İçeriğe atla

Bulgaristan'da insan hakları

Bulgaristan 2007'de Avrupa Birliği'ne katıldı[1] ancak insan hakları normlarına uyumu mükemmel olmaktan çok uzaktı. Medyanın tarafsızlığına dair bir rapor kaydı olmasına rağmen,[2] Bulgaristan'ın medyayı devlet müdahalesinden koruyan özel mevzuat eksikliği teoriksel bir zayıflıktır. Bulgaristan'ın aşırı kalabalık cezaevlerindeki koşullar genellikle kötüdür. 2005'in ortalarında geçici bir reformunun hapishanelerin aşırı kalabalıklaşmasını hafifletmesi bekleniyordu.

Polis, mahkûmları kötüye kullanmak ve yasadışı soruşturma yöntemleri uygulamakla suçlanıyor ve kurumsal teşvikler birçok suçun tam olarak bildirilmesini ve soruşturulmasını caydırıyor. Anayasa din özgürlüğünü garanti etmekle birlikte yerel yönetimler, tarihsel olarak tam koruma hakkına sahip olmadığı belirlenen bazı gruplar için özel kayıt şartlarını uygulamaya çalışmıştır. Bulgar Ortodoks Kilisesi'nin yanı sıra, bu şekilde belirlenen inançlar Yahudi, Müslüman ve Roma Katoliğidir. Mahkemelerin iş yükleri ve zayıf mahkeme idaresi, sanıkların anayasal haklarının korunmasını bazı durumlarda sorunlu hale getirmektedir.[2]

Zihinsel engelli çocuklar ve yetişkinler için kurumlar

Bulgaristan'ın zihinsel engelli çocuklar ve yetişkinler için kurumlar ağındaki koşullar endişe yaratmaktadır. Zihinsel Engellilik Savunuculuğu Merkezi, Çalışma ve Sosyal Politika Bakanlığı tarafından işletilen sosyal bakım evlerinde çocuklara eğitim verilmemesi konusunda Avrupa Sosyal Haklar Komitesi kapsamında toplu bir şikayet başlatmıştır ve şu anda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde yetişkin kurumlarında insanlık dışı ve onur kırıcı muamelenin soruşturulmaması iddiasıyla ilgili bir dava devam etmektedir. "Bulgaristan'ın Terkedilmiş Çocukları" (TrueVision, 2007) belgeseli Eylül 2007'de İngiltere'de BBC Four'da yayınlandı ve Mogilino'daki kurumdaki çocukların gıda, sağlık ve eğitimden mahrum bırakıldığını gösteriyor. Bulgaristan'da çocuk kurumlarının yaygınlaşmasının çocuğun çıkarlarıyla tutarlı olması pek olası değildir çocuğun yüksek yararı ile tutarlı olması olası değildir ve Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 23. maddesini ve Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi'nin (ICESCR) 11, 12 ve 13. maddelerini neredeyse kesinlikle ihlal etmektedir.[3]

Makedon azınlığı

Bulgaristan'ın Blagoevgrad eyaletinde etnik Makedon olarak tanımlanan az sayıda kişi var. 2001 nüfus sayımında sayıları 5.071 iken diğer kaynaklar 3.000 ile 25.000 arasında atıfta bulunmaktadır. Greek Helsinki Monitor, ''Bulgar devleti ve kamuoyunun benzer şekilde kimlik doğrulama haklarını reddettiğini" ve "Bulgaristan'daki Makedon kimliğinin kamuya açıklanmasına ilişkin her türlü eylemin az ya da çok doğrudan bir şekilde bastırılmasına ve reddine" maruz kaldığını bildirdi.[4] Bu göz önüne alındığında, Makedon nüfus sayımında milliyet için bir seçenek olarak verilmektedir. Bulgarların çoğunluğu (basın dahil) Bulgaristan'da yaşayan Makedonları 'saf' Bulgarlar olarak görüyor.

