İçeriğe atla

CRUX

CRUX Linux
KDE masaüstü ortamıyla CRUX Linux.
Geliştirici(ler)Per Lidén ve CRUX Linux topluluğu
İşletim sistemi ailesiUnix tipi
Paket yöneticisipkgutils[1]
Kaynak türüAçık kaynak
LisansMuhtelif
Çekirdek türüMonolitik
Güncelleme yöntemiports
Platform desteğii686
Kullanıcı arayüzüOpenbox
Web sitesicrux.nu

CRUX i686 işlemci mimarili bilgisayarlar için geliştirilmiş hafif bir GNU/Linux dağıtımıdır. tar.gz tabanlı bir paket sistemi ve BSD tarzı başlangıç betikleri kullanan CRUX daha çok deneyimli kullanıcıları hedeflemektedir. CRUX paket yükleme ve güncelleme için ports sistemini de kullanmaktadır.[2] CRUX, minimal ve basit tasarımıyla, görece daha ünlü olan Arch Linux'a ilham veren dağıtımlardan biridir.[3] Son CRUX sürümü 3.6.1'dır.[2]

Kurulum

CRUX grafik tabanlı bir kurulum yöneticisi içermez. Bunun yerine kullanıcı, bir cd veya disketten işletim sistemi çekirdeğini yükler; işletim sisteminin kurulacağı bölümleri fdisk veya cfdisk uygulamalarından birini kullanarak böler ve uygun dosya sistemlerini kullanacak şekilde biçimlendirir; yeni bir çekirdek kurup bir açılış yöneticisi kurar. Bunların hepsi komut satırı kullanılarak yapılır.[4]

Sürümler

x86 Sürüm Tarihi
sürüm tarih
1.0 2002 Aralık
1.1 2003 Mart
1.2 2003 Ağustos
1.3 2003 Aralık
1.3.1 2004 Şubat
2.0 2004 Mart
2.1 2005 Nisan
2.2 2006 Nisan
2.3 2007 Mart
2.4 2007 Aralık
2.5 2008 Aralık
2.6 2009 Eylül
2.7 2010 Ekim
2.7.1 2011 Kasım
2.8 2012 Ekim
3.0 2013 Ocak
3.1 2014 Temmuz
3.2 2015 Kasım
3.3 2017 Şubat
3.4 2018 Mayıs
3.5 2019 Haziran
3.6 2020 Aralık
3.6.1 2020 Aralık

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2010. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2010. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2010. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">GNU</span> bilgisayar işletim sistemi

GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Debian</span> Linux çekirdeği kullanan işletim sistemi

Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Gentoo Linux</span> kaynak kod temelli bir GNU/Linux dağıtımı

Gentoo, kaynak kod temelli bir Linux dağıtımıdır. Kaynak kod tabanlı kurulumunun zorluğu sebebiyle, diğer Linux dağıtımları kadar popüler olamasa da; kaynak kurulumlu dağıtımlar arasında en popüleridir. Özelleşmiş Linux dağıtımları hazırlanırken temel olarak kullanılmaya uygundur. Gentoo, adını bir çeşit penguen olan Gentoo Pengueni'nden almıştır.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

Maemo, Nokia'nın akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar için geliştirdiği, açık kaynaklı ve Debian tabanlı bir mobil işletim sistemidir. Maemo, tabanında Linux ailesinden olan Debian üzerine ve GUI yani görsel kullanıcı arayüzü ise yine açık kaynaklı GNOME kütüphaneleri üzerine kurulmuştur. Maemo altında pencere yöneticisi olarak Matchbox ve görsel kullanıcı arayüzü için de GTK tabanlı Hildon kullanılır. Nokia 770, Nokia N800, Nokia N810 ve Nokia N900 modellerinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Linux çekirdeği</span> çekirdek sürümü

Linux çekirdeği, Unix benzeri açık kaynak bir monolitik işletim sistemi çekirdeğidir. Linux işletim sistemleri ailesi bu çekirdek üzerine inşa edilmiştir. Kişisel bilgisayarlar ve sunucular gibi genellikle Linux dağıtımı kullanan geleneksel bilgisayar sistemleri; router, kablosuz erişim noktaları, set üstü kutuları, smart TV'ler gibi gömülü sistemler bu çekirdeği kullanır. Android işletim sistemine sahip olan tablet bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve akıllı saatler de ayrıca bu çekirdeğin sağladığı hizmetlerden yararlanmaktadır. Kasım 2017 itibarıyla Dünya'nın en güçlü 500 süper bilgisayarı, Linux tabanlı işletim sistemi kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">ALT Linux</span>

ALT Linux, RPM Paket Yöneticisi (RPM) tabanlı ve Linux çekirdeği ve Sisyphus paket deposu üzerine inşa edilmiş bir dizi Rus işletim sistemidir. ALT Linux, ALT Linux Team geliştiriciler topluluğu ve ALT Linux Ltd. tarafından ortaklaşa geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">LXDE</span> Masaüstü ortamı

LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.

