İçeriğe atla

Bulgaristan ekonomisi

Bulgaristan ekonomisi
Sofya'da iş parkı
Derece77. (nominal)[1] / 62. (SAGP)
Para birimiBulgar levi (BGN)
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıAB, DTÖ, AGİT, KEİÖ
İstatistikler
GSYİHartış 128.1 milyar $ (SAGP, 2015 tah.)[2]
artış 57.6 milyar $ (nominal, 2015 tah.)[2]
GSYİH büyümeartış %3 (reel, 2015 tah.)[3]
Kişi başı GSYİHartış 8,037 $ (nominal, 2015 tah.)[2]
artış 17,869 $ (SAGP, 2015 tah.)[2]
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %5.2
endüstri: %27.4
hizmet: %67.4 (2015 tah.)[3]
Enflasyon (TÜFE)▼ %-0.2 (Ekim 2015)[3]
Yoksulluk sınırı
altındaki nüfus		▲ %21,7 (2014)[4]
Gini katsayısıSabit 35.4 (2014)
İşgücüazalış 2.535 milyon (2015)[5]
Sektörel işgücü dağılımıtarım: %6.7, endüstri: %30.2, hizmet: %63.1 (Q3 2015)
İşsizlik▼ %7.9 (Q4 2015)[6]
Ortalama gayrisafi maaşartış 10,724 BGN (yıllık; 2015)[7]
Ortalama net maaşartış 8,400 BGN (4,200 €) (Eylül 2015) (yıllık)
Ana endüstrilerElektrik, gaz ve su, gıda, içecek, tütün, makine ve ekipman, adi metaller, kimyasal ürünler, rafine petrol ve nükleer yakıt
İş yapılma kolaylığı sıralaması38. (2016)[8]
Dış ticaret
İhracatazalış 24.33 milyar $ (2015 tah.)[9]
İhraç mallarıgiyim, ayakkabı, demir ve çelik, makine ve ekipman, yakıt
Ana ihracat ortakları Almanya %13.5
 İtalya %8.3
 Romanya %8.2
 Türkiye %7.7
 Yunanistan %6.5
 Belçika %4.2
 Fransa %4.1 (2017)[10]
İthalatazalış 27.66 milyar $ (2015 tah.)[9]
İthalat mallarımakine ve ekipman, metal ve cevher, plastik ve kimyasallar, yakıt, mineral ve hammadde
Ana ithalat ortakları Almanya %12.3
 Rusya %10.3
 İtalya %7.3
 Romanya %7.1
 Türkiye %6.2
 İspanya %5.3
 Yunanistan %4.4 (2017)[11]
Kamu maliyesi
Kamu borçları▼ 33.8 milyar $ (2016 tah.)
Gelirler19.62 milyar $ (2014)
Giderler21.25 milyar $ (2014)
Ekonomik yardım475 milyon $ (2004-06)
Kredi derecelendirmeSabit BB+ (İç)
Sabit BB+ (Dış)
Sabit BBB+ (T&C Değerlendirmesi)
(Standard & Poor's)[12]
Dış rezervlerartış 22.75 milyar $ (31 Kasım 2015)[13]
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Bulgaristan ekonomisi, büyük bir özel sektör ile daha küçük bir kamu sektörüne sahip serbest piyasa ekonomisidir. Bulgaristan son yıllarda hızlı bir ekonomik büyüme yaşanmış olup endüstrileşmiş üst orta gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmektedir.[14]

Ülkenin para birimi lev olup 1 euro 1,95583 levdir.[15] Ülkedeki en güçlü sektörler enerji, madencilik, metalurji, makine endüstrisi, tarım ve turizmdir. Ana ihracat ürünleri ise giyim, demir ve çelik, makine ve arıtılmış yakıtlardır.[16] Yetersiz Ar-Ge finansmanı ve açıkça tanımlanmış bir kalkınma politikasının eksikliği sonucunda Avrupa ve dünya pazarlarında düşük verimlilik ve rekabet hem yabancı yatırım ve ekonomik büyüme için önemli bir engel olmaktadır.[17]

