İçeriğe atla

CANopen

CANopen, otomasyonda kullanılan gömülü sistemler için bir aygıt profili spesifikasyonu ve uluslararası standartlaştırılmış (CENELEC EN 50325-4, 2002'den beri) CAN tabanlı bir yüksek katman protokolüdür. OSI modeliyle ilişkilendirilirse, CANopen ağ katmanını ve üzerindeki katmanları yürütür. CANopen standardı adresleme şemasından, küçük iletişim protokollerinde ve bir aygıt profiliyle tanımlanan uygulama katmanından oluşur. İletişim protokolleri ağ yönetimi, aygıt izleme (device monitoring) ve düğümler arası iletişimden sorumludur. Bu iletişime basit bir mesaj bölümleme/birleştirme (message segmentation/desegmentation) de dahildir. Veri bağı katmanı ve fiziksel katman gibi daha düşük düzeydeki katmanlarda ise genelde CAN (Controller Area Network) kullanılır. Ayrıca Ethernet Powerlink, EtherCAT, Safetynet ve Varan gibi diğer iletişim yöntemleri de CANopen'ın aygıt profilini uygulayabilir.

CANopen protokolü, 1992 yılında kurulan CAN in Automation (CiA) adlı kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından geliştirilmiştir. Birkaç şirket tarafından kurulan kurum, bugün kullanıcı ve üreticileri dahil 540 üyeye sahiptir. Protokolün uluslararası standartlaştırması, tanıtımı ve geliştirilmesinden sorumludur ve Nuremberg (Almanya) kentinde kayıtlıdır. Kurumun kardeş şirketi sayılan CiA GmbH ise sertifikasyon verme ve talimatlarını üretme işini üstlenmiştir. Bunların dışında CiA, CAN Newsletter adlı bir teknik yayın ve CAN ile ilgili ürün ve hizmetlerin kılavuzlarını da yayımlamaktadır. CiA ayrıca CANopen güvenlik protokolünü gerçekleyen CSC02 entegre devresini ve (CiA 304) eğitim kitini de sağlamaktadır.

CANopen protokolünün kullanıldığı alanlar

CANopen, laboratuvar fabrika ve bina otomasyonu, makine denetimi, tıbbi araçlar, arazi ve demiryolu araçları, denizcilik elektroniği ve enerji üretimi gibi geniş bir yelpazede kullanım alanına sahiptir.

  • CAN in Automation (CiA) taslak standartları
  • CANopen aygıt profilleri
  • CiA 401 - Genel giriş çıkış (I/O) modülleri
  • DSP 402 - Sürücüler ve hareket denetimi (motion control)

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar ağı</span> kaynaklarını paylaşmak üzere birbirine bağlanmış iki veya daha fazla bilgisayarın oluşturduğu yapı

Bilgisayar ağı, küçük bir alan içerisindeki veya uzak mesafelerdeki bilgisayarların ve/veya iletişim cihazını iletişim hatları aracılığıyla birbirine bağlandığı, dolayısıyla bilgi ve sistem kaynaklarının farklı kullanıcılar tarafından paylaşıldığı, bir yerden başka bir yere veri aktarımının mümkün olduğu iletişim sistemidir. En az iki bilgisayarı birbirine bağlayarak bir ağ oluşturulur. 1980'li yıllarla birlikte, Ethernet ve LAN teknolojisinin gelişmesiyle, kişisel bilgisayarlar ve ofisler bilgisayar ağlarına kavuşmuştur. En bilinen ve en büyük bilgisayar ağı, İnternettir.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

RTP, gerçek zamanlı ses, görüntü ya da simülasyon verilerinin uçtan uca taşınmasını sağlayan protokoldür. Bu protokol IETF nin Audio-Video Transport çalışma grubu tarafından geliştirildi. RTP geniş ölçüde telefon, video telekonferans uygulamaları ve web tabanlı bas-konuş özellikleri gibi streaming media gerektiren iletişim ve görsel sistemlerde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Güvenlik duvarı</span>

