İçeriğe atla

Córdoba, Arjantin

Koordinatlar: 31°25′0″G 64°11′0″B / 31.41667°G 64.18333°B / -31.41667; -64.18333
Córdoba
Córdoba de la Nueva Andalucía
Ciudad de Córdoba
Córdoba bayrağı
Bayrak
Córdoba arması
Arma
Takma adlar:
La Docta, Çanların şehri (İspanyolcala ciudad de las campanas)
Ülke Arjantin
Eyaletbordo Córdoba
Kuruldu6 Haziran 1574
KurucuJerónimo Luis de Cabrera
İdare
 • Belediye başkanıMartín Miguel Llaryora (PJ)
Yüzölçümü
 • Toplam576 km²
Rakım670 m
Nüfus
 (2010)[1]
 • Toplam1.454.645
 • Sıra2.
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC-03.00 (ARZ)
Posta kodu
X5000
Alan kodu351 ve 3543

Córdoba, Arjantin'deki Córdoba eyaletinin başkentidir.[2] Ülkenin orta bölgesinde, Primero Nehri'nin kıyısında yer alan almakta olup, 576 kilometrekare (222 sq mi)'ilk alanda 2010 yılı itibarıyla 1.454.645 merkez nüfusuyla ülkenin ikinci en büyük şehridir[3] ve Ulusal Córdoba Üniversitesi'ne ev sahipliği yapar.[4]

"La Docta" veya "Çanların Şehri" olarak bilinen şehir Sevillalı Jerónimo Luis de Cabrera tarafından 6 Temmuz 1573'te bir İspanyol kasabası olarak kuruldu.[2] 1806'da Río de la Plata'da İngiliz İstilaları sırasında ve 1955'te Revolución Libertadora olayları sırasında geçici olarak Arjantin'in başkentliğini yaptı.[2]

2006 yılında Amerika Kültür Başkenti seçilen ve 2019'da Uluslararası İspanyol Dili Kongresi karargahı olan kent Arjantin tarihinde 1918 Üniversite Reformu’nun, 1930'daki sanayileşmenin, 1955'teki Revolución Libertadora'nın[5] ve 1969'daki Cordobazo'nun merkezi olmuştur.[2]

Coğrafya

Córdoba, Pampa Ovası olarak bilinen Arjantin bölgesinde bulunan Sierras Pampeanas’ın eteklerinde ve Primero Nehri'nin kıyısında yer almaktadır.[2]

№ 778 (14 Aralık 1878), № 927 (20 Ekim 1883) ve № 1295 (29 Aralık 1893) eyalet kanunlarına göre şehir toplam 576 km²'lik bir alana sahiptir.[2]

İklim

Córdoba şehrinin iklimi, nemli ve sıcak yazları ve kuru kışları ile (Cwa) iklim sınıflandırmasına sahiptir. Sıcaklık ortalaması temmuzda 18,6 °C ile ocakta 31,1 °C arasında değişirken, yıllık ortalama 18,1 °C'dir. Yağışların en yoğun görüldüğü zamanın ilkbahar sonu olduğu kent, yılda yaklaşık 800 millimetre yağış alır. Şehirde en yüksek ölçülen sıcaklık 43,5 °C en düşük sıcaklık is -7,1 °C'dir. Nadiren de olsa kar yağışı görülür: En son 1984, 2007 ve 2009'da kaydedilmiştir.


 Córdoba iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 41,6 41,2 39,4 36,2 35,5 32,8 34,3 38,2 41,1 42,0 41,5 43,5 43,5
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 30,9 29,6 28,1 24,8 21,3 18,7 18,3 21,1 23,2 26,6 28,7 30,3 25,1
Ortalama sıcaklık (°C) 24,3 23,1 21,7 18,0 14,5 11,4 10,8 13,3 15,7 19,5 21,8 23,7 18,2
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 18,5 17,5 16,4 12,8 9,4 6,3 5,5 7,3 9,5 13,3 15,6 17,9 12,5
En düşük sıcaklık (°C) 7,6 7,5 2,5 −0,5 −4,3 −6,1 −7,1 −4,9 −2,6 1,5 3,7 7,0 −7,1
Ortalama yağış (mm) 126,3 97,0 112,1 61,3 18,8 4,5 13,3 8,9 35,2 69,8 112,2 154,6 814,0
Kaynak: Servicio Meteorológico Nacional[6]


Tarihçe

Kuruluş

Córdoba şehrinin ilk yerleşim planı 1577 yılında Lorenzo Suárez de Figueroa tarafından oluşturuldu.

