İçeriğe atla

Burandai

Burandai (Burondai, Buranda, Brandai, Buruldai, Boraldai, Berendey, Boroldoy veya Burandai) 1176 - 1262 yılları arasında Kiyat klanından bir Moğol Tümen Başıdır. Subutay ile birlikte 1236-1242 yıllarında Moğolların batı seferinin liderlerinden biriydi, daha sonra Altın Orda'nın en batısındaki vali oldu.[1]

Biyografi

Burundai, 1236'da başlayan İdil Ön Bulgarlarına yönelik Moğol saldırısında, 1237-1238 kışında saldırının Kuzey-Doğu Rusya bölümünde komutanlık yaptı. Ryazan'ın ele geçirilmesinden, Kolomna Muharebesi'nin ve Vladimir'in ele geçirilmesinden sonra Moğol ordusu bölündü. İkincil güçlerle Burandai kuzey yolunu geçerek Sit Nehri'nde II. Yuri'nin yeğenlerinden oluşan orduya katılım sağlamak için birlik yollamaya hazırlanan Rostov, Yaroslavl ve Ugliç'i yağmaladı.[2] Sürpriz faktörü nedeniyle sadece 3 bin kişilik Rus muhafız alayı tam savaşa hazırdı. Burundai'nin birlikleri, Sit Nehri Muharebesi'nde birleşik Rus kuvvetlerini yendi. Savaşta Büyük Dük II. Yuri öldürüldü.

1240'ta Burundai, Kiev'in ele geçirilmesinde yer aldı. Burundai'nin Orta Avrupa'da daha sonra gerçekleştirilen Moğol saldırılarındaki katılımı bilinmiyor.

1251'de Moğol İmparatorluğu'ndaki iktidar mücadelesi sırasında, 100.000 kişilik bir ordunun başında bulunan Burundai, Batu Han tarafından Otrar'a, Möngke'nin Çağatay Han'ın soyundan gelenlere karşı yardım etmesi için gönderildi.

Daniyel Romanoviç, Altın Orda Baskaklarını Galiçya-Volyn şehirlerinden çıkardı ve Aleksandr Nevski tarafından kontrol edilen Kiev topraklarına karşı bir saldırı başlattı, ancak Lutsk yakınlarında gerçekleşen Litvanya işgalini püskürtmek için geri döndü.[3] 1258'de Litvanyalılar Aleksandr Nevski'nin direnciyle karşılaşmamak için Nevski'nin o zamanlar Kuzey-Doğu Rusya'nın diğer prensleriyle birlikte Altın Orda'da bulunmasından istifade ederek Smolensk prensliğini harap etti ve Torjok'a yaklaştı. Litvanyalılar karşısında çaresiz kalan Daniyel Romanoviç'e 1240'lardan beri Dinyeper'in sağ kıyısında bulunan göçebe kampları komutanı Kuremsu'nun yerini Burandai'den elçiler geldi. Elçiler Daniyel'den Moğol ordusuna katılmasını istedi.[4]

Daniyel, Altın Orda'ya yardım etmesi için küçük kardeşi Vasilko'yu askerleriyle birlikte gönderdi. Bununla yetinmeyen Daniyel, Litvanyalılara karşı kazanılan zaferden sonra, ganimetin bir kısmını Burundai'ye devretti.[5]

Ertesi yıl, 1259, Romanoviç kardeşler Vasilko'nun kızı Olga'nın Vladimir'deki düğününü kutlarken, Burundai'den gelen elçi kendisiyle tanışılmasını istedi. Bunun üzerine Daniyel kardeşi Vasilko'yu, en büyük oğlu Leo'yu ve Kholm Piskoposu John'u Burundai'ye hediyelerle gönderdi. Vasilko ve Lev, Burundai'nin Danilov, Stozhek, Kremenetler, Lutsk ve Lviv şehirlerinin savunma tahkimatlarını yok etme talebine uydu.[6] Ardından, Vasilko eşliğinde Burundai Vladimir'e gitti ve Zhitan Nehrinin yanında bulunan kalenin tahkimatlarının dağıtılmasını istedi. Vasilko'nun bu şartı yerine getirilmesinden sonra, Burundai, birkaç gün içtikten sonra, Daniyel'in Macaristan'a gitmek üzere ayrıldığı Chełm'e geçti. Vasilko kasaba halkını Burundai'nin talebi üzerine sözlü olarak teslim olmaya ikna etti. Altın Orda askerleri birkaç gün sonra Chełm'den çekildi ve Polonya'yı işgal ederek Lublin'i ele geçirdi. Burundai, Vasilko ve Leo aracılığıyla, direnişin sona ermesi durumunda Sandomierz sakinlerine güvenlik sözü verdi, ancak bu sözü tutmadı şehir halkını kılıçtan geçirdi.[7]