Makedonlar, Bulgar anayasasına aykırı bir "yabancı bir hükümet tarafından finanse edilen etnik ayrılıkçı bir örgüt" olduğu gerekçesiyle siyasi partilerini kaydetme hakkını kaybetti. Ancak anayasa mahkemesi, etnik partiler olarak kabul edilen Evroroma (Евророма) ve MRF (ДПС) partilerini yasaklamamıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, "oybirliğiyle, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11. maddesinin (toplanma ve örgütlenme özgürlüğü) ihlal edildiğine karar verdi.[5][6]

Romanlar

Roman nüfusuna Bulgar polisi tarafından kötü muamele yapılması konusunda birçok davaya atıfta bulunuldu. Bulgar toplumunda Romanlara karşı yaygın bir ayrımcılık var ve 2006 itibarıyla, Bulgar hükümeti, Romanların ayrımcılığına karşı herhangi bir yasalaştırmayı uygulamamıştır.[7] Bulgar devlet güvenlik güçlerinin Roman etnik kökenine sahip sokak çocuklarını keyfi olarak tutukladığı ve görevlerini kötüye kullandığı biliniyor.[8] Romanlar, Bulgaristan'da ordu askerlerinin tacizi ve Romanlara karşı işlenen suçlarda kötü polis tepkileri de dahil olmak üzere birçok tacize maruz kalıyorlar. Roman çocukların büyük bir yüzdesi hem yoksulluk hem de kendi ana dillerini konuşan öğretmen eksikliği nedeniyle okula gitmiyor.

Öte yandan, Özgür Bulgaristan Partisi çoğunlukla etnik Romanların seçimlere katılmasına izin verdi ve bazı başarılar elde etti.[9]

İnsan kaçakçılığı

Avrupa'da insan hakları meselesi olarak insan ticareti konusunda artan bir farkındalık vardır. Komünizmin sona ermesi insan kaçakçılığının artmasına katkıda bulundu, kurbanların çoğunluğu fuhuşa zorlanan kadınlardı.[10][11] Bulgaristan, başta kadın ve çocuklar olmak üzere, cinsel istismar amacıyla ticareti yapılan kişiler için bir başlangıç ve geçiş ülkesidir. Bulgar hükümeti kaçakçılıkla mücadele konusunda bazı taahhütlerde bulunmuş, ancak mağdurların korunmasında kolluk kuvvetleri etkili önlemler geliştiremediği için eleştirilmiştir.[12][13]

İnanç özgürlüğü

Anayasa din özgürlüğü sağlar; ancak yasa, kayıtlı olmayan grupların dini kamusal uygulamasını yasaklamaktadır. Anayasa aynı zamanda Doğu Ortodoks Hristiyanlığını "geleneksel" din olarak tanımlamaktadır. Dini inanç veya pratiğe dayalı toplumsal istismarlar veya ayrımcılık hakkında bazı raporlar vardır.[14][15] Bazı dini gruplar için özellikle medyada ayrımcılık, taciz ve genel bir kamu hoşgörüsüzlüğü aralıklı bir sorun olmaya devam etti.