Córdoba şehrinin kuruluşu, 1571'de Peru genel valisi Francisco Álvarez de Toledo'nun yeni atanan Tucumán valisi Jerónimo Luis de Cabrera'ya verdiği Salta vadisinde yerleşim merkezi kurma emrine dayanır.[5] Cabrera Temmuz 1572'de Potosí'den ayrıldığında, eski Tucumán valisi ve Santiago del Estero şehrinin kurucusu olan Francisco de Aguirre'nin emirleriyle Salta'nın güneyine doğru ilerlemeye devam etti.[5]

Cabrera, eşinin atalarının geldiği İspanya'nın Córdoba kentine saygı göstererek aynı yıl 6 Temmuz'da Córdoba de la Nueva Andalucía'yı kurdu.[5]

1580'de Córdoba Katedrali'nin inşası başladı ve 1758'de tamamlandı.[5] 1599'da Cizvitler'in dini düzeni kuruldu ve bu şekilde Córdoba, Güney Amerika'daki Cizvitlerin misyonerlik merkezi oldu.[5]

Mimari

Córdoba şehrinin sembollerinden biri olan La Cañada

Córdoba, özellikle Katolik Kilisesi ile ilgili olmak üzere koloni döneminden çok sayıda tarihi eseri korumaktadır. Cizvit Bloğu, 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanı ilan edildi.

"Çanlar şehri" olarak tanınan Córdoba'da, Katolik kiliseleri, sinagoglar ve camiler gibi farklı inanç ve dinlere ait çok sayıda kiliseye ve çok sayıda Evanjelik kilisesine ev sahipliği yapmaktadır.

Tarihi merkez, her iki tarafta yaklaşık yüz otuz metrelik dörtgen bloklardan oluşur. Ana mahalle ve caddelerin düzeni radyaldir, yani en çevre mahallelere açılan caddeler şehrin merkezinden doğar.

Córdoba'da, en yaygın stil olan Belle Époque dışında Art Nouveau ve Art déco stillerinde binalar vardır.

Kaynakça

  1. ^ "Población estimada al 1 de julio según año calendario por sexo. Provincia de Buenos Aires. Años 2010-2040". INDEC. Proyecciones elaboradas en base al Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas 2010. 
  2. ^ a b c d e f Lewis, Daniel K. (2003). The History of Argentina. Palgrave Essential Histories Series (İngilizce). New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-4039-6254-6. 
  3. ^ "Población estimada al 1 de julio según año calendario por sexo. Provincia de Buenos Aires. Años 2010-2040". INDEC. Proyecciones elaboradas en base al Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas 2010. 
  4. ^ Galasso, Norberto (2019). Historia de la Argentina, vol. I&II (İspanyolca). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1. 
  5. ^ a b c d e f Galasso, Norberto (2011). Historia de la Argentina, vol. I&II (İspanyolca). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1. 
  6. ^ "Estadísticas Climatológicas Normales 1981-2010". Servicio Meteorológico Nacional (İspanyolca). 19 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Buenos Aires</span> Arjantinin başkenti ve en büyük şehri

Buenos Aires, resmî olarak Buenos Aires Özerk Şehri, Arjantin'in başkenti ve en büyük şehridir. Güney yarımkürenin Paris'i olarak da bilinen şehir, Güney Amerika kıtasının güneydoğu kıyısında, Río de la Plata'nın halicinin batı kıyısında yer almaktadır. "Buenos Aires", Türkçeye "güzel rüzgarlar" veya "güzel hava" olarak çevrilebilirse de, şehrin adı 16. yüzyıldaki kurucularının verdiği orijinal ad olan "Real de Nuestra Señora Santa Maria del Buen Ayre"ye dayanmaktadır. Bu adı Sardunya'daki Bonaria Madonna'dan almıştır. Aynı zamanda birkaç Buenos Aires eyaleti semtini de içeren Büyük Buenos Aires yerleşim bölgesi, yaklaşık 15,6 milyonluk nüfusuyla Amerika'nın en kalabalık beşinci metropol bölgesini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Ushuaia</span> Arjantinin Tierra del Fuego eyaletinin başkenti.

Ushuaia, Arjantin'in en güneydeki şehri. Ushuaia aynı zamanda dünyanın en güneydeki şehri olarak kabul edilir. Esasında, Ushuaia'dan daha güneyde yerleşim yerleri olsa da, bunlar askerî üsler olup sivil bir nüfusa sahip değildirler.

<span class="mw-page-title-main">Rosario</span> Arjantinde şehir

Rosario Arjantin'in Santa Fe eyaletinin en büyük, Buenos Aires ve Córdoba'dan sonra Arjantin'in üçüncü en büyük şehridir. Buenos Aires'in 285 km. kuzeybatısında ve Paraná Nehrinin batı kıyısında yer almaktadır. 2001 sayımına göre şehirde 910.000 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Plaza de Mayo</span>

Plaza de Mayo, Arjantin‘in başkenti Buenos Aires'in ünlü meydanı.

