchester kalibresi Winchester'ın Model 70 tüfeği için geliştirildi ve ardından iki sene sonra onun askeri versiyonu olan ve çok az bir farkı olan 7.62x51mm tanıtıldı. Bu kalibre ABD'de ilk olarak M14'te kullanıldı ve başarısını kanıtladı; ancak kısa süre sonra ortaya çıkan 5.56x45mm kalibresi piyade tüfeklerinde bu kalibreye üstünlüğünü kanıtlayıp bu kalibreyi solladı. O tarihten günümüze söz konusu 7.62x51mm kalibresi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfeklerde üstünlüğünü ispatlamıştır ve yüksek miktarlarda üretimine devam edilmektedir. Türkiye'nin değiştirmek için çalışmalar olsa da halen ana ordu silahı olan G-3 bu kalibreyi kullanmaktadır. Diğer bu kalibredeki silahlardan ise keskin nişancı tüfeği olarak; PSG-1, M110 SASS ve M24 SWS, Piyade tüfeği olarak; HK417, FN SCAR, makineli tüfek olarak M240 makineli tüfek, M1919 Browning machine gun'ın ve FN MAG ve tabi bunlara ilaveten birçok silah daha sayılabilir. Genel olarak piyade tüfekleri ele alındığında yeni dizayn HK417 gibi silahlar sadece güçlü bir kalibreye ihtiyaç duyulup 5.56x45mm NATO yetersiz kaldığı yerlerde kullanıldığını görebiliyoruz ancak makineli tüfek ve keskin nişancı tüfeği gibi mutlak güce gerek duyulduğu yerlerde ve acı bir gerçek olarak "yaralamak değil öldürmek" gerekliliğinin %1,0 olduğu yerlerde bu kalibrenin üstünlüğü tartışılmazdır. SSCB yapımı silahlarda bu sorun baştan biraz farklı ve zamanının gerekçelerine göre farklı çözülmüştür. Sovyet yapımı silahlarda 7.62 kalibresi iki fişek ile tasarlanmış ve kullanıma girmiştir. AK-47 gibi piyade tüfekleri ve benzeri sovyet piyade tüfekleri 7.62x39mm ile donatılmış Dragunov SVD gibi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfekler ise 7.62x54mm kalibresinde dizayn edilmiştir.
Makineli silah, tam otomatik ve/veya portatif silahtır, genellikle şarjör, mermi kayışı veya büyük kapasiteli magazinlerden mermi alarak ve yine genellikle dakikada birkaç yüz mermi atma oranıyla tasarlanmışlardır. İlk makineli tüfekler bir el kolunun çevrilmesi gibi, manuel olarak kullanılıyordu. Birleşik Devletler kanunlarında terim olarak, özellik kullanılmamak suretiyle tam otomatik silahları tanımlar, örneğin medya haberlerinde veya yasal kodlarda.
Fişek, genel anlamda Türkçede yivsiz av tüfeklerinin kullandığı mühimmata denir. Fişekler yapılarından dolayı ve içerdikleri saçma/tek kurşun veya benzeri katı/gaz atılacak malzemeden dolayı kalibre ile değil gauge ile değerlendirilirler. Ancak başka parametreler de bu fişeklerin yapıları ve kullanım alanlarını etkilemektedir. Fişekler 8ga-36ga arasında çaplarda üretilseler de nadir olarak 10ga modeller de mevcuttur. En çok kullanımda olan 12ga çapı kendi içinde 70–76 mm uzunluğa sahip kovanlarda üretilmektedir. Ayrıca aynı çap fişeğin barut miktarı ve içerdiği saçma miktarı da değişmektedir.
Benelli Armi SpA 1967'de Urbino İtalya'da kurulan İtalyan silah üreticisi, en büyük ünü ürettiği Yivsiz av tüfekleri ve özellikle onların yarı-otomatik modellerininin üstün performanslarıyla ordular, Polis teşkilatı ve sivil atıcı/avcılar tarafından kullanıcı bulmasıyladır. En ünlü modeli ise Benelli M4 dur. Bu modelde kullanılan mekanizma, yivsiz tüfeklerde alışığa gelmedik, yivli yarı otomatik ve tam otomatik silahlarda kullanıldığı gibi bir kısa vuruşlu döner kilit mekanizmalı gazlı sistem kullanmaktadır. Benelli ve Amerikan Benelli firması, 2000 yılında Beretta'ya satılmıştır.
