İçeriğe atla

Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu

Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu
UNESCO Dünya Mirası
Orhan Gazi Camii
KonumTürkiye
KriterKültürel: i, ii, iv, vi
Referans1452
Tescil2014 (38. oturum)
Bölge27,467 ha
Tampon bölge249,266 ha

Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu, Türkiye'nin Bursa şehrinde yer alan bir Dünya Mirasıdır. 2000'de geçici listeye alınan miras alanı 2014'te kalıcı listeye dahil edildi.[1][2]

Bölgeler

Liste sekiz bölgeyi ve içerisinde yer alan yapıları içermektedir. Bunlar; Hanlar Bölgesi (Orhan Gazi Külliyesi ve çevresi), Hanlar Bölgesi (Orhan Gazi Türbeleri), Hüdavendigar Külliyesi, Eski Kaplıca Hamamı (Hüdevandigar Külliyesi'nin hamamı), Yıldırım Külliyesi, Yeşil Külliye, Muradiye Külliyesi ve Cumalıkızık'tır.[3]

Sıra Yıl Koruma Alanı Yer alan yapılar
12014Hanlar Bölgesi (Orhan Gazi Külliyesi ve çevresi)Bursa Ulu Camii, Orhan Gazi Camii, İvaz Paşa Camii, Geyve Hanı, İpek Han, Koza Han, Pirinç Han
22014Hanlar Bölgesi (Orhan Gazi Türbeleri)Orhan Gazi Türbesi, Osman Gazi Türbesi, Tophane Saat Kulesi
32014Hüdavendigar KülliyesiHüdavendigar Cami, Medrese
42014Hüdavendigar Külliyesi (Eski Kaplıca Hamamı)Hamam
52014Yıldırım KülliyesiCami, Medrese, Hamam
62014Yeşil KülliyeYeşil Cami, Yeşil Medrese, Yeşil Türbe
72014Muradiye KülliyesiCami, Hamam
82014Cumalıkızık

Kaynakça

  1. ^ "Bursa and Cumalikizik Early Ottoman urban and rural settlements" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  2. ^ "Bursa and Cumalıkızık: the Birth of the Ottoman Empire" (İngilizce). UNESCO. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı padişahları listesi</span> Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlarının bir listesi

Osmanlı Hanedanı'nın hükümdarları, yükselme döneminden dağılma dönemine dek kıtalararası geniş bir imparatorluğa hükmetmiştir. Osmanlı İmparatorluğu zirvedeyken, kuzeyde Macaristan, güneyde Somali, batıda Cezayir ve doğuda Irak'a kadar uzanmıştır. İlk başlarda İmparatorluk Bursa'da yönetilirken, 1365'te Edirne başkent oldu. Son olarak da Bizans İmparatorluğu'ndan alınan İstanbul başkent yapıldı. İmparatorluğun ilk yıllarının anlatımında efsane ve gerçeği ayırmanın zor olması nedeniyle değişen konular olmuştur; buna rağmen çoğu çağdaş tarihçi, imparatorluğun aşağı yukarı 1299 yılında ortaya çıktığını ve kurucusunun Oğuz Türklerinin Kayı boyundan gelen Osman Gazi olduğunu kabul eder. Osmanlı Hanedanlığı, 36 sultanla 6 yüzyıl boyunca var oldu. Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı'nda müttefik olduğu İttifak Devletleri'nin yenilgiye uğraması sonucuyla tarih sahnesinden silindi. İmparatorluk'un İtilaf Devletleri tarafından bölünmesi ve ardından gelen Kurtuluş Savaşı Türkiye Cumhuriyeti'nin doğmasına yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Selimiye Camii</span> Edirnede tarihi bir cami

Selimiye Camii, Osmanlı padişahı II. Selim döneminde Mimar Sinan'ın yaptığı ve Osmanlı'nın önceki başkenti Edirne'de bulunan bir külliyedir. Mimar Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" şeklinde nitelendirdiği Selimiye Camii, gerek Mimar Sinan'ın, gerek Osmanlı mimarisinin en önemli eserleri arasında sayılır.

Uluumay Vakfı Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Koleksiyonu, Koleksiyoner, Halk Bilimci ve Folklor Araştırmacısı Esat Uluumay'ın topladığı 18 değişik koleksiyondan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cumalıkızık</span>

Cumalıkızık, Türkiye'nin Bursa ilinin Yıldırım ilçesine bağlı bir mahalledir. Bursa şehir merkezine 11 kilometredir. Ortalama 20 dakikada ulaşım sağlanır. Uludağ'ın kuzey eteklerinde kurulmuş ve hâlen yaşayan beş Kızık köyünden biridir. Diğer Kızık köyleri şunlardır: Değirmenlikızık, Fidyekızık, Hamanlıkızık ve Derekızık. Bayındırkızık, Dallıkızık, Kızık, Bodurkızık, Ortakızık, Camilikızık, Kiremitçikızık, Kızıkşıhlar ve Kızıkçeşme ise günümüze ulaşamamıştır. Cumalıkızık Etnografya Müzesi burada bulunmaktadır. 2000'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Cumalıkızık, 2014'te Bursa ile birlikte Dünya Mirası olarak tescil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Gazi</span> 2. Osmanlı padişahı (1324–1362)

