İçeriğe atla

Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık

Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (kısaca BKEO; İngilizce: Regional Comprehensive Economic Partnership, kısaca RCEP) Asya-Pasifik bölgesinde on ASEAN ülkesi(Brunei, Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland ve Vietnam) ve beş adet diğer ülke - Avustralya, Çin, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore - arasında bir serbest ticaret anlaşmasıdır.[1] 15 üye ülke, dünya nüfusunun ve GSYİH'nin yaklaşık %30'unu oluşturmakta ve bu da onu en büyük ticaret bloku yapmaktadır. 15 Kasım 2020'de Vietnam'ın ev sahipliği yaptığı sanal ASEAN Zirvesi'nde imzalandı ve üye ülkeler tarafından onaylandıktan sonra iki yıl içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.[2][3][4]

Yüksek gelirli, orta gelirli ve düşük gelirli ülkelerin bir karışımını[5] içeren ticaret anlaşması Bali'deki 2011 ASEAN Zirvesi'nde tasarlanırken,[6] müzakereleri resmen Kamboçya'daki 2012 ASEAN Zirvesi sırasında başlatıldı.

BKEO; Çin, Japonya ve Güney Kore (Asya'daki en büyük dört ekonomiden üçü) arasındaki ilk serbest ticaret anlaşmasıdır ve Çin'i de içeren ilk çok taraflı serbest ticaret anlaşmasıdır.[7] Anlaşmanın imzalandığı tarihte, analistler bunun COVID-19 salgını sırasında ekonomiyi canlandırmaya yardımcı olacağını, "ekonomik ağırlık merkezini Asya'ya doğru çekeceğini" ve Çin'in bölgedeki etkisini artıracağını tahmin ettiler.[5]

Üyelik

ASEAN liderleri, Kasım 2019'da çıkmayı tercih eden Hindistan'ın daha sonra katılmayı seçmesi için kapının açık kaldığını belirtti.

Düzenleme, Orta Asya'daki ülkeler ve Asya-Pasifik'teki kalan ülkeler (Güney Asya, Doğu Asya, Güneydoğu Asya ve Okyanusya) gibi diğer tüm dış ekonomik ortaklara da açık olacak.[8]

Müzakere tarafları

Tepkiler

2016'da Electronic Frontier Foundation, BKEO'nun fikrî mülkiyet hükümlerinin ilk taslağının "bir ticaret anlaşmasında görülen telif hakkı ile ilgili en kötü hükümleri" içerdiğini açıkladı.[9] Küresel sağlık aktivistleri anlaşmayı Hindistan'nın potansiyel olarak fakir ülkelere ucuz jenerik ilaç tedarikini sona erdirdiği konusunda eleştirdi.[10]

Hindistan, Çin'den imal edilmiş malların ve Avustralya ile Yeni Zelanda'daki tarım ve süt ürünlerinin dampinginin potansiyel olarak kendi yerel sanayi ve çiftçilik sektörlerini etkilemesi ile ilgili endişeler nedeniyle Kasım 2019'da anlaşmadan çekildi.[11] Hindistan'ın çekilmesi nedeniyle, Çin'in BKEO'ye hakim olabileceğine dair endişeler var.[12]

BKEO imzalandığında, Çin başbakanı Li Keçiang anlaşmayı "çok taraflılığın ve serbest ticaretin bir zaferi" olarak ilan etti.[5] Singapur başbakanı Lee Hsien Loong, anlaşmayı "bölgemiz için önemli bir adım" ve serbest ticaret ve ekonomik karşılıklı bağımlılığa verilen desteğin bir işareti olarak nitelendirdi.[12]

Kaynakça

  1. ^ "India stays away from RCEP talks in Bali". 4 Şubat 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  2. ^ "Asia-Pacific nations sign world's largest trade pact RCEP". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  3. ^ "15 countries, including Singapore, sign RCEP, the world's largest trade pact". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  4. ^ "RCEP: Asia-Pacific nations sign world's biggest trade pact". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  5. ^ a b c "China scores victory as 15 Asian nations sign world's biggest free-trade deal". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  6. ^ "A trade pact nearly 10 years in the making: 5 things to know about RCEP". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  7. ^ "What is RCEP and what does an Indo-Pacific free-trade deal offer China?". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  8. ^ "Free Trade Agreements". 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  9. ^ "RCEP: The Other Closed-Door Agreement to Compromise Users' Rights". 20 Nisan 2016. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  10. ^ "China-backed trade deal may not gain from TPP's loss. Blame India". 12 Ocak 2017. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  11. ^ "India decides to opt out of RCEP, says key concerns not addressed". 5 Kasım 2019. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  12. ^ a b "Asia-Pacific countries sign one of the largest free trade deals in history". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Devletler Topluluğu</span> bölgesel hükümetler arası organizasyon