Kaynakça

  1. ^ "GDP (current US$)" (PDF). World Development Indicators. World Bank. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  2. ^ a b c d "World Economic Outlook Database, October 2014, Bulgaria". IMF. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  3. ^ a b c "Gross Domestic Product, Third Quarter of 2015 (preliminary data)". National Statistical Institiute. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  4. ^ "Индикатори за бедност и социално включване общо за страната" (Bulgarca). National Statistical Institiute. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  5. ^ "Labour force". CIA. 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  6. ^ "Основни резултати от наблюдението на работната сила през четвъртото тримесечие на 2015 година" (Bulgarca). National Statistical Institiute. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  7. ^ "Average Monthly Wages And Salaries Of The Employees Under Labour Contract In 2015". National Statistical Institute. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  8. ^ "Doing Business in Bulgaria 2014". World Bank. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  9. ^ a b "The World Factbook". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  10. ^ "Export Partners of Bulgaria". CIA World Factbook. 2017. 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  11. ^ "Import Partners of Bulgaria". CIA World Factbook. 2017. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  12. ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  13. ^ "The CIA World factbook". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  14. ^ "World Bank country data: Bulgaria". The World Bank Group. 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  15. ^ Fixed currency exchange rates 5 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bulgarian National Bank.
  16. ^ "Field listing of principal export commodities". Central Intelligence Agency. 2011. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016. 
  17. ^ Main challenges for research policies 7 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, ERAWATCH, 9 Nisan 2010

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Bulgaristan ekonomisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Bulgaristan, resmî adıyla Bulgaristan Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ülkedir. Batıda Sırbistan ve Kuzey Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110.994 kilometrekarelik yüz ölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila Dağı üzerindeki Musala Zirvesi, Doğu Avrupa ve Balkanlar'ın en yüksek doruk noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya ekonomisi</span>

Avusturya ekonomisi, sosyal market ekonomisi olarak tanımlanmakla birlikte yapısal olarak Almanya ekonomisiyle benzerdir. 2004 yılında yapılan istatistiklere göre Avusturya, Avrupa Birliği içerisindeki satın alma paritesine göre kişi başına düşen gayri safi milli hasılada 27.666 € ile Lüksemburg, Hollanda ve İrlanda'nın ardından 4. sıradadır. Aynı bazda bakıldığında Viyana, 38.662€ kişi başına düşen gelirle Avrupa'da Londra-Merkez, Lüksemburg, Brüksel-Merkez ve Hamburg'un ardından 5. sırada yer almaktadır.

Sovyetler Birliği'nin dağılması Gürcistan ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratmış ve oldukça istikrarsız bir yapı ortaya çıkmıştır. Hammadde, enerji ve diğer endüstri ürünlerinin pazarlandığı diğer Cumhuriyetlerle arasındaki bağların ortadan kalkması Gürcistan ekonomisini olumsuz etkilemiş, bireysel gelirlerde, tarımsal ve sanayi üretiminde, turizm gelirlerinde önemli düşüşler yaşanmış, enflasyon ve işsizlik önemli ölçüde artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Arnavutluk ekonomisi, serbest piyasa ilkelerine dayalı olarak merkezi bir ekonomiden piyasaya dayalı bir ekonomiye geçiş sürecinden geçmiştir. Arnavutluk, üst-orta gelirli bir ülkedir ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Katar ekonomisi</span>

Katar ekonomisi, temel olarak petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretimine dayalı olup toplam devlet gelirlerinin %70'inden fazlasını, GSYİH'in %60'ından fazlasını ve ihracat gelirlerinin %85'inden fazlasını oluşturmaktadır. Petrol sayesinde Katar dünyanın kişi başına düşen millî geliri en yüksek ülkelerden biridir. Ülkenin 7000 km³ ile dünyanın üçüncü büyük kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahiptir ve dünyaki toplam rezervlerinin %5'inden fazlasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan ekonomisi</span>