Güvenlik duvarı veya ateş duvarı,, güvenlik duvarı yazılımı, bir kural kümesi temelinde ağa gelen giden paket trafiğini kontrol eden donanım tabanlı ağ güvenliği sistemidir. Birçok farklı filtreleme özelliği ile bilgisayar ve ağın gelen ve giden paketler olmak üzere İnternet trafiğini kontrol altında tutar. IP filtreleme, port filtreleme, Web filtreleme, içerik filtreleme bunlardan birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">TCP</span>

TCP (Transmission Control Protocol), TCP/IP protokol takımının taşıma katmanı protokollerinden birisidir. Son güncellemesi Ağustos 2022 tarihi itibarıyla RFC 9293 içerisinde tanımlanmıştır.

Adres Çözümleme Protokolü ağ katmanı adreslerinin veri bağlantısı katmanı adreslerine çözümlenmesini sağlayan bir telekomünikasyon protokolüdür. 1982 yılında RFC 826 aracılığıyla tanımlanmıştır. STD 37 kodlu bir internet standardıdır.

<span class="mw-page-title-main">Point-to-Point Protokol</span>

Bilgisayar ağlarında Point-to-Point Protokolü, iki ağ geçidi arasında doğrudan bağlantı kurmaya yarayan veri köprüleme protokolüdür.

<span class="mw-page-title-main">OSI modeli</span>

Open Systems Interconnection (OSI) modeli ISO tarafından geliştirilmiştir. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda çalışan uygulamaların birbirleriyle nasıl iletişim kuracakları tanımlanır.

Denetleyici Alan Ağı, CANopen'ın fiziksel katmanını oluşturan ve otomotiv otomasyonunda kullanılmak üzere Bosch firması tarafından geliştirilen bir seri ağ teknolojisidir. Özellikle Avrupa'da üretilen arabalar için geliştirilmişse de, endüstriyel otomasyonda ve diğer pek çok sektörde tutulan bir ağ olmuştur. İletişim, değişik elektronik modüller arasında elektriksel gürültülerden dolayı oluşabilecek hatalardan etkilenmeyecek CAN-High ve CAN-Low olmak üzere iki ayrı kablo ve çok güvenli bir protokol sayesinde sağlanır. Ayrıca bu şebekenin bir özelliği de modern otomotiv sistemlerinde hayati önem taşıyan hava yastığı, fren, ABS gibi yolcu güvenliğini ilgilendiren modüllere göre bağlantı önceliği tanımasıdır.

<span class="mw-page-title-main">SOAP</span>

SOAP , Service-oriented Architecture felsefesini pratiğe uyarlayan iki interface'den biridir. Üzerinde bulunan Universal Description Discovery and Integration (UDDI) ile birlikte hizmet yönelimli mimarinin pratikte kullanılmasını mümkün kılar.

İnternet Protokolü Güvenliği (IPsec), Internet Protokolü (IP) kullanılarak sağlanan iletişimlerde her paket için doğrulama ve şifreleme kullanarak koruma sağlayan bir protokol paketidir. IPsec, içinde bulundurduğu protokoller sayesinde, oturum başlarken karşılıklı doğrulama ve oturum sırasında anahtar değişimlerini gerçekleştirme yetkisine sahiptir. İki bilgisayar arasında (host-to-host), iki güvenlik kapısı arasında(network-to-network), bir güvenlik kapısı ve bir bilgisayar arasında(network-to-host) sağlanan bağlantıdaki veri akışını korumak için kullanılır. IPsec kriptografik güvenlik servislerini kullanarak IP protokolü ile gerçekleştirilen bağlantıları korumak için kullanılır. Ağ seviyesinde doğrulama veri kaynağı doğrulama,veri bütünlüğü, şifreleme ve replay saldırılarına karşı koruma görevlerini üstlenir.