Bağımsız Devletler Topluluğu, 8 Aralık 1991 tarihinde Rusya, Ukrayna ve Belarus arasında imzalanan anlaşma ile kurulmuş devletler topluluğudur. Anlaşma ile Sovyetler Birliği resmen yıkılmış oldu. 21 Aralık 1991 tarihinde de Estonya, Letonya, Litvanya, Ukrayna ve Gürcistan hariç tüm eski Sovyet Cumhuriyetleri bu anlaşmayı imzaladı.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Kamboçya, resmî adıyla Kamboçya Krallığı, Güneydoğu Asya anakarasının güneyinde yer alan bir ülkedir. 181,035 km² alana yayılan ülke, kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğuda Vietnam ve güneybatıda Tayland Körfezi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya</span> Asya kıtasının doğu kısmının güneyinde yer alan bölge

Güneydoğu Asya, Asya kıtasının bir parçasıdır ve Hindistan'ın doğusunda ve Çin'in güneyinde yer almaktadır. Güneydoğu Asya, Asya kıtasıyla Okyanusya arasında bulunan bölgeye verilen isimdir. Kesin sınırlarını çizmek oldukça zordur. Politik olarak batıya doğru Hint alt kıtası, kuzeye doğru Çin arasında uzanan bir kara parçası olarak görünür.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması</span>

Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Meksika tarafından imzalanan serbest ticaret anlaşması. 1 Ocak 1994'te yürürlüğe giren NAFTA kapsamında, söz konusu üç ülke arasındaki ticaret ve yatırımlar liberalize edilmiş, ilk kez yabancı şirketlere, anlaşma ülkelerini uluslararası tahkim kurullarında tek taraflı olarak dava etme hakkı tanınmıştır. Kuruluş amacı üye devletler arasında serbest ticaret bölgesi oluşturmaktır.

<span class="mw-page-title-main">1997 Asya mali krizi</span> Temmuz 1997nin ikinci yarısından itibaren ortaya çıkan ve Taylandda başlayan bir domino etkisi ile tüm Asyayı sarmış ekonomik kriz

Doğu Asya Mali Krizi Temmuz 1997'nin ikinci yarısından itibaren ortaya çıkan ve Tayland'da başlayan bir domino etkisi ile tüm Asya'yı sarmış ve Güneydoğu Asya krizi adını almış finans krizidir. Asya Kaplanları olarak bilinen birçok Doğu Asya ülkesinin para birimleri, borsaları ve diğer kıymetleri ekonomik krizden etkilenmiştir. Yerel olarak IMF Krizi olarak da bilinir ama bu isim tartışmalıdır. Krizin varlığı ve sonuçları üzerinde görüş birliği olsa da nedenleri, kapsamı ve çözümleri tartışmalıdır. Uluslararası fon akımlarının yön değiştirmesine sebep olan ekonomik bir krizdir.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği</span> Güneydoğu Asya ülkelerinde bir uluslararası örgüt

Güneydoğu Asya Uluslar Birliği, 8 Ağustos 1967'de Vietnam Savaşı'ndan kaynaklanan komünist genişlemeye karşı olarak Filipinler, Malezya, Tayland, Endonezya ve Singapur arasında kurulan uluslararası örgüt. 2005 yılında örgütün toplam gayri safi yurt içi hasılası yaklaşık 884 milyar dolardır. Yılda %4'lük bir büyüme oranı yakalanmıştır. 2006'da GSYH 1,066 trilyona yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Singapur</span> Güneydoğu Asyada bir ada ülkesi ve şehir devleti

