İçeriğe atla

Bulgaristan-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri

Bulgaristan-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Bulgaristan ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi

Bulgaristan
Kürdistan Bölgesel Yönetimi

Bulgaristan-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri, Bulgaristan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkilerdir. Bulgaristan, 2014 yılından bu yana Erbil'de bir ticaret ofisi aracılığıyla Kürdistan Bölgesi'nde temsil edilirken,[1] Kürdistan Bölgesi'nin Bulgaristan'da temsilciliği bulunmamaktadır. 2012 yılında, Kürt Cumhurbaşkanı Mesud Barzani resmi bir ziyaret için Bulgaristan'a gitti ve Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev ve Başbakan Boyko Borisov ile bir araya geldi.[2] Mayıs 2017'de Başkan Barzani, Bulgaristan'a yaptığı resmi bir ziyarette Cumhurbaşkanı Boyko Borislov ile bir araya geldi.[3]

Komünist Bulgaristan ile bağlar

1959'da Bulgaristan ve Irak, Iraklı öğrencilerin Bulgaristan'da eğitim görmelerine izin veren bir kültür anlaşması imzaladılar.[4] 190 tane Irak Kürt'ü öğrenci Bulgaristan'da okudu.[5] 1960'ların başlarında, Bulgar hükûmeti Kürt haklarına destek verdi ve bu destek Kürtlerin var olma ve ulusal kültürlerini uygulama ve geliştirme hakkına sahip olduğunu vurgulama anlamına geliyordu. Kürt lider Mustafa Barzani 1960 yılında Bulgaristan'ı ziyaret etti.[6]

Bulgaristan, Irak hükûmeti ile Irak'ın daha geniş Kürt nüfusu arasındaki ilişkilerin iyileşmesine verdiği desteği dile getirdi ve Bağdat yönetimi ile Kürtler arasında imzalanan barışçıl bir kararı ifade eden 2 Kasım 1963'teki Kürt deklarasyonunu destekledi. 1970'lerin başında, Georgi Andreev liderliğindeki bir Bulgar Ulusal Tarım Birliği heyetinin Kürdistan'a yaptığı ziyaretle başlayan Kürdistan Bölgesi ile Bulgaristan arasındaki bağlar güçlendi. Heyet, Bulgaristan ve diğer sosyalist Avrupa ülkelerinin Kürdistan Bölgesi ile sağlıklı bağları olduğunu belirten Mustafa Barzani ile görüştü. Temmuz 1970'te, parti sekreteri Habib Karim liderliğindeki bir Kürdistan Demokratik Partisi heyeti, Bulgar Anavatan Cephesi tarafından davet edildikten sonra Sofya'yı ziyaret ederken, Gruda Atanasov liderliğindeki Anavatan Cephesi'nden bir heyet, aynı yılın Ekim ayında Mustafa Barzani'yi ziyaret etmek için Kürdistan Bölgesini ziyaret etti. Delegasyon lideri Darik Kamil Akrayi'nin anti-emperyalizm temelinde iki "ülke" arasındaki ilişkileri genişletmeye çalıştıklarını söylediği Nisan 1972'deki Anavatan Cephesi kongresine bir KDP heyeti de katıldı. Ekim 1972'de Bulgar Komünist Partisi'nden bir heyet Irak'a giderek Kürt bölgesindeki Kürdistan Demokratik Partisi'ni ziyaret etti. Bu dönemde Bulgaristan, Kürt öğrencilere burs vermeye devam ederek Kürtlerin kurtuluş mücadelesine öncülük edecek bir Kürt aydınlarının oluşmasına destek verdi.[7] Bulgar tarihçi Nadia Filipova'ya göre, Irak'taki Kürt direnişi Doğu Blok'u için önemli bir sorun değildi.[6]