<span class="mw-page-title-main">Agustín Pedro Justo</span> Arjantinli asker (1876-1943)

Agustín Pedro Justo Arjantinli asker ve siyasetçi. 1932-1938 yılları arasında Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

Arjantin 23 eyalete ve bir federal bölgeye bölünmüştür. Federal bölge ve tüm eyaletlerin kendi anayasaları bulunur ancak hepsi federal bir sistem altında birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jorge Rafael Videla</span> Arjantinli siyasetçi (1925-2013)

Jorge Rafael Videla Redondo, Arjantinli asker ve siyasetçi. 1976-1981 yılları arasında fiilen Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Corrientes (eyalet)</span>

Corrientes, Arjantin'in kuzeydoğusunda, Mezopotamya bölgesinde bulunan eyalettir. Başkenti Corrientes olan eyalet, Paraná Nehri'nin kıyısındaki akarsu limanlarıyla bir ticaret merkezidir. Eyalet, kuzeyinde Paraguay ve Misiones, doğusunda Brezilya; güneyinde Uruguay ve Entre Rios, batısında ise Santa Fe ve Chaco ile sınırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mendoza</span>

Mendoza Arjantin'in batısında aynı adlı ilin merkezi şehir. Merkezinde 937.154 (2010) kişinin yaşadığı Mendoza, ülkenin dördüncü büyük metropolitan alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni İspanya</span> İspanyanın Yeni Dünyada fethettiği toprakları yönetmek için kurduğu dört genel valilikten ilkidir

Nueva España Genel Valiliği, İspanya'nın Yeni Dünya'da fethettiği toprakları yönetmek için kurduğu dört genel valilikten ilkidir. Fetih faaliyetleri sonrasında, merkezini Aztek İmparatorluğu'nun oluşturduğu toprakları belirtmek için Hernan Cortes'in önerdiği bu ad, 1522'de V. Karl tarafından resmî olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Carlos Menem</span> Arjantinli siyasetçi (1930-2021)

Carlos Saúl Menem Akil, lakabı El Turco, Arjantinli siyasetçi. 1989-1999 arasında Arjantin devlet başkanı. Hakkında küresel şirketlerden rüşvet aldığına dair onlarca iddia bulunan; iktidardayken Arjantin'e ait tüm kamu kuruluşlarını özelleştiren devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Misiones (eyalet)</span>

Misiones, Arjantin'in kuzeydoğu kesimindeki eyalettir. Batısında Paraná Nehri ve Paraguay, kuzeyinde Iguaçu Nehri ve kolları ile Brezilya, doğu ve güneydoğusunda Uruguay Nehri ve kolları ile Brezilya, güneybatısında ise Corrientes eyaleti ile sınırlı olan eyaletin yüzölçümü 29.801 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pilar Partido</span>

Pilar Partido Arjantin'in Buenos Aires eyaletindeki 135 bölgeden (partido) biridir. 2010 yılı itibarıyla nüfusu 299.077'dir. Bölgenin başkenti Pilar şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Fernando de la Rúa</span> Arjantin cumhurbaşkanı (hd. 1999-2001)

Fernando de la Rúa, Arjantinli siyasetçi, 10 Aralık 1999'dan 21 Aralık 2001'e kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır. 9 Temmuz 2019'da Buenos Aires, Arjantin'de 81 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Eduardo Duhalde</span> Arjantinli avukat

Eduardo Alberto Duhalde Arjantinli siyasetçi, 2 Ocak 2002'den 25 Mayıs 2003'e kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Raúl Alfonsín</span> Arjantinli avukat (1927-2009)

Raúl Ricardo Alfonsín, Arjantinli avukat ve siyasetçi. 10 Aralık 1983'ten 8 Temmuz 1989'a kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Arjantin devlet başkanı, Amerika kıtasının güney bölümünde yer alan Arjantin'de 1810 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Alvear Bulvarı</span>

Avenida Alvear, Arjantin, Buenos Aires'te lüks bir cadde. Recoleta mahallesinde bulunan, Plazoleta Carlos Pellegrini'den Alvear Plaza'ya kadar yedi blok boyunca uzanır. Cadde, yalnızca haute couture'ün en seçkin temsilcileri ile değil, aynı zamanda sayısız malikane bulunmasıyla ünlüdür. ABD televizyon ağı NBC tarafından yapılan bir araştırmada, Avenida Alvear dünyanın en seçkin beş caddesi arasında seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin Ulusal Senfoni Orkestrası</span>

Arjantin Ulusal Senfoni Orkestrası, 1948 yılında kurulmuş Buenos Aires merkezli bir devlet senfoni orkestrasıdır. Orkestra 20 Kasım 1948'de Başkan Juan Perón tarafından imzalanan bir yasa tasarısı ile kurulmuştur.