Sudan ekonomisi, 2008 yılının ikinci yarısına kadar petrol üretiminde artışlar, yüksek petrol fiyatları ve doğrudan yabancı yatırım ile yüksek bir oranda büyümüştür. Ülkenin GSYİH artışı 2006 ve 2007 yıllarında yılda %10 olarak gerçekleşmiştir. Sudan 1999 yılının son çeyreğinde ham petrol ihraç başlamıştır. Bununla birlikte Darfur krizi, güneyde 20 yıl süren iç savaş sonrası, geniş alanlarda temel altyapı eksikliği ve nüfusun büyük bir kısmının tarımla geçinmesinden dolayı ortalama kişi başına düşen gelirde hızlı yükselişlere rağmen halkın büyük bir kısmı yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somali ekonomisi</span>

Somali ekonomisi, ülkenin 30 yıldır iç savaş yaşamasına karşın ağırlıklı hayvancılık, yurt dışından para transferi ve telekomünikasyona dayalı bir kayıt dışı bir yapıya sahiptir. Ülkede yaşanan iç savaş ve resmi devlet istatistiklerindeki eksiklikler nedeniyle ekonominin büyüklüğünü ya da gelişimi hakkında bilgi almak zordur. 1994 yılında yapılan tahminlere göre ülkenin GSYİH'i SAGP'ye göre 3.3 milyar Amerikan dolarıdır.

Yunanistan ekonomisi, 2023 yılında nominal olarak dünyanın 50. ve satınalma gücü paritesi bakımından 55. ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Malezya ekonomisi, nispeten açık ve devlet odaklı yeni sanayileşmiş piyasa ekonomisi olup nominal olarak Güneydoğu Asya'nın üçüncü ve dünyanın 35. büyük ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan ekonomisi</span>

Türkmenistan ekonomisi, temel olarak tarım ile petrol ve doğalgaza dayanmaktadır. Türkmenistan dünyanın dördüncü büyük doğal gaz rezervlerine sahip olup dünyanın 9. büyük pamuk üreticisidir. Türkmenistan ekonomisi 2011 yılından bu yana gerçekleştirdiği çeşitli ekonomik reformlar sayesinde önemli bir büyüme yüzdesi kazanmıştır.Türkmenistan günümüzde dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova ekonomisi</span>

Kosova ekonomisi, bir geçiş ekonomisidir. Kosova eski Yugoslavya'nın en fakir bölgesi olup 1990'larda kötü ekonomik politikaları, uluslararası yaptırımlar, kısıtlı dış ticaret ve finans ile silahlı çatışmalar zaten zayıf olan ekonomiye ağır zarar vermiştir. Ülkenin 2008 yılında bağımsızlığını ilan etmesinden beri ekonomisi her yıl büyümeye başlamıştır. Buna karşın ülke %45'lik yoksulluk oranı ile Avrupa'nın en yoksul bölgelerinden biri olmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ekonomisi</span>

Irak ekonomisi, temel olarak petrol endüstrisine dayanmakta olup döviz gelirlerinin yaklaşık %95'ini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Kuzey Makedonya ekonomisi bir serbest piyasa ekonomisidir. Altyapı eksikliği, en büyük pazarı olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ne BM tarafından uygulanan yaptırımlar ve Yunanistan tarafından uygulanan ambargo 1996 yılına kadar ekonomik büyümeyi engellemiştir. Ülkenin ekonomisi 2000'li yıllarda ekonomik reformlar, özelleştirmeler, serbest ticaret ve bölgesel entegrasyon sayesinde büyümeye başlamış olup günümüzde Makedonya Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek ekonomisi</span>

Bosna-Hersek ekonomisi, tarım, turizm ve endüstriye sahip bir geçiş ekonomisidir. Ülke 1992-1995 yılları arasında iç savaş nedeniyle üretim %80 oranında düşmüş ve işsizlik büyük bir oranda yükselmiştir. Ülkenin ekonomisi 2000'li yıllardan itibaren yeniden büyümeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan ekonomisi</span>