Bağların güçlendirilmesi ve Bulgar yardımı

2008'de Kürdistan Bölgesi, Irak'ın izni olmadan Bulgaristan'dan hafif silah ve mühimmat ithal etti. Kürt yetkililer Kürdistan'ın İslamcılarla savaşmak için silaha ihtiyacı olduğunu savunurken, Bulgaristan sevkiyatla ilgili yorum yapmayı reddetti.[8] Daha sonra Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Dragovest Draganov, bu işlemin gerçekleştiğini yalanlarken,[9] Kürt hükûmeti de yalanladı.[10] 2012 yılında Bulgaristan Başbakan Yardımcısı Simeon Djankov, özellikle finans, kültür ve tarım sektörlerinde işbirliğini geliştirmek için Kürdistan'ı ziyaret etti.[11] 2013 yılında Bulgaristan Dışişleri Bakanı Nickolay Mladenov, Erbil'de Kürt Başbakanı Neçirvan Barzani'yi ziyaret etti.[12] 2014 yılında Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakan Yardımcısı Krassin Dimitrov ikili ilişkileri güçlendirmek ve bölgede bir Bulgar konsolosluğunun açılmasının önünü açmak için Erbil'i ziyaret etti.[13] O yıl IŞİD, Irak'ı 2014 yazında işgal ettiğinde, Bulgaristan Kürt askerlerine askeri yardım göndermeye karar verdi. Yardım, 6 milyon Leva değerinde silah makineleri ve kartuşlardan oluşuyordu.[14] 2015 yılında Kürdistan Bölgesi Dışişleri Bakanı Falah Mustafa, Bulgaristan Dışişleri Bakanı Daniel Mitov ile Globsec 2015'te bir araya gelerek ilişkileri derinleştirme iradesini dile getirdi.[15] Mustafa ve Mitov Globsec 2016'da da bir toplantı yaptı.[16]

Kaynakça

  1. ^ "Trade and Economic Section of the Embassy of the Republic of Bulgaria". 26 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  2. ^ "President Barzani on Official Visit to Bulgaria". 30 Mart 2012. 26 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2017. 
  3. ^ "Barzanî li Bulgaristanê referanduma serxwebûnê kire rojev" (Kürtçe). Rudaw. 25 Mayıs 2017. 29 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2017. 
  4. ^ Bulgaria Today - 8. Sofia Press Agency. 1959. s. 27. 
  5. ^ Anna Krasteva (2005). Имиграцията в България (Bulgarca). s. 141. 
  6. ^ a b Nadya Filipova / Надя Филипова (2008). Българската дипломация в Египет, Сирия и Ирак във врем. s. 160. 
  7. ^ Dimitŭr Konstantinov Kosev (1979). Bŭlgariia v sveta ot drevnostta do nashi dni / България в света от древността до наши дни (Bulgarca). Bŭlgarsko istorichesko druzhestvo. ss. 472-475. 
  8. ^ "Kurds in N. Iraq Receive Arms From Bulgaria". Washington Post. 23 Kasım 2008. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  9. ^ "Bulgaria 'Didn't Sell Arms to Kurd Rebels'". BalkanInsight. 24 Kasım 2008. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  10. ^ "Bulgaria and Kurdish Government Deny Arms Sales Deal". Kurdishaspect. 24 Kasım 2008. 3 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  11. ^ "Head of DFR welcomes Bulgarian Deputy PM". DFR. 9 Mayıs 2012. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. []
  12. ^ "Българският външен министър похвали Иракски Кюрдистан" (Bulgarca). Novinite. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2017. 
  13. ^ "Bulgaria determined to solidify their presence in Kurdistan". DFR. 14 Nisan 2014. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. []
  14. ^ "България е изпратила на кюрдите в Ирак автомати и патрони за 6 млн. лева" (Bulgarca). mediapool.bg. 30 Eylül 2014. 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  15. ^ "Kurdistan Region and Bulgaria seek to strengthen ties". DFR. 21 Haziran 2015. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. []
  16. ^ "Minister Mustafa concludes three-day visit to Slovakia". Kurdistan Regional Government in Poland. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Peşmerge</span> Irak Kürdistanının askerî gücü

Peşmerge, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin askerî gücüdür. Irak Anayasası'na göre Peşmerge, güvenlik yan kuruluşlarıyla birlikte Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinden sorumludur. Peşmerge'ye bağlı kuruluşlar arasında Asayiş, Parastin u Zanyarî ve Zeravani bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Barzani</span> Kürt milliyetçi lider