Sanallaştırma bilgisayar kaynaklarının kullanıcılardan soyutlanması işlemine verilen isimdir. Bunu yapmak için kullanılan metodlar bilgisayar kaynaklarının paylaştırılmasını veya birleştirilmesini sağlar. Sanallaştırmanın ilk hedefi kullanıcıya bir soyutlama tabakası sunarak kullanıcıyı kaynaklardan soyutlamak. Böylece kullanıcı ve kaynaklar arasına bir mantıki katman eklenmiş oluyor. Bir hiper yönetici veya sanal makine monitörü (VMM), sanal makineleri oluşturan ve çalıştıran bilgisayar yazılımı, bellenim veya donanımdır. Bir hipervizörün bir veya daha fazla sanal makineyi çalıştırdığı bir bilgisayara ana makine adı verilir ve her sanal makineye konuk makinesi adı verilir. Hiper yönetici, konuk işletim sistemlerini sanal bir işletim platformuyla sunar ve konuk işletim sistemlerinin yürütülmesini yönetir. Çeşitli işletim sistemlerine sahip birden fazla aygıt, sanallaştırılmış donanım kaynaklarını paylaşabilir. Örneğin; Linux, Windows ve macOS işletim sistemlerinin tümü, tek bir fiziksel x86 makinede çalışabilir. Konuk işletim sistemleri aynı çekirdeğe sahip farklı Linux dağıtımları gibi kullanıcı alanında farklılık gösterebilse de, bu, tüm örneklerin tek bir çekirdeği paylaşması gereken işletim sistemi düzeyinde sanallaştırma ile çelişir.

<span class="mw-page-title-main">Linux-libre</span>

Linux-libre, Linux çekirdeğinin değiştirilmiş sürümlerinden sağlanan bir GNU paketi ve işletim sistemi çekirdeğidir. Bu tasarının hedefi kaynak kodu olmayan, kod şaşırtması bulunan ve özgür olmayan her yazılımın Linux çekirdeğinden çıkarılmasıdır.

Windows Embedded CE 6.0 veya Windows CE 6.0 Microsoft Windows gömülü işletim altıncı büyük sürümüdür. Böyle endüstriyel kontrol ve dijital kameralar gibi tüketici elektroniği cihazlarına kurumsal özel araçlar hedefleyir. Her işlem 32 MB-dan 2 GB-a kadar, sanal adres alanı alır. CE 6.0-da önceki sürümlerinden 32 işlem limitinden, 32.768 süreçlerini destekleyen bir çekirdek bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">GPE</span>

GPE Palmtop Environment bazı Linux çekirdeği tabanlı işletim sistemlerini çalıştıran Palmtop PC ve kişisel dijital yardımcılar (PDA'lar) gibi avuçiçi bilgisayarlar için bir grafik kullanıcı arabirimi ortamıdır. GPE, kişisel bilgi yönetimi (PIM), ses çalma, e-posta ve web tarama gibi görevler için bir Linux avuçiçi kullanmayı mümkün kılan yazılım bileşenleri ve uygulamaları içeren komple bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Windows NT mimarisi</span>

Microsoft tarafından üretilen ve satılan bir işletim sistemi satırı olan Windows NT'nin mimarisi, kullanıcı modu ve çekirdek modu olmak üzere iki ana bileşenden oluşan katmanlı bir tasarımdır. Tek işlemcili ve simetrik çok işlemcili (SMP) tabanlı bilgisayarlarla çalışmak üzere tasarlanmış, önleyici, yeniden gelen bir işletim sistemidir. Giriş/çıkış isteklerini işlemek için, I / O istek paketlerini (IRP'ler) ve zaman uyumsuz G / Ç'yi kullanan paket odaklı G / Ç kullanırlar. Windows XP'den başlayarak, Microsoft Windows'un 64 bit sürümleri hazırlanmaya başladı; Bundan önce, bu işletim sistemleri yalnızca 32-bit sürümlerde mevcuttu.

<span class="mw-page-title-main">OpenZaurus</span>

OpenZaurus Sharp Zaurus kişisel mobil araç PDA'ları için açık kaynaklı gömülü bir işletim sistemidir. Unix benzeri ailesine aittti. ARM mimarisi için yaratıldı. Monolitik çekirdek olan Linux çekirdeğine sahiptir. Lisansı GNU Genel Kamu Lisansıdır. Komut satırı, X Pencere Sistemi, GPE, OPIE varsayılan arayüzleri vardır. 26 Nisan 2007'de OpenZaurus projesinin bittiği açıklandı. Gelecekteki geliştirme çabaları, gömülü sistemler için Ångström dağıtımına odaklanmaktır.

OtherOS, PlayStation 3 video oyun konsolunun önceki sürümlerinde, Linux veya FreeBSD gibi kullanıcı tarafından yüklenen yazılımların sistemde çalışmasına izin veren bir özellikti. Bu özellik yeni modellerde mevcut değildir ve 1 Nisan 2010'da yayınlanan 3.21 sistem yazılımı güncellemesi ile eski modellerden kaldırılmıştır.

coLinux olarak kısaltılan Cooperative Linux, Microsoft Windows ve Linux çekirdeğinin aynı makinede aynı anda paralel çalışmasına olanak sağlayan bir yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">Kwort Linux</span>

Kwort, CRUX tabanlı bir Linux dağıtımıdır. Kwort'un masaüstü ortamı Openbox'tır.