Burundai'nin Litvanya ve Polonya'ya karşı başlattığı savaş, genellikle Galiçya-Volhinya Krallığında Moğol-Tatar boyunduruğunun kurulması olarak kabul edilir. Daha sonra, Rus kroniklerinde Burundai'den bahsedilmiyor.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  2. ^ https://web.archive.org/web/20090204003759/
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  4. ^ https://web.archive.org/web/20160304203545/
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  6. ^ https://web.archive.org/web/20130518080233/
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  8. ^ https://web.archive.org/web/20081020020625/

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rus hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Rus hükümdarları listesi; Kiev Knezliği, Vladimir-Suzdal Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu'nun hükümdarlarını içeren bir liste maddesidir. Bu listedeki hükümdarlar değişik dönemlerde Knez, Veliki Knez, Çar sonra da İmparator unvanıyla anılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ögeday</span> Cengiz Hanın oğlu ve 2. Moğol imparatoru

Ögeday veya Ogeday, Cengiz Han'ın oğullarından biri ve halefi. Cengiz Han'dan sonra Moğol İmparatoru olmuş ve babasının yarım bıraktığı istilaları ve devlet düzenlemesini tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batu Han</span> Cengiz Hanın en büyük oğlu olan Cucinin oğlu

Batu, Cengiz Han'ın en büyük oğlu olan Cuci'nin oğludur. Moğol İmparatorluğu'na bağlı Altın Orda'nın kurucusudur. 1240 - 1255 yılları arasında Altın Orda Devleti'ni yönetmiştir. Lehistan ve Macaristan ordularını yendikten sonra kurduğu devlet Rus toprakları ve Kafkaslarda 250 yıl egemen olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lviv</span> Ukraynanın batısında bir şehir

Lviv, nüfus bakımından Batı Ukrayna'nın en büyük ve Ukrayna'nın yedinci büyük şehri. Ukrayna'nın kültür merkezlerinden biridir. 2020 verilerine göre nüfusu 755.800'dür. Nüfusunun %88'i Ukraynalı, %9'u Rus, %1'i de Polonyalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Delhi Sultanlığı</span> Türk-Hint devleti

Delhi Sultanlığı ya da Sultanat-ı Hint, 1206-1526 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüş olan sultanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">İdil Bulgar Devleti</span> 7. yüzyılda kurulmuş bir Türki devleti

İdil Bulgar Devleti, 9. yüzyılda kurulmuş bir Türk Devleti. Büyük Bulgarya Hanlığı'nın Hazarlar tarafından dağıtılıp Ön Bulgarlar halkının bölünmesinden sonra meydana gelmiştir ve 13. yüzyılda Moğollar devleti yıkıncaya kadar ayakta kalmayı başaran bir devlet olmuştur. İslamiyeti kabul eden ilk müslüman Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Knezliği</span>

Moskova Knezliği ya da Moskova Dukalığı, Rusya toprakları içerisinde kurulmuş Moskova merkezli devlettir. Başlangıçta Altın Orda Devleti'ne bağlı olan Moskova Prensliği Vladimir-Suzdal Knezliği'nin halefi olup 1340-1547 yılları arasında hüküm sürmüştür. Çar III. İvan'ın reformları ile knezlik gelişmiş ve Rusya Çarlığı adını almıştır. Çar olarak bilinen ilk hükümdar IV. İvan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Moğol istilaları</span> 13. yüzyılın başlarında Cengiz Han tarafından başlatılan bir dizi savaş, istila ve fetih serisi

Moğol istilaları ve fetihleri, 13. yüzyılda başlayıp 14. yüzyılda sonlanan, sonlanana dek de Avrasya'nın büyük bir bölümünü kaplayan ve geniş Moğol İmparatorluğu'nu oluşturan bir dizi istilalar ve fetihler dizisi. Tarihçiler, Moğol istilalarını insanlık tarihinin en ölümcül olaylarından biri olarak görmektedir. Ek olarak Moğol seferleri, hıyarcıklı vebayı Avrasya'nın büyük bir kısmına yayarak 14. yüzyılın en ölümcül olayı olan Kara Ölüm'ü ateşlemeye yardımcı olabilmektedir.