Singapur, resmî adıyla Singapur Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya'da bir ada ülkesi ve şehir devletidir. Ekvatorun 1 derece (137 km) kuzeyinde, Malay Yarımadası'nın güney ucunda yer alan ülke batıda Malakka Boğazı, güneyde Endonezya'ya bağlı Riau Adaları ve doğuda Güney Çin Denizi ile çevrilidir. Ülke toprakları ana ada olan Singapur adası ile 64 ada ve adacıktan meydana gelir. Biri dışında tüm adacıklar Singapur adasının etrafında yer alır. Arazi ıslahı projeleri sayesinde ülkenin yüzölçümü bağımsızlığını kazandığı günden bu yana %25 artmıştır. Dünyanın en yoğun nüfuslu ikinci ülkesi olan Singapur'un nüfusu 5,7 milyondur. Bu nüfusun yalnızca %61'i Singapur vatandaşıdır. Singapur'un resmî dilleri İngilizce, Malayca, Çince ve Tamilcedir. İngilizce ortak dil olarak kullanılır. Ülkenin çok ırklı yapısı anayasa ile güvence altında alınmıştır ve eğitim, konut ve siyaset alanlarında ulusal politikaları şekillendirmeye devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği</span> Asya-Pasifik ülkeleri ekonomik forumu

Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği ya da APEC Büyük Okyanus kıyısındaki 21 ülkenin katıldığı, dünya ekonomisinin %60'ını temsil eden ve bölgesel ekonomik, iş birliği, ticaret ve yatırım konularının paylaşıldığı uluslararası bir örgüttür. Üye ülkelerin bakanlarının yıllık toplantıları da dahil olmak üzere örgütün tüm eylemleri APEC Sekreterliği tarafından yürütülür.

Asya mutfağı, Asya kıtasına özgü yiyeceklerin genel adı. Bulundukları bölgenin adını alan bu mutfak türleri, geleneksel Çin İmparatorluğu mutfağıyla çağdaş Japon ve Kore Yarımadası mutfaklarının birleşiminden oluşan Doğu Asya; Kamboçya, Laos, Tayland, Vietnam, Brunei, Endonezya, Malezya, Singapur ve Filipinler mutfaklarını barındıran Güneydoğu Asya; bir zamanlar Britanya Hindistanı'nı oluşturan Myanmar, Hindistan, Sri Lanka ve Pakistan başta olmak üzere bölgede bulunan diğer ülkeleri içine alan Güney Asya, Orta Asya ve Orta Doğu mutfaklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilatı</span> Uluslararası askeri kuruluş

Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilatı kısaca SEATO ABD'nin öncülüğünde uluslararası kolektif savunma için oluşturulmuş SEATO Güneydoğu Asya ülkeleri ve burada çıkarları bulunan sekiz ülkenin katılımıyla oluşturulmuştur. Amacı Güneydoğu Asya'yı başta Çin olmak üzere komünizme karşı güçlü hale getirmektir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya-Türkiye ilişkileri</span>

Malezya-Türkiye ilişkileri, Malezya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye'nin Kuala Lumpur'da bir büyükelçiliği, Malezya'nın ise Ankara'da bir büyükelçiliği ve İstanbul'da bir başkonsolosluğu bulunmaktadır. Her iki ülke de Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (OIC) tam üyesidir. Her iki ülke de kendi bölgelerinde bölgesel güç ve orta güç olarak sınıflandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Trans-Pasifik Ortaklığı</span>

Trans-Pasifik Ortaklığı veya Trans Pasifik Ortaklık Anlaşması, Pasifik Kıyıları'nda yer alan 12 ülke arasında yapılan bir ticaret anlaşmasıdır. Anlaşma yedi yıllık müzakereler sonucunda 4 Şubat 2016'da Yeni Zelanda'nın Auckland kentinde imzalanmış olup henüz yürürlüğe girmek için onay beklenmektedir. Sözleşme 30 fasılda ekonomik büyümeyi teşvik etmek, iş yaratma ve istihdamı desteklemek, yenilik, üretkenlik ve rekabet gücünü artırmak, yaşam standartlarını yükseltmek, imza sahibi ülkelerdeki yoksulluğu azaltmak ve şeffaflığı, iyi yönetim ile emek ve çevrenin korunmasını güçlendirmeyi hedeflemektedir. Ortaklık ticarette hem tarife dışı hem de tarife engellerini azaltacak ve bir yatırımcı-devlet anlaşmazlık çözümü mekanizması oluşturacak önlemleri içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bir Kuşak, Bir Yol</span>

