Bulgaristan hükümdarları listesi

İlk Bulgar devleti 681 yılında karadenizin kuzeyinde Asparuh Han tarafından kurulmuş ve 1018 yılında Bizans tarafından yenilgiye uğrayana kadar varolmuştur.

Bulgar hükümdarlar 9. yüzyıla kadar Orta Asya'dan getirdikleri Han ünvanını kullanmış, I. Simeon döneminden itibaren Çar ünvanını almışlardır. Bir süre iki ünvan birlikte kullanılmış ve sonunda sırf Çar ünvanı kalmıştır.

İkinci Bulgar Devleti 1186'da kurulmuş ve 1396'da Osmanlı hakimiyeti altına girmelerine kadar var olmuştur. 1878 yılında Bulgarlar tekrar bağımsızlıklarına kavuşmuş ve üçüncü Bulgar devletini kurmuşlardır. Üçüncü Bulgar devleti ilk başta bir kraliyet olarak kurulmuş. I. Ferdinand 1908 yılında Çar ünvanını elde etmiştir ve böylece bu ünvanı tekrar Bulgaristan'a geri getirmiştir. 1946 yılında ama, Bulgaristan'da bir referandum ile kraliyet kaldırılmıştır.

Bulgar hükümdarları

Bulgar hükümdarların tablosu

Unvan	İsim	Sülale	Hükümdarlık zamanı
Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun hükümdarları
Han	Asparuh	Dulo	681 – 701
Han	Tervel	Dulo	701 – ca. 721
Han	Kormesiy	Dulo	ca. 721 – 738
Han	Sever	Dulo	738 – 753 ya da 754
Han	Kormisoş	Vokül	753 ya da 754 – 756
Han	Vineh	Vokül	756 – 760
Han	Telets	Ugayin	760 – 763
Han	Sabin	Vokül	763 – 766
Han	Umar	Vokül	Ağustos – Eylül 766
Han	Toktu	(tahminen) Ugayin	766 – 767
Han	Pagan	Vokül	767 – 768
Han	Telerig	bilinmemekte	768 – 777
Han	Kardam	bilinmemekte	777 – 803
Han	Krum	Dulo (olabilir)	803 – 814
Han	Omurtag	Krum	814 – 831
Han	Malamir	Krum	831 – 836 (Han Isbul ile birlikte?)
Han	I. Presyan	Krum	836 – 852 (başlarda Han Isbul ile birlikte)
Han/Knez	I. Boris	Krum	852 – 864 - Han 864 – 889 - Knez
Knez	Vladimir Rasate	Krum	889 – 893
Knez/Çar	I. Simeon	Krum	893 – 913 - Knez 913 – 927 - Çar
Çar	I. Petro (Aziz Çar Peter)	Krum	927 – 969
Çar	II. Boris	Krum	970 – 971
	Cometopuli ile birlikte		971 – 977
Çar	Roman	Krum	977 – 997
Çar	Samuil	Cometopuli	997 – 1014
Çar	Gavril Radomir	Cometopuli	1014 – 1015
Çar	İvan Vladislav	Cometopuli	1015 – 1018
Knez	II. Presyan	Cometopuli	1018
Bizans egemenliği sırasındaki ayaklanmalarda başa geçen Bulgar hükümdarlar
Çar	Petro (Delyan)	Cometopuli	1040 – 1041
Çar	Petro (Konstantin Bodin)	Cometopuli ve Sırp Vojislavljević Hanedanı	1072
İkinci Bulgar devletinin hükümdarları
Çar	I. İvan Asen	Asen	1186 – 1196
Çar	II. Petro (Teodor)	Asen	1186 – 1197
Çar	Kaloyan	Asen	1197 – 1207
Çar	Boril	Asen	1207 – 1218
Çar	II. İvan Asen	Asen	1218 – 1241
Çar	I. Kaliman	Asen	1241 – 1246
Çar	II. Mihail Asen	Asen	1246 – 1253
Çar	II. Kaliman	Asen	1256
Çar	Mitso Asen	Mitso / Asen	1256 – 1257
Çar	Konstantin Tih Asen	Tih / Asen	1257 – 1277
Çar	Domuz çobanı İvaylo	hiçbir kral sülalesine ait değil	1278 – 1279
Çar	III. İvan Asen	Mitso / Asen	1279 – 1280
Çar	I. Georgi Terter	Terter	1280 – 1292
Çar	Smilets	Smilets	1292 – 1298
Çar	II. İvan	Smilets	1298 – 1300
Çar	Çaka Nogay	Tatar kökenli Cengiz Han ile akraba / Terter	1299 – 1300
Çar	Todor Svetoslav	Terter	1300 – 1321
Çar	II. Georgi Terter	Terter	1321 – 1322
Çar	III. Mihail Şişman	Şişman / Asen	1323 – 1330
Çar	İvan Stefan	Şişman / Asen	1330 – 1331
Çar	İvan Aleksandr	Şişman (Stratsimir)	1331 – 1371
Çar	İvan Şişman	Şişman (Stratsimir)	1371 – 1393
Çar	İvan Stratsimir	Şişman (Stratsimir)	1356 – 1396 (Vidin'de)
Osmanlı egemenliği sırasındaki ayaklanmalarda başa geçen hükümdarlar
Çar	II. Konstantin Аsen	Şişman (Stratsimir)	1396 – ca. 1422 (Vidin'de)
Çar	III. Şişman	Şişman (Stratsimir)	1598
Knez	Rostislav Stratimiroviç	Şişman (Stratsimir)	1686
Kral	Karpoş		1689
Üçüncü Bulgar devletinin hükümdarları
Knez	I. Alexander	Battenberg	1879 – 1886
Knez / Çar	I. Ferdinand	Saksonya-Koburg-Gota	1887 – 1908 - Knez 1908 – 3 1918 - Çar
Çar	III. Boris	Saksonya-Koburg-Gota	1918 – 1943
Çar	II. Simeon/Simeon Sakskoburggotski	Saksonya-Koburg-Gota	1943 – 1946

