İçeriğe atla

Buynaksk

Demirhan-Şura (1917'den önce)

Buynaksk (Kumukça Temirhanşura, Lakça ЩурахӀи Şçurahi, Avarca, Dargince Шура Şura), Kuzeydoğu Kafkasya'da yer alan Dağıstan Cumhuriyeti'nin merkezinde bir kenttir.

Hazar (Kaspi) Denizi'nin batı kıyılarındaki Dağıstan Cumhuriyeti'nin başkenti Mahaçkala kentinin batısında yer alır. Dağıstan'ın ve 1917 ile 1920 arasında bağımsız ülke olan Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin eski başkentidir. Tarihi kentin eski adı Temirhan Şura'dır. Nüfusunun çoğunluğunu Kafkas kökenli Avarlar ile Türki kökenli Kumuklar oluşturur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Balaken (rayon)</span> Azerbaycan rayonu

Balaken Rayonu, Azerbaycan'ın rayonlarından biridir. Azerbaycan'ın kuzeybatısındadır. Antik Yunan coğrafyacısı Strabon, Balaken'i 'Mabetler diyarı' adıyla anmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya</span> Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asyanın sınırında bulunan bölge

Kafkasya, Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asya'nın sınırında bulunan bölgenin ismi. Kafkas sıradağlarında, Avrupa'nın en yüksek dağı olan ve Kafkas halklarının sözlü edebiyatını oluşturan Elbruz Dağı bu bölgede bulunmaktadır. Kafkasya bölgesi siyasi ve coğrafi olarak Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya olmak üzere ikiye ayrılır. Güney Kafkasya, bağımsız ve egemen devletlerden oluşmaktadır. Kuzey Kafkasya ise Rusya içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Şamil</span> Kafkas lider

Şeyh Şamil ; Kuzey Kafkasya halklarının siyasi ve dinî önderi, Kuzey Azerbaycan, Dağıstan, Çeçenistan ve Çerkesya'nın üçüncü imamı olan imam ve asker. Kafkasya'nın bağımsızlığı için mücadele etmiş olan Şeyh Şamil, Müslüman nüfusa sahip ülkelerde ün sahibidir. Ruslara karşı kazandığı zaferlerden ötürü "Kafkas Kartalı" ve "Rusya'nın Kâbusu" gibi isimlerle anılır. Hamzat Bey'den sonra Kafkasya'daki direnişçilerin komutanıdır ve aynı zamanda Nakşibendi şeyhlerinden Seyyid Cemaleddin Kumuki'nin halifelerindendir. Yirmi beş yıl sürdürdüğü savaş ile onu izleyenlerin benimsemiş oldukları İslam ve tasavvuf inancı, günümüzde Kafkas halkları arasında oldukça yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan</span> Rusyaya bağlı özerk ülke

Dağıstan, resmî adıyla Dağıstan Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'nın Kuzey Kafkasya kısmında, Hazar Denizi kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı, özerk bir cumhuriyettir. Kuzey Kafkasya Federal bölgesinin bir parçasıdır ve Büyük Kafkas Dağları'nın kuzeyinde konumlanır. Rusya'nın en güneyinde yer alan Dağıstan, güney ve güneybatıda Gürcistan ve Azerbaycan ile, batı ve kuzeyde Rusya'ya bağlı cumhuriyetler olan Çeçenistan ve Kalmukya ile kuzeybatıda ise Stavrapol Krayı ile sınır komşusudur. Mahaçkale, başkenti ve en büyük kentidir. Diğer büyük kentleri ise Derbent, Kizlyar, İzberbaş, Kaspiysk, Buynaksk'tır.

<span class="mw-page-title-main">Avarlar (Kafkasya halkı)</span>

Avarlar veya Kafkasya Avarları, Kafkasya halklarından biridir. Rusya'nın Dağıstan Cumhuriyeti'nde yaşayan çeşitli etnik gruplar arasında baskın olan Kuzeydoğu Kafkasya yerli etnik grubudur. Avarlar, Karadeniz ile Hazar Denizi arasında Kuzey Kafkasya olarak bilinen bir bölgede yaşarlar. Kuzey Kafkasya bölgesindeki diğer etnik grupların yanı sıra Kafkas Avarları, deniz seviyesinden yaklaşık 2.000 m yükseklikte bulunan eski köylerde yaşarlar. Kafkas Avarları tarafından konuşulan Avar dili, Kuzeydoğu Kafkas dilleri ailesine aittir ve Nah-Dağıstan grubu olarak da bilinir. İslam, 13. yüzyıldan beri Avarların hakim dini olmuştur. Çoğunluğu Dağıstan'da yaşamakta ve Dağıstan nüfusunun % 29.6'sıyla en kalabalık etnik grubunu oluşturmaktadır. Avarların ezici çoğunluğu Sünni Müslüman olup dilleri ise Kuzeydoğu Kafkas dillerine bağlı bir dil olan Avarcadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeydoğu Kafkas dilleri</span>

Kuzeydoğu Kafkas dilleri veya Nah - Dağıstan dilleri. Kafkasya'nın doğu kesiminde konuşulan dil ailesi. İki ana kola ayrılır. Nah kolu Çeçence, İnguşça ve Batsça dilinden oluşur. Dağıstan kolu ise daha fazla çeşitlilik gösterir ve alt öbeklere ayrılır. Bunlar Avar - Andi - Dido, Lak - Dargin ile Lezgi öbekleridir. Bu öbeklerin başta gelen dilleri Avarca, Lakça, Lezgice ve Dargice'dir.