Orhan Gazi veya Orhan Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci padişahıdır. 1324 ile 1362 yılları arasında hüküm sürmüştür. Babası Osman Gazi'den 16.000 km² olarak aldığı beyliği, oğlu I. Murad'a 95.000 km² ila 100.000 km² arsa bıraktığı biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Bursa</span> Bursa ilinin merkezi olan şehir

Bursa, tarihî olarak Prusa, Türkiye'de Bursa ilinin merkezi olan şehirdir. Nüfus bakımından İstanbul, Ankara ve İzmir'in ardından Türkiye'nin 4. Büyük kentidir. Aynı zamanda Marmara Bölgesi'nin İstanbul'dan sonraki en büyük ikinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Birgi, Ödemiş</span>

Birgi, İzmir ilinin Ödemiş ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Külliye</span>

Külliye, cami ile birlikte hamam, medrese, mektep, imaret, türbe, kütüphane, aşevi, darüşşifa, çarşı, tekke, zaviye binalarından oluşan yapılar topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Geyve Hanı</span>

Gevye Hanı Bursa, Kapalıçarşı'da bulunan, 15. yüzyılda Tokat ahileri’nden Ahi Bayezıt’ın oğlu Hacı İvaz Paşa tarafından Yeşil Camii'ye gelir temini için yaptırılıp, Çelebi Mehmet’e armağan edilmiş bir handır. Han, daha önce Hacı İvaz Paşa Hanı, Payigâh, Lonca ve Ütücüler Hanı olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Kuşatması</span>

Bursa Kuşatması, 1317'den 6 Nisan 1326'da düşene kadar Osmanlıların Prusa'yı ele geçirmek için bir plan uyguladıkları zaman gerçekleşmiştir. Osmanlılar daha önce bir şehri ele geçirmemişlerdi; savaşın bu aşamasında uzmanlık ve yeterli kuşatma donanımının olmaması, şehrin ancak altı ya da dokuz yıl sonra düştüğü anlamına geliyordu. Bazı kaynaklara göre Osman Gazi, kentin düşüşünden hemen önce doğal nedenlerden ölmüştür. Diğer bazı kaynaklar ise ölüm yatağında zaferi duymak için yeterince uzun yaşadığını ileri sürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Külliyesi</span>

Muradiye Külliyesi, Sultan II. Murad'ın Bursa'da 1425-1426 yıllarında yaptırdığı külliye. Bulunduğu semte de ismini verir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldırım Külliyesi</span>

Yıldırım Külliyesi, Bursa'da 14. yüzyıl sonunda Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid ve Sultan Süleyman Han tarafından yaptırılmış yapı topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">İpek Han</span> Bursada 15. yüzyıl yapısı

İpek Han, Bursa'da Hanlar Bölgesi'nde Yeşil Külliye'ye gelir getirmek amacıyla 15. yüzyılda Osmanlı sultanı I. Mehmed tarafından yaptırılmış iki katlı han.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Külliye</span>

Yeşil Külliye, Bursa'da 1420'de Osmanlı padişahı I. Mehmed tarafından yaptırılan ve bulunduğu semte adını veren yapı topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Camii (Bursa)</span>

Bursa Muradiye Camii, 15. yüzyılın ilk yarısında Bursa'da Osmanlı padişahı II. Murad tarafından yaptırılmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Gazi Camii (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Orhan Gazi Camii (Gazi Orhan Bey Cami), Bursa'nın Osmangazi ilçesinde yer alan ve Orhan Bey tarafından 1339'da yaptırılan cami. Kitabesinde yazdığına göre, 1413'te Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından tahrip edilen cami, 1417'de Çelebi Mehmet tarafından onarılmıştır. Orhan Gazi Külliyesi'nin parçası olan cami, Dünya Mirası listesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Hüdavendigar Külliyesi</span> I. Murat tarafından Bursada yaptırılan tarihî külliye

Hüdavendigar Külliyesi, üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad tarafından Bursa'da yaptırılan yapı topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Hanlar Bölgesi</span>

Hanlar Bölgesi, Bursa'nın merkezinde, 14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılın ortalarına kadar padişahların ve devletin ileri gelenlerinin yaptırdığı anıtsal yapılar ile gelişen ticaret merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Gazi Külliyesi</span>

Orhan Gazi Külliyesi, Bursa'da 14. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı sultanı Orhan Gazi tarafından yaptırılan yapılar topluluğudur.