Uluslararası eleştiri

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi çoğu zaman Bulgaristan'ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal ettiğini iddia etmektedir. Mahkeme 2015 yılında Bulgaristan'ın adalet sisteminin sistematik sorununa adanmış özel bir basın açıklaması yayınladı: "Bulgaristan'a karşı 45'in üzerinde kararda... yetkililerin etkili bir soruşturma yapma yükümlülüklerine uymadıklarının" altını çizdi.[16] Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ayrıca Bulgaristan aleyhindeki pilot kararları - mahkeme, benzer gerçeklerle ilgili bir dizi başvuruyu tanımladığında teslim edilir - verdi. Örneğin, Neshkov/Bulgaristan pilot kararında mahkeme Bulgaristan'a hapishane koşullarının iyileştirilmesi için 18 ay süre verdi.[17] Sosyal aktivistler, Bulgaristan'ın sivil hakların ve özgürlüklerin korunmasını ölçen bir dizi uluslararası endekste diğer Avrupa Birliği üye devletlerinin gerisinde kaldığı endişesini dile getirdiler.[18] Avrupa Konseyi, Bulgaristan'ın ihlal ettiği hukukun üstünlüğü konusunda da endişelerini dile getirdi.[19]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ HADJIYSKA (1 Ocak 2007). "Bulgaria, Romania Join European Union". Associated Press via Washington Post. 23 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  2. ^ a b Text used in this cited section originally came from: Bulgaria (June 2005) profile 24 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Library of Congress Country Studies project.
  3. ^ "Convention on the Rights of the Child". 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  4. ^ "Minorities in southeast Europe: Macedonians in Bulgaria". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2006. 
  5. ^ "IWPR'S BALKAN CRISIS REPORT, No. 581". Tharwa Foundation. 28 Ekim 2005. 18 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.  courtesy Archive.org
  6. ^ "UMD Dismayed at CoE Committee of Ministers Resolution to Override ECHR Judgement". United Macedonian Diaspora. 2 Aralık 2009. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  7. ^ "Human Rights Developments in Bulgaria 2001". 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Bulgaria. Country Reports on Human Rights Practices". 23 Şubat 2001. 16 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  9. ^ "Bulgaria: Country Reports on Human Rights Practices". 16 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
  10. ^ "Slaves at the heart of Europe". Council of Europe. 7 Mart 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.  courtesy Archive.org
  11. ^ "A modern slave's brutal odyssey". BBC. 3 Kasım 2004. 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  12. ^ "Trafficking in Persons Report". 3 Haziran 2005. 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
  13. ^ "Bulgaria Factbook". Coalition Against Trafficking in Women. 16 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.  courtesy Archive.org
  14. ^ "Bulgaria". Christian Solidarity Worldwide. 20 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  15. ^ "Pastor Charged with Criminal Child Abuse Over Home Education". HSLDA. 1 Haziran 2012. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  16. ^ "Report on Progress in Bulgaria under the Cooperation and Verification Mechanism {SWD(2016) 15 final}". European Commission. 27 Ocak 2016. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2017. 
  17. ^ "Bulgaria Given 18 Months to Improve Prison Conditions". Liberties. 9 Eylül 2015. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017. 
  18. ^ "Bulgaria's Failed Democracy". bulgarianmagnitsky.com. 25 Kasım 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2017. 
  19. ^ "PACE, worried about threats to the rule of law, points to recent developments in five states". Parliamentary Assembly of the Council of Europe. 12 Ekim 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2017. 

Dış bağlantılar

  Bu madde Kongre Kütüphanesi kamu malı materyali içermektedir. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Bulgaristan, resmî adıyla Bulgaristan Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ülkedir. Batıda Sırbistan ve Kuzey Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110.994 kilometrekarelik yüz ölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila Dağı üzerindeki Musala Zirvesi, Doğu Avrupa ve Balkanlar'ın en yüksek doruk noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi</span> Türkiyedeki en yüksek yargısal devlet organı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'de anayasal denetimi yürüten en yüksek yargı organıdır. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Görevleri, Türkiye Anayasası'nın 148. ve 153. maddeleri arasında belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi</span> İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ile kurulan, Avrupa Konseyine bağlı, Strazburgda bulunan uluslararası mahkeme

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) veya İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM), uluslararası bir teşkilat olan Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak 1959 yılında kurulmuş uluslararası bir mahkemedir. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleriyle güvence altına alınmış olan temel hakların çiğnenmesi durumunda bireylerin, toplulukların, tüzel kişilerin ve diğer devletlerin, belirli usul ve kurallar dahilinde başvurabileceği bir yargı merciidir. 46 Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yargı yetkisini tanımaktadır. Mahkeme, Fransa'nın Strazburg şehrinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Türkleri</span> Bulgaristanda yaşayan Türkler

