Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.
Peşmerge, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin askerî gücüdür. Irak Anayasası'na göre Peşmerge, güvenlik yan kuruluşlarıyla birlikte Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinden sorumludur. Peşmerge'ye bağlı kuruluşlar arasında Asayiş, Parastin u Zanyarî ve Zeravani bulunmaktadır.
Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.
HPG tam adı ile Halk Savunma Güçleri, PKK'nın amacı ve stratejisi doğrultusunda Türkiye'de sivillere, polis karakollarına ve askerî hedeflere karşı intihar saldırıları, silahlı ve bombalı saldırılar düzenleyen PKK'nın askerî kanadı. Çeşitli kaynaklarda örgütün savaş stratejisi olarak gerilla savaşı yöntemlerini kullandığı iddia edilmiştir.
PJAK, tam adı ile Kürdistan Özgür Yaşam Partisi, İran ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt milliyetçisi silahlı örgüt. PJAK; Türkiye, İran, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Kürdistan İşçi Partisinin (PKK) üyesi olduğu Kürdistan Topluluklar Birliğinin (KCK) üyesidir.
Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey (PDK/Bakur), Türkiye'de yasa dışı siyasi partiler listesinde bulunan, Türkiye Kürtlerinin bağımsızlığını savunan Kürt milliyetçisi parti.
Asayiş veya Asayish Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren başlıca istihbarat kuruluşudur. Organizasyon Eylül'de 1993 yılında kurulmuş ve genellikle "İstihbarat Ajansı", "Güvenlik Gücü", "güvenlik hizmeti" gizli olarak anılır. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren araştırmacı silah ve istihbarat toplayıcı hizmeti vermektedir. Kürt Ulusal Meclisi ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi emrinde hareket eder.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin uluslararası politikaları ve ilişkileri, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin bölgesinin dış ilişkilerini ifade eder. Dış ilişkiler Kürdistan Bölgesel Hükûmeti (KBH) tarafından yürütülmektedir. Siyasi istikrar ve gelişen ekonomisiyle KBH, yoğun bir dış politikala trafiğine sahiptir. KBH'nin dinamik dış ilişkileri Kürdistan Bölgesi'nin ekonomik ve sosyal kalkınması için ayrılmaz bir bileşendir.
El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi-İsrail ilişkileri, Kürt ve Yahudi halkları arasındaki ilişkilerin tarihsel arka planını ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile İsrail arasındaki mevcut siyasi ve ekonomik ilişkileri kapsamaktadır.
Mesrur Barzani Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakanı. Kürdistan Demokrat Partisinin bir üyesidir. Mesut Barzani'nin oğlu ve Kürdistan Bölgesi'ndeki Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi eski başkanıdır. 10 Temmuz 2019'da, Kürdistan Parlamentosu'ndaki 97 milletvekilinden aldığı 88 oyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi 9. kabinesinin Başbakanı olarak yemin ederek görevine başlamıştır.
Beyaz Bayraklar, ve ya Süfyaniyyün, Kuzey Irak'ta Irak hükümetine karşı savaşan militan bir Kürt-İslam sentezci grubudur. Görünüşleri ilk kez, federal hükümetin Kürt Bölgesel Hükümeti tarafından kontrol edilen tartışmalı bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirmesiyle, Jambur petrol tesisi Ekim 2017'de Irak güçleri tarafından güvenlik altına alındığında fark edildi.
Kürdistan'da Ensaru'l İslam, veya Ensaru'l İslam veya Kürt Talibanı Irak merkezli, Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt cihatçı Selefi ve silahlı bir örgüttür. Şeriat kanunlarına göre bir İslam devleti kurmak, Kürtleri korumak ve haklarını elde etmek ve korumak için kuruldular. Ebu Abdullah eş-Şafii'nin liderliğini yaptığı Cundu'l Şam ile Kürdistan İslami Hareketi'nden ayrılan Fatih Krekar liderliğindeki bir grup tarafından Krekar'ın liderliğinde Eylül 2001'de, Irak Kürdistanı'nda yer alan Hemrin Dağları'nda kuruldu. 2003 Irak askerî müdahalesi sırasında, koalisyon güçleri ile Peşmerge'ye karşı savaştı. Koalisyon güçlerinin çekilmesinin ardından da Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetleriyle savaşmaya devam etti. 29 Ağustos 2014'te, örgütün 50 lideri ve üyesi tarafından yapılan açıklamayla örgütün feshedilerek Irak ve Şam İslam Devleti'ne tâbi olduğu ifade edildi. Ancak örgüt içindeki görece daha küçük bir grup, bu birleşmeyi kabul etmeyerek Ensaru'l İslam'ın bağımsız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini bilirdi.
Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler, esas olarak eylemlerinde Türkiye'yi hedefleyen, (a) kendilerini kendi kendilerine verdikleri adlarında belirtildiği şekilde siyasi parti olarak kabul eden, (b) yasalar uyarınca kurulmayan veya kurulamayan örgütleri listeler.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri, Macaristan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkilerdir. Macaristan, Kasım 2014'ten bu yana Kürdistan Bölgesi'nde başkonsolosluk aracılığıyla temsil edilirken, Kürdistan Bölgesi'nin Macaristan'da temsilciliği bulunmamaktadır. İlişkiler, birkaç üst düzey görüşme ve yakın bağlarla şekilleniyor. Kürt Cumhurbaşkanı Mesud Barzani, 2012 ve 2015 yıllarında resmi ziyaretlerle Macaristan'ı ziyaret etti. Ayrıca, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın, 2015 yılında Kürdistan Bölgesi'nin Irak'tan bağımsızlığına verdiği desteği Irak İslam Devrim Konseyi'nde endişeye yol açtı.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkileri kapsar. Yunanistan'ın Erbil'de ekonomik ve ticari ofisi varken, Kürdistan Bölgesi'nin Yunanistan'da temsilciliği bulunmamaktadır. Şubat 2017'de Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias, Kürdistan'ı bölgede jeostratejik bir role sahip olarak nitelendirdi ve Yunanistan'ın jeostratejik politikasında önemli bir unsur oluşturdu ve bunlar Yunanistan'ın Mayıs 2016'da Erbil'de başkonsolosluk açmasının nedenleriydi. Alpha Radio'ya verdiği röportajda Kotzias, Eylül 2017'deki Kürt bağımsızlık referandumunun Irak Anayasasıyla güvence altına alındığını ve Kürdistan Bölgesi'nin bunu yapma hakkı olduğunu belirtti. Yeni Demokrasi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Adonis Georgiadis, partisinin referandumu ve Kürtlerin kendi kaderini tayin hakkını desteklediğini söyledi.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi-PKK çatışması, Irak Kürdistanı'nda meşru Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile PKK ve PKK'nın müttefik grupları arasında gerçekleşen bir dizi savaş ve çatışmadır. 1983 yılında başladı ve hala isyan şeklinde devam ediyor. PKK'nın ağırlıklı yöntemi Peşmergelere karşı gerilla savaşı uygulamaktır.
PÇDK tam adı ile Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi, 2002 yılında kurulan Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren bir siyasi partidir. PKK ile birlikte Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) bir parçasıdır.
Lahur Talabani, Lahur Şeyh Cengi Talabani olarak da bilinir, Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) eski eş başkanı. ve iki istihbarattan biri olan Zanyari Ajansı'nın eski direktörü Kürdistan Bölgesi'nde Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren CTG Kürdistan'ın eski başkanı. Halk arasında Şeyh Lahur olarak bilinen Talabani, illegal örgütlere ve özellikle de IŞİD'e karşı mücadelede önde gelen bir figürdü.
Parastin u Zanyari, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin istihbarat kurumudur. Kurum, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) istihbarat servisi (Parastin) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) istihbarat servisi (Zanyari) birleştirilerek Parastin u Zanyari adı altında kurulmuş bir devlet kurumudur. Parastin, ilk olarak 1968 yılında KDP tarafından kurulmuştur. Parastin u Zanyari "Kürt istihbarat servisi" olarak anılır. Teşkilatın birincil işlevi, Kürdistan bölgesinin hem iç hem de dış güvenliğine ilişkin suçları soruşturmaktır. Teşkilatın resmi olarak tutuklama veya gözaltına alma yetkisi yoktur, ancak terörizm de dahil olmak üzere bölgede bir dizi suç üzerinde yargı yetkisine sahip olan Kürdistan istihbarat teşkilatı Asayiş ile istihbarat paylaşmaktadır.