Zastava M93 Black Arrow 12.7mm veya .50 kalibre Zastava Arms tarafından geliştirilen ve üretilen madde delici tüfektir. Zastava M93, yüz yıllık muhariplik tarihi boyunca en kesin ve en güvenilir mekanizma sistemlerinden birisi olduğunu kanıtlayan Mauser sistemi temelinde tasarlanmıştır.
.300 Winchester Magnum olarak adlandırılmakta ve kısaca .300 Win Mag olarak bilinmektedir. Metrik karşılığı 7.8x67mm’dir.
.338 Lapua Magnum, ilk olarak 1989 yılında Finlandiya'nın Lapua kentinde SAKO tarafından geliştirilen, askeri amaçlı uzun mesafe keskin nişancı tüfekleri için üretilmiş fişek kalibresidir.
Vahşi Kedi Fişeği seri üretim için tasarlanmış ve standardize edilmiş bir fişek çapını kastetmez. Aksine genellikle piyasada var olan bir çapın sivil kullanıcılar tarafından iyileştirilmiş veya yeni özellik katılmış halini ima eder. Bunun için genelde iki ticari kalibrenin parçaları kullanılır. Bir çapın mermi çekirdeği ve diğer bir çapın kovanı birbirine preslenerek yeni çap elde edilmiş olur. Söz konusu fişekler genellikle spor veya hobi amaçlı ve genelde ev doluları üretilmek üzere oldukça tecrübeli kişiler tarafından yaratılırlar. Ayrıca vahşi kedi fişeklerinden geliştirilen ve piyasaya sürülen fişekler de mevcuttur
9.3×62mm aynı zamanda ABD'de 9.3×62mm Mauser olarak da bilinir. 1905'te Almanyada Otto Bock tarafından tasarlandı. Günümüzde özellikle Kanada, ABD, Afrika ve Kuzey Avrupada büyük avları avlamak için av kalibresi olarak kullanılmaktadır. Ağır ve hızlı mermisi bu tip büyük avları avlamakta üstün başarısının anahtarıdır. Ayrıca kalınca mermisi (9.3mm) namlu yüklenmesi olayını aza indirgeyerek ucuz tüfeklerin namlularının uzun ömrülü olabilmesini sağladığından da kalibre kendi müşteri kitlesini stablize etmektedir. Kovandaki barutun patlamasıyla oluşan basıncın üst limiti 390 MPa olup oldukça yüksek basınçlı bir fişektir. Ağır mermiyekarşılık bu güç merminin trasesinin oldukça düşmeye meyilli olmasına neden olduğundan aslında mermi yakın mesafelerdeki(~250m) ağır hedeflere uygun bir çap olmasını sağlamakta. Ancak uzak mesafelerdeki hedefler için uygun bir çap değildir. 230 grain'den ağır ve kalın mermileri traseyi oldukça düşmeye eğilimli kılar. Ancak tüm bunlara rağmen özellikle kuzey avrupada kalibre beğeni ile kullanılmaktadır. Çekoslovak CZ firması oldukça ucuz bir silah olan CZ 550 yivli tüfeğini bu kalibreye donatmasıyla bu kalibre oldukça ucuz biçimde amerikada da sergilenmeye başllamıştır. Ayrıca SAKO ve Tikka gibi kuzey avrupa üretimi silahlarda da kalibreye rastlamak mümkün. Blaser de oldukça önemli sayıda namluyu bu kalibre ile üretmektedir. Kalibre büyük avlarda .338 Winchester Magnum, .375 H&H .404 Jeffery ve 9.4x64mm Brenekke kalibreleri ile kıyaslanabilir. Kalibrenin mermileri için dünyanın dört bir yanından ticari firmalar çeşitli çekirdekler üretmektedir. Kalibre özellikle kuzey amerikada evde fişek dolduranların ilgi kaynağıdır.
Feyyür ayarı veya yalnızca feyyür veya kilit ayarı ya da İngilizce headspace, ateşli silahlarda fişeğin şarjörden kurma kolu yardımı ile fişek yatağına verilmesinin ardından, bulunduğu oda içerisinde mekanizma ile fişek arasındaki boşluğun ölçülebilen mesafesi ve bu mesafenin ayarlanmasına verilen isimdir. Kelimenin kökeni belirsiz olsa da, feyyür kilit anlamına gelmektedir. Kelime eylem yani fiil olarak kullanıldığında, odacıkta bulunan fişeğin mekanizma ile arasında oluşturulmaya çalışılan aralık ve fişeğin atış öncesi atım yatağında doğru olarak konumlandırması anlamına gelir. Her farklı fişeğin, atım yatağında farklı bir pozisyonu bulunacağından dolayı her farklı fişeğin kendisine özgü veri referansı bulunur.