Bulgaristan Türkleri, soyları Osmanlı İmparatorluğu döneminden itibaren iskan politikası ile Balkanlar'a göç etmiş Türklerden ve başka bir Türk kavmi olan Ön Bulgarlardan gelen, günümüzde Bulgaristan topraklarında yaşayan Türklerdir. 2021 yılında 514,836 Türk asıllı Bulgaristan vatandaşı vardır ve bu da onları ülkenin en büyük etnik azınlığı yapmaktadır. Bulgaristan Türkleri aynı zamanda Balkanlar'daki en büyük Türk nüfusunu oluşturmaktadır. Genel olarak güneydeki Kırcaali ilinde ve kuzeydoğudaki Şumnu, Silistre, Razgrad ve Eski Cuma illerinde yaşarlar.

Bulgarlaştırma, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nde çoğunlukla Türklere, Kırım Tatarlarına ve Pomaklara uygulanan asimilasyon politikasıdır. Politika çerçevesinde Türklerin ve Pomakların adlarının Bulgar adlarıyla ile değiştirilmesi ve din olarak da Hristiyanlığı kabul etmeleri amaçlanmıştır. Bu sürece karşı çıkan Türk aydınlarını ise Belene Kampı gibi sürgün kamplarına göndermiş ve türlü işkencelere maruz bırakmıştır. Todor Jivkov döneminde yaklaşık 300.000 Türkün bir kısmı sınır dışı edilmiş, bir kısmı da dış baskılara dayanamayıp Bulgaristan'ı terk etmiştir. Ülkeyi terk edenlerin büyük çoğunluğu Türkiye'ye göç etmişlerdir. Bu olayların ardından Türkiye - Bulgaristan ile ilişkileri kesmiş ve nota vermiştir. Türkiye Bulgaristan'a ambargo uygulamıştır. Bu olay Bulgaristan'ın ekonomisinin çökmesine sebep olmuş, Bulgaristan yaptığı tüm yanlışlıkları kabul etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgarlar</span> Güney Slav etnik grubu

Bulgarlar, Bulgaristan nüfusunun çoğunluğunu oluşturan bir Güney Slav halkıdır. Etnik Bulgarlar, 6,5 milyonluk Bulgaristan nüfusunun %85'ini oluşturmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi</span> Avrupada insan haklarını ve temel özgürlükleri korumak amacıyla hazırlanan sözleşme

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 4 Kasım 1950'de İnsan Hakları Bildirisinde bulunan hakları topluca güvence altına almak için Avrupa Konseyi üyelerinin üzerinde anlaştıkları metindir.

Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Türkiye Komünist Partisinin (TKP) birleşmesiyle kurulmuş bir siyasi parti.

Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar; eğitim hakkı, barınma hakkı, yeterli bir yaşam standardı hakkı, sağlık hakkı ve bilim ve kültür hakkı gibi sosyoekonomik insan haklarıdır. Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar, uluslararası ve bölgesel insan hakları güvenceleri ile tanınmış ve koruma altına alınmıştır. Üye ülkeler söz konusu haklara saygı göstermek, korumak, gerçekleştirmek ve gerçekleşmesini sağlamaya yönelik çalışmalar yapmak konularında hukuken sorumludurlar.

Perinçek-İsviçre Davası, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ile İsviçre Federal Hükûmeti adına İsviçre arasında Ermeni Soykırımı'nın inkârı üzerine 2007-2015 yılları arasında süren yargı süreci. 15 Ekim 2015 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesi tarafından açıklanan kesin karar ile Doğu Perinçek'in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmedildi ve İsviçre Devleti mahkûm edildi.