Avarca, çoğunluğu Dağıstan'da yaşayan ve Sünni Müslüman olan Avarların konuştuğu bir Kuzeydoğu Kafkas dili. Avarca, bu aile içerisinde Dağıstan dillerinin Avar-Andi-Tsez dilleri koluna mensuptur. Kiril alfabesi ile yazılır.

Dargiler Kuzeydoğu Kafkasya'da, özellikle de Dağıstan'da yaşayan ve Doğu- Kafkas dillerinden Dargice'yi konuşan halk. Günümüzde Dağıstan Cumhuriyeti'ndeki nüfusları tahminen 516 bin kadar olup, diğer eski Sovyet toprakları üzerinde yaşayanlarla birlikte yaklaşık 680 binin üzerinde bir nüfusa sahip oldukları tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kafkasya</span>

Kuzey Kafkasya, Avrupa kıtasında olup Asya ile sınırı olan bir bölgedir. Bölgenin tamamı, Rusya sınırları içindedir.

<span class="mw-page-title-main">Laklar</span> Kafkas halkı

Laklar, daha çok Dağıstan'ın orta kesimlerinde dağlık bölgelerde yaşayan ve 178,630 kadar bir nüfusa sahip etnik bir gruptur. Lakça konuşurlar. Konuştukları dil; Kafkas dil gruplarının Kuzey Kafkas ana kolundan Kuzeydoğu Kafkas dilleri kolu içinde Dargwa-Lak dil grubuna girer. Yaşadıkları bölgelerin doğusunda Dargi boyları, batı ve doğusunda Avarlar, güney bölgelerinde de Lezgi boyları yaşamaktadır. Antik çağ yazarların ın Lega, Gele ve Gelon kabileleri olarak adlandırdığı Laklar'a Gürcü dilinde Leki (Dağlı), Avarlar ise Gumi / Toma, Dargiler Kumuçan / Bulikan denir.

<span class="mw-page-title-main">Kaspiysk</span>

Kaspiysk. Kuzeydoğu Kafkasya'da yer alan Dağıstan Cumhuriyetinde kent. Hazar (Kaspi) denizinin batı kıyılarında ve Dağıstan Cumhuriyetinin başkenti Mahaçkala kentinin güneyinde yer alır. Nüfusunun çoğunluğunu Türki kökenli Kumuklar ile Kafkas kökenli Dargiler oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya halkları</span>

Kafkasya halkları, Kafkasya'da yaşayan halklar. Bu halklar, coğrafi olarak Kuzey Kafkasya halkları ve Güney Kafkasya halkları biçiminde adlandırılırlar. Etnik açıdan, özellikle dil açısından da Kafkasya yerlileri, Hint-Avrupa kökenliler ve Türk asıllı halklar biçiminde üç öbeğe ayrılırlar.

Dağıstan dilleri veya Doğu Kafkas dilleri, Kuzeydoğu Kafkasya'da, Dağıstan'da ve Azerbaycan'ın kuzey kesiminde konuşulan diller. Avar-Andi-Dido, Lak-Dargva ve Lezgi öbeklerinden oluşur. Dağıstan dilleri, Nah dilleri ile birlikte Nah-Dağıstan dilleri olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Avar Hanlığı</span>

Avar Hanlığı, 13. yüzyıl ile 19. yüzyıl arası Batı Dağıstan'da uzun süre hüküm sürmüş bir Müslüman devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Mahaçkale</span> Rusyada şehir

Mahaçkale veya Mahaçkala, Dağıstan'ın başkenti.

<span class="mw-page-title-main">İzberbaş</span>

İzberbaş (Rusça:Избербаш), Kuzeydoğu Kafkasya'da yer alan Dağıstan'da bir kent. Hazar (Kaspi) denizinin batı kıyılarında ve Dağıstan Cumhuriyetinin başkenti Mahaçkala kentinin güneyinde, tarihi ve turistik kent Derbent'in kuzeyinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Irak'taki Kuzey Kafkasyalılar</span>

Irak'taki Kuzey Kafkasyalılar, Çerkesler, Çeçenler ve Dağıstanlılar da dahil olmak üzere Irak'ta yaşayan Kuzey Kafkasya kökenli insanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyet özerk cumhuriyeti

Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ,Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı özerk sovyet cumhuriyeti. "Dağlar ülkesi" olarak tanımlanan bölgede otuzdan fazla etnik grup yaşamaktadır. Ekim Devrimi'nden sonra bölgede ortaya çıkan pan-Türkist ve pan-İslamcı hareketleri bastırılmasının ardından kurulmuştur. Başkenti Mahaçkala olan Dağıstan ÖSSC'deki diğer önemli şehirler Derbent, Kızılyar, İzberbaş ve Buynak'tı.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan bayrağı</span> Bayrak

Dağıstan bayrağı, Rusya'daki Dağıstan'ın bayrağıdır. Bayrak resmî olarak 26 Şubat 1994'te kabul edildi. Yeşil İslam'ı, mavi Hazar denizi'ni, kırmızı cesaret ve sadakati temsil etmek üzere toplam üç renge sahiptir ve yataydır. 19 Kasım 2003'te orijinal 1:2'den 2:3'e, orta şerit açık maviden koyu maviye değiştirildi.