Molla Mustafa Barzani, Kürt lider. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin kurucusudur. 1946 yılından 1979'daki ölümüne kadar Kürdistan Demokrat Partisi'nin başkanı olarak siyaset yapmıştır. Bağımsız Kürt devleti görüşleriyle Kürt milliyetçiliğine önemli katkılar sunmuştur. Mesud Barzani ve İdris Barzani'nin babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mesud Barzani</span> Kürt siyasetçi ve KDP genel başkanı

Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Demokratik Partisi</span> Siyasi parti

Kürdistan Demokrat Partisi kısaca KDP veya PDK, 16 Ağustos 1946'da Molla Mustafa Barzani liderliğinde kurulan Kürt milliyetçi siyasi partidir. Mustafa Barzani'nin 1979'daki ölümünden günümüze partiyi, oğlu Mesud Barzani yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Neçirvan Barzani</span> Iraklı Kürt siyasetçi

Neçirvan İdris Barzani, Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkanı. Daha önce Mart 2006-Ağustos 2009 tarihleri arasında Kürdistan Bölgesel Yönetimi başbakanlığını yapmış ve Mart 2012 yılında tekrar bu göreve gelerek 2019'da başkanlık görevine geçene kadar sürdürmüştür. Kürdistan Üniversitesi Erbil'in kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Yurtseverler Birliği</span> Irakta bir siyasi parti

Kürdistan Yurtseverler Birliği kısaca KYB, 1975'te Irak'ta kurulan bir siyasi partidir. KYB'nin kurucuları arasında Celal Talabani vardı. Parti Kürdistan Demokrat Partisi'nden kopan ve daha sosyalist olanlar tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgali</span>

Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'in İran'ı işgali, Pehlevi Hanedanı idaresindeki İran'ın enerji hatlarını ele geçirmek ve Pers Koridoru'nun güvenliğini sağlamak için 1941 yılında girişilen işgal hareketi.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin dış ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin uluslararası politikaları ve ilişkileri, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin bölgesinin dış ilişkilerini ifade eder. Dış ilişkiler Kürdistan Bölgesel Hükûmeti (KBH) tarafından yürütülmektedir. Siyasi istikrar ve gelişen ekonomisiyle KBH, yoğun bir dış politikala trafiğine sahiptir. KBH'nin dinamik dış ilişkileri Kürdistan Bölgesi'nin ekonomik ve sosyal kalkınması için ayrılmaz bir bileşendir.

<span class="mw-page-title-main">2017 Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık referandumu</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık referandumu, 25 Eylül 2017'de Irak'ın özerk bölgesi Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde yapılan referandum. Referandumda seçmenlere "Kürdistan Bölgesi ve Kürdistan Bölgesi dışında kalan Kürt yerleşimlerinin bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?" sorusu sorulmuş ve seçmenlerin %92.73'ü referanduma "Evet" oyu vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri</span> Kürt ve Yahudi ilişkileri

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-İsrail ilişkileri, Kürt ve Yahudi halkları arasındaki ilişkilerin tarihsel arka planını ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile İsrail arasındaki mevcut siyasi ve ekonomik ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mesrur Barzani</span> Kürdistan Bölgesel Yönetiminin başbakanı.

Mesrur Barzani Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakanı. Kürdistan Demokrat Partisinin bir üyesidir. Mesut Barzani'nin oğlu ve Kürdistan Bölgesi'ndeki Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi eski başkanıdır. 10 Temmuz 2019'da, Kürdistan Parlamentosu'ndaki 97 milletvekilinden aldığı 88 oyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi 9. kabinesinin Başbakanı olarak yemin ederek görevine başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hero Mustafa</span>