İlgili Araştırma Makaleleri

Yabgu, eski Türk devletlerinde hükümdar anlamında kullanılan unvan. Unvan daha çok Oğuz Türkleri tarafından kullanılmıştır. Oğuzlar kurdukları ilk devlete de Oğuz Yabguluğu adını vermişlerdir.

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İdil Bulgar Devleti</span> 7. yüzyılda kurulmuş bir Türki devleti

İdil Bulgar Devleti, 9. yüzyılda kurulmuş bir Türk Devleti. Büyük Bulgarya Hanlığı'nın Hazarlar tarafından dağıtılıp Ön Bulgarlar halkının bölünmesinden sonra meydana gelmiştir ve 13. yüzyılda Moğollar devleti yıkıncaya kadar ayakta kalmayı başaran bir devlet olmuştur. İslamiyeti kabul eden ilk müslüman Türk devletidir.

I. Ferdinand, Ferdinand Karl Leopold Maria, Bulgaristan prensi (1887-1908) ve bağımsız Bulgaristan'ın ilk çarı (1908-1918).

Bulgaristan tarihi günümüzdeki Bulgaristan'ın topraklarında tarih öncesi zamanlardan bu yana gerçekleşmiş tarihsel olayları kapsar.

II. Theodoros Laskaris veya II. Theodoros Dukas Laskaris 1254–1258 yılları arasında İznik İmparatorluğu imparatoru olmuştur. II. Theodoros Laskaris İznik İmparatoru olan III. İoannis ile İrini Laskarina'nin tek oğluydu. Annesi İrini Laskarina, ilk İznik İmparatoru I. Theodoros ile Bizans İmparatoru III. Aleksios'un kızı Anna Angelina'nin kızıydı.

Büyükusta, çok güçlü satranç oyuncularına FIDE tarafından verilen bir ünvandır. "Dünya Şampiyonu" ünvanı bir yana bırakılırsa büyükusta, bir satranç oyuncusunun erişebileceği en yüksek onurdur.

Bulgaristan Krallığı veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.

Bugüne dek kullanılmış başlıca soyluluk unvanları şunlardır:

I. Petr, 927-969 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti çarı.

Osmanlı İmparatorluğu'nda birçok soyluluk ünvanı vardı. Batı uygarlıklarındaki geleneklerin aksine, birçok şark ünvanlarında olduğu gibi, sınırlı yetkileri olan birçok devlet görevlisi de saltanata bağlı ünvanlar alıyordu. Bu ünvanlar kimi zaman birkaç kuşak boyunca babadan oğula geçebiliyordu.

Sebastokratōr, Geç Bizans İmparatorluğu kıdemli saray ünvanıdır. Ayrıca İmparatorluğun komşusu ve etkisindeki devletlerde de kullanılmıştır. Sebastokratores karısına verilen dişil ünvan sebastokratorissa, sebastokratitsa idi.

Hâdimü'l-Haremeyn ya da iki kutsal caminin hizmetkârı, Eyyûbî sultanları, Memlûk sultanları, Osmanlı padişahları ve günümüzde Suudi kralları dâhil olmak üzere İslam hükümdarları tarafından kullanılan kraliyet ünvanı. Bu ünvan, İslam dünyasının en kutsal iki mescidi olarak kabul edilen Mekke’deki Mescid-i Haram ve Medine’deki Mescid-i Nebevî'nin hükümdar tarafından korunması, sorumluluğunun garanti altına alınması ve sürdürülmesi anlamına gelir.

