İçeriğe atla

Busir

Busir ya da İbuzir Gliavan (Yunanca: Ibousiros Gliabanos), 7. yüzyılın sonundan 8. yüzyılın başlarına kadar Hazar Kağanlığı'nın kağanı.

695 yılında askeri bir darbeyle tahttan indirilen II. Justinianos, Kırım'daki Gotların yanına kaçmış, Gotlar da onu Kırım'ın o zamanki hakimi olan Hazar hakanı Busir'e teslim etmişlerdir. 704'te Busir, kızkardeşini II. Justinianos ile evlendirmiştir. Tarihçi Günah Çıkartıcı Theofanis'e göre; Bizans'ın yeni imparatoru III. Tiberius, 705'te II. Justinianos'un ölü ya da diri yakalanıp kendisine teslim edilmesi karşılığında büyük bir armağan teklif etmesi üzerine Busir, Tmutarakan temsilcisine II. Justinianos'un ölüm talimatını verdiyse de[1] II. Justinianos, karısının yardımıyla kurtularak Konstantinopol'e döndü ve Bulgar hükümdarı Tervel Han'ın yardımıyla tekrar tahta geçti.

Kaynakça

  1. ^ Günah Çıkartıcı Theofanis, Günah Çıkartıcı Theophanes Vakainameleri (kronikler), Oxford University Press, 1997. ISBN 0-19-822568-7 sf. 520

Kaynakça

  • Иванов С. А. Древнеармянское житие Стефана Сурожского и хазары // Хазары . — М. — Иерусалим, 2005. ISBN 5-93273-196-6
  • Kevin Alan Brook. The Jews of Khazaria. 2nd ed. Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2006.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hazarlar</span> İdil kıyıları ve Kırım yarımadası arasında imparatorluk kuran bir Türk halkıdır.

Hazarlar, İdil (Volga) Nehri kıyıları ve Kırım yarımadası arasında imparatorluk kuran bir Türk halkıdır. Yahudi, Bizans ve Arap kaynaklarına göre, Hazar ülkesinde yaşayan halkın büyük çoğunluğunun Uygur, Hazar, Ön Bulgar, Sabir ve Peçenek gibi Türk boyları olduğu bilinmektedir. Hazarların büyük bir bölümü 8. yüzyılda Museviliği benimsemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Filippikos</span> 711-713 arasında Bizans imparatoru

Filippikos Bardanes,. Asıl adı Vardan (???? –ö. 713). 711-713 arasında Bizans imparatoru. Hükümdarlığı sırasında papalık ile anlaşmazlığa düşmüş, imparatorluk topraklarını Bulgar ve Arap istilacılara karşı savunmakta başarısız kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hazar Kağanlığı</span> Musevi Türk devleti

Hazar Kağanlığı ya da kısaca Hazarlar, 7. ve 11. yüzyıllar arasında; Hazar Denizi'nin çevresinde; Van Gölü'nden, Karadeniz kıyılarından, Kiev'e; Aral Gölü'nden, Macaristan'a kadar olan geniş topraklarda hüküm sürmüş, Doğu Avrupa'da yerleşik bir Türk devletidir. Hazar kelimesi, gez(mek) anlamına gelen kaz- kökünden türemiştir. Ka-zar; gezer yani serbest dolaşan, bir yere bağlı olmayan anlamına gelmektedir. Hudūd al-'Ālam adlı esere göre, Hazar kağanları Ansa' sülalesindendir ve Orta Asya'dan gelmişlerdir. Hazarların bir süre Büyük Hun Devleti'ne bağlı kavimler arasında bulunmuş olmaları ihtimali vardır. 586'dan sonraki Bizans kaynaklarında Hazarlar, "Türkler" olarak geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Hazar ilişkileri</span>

Hazar-Bizans ilişkileri, 7. yüzyılın ikinci çeyreğinden 11. yüzyılın ilk çeyreğine kadar devam eden ve genellikle savaşlarla geçen ilişkilerdir. 7. yüzyılın başlarından itibaren Hazar Türklerinin güçlü güneybatı komşusuyla uzun süreli ilişkileri oluşmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Justinianos</span>

II. Justinianos veya II. Jüstinyen, ilk defa 685-695 ve ikinci defa 705-711 arasında saltanat süren Herakleios Hanedanı mensubu son Bizans imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">III. Tiberios</span>

III. Tiberios, , 698 ile 705 döneminde Bizans imparatoru. Hanedansız imparator olarak Leontios'a karşı bir isyanla ile imparator olmuştur. On yıl önce bir isyanla tahttan indirilmiş Herakleios Hanedanı mensubu II. Justinianos, Justinianos'un Kırım'da sürgününden sonra ona destek veren bir Bulgar ordusunun yardımı ile Konstantinopolis'e gelip şehri ele geçirmesi ile tahttan indirilmiş ve idam edilerek öldürülmüştür.