Hero Mustafa, Amerikalı diplomat, ABD'nin eski Bulgaristan Büyükelçisi. ABD Yüksek Dış Hizmeti'ndeki dört dereceden en düşük olan Danışman (FE-OC) derecesine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri, Macaristan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkilerdir. Macaristan, Kasım 2014'ten bu yana Kürdistan Bölgesi'nde başkonsolosluk aracılığıyla temsil edilirken, Kürdistan Bölgesi'nin Macaristan'da temsilciliği bulunmamaktadır. İlişkiler, birkaç üst düzey görüşme ve yakın bağlarla şekilleniyor. Kürt Cumhurbaşkanı Mesud Barzani, 2012 ve 2015 yıllarında resmi ziyaretlerle Macaristan'ı ziyaret etti. Ayrıca, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın, 2015 yılında Kürdistan Bölgesi'nin Irak'tan bağımsızlığına verdiği desteği Irak İslam Devrim Konseyi'nde endişeye yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Yunanistan ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkileri kapsar. Yunanistan'ın Erbil'de ekonomik ve ticari ofisi varken, Kürdistan Bölgesi'nin Yunanistan'da temsilciliği bulunmamaktadır. Şubat 2017'de Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias, Kürdistan'ı bölgede jeostratejik bir role sahip olarak nitelendirdi ve Yunanistan'ın jeostratejik politikasında önemli bir unsur oluşturdu ve bunlar Yunanistan'ın Mayıs 2016'da Erbil'de başkonsolosluk açmasının nedenleriydi. Alpha Radio'ya verdiği röportajda Kotzias, Eylül 2017'deki Kürt bağımsızlık referandumunun Irak Anayasasıyla güvence altına alındığını ve Kürdistan Bölgesi'nin bunu yapma hakkı olduğunu belirtti. Yeni Demokrasi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Adonis Georgiadis, partisinin referandumu ve Kürtlerin kendi kaderini tayin hakkını desteklediğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri</span>

Avusturya-Kürdistan Bölgesi ilişkileri, Avusturya ile Kürdistan Bölgesi arasındaki ikili ilişkilerdir. Avusturya, Kürdistan Bölgesi'nde 2006 yılından bu yana Erbil'de bir ticari ofis aracılığıyla temsil edilmektedir, Kürdistan Bölgesi'nin ise 2012'den beri Viyana'da bir temsilciliği bulunmaktadır. Kürt Devlet Başkanı Mesud Barzani, Avusturya Cumhurbaşkanı Heinz Fischer ile Viyana'da üç kez bir araya geldi; 2011, 2014 ve 2015 yıllarında resmi ziyaretlerde bulunmuştur. Avusturya Dışişleri Bakanı Sebastian Kurz, ilişkileri ve insani yardımları ilerletmek için 2015 ve 2016 yıllarında Erbil'i ziyaret etti.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Polonya ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesi-Polonya ilişkileri, Kürdistan Bölgesi ile Polonya arasındaki ikili ilişkilerdir. Kürdistan Bölgesi Polonya'da 2004 yılından bu yana Varşova'da bir temsilcilik aracılığıyla temsil edilmektedir, Polonya'nın ise 2012'den beri Erbil'de bir başkonsolosluğu bulunmaktadır. 2005 yılında Polonya Başbakanı Marek Belka, Dışişleri Bakanı Adam Rotfeld, Ulusal Savunma Bakanı Jerzy Szmajdziński ve Kültür Bakanı Waldemar Dąbrowski, Erbil'de Kürt Devlet Başkanı Mesud Barzani ve Başbakan Neçirvan Barzani ile bir araya gelerek Kürdistan Bölgesi dahil Irak'ın yeniden inşasına desteklerini ifade ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Rusya ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesi-Rusya ilişkileri, Kürdistan Bölgesi ile Rusya arasındaki ikili ilişkilerdir. Kürdistan Bölgesi'nin Moskova'da bir temsilciliği bulunurken, Rusya'nın Erbil'de 28 Kasım 2007'de açılan bir başkonsolosluğu vardır. Kürtler ve Ruslar arasındaki ilişkiler, Rusların yayılmacı hırsları nedeniyle Kürtlere ilgi duyduğu 1800'lerin ikinci yarısına kadar uzanıyor. Soğuk Savaş sırasında, Sovyetler Birliği, Afganistan'ı işgalinden dolayı Orta Doğu'nun gösterdiği tepki nedeniyle Avrupa gücü 1970'lerin sonlarında Ortadoğu'dan siyasi olarak çekilene kadar Irak'a karşı Kürt isyancıları destekledi.

<span class="mw-page-title-main">Revaz Faik</span> Iraklı Kürt siyasetçi

Revaz Faik, Kürt siyasetçi. Kürdistan Parlamentosu'nun başkanlığını yapan Faik, Kürdistan Yurtseverler Birliği üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cafer Şeyh Mustafa</span>

Cafer Şeyh Mustafa Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkan yardımcısıdır. Kürdistan Yurtseverler Birliği üyesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.