Smilets, 1292–1298 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

Osmanlı döneminde Bulgaristan tarihi, Osmanlı İmparatorluğu'nun, 14. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun dağılmasıyla birlikte ortaya çıkan daha küçük krallıkların fethinden başlayıp, 1878'de Bulgaristan'ın bağımsızlığına kadar yaklaşık 500 yıllık bir zamanı kapsamaktadır. 93 Harbi'nin sonuçları ile beraber, işlevsel olarak bağımsızlığını kazanan yarı bağımsız bir Bulgaristan Prensliği kurulmuştur. 1885'te Doğu Rumeli'yi içerisine alan özerk Bulgaristan Prensliği, 1908 senesinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

Emir, Arap ülkeleri, Batı Afrika, Afganistan ve Hindistan altkıtasındaki çeşitli yerlerde kullanılan bir kral, aristokrat veya askerî olarak yüksek bir makam ünvanını ifade eder. Terim, bir "komutan", "general" veya "lider" anlamına gelecek biçimde de Emîrü'l-mü'minîn olarak yaygın biçimde kullanılmıştır. Dişil formu emire kelimesidir. "Prens" olarak çevrildiğinde, "emirlik" kelimesi egemen bir prensliğe benzer. Çağdaş kullanımda bu terim, bir Emirliğin Müslüman bir devlet başkanını veya İslamî bir örgütün liderini belirtebilir.

Sümer ve Akad Kralı, antik Mezopotamya'daki Akad İmparatorluğu hükümdarlarının, sahip oldukları "Akad Kralı" yönetici ünvanıyla "Sümer Kralı" ünvanını birleştirmesiyle meydana gelen bir kraliyet ünvanıdır. Ünvan, Akad'lı Sargon tarafından kurulan antik imparatorluğun mirası ve ihtişamı üzerinde aynı anda bir hak iddia etmiş ve güneyde Sümer ve kuzeyde Akad bölgelerinden oluşan Aşağı Mezopotamya'nın tamamını yönetme iddiasını dile getirmiştir. "Sümer Kralı" ve "Akad Kralı" Ünvanlarının her ikisi de Akad kralları tarafından kullanılmasına rağmen ünvan, Yeni Sümer kralı Ur-Nammu'nun hükümdarlığına kadar birleşik haliyle takdim edilmemiştir. Ur-Nammu, bu ünvanı Aşağı Mezopotamya'nın güney ve kuzey kısımlarını kendi yönetimi altında birleştirme çabasıyla yaratmıştır. Daha önceki Akad kralları, Sümer ile Akad'ı bu şekilde birbiriyle bağlama aleyhinde olabilirler.

Birleşik Krallık prensesi Birleşik Krallık hükümdarlarının kızlarına ya da kız torunlarına verilen kraliyet unvanıdır. Hükümdar tarafından letters patent yayınlanarak kullanılmasına izin verilir.

Cambridge Dükü, Birleşik Krallık'ta şu anda mevcut sekiz kraliyet dükünden biri, Britanya kraliyet ailesindeki belirli bir soyluluk rütbesi ünvanıdır. Ünvan adını Cambridge, İngiltere'den alır. Britanya kraliyet ailesinde birkaç kez verilmiştir. Primogenitür yoluyla ünvan sahibinin erkek vârislerine geçer ve ünvan sahibinin eşi Cambridge Düşesi ünvanını taşır.

Akad ya da Mezopotamya kraliyet ünvanı, Akad Dönemi'nden Yeni Babil İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar antik Mezopotamya'daki hükümdarlar tarafından üstlenilen kraliyet ünvanları ve sıfatları anlamına gelir. Daha sonraki Ahameniş ve Seleukos dönemlerindeki kısıtlı kullanımları da kapsar. Ünvan ve rütbeler, kraldan krala farklılık göstermiş ve krallar arasındaki benzerlikler genellikle bir kralın kendisini, bir öncekiyle aynı konuma getirme konusundaki açık tercihinden kaynaklanmıştır. Akadca šar kibrāt erbetti ve šar kiššatim ve Neo-Sümerce šar māt Šumeri u Akkadi gibi bazı ünvanlar, birkaç farklı imparatorluk aracılığıyla bin yıldan fazla bir süre kullanımda kalmışken diğerleri yalnızca tek bir kral tarafından kullanılmıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.