Bumerang Bulutsusu - Turkipedia

Bumerang Bulutsusu
Bulutsu
Bumerang Bulutsusu Kaynak: NASA/ESA
Gözlem verisi (Dönem J2000)
Takımyıldız	Erboğa
Sağ açıklık ( $α$ )	12^sa 44^d 45.45^s^[1]
Dik açıklık ( $δ$ )	-54° 31′ 11.4″^[1]
Görünür boyutlar (V)	1′.445 × 0′.724^[1]
Özellikler
Uzaklık	5000 Iy (1500 pc)
Yarıçap ( $r$ )	1 Iy
Katalog belirtmeleri
Centaurus Bipolar Nebula^[1] • ESO 172-7 • IRAS 12419-5414
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri

Bumerang Bulutsusu (ayrıca Fiyonk Bulutsusu^[2] olarak da bilinir), Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 5.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ön gezegenimsi bulutsudur.

Bulutsu, 1 K (−272.15 °C; −457.87 °F) ölçülen sıcaklığıyla evrenin en soğuk yeridir.^[2] Bumerang bulutsusu, yıldız çekirdeğinden çıkan gazdan oluşmuştur. Bu gaz dışarı doğru 164 km/sn hızla hareket etmekte ve uzayda çok büyük bir hızla genişlemektedir. Çok düşük sıcaklığın nedeni bu hızlı genişlemedir.

Bumerang bulutsusu 1998 yılında Hubble Uzay Teleskobu tarafından ayrıntılı olarak görüntülenmiştir.

Keith Taylor ve Mike Scarrott'ın Siding Spring Gözlemevi'ndeki çalışmalarıyla, 1980 yılından sonra 'Bumerang Bulutsusu' olarak adlandırılmıştır. Onlar, Hubble Uzay Teleskobu gibi ayrıntılı bir görüntü göremezlerdi, sadece bulutsunun bumerang benzeri asimetrik şeklini gördüler. Yüksek çözünürlüklü Hubble görüntüleri 'Fiyonk Bulutsusu' isminin belki de daha iyi olacağını göstermektedir.

1995'te, Şili'deki 15 metrelik İsveçli ESO Altmilimetre teleskobunu kullanan gök bilimciler, laboratuvar ortamında yaratılan Bose-Einstein yoğunlaşması durumunun dışında bulutsunun evrenin en soğuk yeri olduğunu gösterdiler. −272 °C ile, mutlak sıfırdan (bütün sıcaklıklar için en alçak sınır) sadece 1 °C daha sıcaktır.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d "Results for Boomerang Nebula" (İngilizce). SIMBAD, Centre de Données Astronomiques de Strasbourg. 4 Ocak 2007. 7 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2010.
^ ^a ^b Cauchi, Stephen (21 Şubat 2003). "Coolest bow tie in the universe". The Sydney Morning Herald. 1 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2007.

Dış bağlantılar

WikiSky'da Bumerang Bulutsusu: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası
Sahai, Raghvendra (1997). "The Boomerang Nebula: The Coldest Region of the Universe?". The Astrophysical Journal. Cilt 487. ss. L155-L159. doi:10.1086/310897.
Browne, Malcolm W. (24 Haziran 1997). "The Chilliest of Stars". New York Times.
The Boomerang Nebula - The Coolest Place in the Universe?9 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ESA, 20 February 2003
Hubble's View of the Boomerang Nebula21 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 13 September 2005; see also Scattered Light from the Boomerang Nebula17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ESA/Hubble-Boomerang Nebula1 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Wikimedia Commons'ta Bumerang Bulutsusu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gezegenimsi bulutsu</span>

Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.

Bulutsu, iyonize, nötr veya moleküler hidrojen ve kozmik tozdan oluşabilen, yıldızlararası ortamın belirgin bir şekilde ışıldayan kısmıdır. Bulutsular genellikle Kartal Bulutsusu'ndaki "Yaratılış Sütunları" gibi yıldız oluşum bölgeleridir. Bu bölgelerde gaz, toz ve diğer malzemelerin oluşumları bir araya gelerek daha yoğun bölgeler oluşturur ve bu yoğun bölgeler daha fazla madde çekerek sonunda yıldızları oluşturacak kadar yoğun hale gelirler. Geri kalan malzemenin ise gezegenler ve diğer gezegen sistemi nesnelerini oluşturduğu düşünülmektedir.

Yengeç Bulutsusu Boğa takımyıldızı bölgesinde yer alan bir süpernova kalıntısı ve atarca rüzgarı bulutsusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kedi Gözü bulutsusu</span> Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan gezegenimsi bulutsu

Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.

Omega Bulutsusu, diğer bilinen adıyla Kuğu bulutsusu Yay takımyıldızında bulunan bir H II bölgesidir. Philippe Loys de Chéseaux tarafından 1745 yılında keşfedilmiş ve Charles Messier 1764 yılında kataloğuna eklemiştir. Samanyolu galaksisinin yay bölgesindedir.

Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Üç Boğumlu Bulutsu</span>

Üç Boğumlu Bulutsu Yay takımyıldızında bulunan bir H II bölgesidir. Bu isim üç boğumdan oluştuğu için verilmiştir. Bu cisim açık kümeli yıldızların olağanüstü bir bileşimidir, salma bulutsu ; yansıma bulutsusu ve karanlık bulutsu. Küçük bir teleskopla gözlenebilir, parlak üç bulutsusu ve gözalıcı görünümüyle amatör astronomların favorisidir.

NGC 3132 Yelken takımyıldızı yönünde bulunan parlak bir gezegenimsi bulutsu. Mevcut spektroskopik verilerle gaz kabuğu 24 km⁻¹ hızla genişlemektedir. Dünya'dan yaklaşık uzaklığı 610 pc. veya 2.000 ışık yılıdır.

Rozet Bulutsusu Samanyolu bölgesinde Tekboynuz takımyıldızı içindeki dev moleküler bulutun bir ucunun kenarında yer alan, büyük ve yuvarlak bir H II bölgesi. Açık yıldız kümesi NGC 2244, bulutsu ile yakından ilgilidir, kümenin yıldızları bulutsunun maddesinden oluşmuştur.

NGC 6302, Akrep takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 4.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. Bu, gözlenmiş en ilginç ve karmaşık gezegenimsi bulutsulardan birisidir. NGC 6302 orta yıldızlı bir galaksinin en sıcak cismidir, tayf bilgileri merkezindeki yıldızın yüzey sıcaklığını 200.000 °K olarak göstermektedir ki bu da bulutsuyu oluşturan yıldızın çok büyük bir yıldız olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6537</span>

NGC 6537, Yay takımyıldızı'nda bulunan bir gezegenimsi bulutsu.

Tarantula Bulutsusu, Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.

Sh2-279, Avcı takımyıldızında bulunan bir HII bölgesi ve parlak bulutsuları içeren bir yansı bulutsusudur. Avcı'nın Kılıcı olarak bilinen asterizmin en kuzey ucunda, Avcı Bulutsusu'nun 0,6 derece kuzeyinde yer alır. Sh2-279 içerisinde gömülü bulunan yansı bulutsusu popüler bilimde Koşan Adam Bulutsusu olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Peçe Bulutsusu</span>

Peçe Bulutsusu, Kuğu takımyıldızı yönünde bulunan geniş ve nisbî olarak zayıf olan bir süpernova kalıntısı.

Karina Bulutsusu, çevresindeki açık yıldız kümesiyle birlikte büyük ve parlak bir bulutsu. Eta Carinae ve HD 93129A, Samanyolu içindeki en büyük kütleli ve parlak yıldızlardır. Bulutsu, Karina takımyıldızı yönünde Dünya'dan yaklaşık olarak 6.500 ilâ 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çoklu O-tipi yıldızlar içerir.

Kalp Bulutsusu,, Kraliçe takımyıldızı bölgesinde galaksimizin kahraman kolu 'nda yaklaşık olarak 7500 ışık yılı uzaklıkta yer alan dağınık bir bulutsudur. 3 Kasım 1787'de William Herschel tarafından keşfedildi. Parlayan iyonize hidrojen gazı ve koyu toz şeritleri gösteren bir salma bulutsusudur.

Çift kutuplu bulutsu, simetrik bir eksende iki loblu bir görünüm ile karakterize olan kendine özgü bir bulutsu oluşumudur. Tamamı olmasa da pek çok gezegenimsi bulutsunun çift kutuplu bir yapı sergilediği gözlenmiştir.

Orion Bulutsusu, Samanyolu içerisinde Avcı takımyıldızı bölgesinde, Avcı Kuşağı'nın güneyinde yer alan dağınık bir bulutsudur. En parlak bulutsulardan olan Orion yaklaşık 24 ışık yılı çapındadır ve gece çıplak gözle görülebilir. Dünya'ya en yakın yıldız oluşum bölgesidir ve yaklaşık olarak 1.270 ışık yılı uzaklıktadır.

Atbaşı Bulutsusu, Avcı takımyıldızındaki küçük karanlık bir bulutsudur. Avcı Kuşağı'nın en solundaki Zeta Orionis veya Alnitak'ın hemen yanında, büyük ve koyu renkli moleküler bulutun bir parçasıdır.

Yaratılış Sütunları, Dünya'dan yaklaşık 6,500-7000 ışık yılı uzakta olan, Yılanlar takımyıldızında, Kartal Bulutsusu'ndaki yıldızlararası gaz ve tozdan oluşan Fil Hortumları Nebulası'nın Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilmiş bir fotoğrafıdır. Gaz ve tozun yeni yıldızlar oluşturma aşamasında olması ve yakın zamanda oluşan yakın yıldızlardan gelen ışık tarafından aşındırılması sebebiyle bu şekilde adlandırılmıştır. 1 Nisan 1995'te çekilen bu fotoğraf, Space.com tarafından Hubble'ın en iyi on fotoğrafından biri seçildi. Fotoğraftan sorumlu gökbilimciler, Arizona Eyalet Üniversitesi'nden Jeff Hester ve Paul Scowen'dir. Alan, 2011'de ESA'nın Herschel Uzay Gözlemevi tarafından, 2014'te Hubble tarafından daha yeni bir kamerayla ve 2022'de James Webb Uzay Teleskobu tarafından yeniden fotoğraflandı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.