Pakistan ekonomisi, satınalma gücü paritesi bakımından 25. büyük ve nominal olarak dünyanın 38. büyük ekonomisidir. Pakistan gelişmekte olan bir ülke olup 21. yüzyılda dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olma potansiyeline sahip sonraki 11 ülkelerinden biridir. Bununla birlikte onlarca yıl süren çatışmalar, sosyal istikrarsızlıklar, yatırım eksikliği ve hızlı nüfus artışı ülkenin ekonomik büyümesine zarar vermiştir. Ülkenin ekonomisi yarı endüstrileşmiş olup önemli sanayi merkezleri İndus Nehri boyunca yer almaktadır. Birincil ihraç malları arasında tekstil, deri ürünleri, spor malzemeleri, kimyasallar, halı ve kilim bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Suudi Arabistan ekonomisi, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü bir devlet kontrolüne sahip petrole dayalı bir ekonomidir. Suudi Arabistan satın alma gücü paritesi bakımından 14. büyük ve nominal olarak dünyanın 19. büyük ekonomisidir. Suudi Arabistan dünyadaki kanıtlanmış petrol rezervlerinin %18'ine sahip olup dünyanın petrol en büyük ihracatçısıdır ve uzun yıllar OPEC'te öncü bir rol oynamıştır. Petrol sektörü neredeyse tüm hükûmet gelirlerini ve ihracat kazancını oluşturmaktadır. Özellikle de özel sektörde çalışanlarının çoğu ülkeye çalışmaya gelen yabancı işçilerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Mısır ekonomisi, ortalama bir büyüme seviyesine sahip karma bir ekonomidir. Mısır ekonomisi, Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır yönetimindeki ithal ikamesine odaklanan, merkezi bir planlı ekonomi olup 1990'larda, bir dizi Uluslararası Para Fonu düzenlemeleri, Mısır'ın Körfez Savaşı koalisyonuna katılımından kaynaklanan devasa dış borç hafifletmesi ülkenin makroekonomik performansını geliştirmesine yardımcı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan ekonomisi</span>

Macaristan ekonomisi, çok yüksek insani gelişmişlik endeksi ve vasıflı iş gücüne sahip yüksek gelirli bir karma ekonomidir. Macaristan ekonomisi, dünyanın 57. büyük ekonomisi olup satın alma gücü paritesi bakımında kişi başı gelirde 57. sıradadır. Macaristan dış ticarete ağırlık veren ihracata dayalı piyasa ekonomisidir ve dünyanın 35. en büyük ihracatçısıdır. Macaristan'ın üretkenlik kapasitesinin %80'inden fazlası ülkenin refah ekonomisine %39.1 fon sağlayan genel vergi ile özel sermayedir. Harcama tarafında, hane halkı tüketimi GSYİH'nın ana bileşenidir ve toplamının %50'sini oluştururken bunu %22 ile brüt sabit sermaye oluşumu ve %20 ile devlet harcamaları izlemektedir.

Sırbistan ekonomisi, üçüncül sektör toplam gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) üçte ikisini oluşturan ve serbest piyasa prensipleri üzerinde hizmet veren üst orta gelirli bir ekonomidir. 2020 yılında GSYİH'nın nominal olarak kişi başına 8.200 $ olmak üzere toplam 56.886 milyar $'a ulaşacağı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tunus ekonomisi</span> Kuzey Afrikadaki bir ülkenin ekonomisi

Tunus ekonomisi, onlarca yıl ağır devlet yönetimi ve ülke ekonomisine katılımın ardından liberalleşme sürecindedir. İhtiyatlı ekonomik ve mali planlama, on yıldan fazla bir süredir ılımlı ancak sürdürülebilir bir büyüme ile sonuçlanmıştır. Tunus'un ekonomik büyümesi tarihsel olarak petrol, fosfat, tarım, otomobil parçaları imalatına ve turizme bağlıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.