Georgius Tzul, Hazar Kağanlığı'nın son kağanı. 1016'ya kadar kağan olarak kalmıştır ve sonrasında ise, Hazar Kağanlığı yıkılmıştır. Georgius ise, bir Hristiyan adıdır.

II. Aaron, Benjamin'in oğlu ve 10. yüzyılın başları boyunca Hazar Kağanlığı'nın kağanı.

Eudokia Baïana Bizans İmparatoru VI. Leon'un üçüncü karısı.

<span class="mw-page-title-main">Pliska Muharebesi</span>

Pliska Muharebesi ya da diğer bir ismiyle Vărbitsa Geçidi Savaşı, Bizans İmparatorluğu'nun dört bir yanından toplanan ve I. Nikiforos tarafından yönetilen birliklerle Krum Han yönetimindeki Bulgar birlikler arasındaki savaşlar dizisi. Bizanslıların Bulgar başkenti Pliska'yı yağmalayıp yakması, Bulgarlar'a Balkan Dağları'ndaki, Bulgaristan'dan çıkış yapmayı sağlayan geçitleri tıkaması için zaman kazandırdı. Son savaş 26 Temmuz 811 yılında, Balkanlar'ın doğu bölgesindeki geçitlerinin bazılarında ki en muhtemeli Vărbitsa Geçidi'nde meydana geldi. Bulgarlar burada pusuya düşürme taktiğini kullandılar ve Bizans birliklerini etkili bir biçimde tuzağa düşürüp etkisiz hale getirmek için ani gece saldırıları düzenlediler. Böylece İmparator dahil, neredeyse tüm orduyu yok ettiler. Savaşın ardından Krum, Nikiforos'un kafatasını gümüşle kaplattı ve onu şarap bardağı olarak kullandı. Bu olay bir kafatasını bardak olarak kullanmanın en iyi belgelenmiş örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Bulgar savaşları</span>

Bizans-Bulgar Savaşları Bulgar İmparatorlukları ile Bizans İmparatorluğu arasında yaşanan bir dizi savaş. İlk çatışmalar Ön Bulgarların 5. yüzyıldan itibaren Balkanlara yerleşmesiyle başlamıştır.7. yüzyılda kurulan Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun Balkanlarda genişleme hevesiyle hareket etmesi sık sık iki ülkeyi karşı karşıya getirmiştir.

Oi meta Theofanin ya da Theofanes Continuatus, Günah Çıkartıcı Theofanis'in 285'ten 813'e uzanan vakayinamesinin 813–961 yıllarını kapsayan devamıdır. Yazma tarzları ve biçimleri Theofanis'in almanak yaklaşımıyla hiç alakası olmayan dört ayrı çalışma içerir.

Theodora, Bizans İmparatoru II. Justinianos'un ikinci eşidir. Hazar Hanı Busir'in kızkardeşidir. Ancak geleceğin Bizans İmparatoriçesi Çiçek'in babası olan bir başka Hazar hükümdarı Bihar ile bağı bilinmemektedir.

Çiçek, Hazar Kağanı Han Bihar'ın kızı ve Bizans İmparatoru V. Konstantinos'un ilk eşidir.

İosif Genesios, 10 yüzyıl "imparatorların saltanatları" vakayinamesinin anonim Yunan yazarına verilen geleneksel isim. Konstantin Maniakes'in oğlu ya da torunu olduğu rivayet edilir.

<span class="mw-page-title-main">Versinikia Muharebesi</span> savaş

Versinikia Savaşı Birinci Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında 813 yılında Hadrianapolis şehri civarında gerçekleşmiş savaş.

<span class="mw-page-title-main">Kırım</span> Karadenizdeki bir yarımada

Kırım, Doğu Avrupa'da, Karadeniz'in kuzey kıyısında yer alan ve Karadeniz ile Azak Denizi tarafından çevrelenen Ukrayna’da bulunan bir yarımada. Ukrayna'nın Herson Oblastı'nın güneyinde ve Rusya'nın Kuban bölgesinin batısında bulunmaktadır. Perekop Kıstağı ile Herson Oblastı'na bağlanmaktadır ve Kerç Boğazı ile Kuban'dan ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Optimatoi</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Optimatoi, başlangıçta seçkin bir Bizans askerî birliği olarak kuruldu. Ancak, 8. yüzyılın ortalarında bir arz ve lojistik grubuna indirgendi ve kuzey-batı Küçük Asya'da eyalet (thema) olarak atanmıştır. Bir idari birim olarak, Optimatoi Theması, 14. yüzyılın ilk yıllarında Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar ayakta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Keramaia Muharebesi</span>

Keramaia Muharebesi, 746'da Kıbrıs'ta Emevî Halifeliği'nin Mısır filosuna karşı kazanılmış büyük bir Bizans deniz zaferidir.

Anastasia, IV. Konstantinos'ın eşi olarak Bizans İmparatoriçesi.