Logical Link Control bilgisayar ağında, IEEE standart ailesindeki OSI Referans modelinde bulunan Data Link Layer(Veri iletim katmanı)'ın alt katmanıdır.LLC çeşitli ağ protokolleri için çok bağlantılı multipoint ağların bir arada tutulmasını ve aynı ortam üzerinden veri akışını gerçekleştirmek için çoklama (multiplexing) ve akış kontrol(flow control) mekanizmaları sağlar.

Network Control Program (NCP), modern Internet'in atası olan ARPANET'in sunucu bilgisayarındaki iletişim kuralı yığının orta katmanlarını sağladı. Fakat bazen NCP'nin açılımı yanlışlıkla Network Control Protocol olarak söyleniyor. Bu terim contemporaneous belgesinde bulunmuyor.

<span class="mw-page-title-main">Storage area network</span>

Storage area network (SAN), Türkçe literatüründeki adı ile Depolama alan ağı; büyük ağ kullanıcılarına hizmet vermek üzere veritabanı sunucuları ile birlikte farklı tipteki veri depolama cihazlarını birbirine bağlayan ve bu cihazlar arasında veri alışverişine olanak veren özel amaçlı, yüksek hızlı bir ağdır. Bir depolama alan ağı, yönetim katmanına fiziksel bağlantılar sağlayan ve aynı zamanda bilgisayar sistemlerini, depo birimlerini ve bu birimlerin aralarındaki bağlantıları düzenleyen bir iletişim altyapısından oluşmaktadır.

İnternet Akış Protokolü(ST ve daha sonraları ST-||) ilk olarak İnternet Mühendisliği Notu IEN-119 (1979) ve daha sonra RFC 1190(ST-II) da ve RFC 1819(ST2+) da önemli ölçüde revizyona tabi tutulan deneysel protokoller ailesidir. ST bir http://en.wikipedia.org/wiki/Network_Voice_Protocol Ağ Ses Protokolü]nün multimedya taşıma protokolü olarak ortaya çıktı ve insan konuşmalarını paketlenmiş bir iletişim ağı üzerinden taşımak için öncü bir bilgisayar ağ protokolü olarak 1973'te internet araştırmacısı Information Science Institute (ISI) den Danny Cohen tarafından, ARPANET'in Güvenli İletişim Ağı projesinin bir parçası olarak uygulandı.(bkz.RFC 741(1977de yayımlandı))

Tünel protokolü, bir ağ protokolü farklı bir yük-taşıma protokolü içerdiğinde bilgisayar ağ bağlantısı, bir tünel protokolü kullanır. Tünel protokolü kullanılarak, uyumsuz olan bir iletim protokolü üzerinde bir yük-taşıma taşınabilir ya da güvenilmeyen ağlarda güvenli bir yol oluşumu sağlanabilir.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

<span class="mw-page-title-main">Protokol yığını</span>

Protokol yığını veya ağ yığını bir bilgisayar ağının protokol takımı veya protokol ailesi üzerine uygulamasıdır. Bu terimlerin bazıları birbirleri yerine kullanılabilmekle birlikte, takım iletişim protokolünün tanımı, yığın ise bunların yazılım uygulamasıdır.

Bilgisayar ağlarında bağlantı noktası (port) veya bağlantı noktası numarası, bir bağlantı uç noktasını benzersiz bir şekilde tanımlamak ve verileri belirli bir hizmete yönlendirmek için atanan sanal bir numaradır. Yazılım düzeyinde, bir işletim sistemi içinde, bir bağlantı noktası belirli bir işlem veya bir ağ hizmeti türünü tanımlayan mantıksal bir yapıdır. Yazılım düzeyindeki bir bağlantı noktası, her taşıma katmanı protokolü ve adres kombinasyonu için kendisine atanan bağlantı noktası numarasıyla tanımlanır. Port numaralarını kullanan en yaygın taşıma protokolleri TCP ve UDP 'dir; bu port numaraları 16 bitlik işaretsiz sayılardır.