Berke Han, 1257-1266 yılları arasında hüküm sürmüş Altın Orda Devleti hanı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa'nın Moğollar tarafından istilası</span> 13. yyda Orta ve Doğu Avrupaya yapılan Moğol istila hareketleri

Avrupa'nın Moğollar tarafından istilası, 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu'na bağlı Subutay komutasındaki orduların Doğu Avrupa'dan başlayarak gerçekleştirdiği seferlerin tamamıdır. Kiev Knezliği'ne karşı başlayan ilk seferlerin ardından Mohi Muharebesi ile Macaristan Krallığı ve Legnica Muharebesi ile Lehistan Krallığı (Polonya) işgal edilir. Seferlerde ordu komutanları Cengiz Han'ın torunları Batu ile Kadan olsa da Sübedey'in genel komutası belirleyici olmuştur. Moğol istilalarına bakıldığında Avrupa'nın istilası Orta Doğu ve Çin seferlerinden sonra en büyük seferlerden sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Müstansır (Abbâsî halifesi)</span>

Mustansır veya El-Mansûr el-Mûstensir Billâh ;, 1226-1242 döneminde Bağdat'ta hükümdarlık yapan Abbasi halifesi.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuil (Trabzon imparatoru)</span> Trabzon İmparatoru

I. Manuil Megas Komninos, 1238 yılından 1263 yılına kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya-Volhinya Krallığı</span>

Galiçya-Volhinya Prensliği ya da, 1253'ten itibaren, Galiçya-Volhinya Krallığı, 1199'dan 1349'a kadar, Doğu Avrupa'nın Galiçya ve Volhynia bölgelerinde Altın Orda'nın bir vasalı olarak varlığını sürdürmüş, Orta Çağ devleti. Toprakları ağırlıklı olarak günümüzde Ukrayna'yı ve Belarus, Polonya, Litvanya'nın ufak parçalarını içerir. Novgorod ve Vladimir-Suzdal ile birlikte, Kiev Rus'unun çöküşünden çıkan en önemli üç güçten biriydi. Ana dili, modern Doğu Slav dillerinin öncülü olan Eski Doğu Slav diliydi ve resmi dini Doğu Ortodoksluğu idi.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Kuşatması (1240)</span>

Kiev'in Moğollar tarafından kuşatılması 28 Kasım ile 6 Aralık 1240 arasında gerçekleşti ve Moğol zaferiyle sonuçlandı. Galiçya-Volhinya'ya ağır bir moral ve askeri darbe oldu ve Batu Han'ın batıya doğru Avrupa'ya ilerlemesine izin verdi.

<span class="mw-page-title-main">Veche</span>

Veche, eski ve Orta Çağ Rusya'sında ve erken bir feodal toplumda yani devlet iktidarının oluşumundan önce Slav kökenli tüm halklar arasında sosyal, politik ve kültürel yaşamla ilgili kararların alındığı, ortak meseleleri tartışıldığı ve doğrudan acil sorunları ele alındığı bir meclistir.

<span class="mw-page-title-main">Zalesye</span>

Zalesye veya Opolye, Rusya'nın tarihi bir bölgesidir. Bölge; Vladimir Oblastı'nın batı kısımları, Moskova Oblastı'nın kuzey-doğusu ve Yaroslavl Oblastı'nın güneyinden oluşmaktaydı. Vladimir-Suzdal Knezliği'nin çekirdeği olan bu bölge, Rus devletinin gelişmesinde hayati bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Cherven şehirleri</span>

Cherven şehirleri, Rus kroniklerinde geçtiği şekilde Bug Nehri'nin üst kesimlerinde ve San Nehri'nin üst kesimlerinde bir grup şehrin adıdır. Adı, aralarında en büyüklerinden biri olan Cherven şehrinden geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Peipus Gölü Savaşı</span>

Peipus Gölü Savaşı veya Buz Savaşı, Peipus Gölünün buzunda Jülyen takvimine göre 1242 yılının 5 Nisan Cumartesi gününde Aleksandr Nevski önderliğindeki Novgorod Cumhuriyeti ve Vladimir-Suzdal Knezliği ile Livonya Tarikatı liderliğindeki Danimarka, Dorpat piskoposluğu ve Chud birlikleri arasında gerçekleşen bir savaştır. Savaşın onuruna, 18 Nisan günü Rusya'nın askeri zafer günü olarak kutlanmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Sit Nehri Muharebesi</span>

Sit Nehri Muharebesi, 4 Mart 1238'de Vladimir Prensi II. Yuri'nin ordusu ile Burandai'nin Moğol birlikleri arasında gerçekleşen bir savaştır. Avrupa'nın Moğollar tarafından istilası (1236-1242) ve Moğolların Rusya'yı işgalinin (1237-1240) merkezi olaylarından biri, özellikle Moğol kampanyasının Kuzey-Doğu Rusya'ya karşı kilit savaşlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Koporye</span>

Koporye, 13. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Leningrad Oblastı'ndaki bugünkü Sankt-Peterburg'un yaklaşık 100 km güneybatısında, Izhora Yaylası'nın kenarında, Koporye köyünde yer alan bir kaleydi. Kale, Finlandiya Körfezi'nin 12 km güneyinde yer alır ve yüksek kayalık bir burnun küçük bir alanını kaplar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.