Bir Kuşak, Bir Yol ya da Kuşak-Yol Projesi, Kuşak Yol Girişimi, Kuşak Yol İnisiyatifi veya OBOR, Çin devlet başkanı Şi Cinping'in 2013 yılı sonunda Orta Asya ve Güney Asya ülkelerine gerçekleştirdiği bir dizi ziyaret sırasında duyurduğu ve İtalya'nın da işbirliği ile 2049 yılında bitirmeyi planladığı, Çin-Roma medeniyeti birliği olarak da yorumlanan modern ipek yolu konseptini ifade etmektedir. Proje kapsamında güvenlik anlaşması Blackwater'ın kurucusu Erik Prince'in sahibi olduğu Frontier Services Group adlı güvenlik şirketi ile imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Asya ekonomisi</span> Kıta Ekonomisi

Asya ekonomisi, 49 farklı devlette yaşayan 4.4 milyardan fazla insandan oluşur. Altı devletin kısmen Asya'da olmakla birlikte, ekonomik ve siyasi açıdan başka bir bölgeye ait olduğu düşünülmektedir. Asya dünyadaki en hızlı büyüyen ekonomik bölge ve SAGP'ye göre GSYİH bakımından en büyük kıtasal ekonomidir. Çin, Japonya ve Hindistan dünyanın en büyük on ekonomisi arasındadır. Dahası, Asya, Japon ekonomik mucizesinden (1950-1990) başlayarak, Güney Kore'deki Han Nehri Mucizesi (1961-1996) ve Çin'deki ekonomik patlama (1978-2013) ile dünyanın en uzun ekonomik patlamasının merkezidir.

Bangladeş-Çin-Hindistan-Myanmar Bölgesel İşbirliği Forumu dört ülke arasında daha fazla ticaret ve yatırım entegrasyonunu hedefleyen bölgesel bir Asya ülkesi organizasyonu.

<span class="mw-page-title-main">Singapur-Türkiye ilişkileri</span>

Singapur-Türkiye ilişkileri, Singapur ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan-Rusya ilişkileri</span>

Hindistan-Rusya ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu devletleri arasında sürdürülen ikili ilişkilerdir. Soğuk Savaş boyunca Hindistan ile Sovyetler Birliği (SSCB) arasında güçlü bir stratejik, askerî, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürüldü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rusya, SSCB'nin Hindistan ile yakın ilişkilerini miras aldı; bu da iki ülke arasında özel bir ilişkinin paylaşılmasına yol verdi. Hem Rusya hem de Hindistan bu ilişkiyi "özel ve öncelikli bir stratejik ortaklık" olarak nitelendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Güney Kore ilişkileri</span>

Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Kore Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler 1992 yılında resmen kuruldu. Bundan önce, ÇHC, yalnızca Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'ni, Güney Kore ise yalnızca Çin Cumhuriyeti'ni (Tayvan) tanırdı. Güney Kore, Çin Halk Cumhuriyeti ile ilişkiler kurmuş en son Asya ülkesidir. Son senelerde Çin ile Güney Kore, farklı alanlarda aralarındaki stratejik ve kooperatif ortaklıklarını arttırmaya ve üst düzey bir ilişki kurmaya çaba göstermiştir. Bilhassa ticaret, turizm ve çok kültürlülük, bu iki ülke arasındaki kooperatif ortaklığı güçlendirmekteki en önemli etkenleri teşkil etmiştir. Buna rağmen, tarihî, siyasî ve kültürel anlaşmazlıklar, Güney Kore ile Çin arasındaki ilişkiyi şekillendirmeye devam etmektedir.

Serbest ticaret anlaşması (STA), uluslararası hukuka göre işbirliği yapan devletler arasında bir serbest ticaret alanı oluşturmak için yapılan bir anlaşmadır. İkili ve çok taraflı olmak üzere iki tür ticaret anlaşması bulunmaktadır. İkili ticaret anlaşmaları, iki ülke, genellikle iş fırsatlarını genişletmek için ikisi arasındaki ticaret kısıtlamalarını gevşetmeyi kabul ettiğinde ortaya çıkmaktadır. Çok taraflı ticaret anlaşmaları, üç veya daha fazla ülke arasındaki anlaşmalardır ve müzakere edilmesi ve üzerinde anlaşmaya varılması en zor olanlardır.

<span class="mw-page-title-main">ASEAN Serbest Ticaret Bölgesi</span>

ASEAN Serbest Ticaret Bölgesi(AFTA), tüm ASEAN ülkelerinde yerel ticareti ve üretimi destekleyen ve bölgesel ve uluslararası müttefiklerle ekonomik entegrasyonu kolaylaştıran bir ticaret bloğu anlaşmasıdır. Dünyanın en büyük ve en önemli serbest ticaret bölgelerinden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.