Bulgaristan, 865 yılında Hristiyanlığın devlet dini olarak benimsenmesinden bu yana geleneksel olarak bir Hristiyan devlet olmuştur ve bu nedenle hakim din Doğu Ortodoksluğuna bağlı Bulgar Ortodoksluğu'dur. Balkanların Osmanlı yönetimi sırasında Sünni İslam, Bulgaristan topraklarında yerleşti; Katolik Kilisesi, Orta Çağ'dan bu yana ülkede kök salmaktadır ve Protestanlık 19. yüzyılda gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'da LGBT hakları</span>

Bulgaristan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Hemcins cinsel aktiviteler hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, fakat karşı cins çiftlerin sahip olduğu yasal korunmalar, hemcins çiftlerin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Cinsel yönelime dayalı ayrımcılık, 2004'ten beri yasaktır ve "cinsiyet değişimi"ne dayalı ayrımcılık da 2015'ten beri yasaktır. Temmuz 2019'da Bulgaristan'da bir mahkeme, çığır açan bir kararda Fransa'da yapılmış bir hemcins evliliğini tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya'da LGBT hakları</span>

Slovenya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Buna rağmen, LGBT haklarına ilişkin mevzuat zaman geçtikçe değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre'de insan hakları</span>

Avrupa'nın en eski demokrasilerinden biri olan İsviçre'de insan haklarına çok saygı duyulmaktadır. İsviçre, genelde sivil özgürlüklere ve siyasi haklara göre yapılan uluslararası sıralamalarda ilk sırada ya da en başlarda yer almaktadır. İsviçre, anayasasında insan haklarını ülkenin değer sisteminde en önemli pozisyona koymaktadır. 2016-2019 yılları için İsviçre Federal Dışişleri Bakanlığı'nın yurtdışı politika stratejisinde; barış, karşılıklı saygı, eşitlik ve ayrım gözetmeme İsviçre'nin uluslararası ilişkilerinde temelde yatmaktadır.

2011'deki son nüfus sayımına göre, Slovakya'daki Çingeneler 105.738 kişi yani nüfusun %2'si olarak sayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Çin ilişkileri</span>

Bulgaristan-Çin ilişkileri, Bulgaristan ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 4 Ekim 1949 tarihinde kuruldu. Bulgaristan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu, Çin'in ise Sofya'da bir büyükelçiliği var.

Güney Kore'de insan hakları, yasal olarak Güney Kore Anayasası le güvence altına alınmıştır. İnsan hakları ülkenin toplumsal yapısının gelişmesiyle artmış olsa da devletin kuruluş döneminde yaşanan krizlerin izleri sürmektedir.

Loizidu Davası, eski evlerine ve mülklerine dönmek isteyen mültecilerin haklarına ilişkin tarihi bir davadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Loizidu ve dolayısıyla diğer tüm mültecilerin eski mülklerine dönme hakları olduğuna karar verdi. AİHM, Türkiye'nin Loizidu'nun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin I. Protokolünün I. Maddesi kapsamındaki insan haklarını ihlal ettiğine, evine dönmesine izin verilmesi ve Türkiye'nin Loizidu'ya tazminat ödemesi gerektiğine karar verdi. Türkiye başlangıçta bu kararı görmezden geldi.

Uluslararası insan hakları hukuku, insan haklarını sosyal, bölgesel ve yerel düzeylerde geliştirmek için tasarlanmış uluslararası hukuk bütünüdür. Bir uluslararası hukuk biçimi olarak, uluslararası insan hakları hukuku, öncelikle egemen devletler arasında, üzerinde anlaşmaya varan taraflar arasında bağlayıcı yasal etkiye sahip olmayı amaçlayan antlaşmalardan oluşur; ve geleneksel uluslararası hukuk kapsamındadır. Diğer uluslararası insan hakları belgeleri, yasal olarak bağlayıcı olmamakla birlikte, uluslararası insan hakları hukukunun uygulanmasına, anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve bir siyasi yükümlülük kaynağı olarak kabul edilir.

Arnavutluk'ta insan haklarıyla ilgili güncel konular arasında aile içi şiddet, münferit işkence vakaları ve polis şiddeti, cezaevlerinin genel durumu, insan ve seks ticareti ve LGBT hakları yer alıyor.