Euro veya avro, Avrupa Birliği'nin kurumları tarafından kullanılan ve Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ile Yunanistan'ın oluşturduğu euro bölgesinin resmî para birimi.
Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.
Avrupa Birliği'nin genişlemesi, Avrupa Birliği'nin yeni üye devletleri kabul etme sürecidir. Bu süreç ilke defa altı ülkenin Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu adı altında 1952'de başladı. Genişleme sürecinde AB, 2007'de Bulgaristan ve Romanya'nın da katılımı ile 27 ülkeye çıktı. 1 Temmuz 2013'te Hırvatistan birliğin 28. üyesi olmuştur. 2020'de Birleşik Krallık'ın birlikten ayrılmasıyla üye sayısı tekrar 27'ye düşmüştür.
Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.
Banknot ya da kâğıt para; taşıyana üzerinde yazan miktarın ödenmesi basan kurum tarafından garanti edilen, faiz taşımayan, yasal bir ödeme aracı. İngilizcedeki bank ve note yani banka ve not kavramlarının birleşiminden gelir. Banknotun, altın, gümüş, döviz gibi menkul kıymetlerden teşekkül eden bir karşılığı bulunmayabilir. Eskiyen para tedavülden çekilerek imha edilir.
Bretton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı sırasında Temmuz 1944'te ABD'nin küçük bir kasabası olan Bretton Woods'da toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans konferansında ortaya çıkan iktisadi sistemdir. Bu konferansa 44 ülkenin temsilcileri katılmıştır ve bu konferansa gelen devletlerin yarısından fazlası az gelişmekte olan ülkelerdir. Ayrıca Romanya dışındaki sosyalist ülkeler fona üye olmamış ve sistemin dışında kalmışlardır. Aynı zamanda Bretton Woods sisteminin kurulma sebeplerinden biri olan 1929 yılında yaşanan ekonomik buhran ve hemen ardından gelen dünya savaşı ile ekonomisi dibe vuran ülkeler, uluslararası alanda yaşanan para değişiminin duraksama noktasına gelişi ve savaş sebebiyle ülkeler arası alım satım ticaretinin durması, uluslararası alanda tekrar parasal döngünün düzelmesi ve ekonomik istikrarın sağlanması için böyle bir sistemin kurulması amaçlandı.
Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.
Kıbrıs Lirası ya da modern Yunanca adıyla λίρα ya da çoğulu λίρες, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin eski resmi para birimiydi. 1983'e kadar Kıbrıs Türklerinin de resmi muhasebe birimi olan Kıbrıs Lirası, Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 16 Mayıs 1983'te aldığı bir kararla yürürlükten kaldırılmış ve Türkiye'nin para birimi olan Türk lirası, şimdiki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde tedavülü zorunlu para olarak kabul edilmiştir.
Lari, Gürcistan'ın millî para birimidir. Gürcistan'da Abhazya ve Güney Osetya dışındaki bölgelerde kullanılır. 2006 yılındaki verilere göre enflasyon oranı %9.2'dir. Gürcistan Merkez Bankası (NBG) tarafından 25 Aralık 1995'te tedavüle çıkarılmıştır. 1 lari, 100 tetriye eşittir.
Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.
Maastricht Antlaşması, 7 Şubat 1992'de imzalanan ve AET’nin AB olması yolundaki son adım olan ekonomik ve parasal birliği de gerçekleştirme istikametine girdiği antlaşmadır.
Konvertibıl mark ya da değiştirilebilir mark, Bosna-Hersek'in para birimidir. Kısaltması KM'dir. 1 avro = 1,95583 KM olarak sabitlenmiştir. Ülkede euro da satıcılar tarafından kabul edilebilmektedir.
Avrupa ekonomisi, 50 farklı ülkede 740 milyondan fazla kişi kapsayan bir ekonomik alanı tanımlamaktadır. Avrupa Birliği'nin oluşumu ve 1999 yılında, ortak bir para biriminin kullanıma girmesi - euro, katılımcı Avrupa ülkelerini ortak bir para birimi aracılığıyla ekonomik olarak yaklaştırır - daha güçlü bir Avrupa nakit para akışına yol açmıştır. Avrupa'daki zenginlik farkı, eski Soğuk Savaş dönemi bölünmesinde kabaca görülebilirdi; bazı ülkeler bu bölünmeyi ihlâl eder. Çoğu Avrupa ülkesi kişi başına düşen GSYİH'da dünya ortalamasından daha yüksek ve çok gelişmiş olsa da, bazı Avrupa ekonomileri, İnsani Gelişme Endeksinde dünya ortalamasının üzerindeki konumlarına rağmen, daha yoksul durumdadır.
Kiril ve Methodios MS 9. yüzyılda Selanik'te doğmuş olan Bizanslı Yunan kardeşler, Moravya ve Panonya'da Slavlar arasında Hristiyanlığın yayılmasını sağlayan misyonerler. Misyonerlik görevleri sayesinde Slav halklarının kültürel gelişmelerini etkilemiş ve “Slavların Önderleri” unvanına layık görülmüşlerdir. Glagolitik alfabeyi geliştirmişlerdir. Bu alfabe Eski Slav dilinin yazılabilmesi için geliştirilen ilk alfabedir. Kiril alfabesi bu alfabeyi temel almıştır ve bugün Slav dillerinde kullanılmaktadır. Ölümlerinden sonra Slav halkları arasındaki çalışmalarına öğrencileri tarafından devam edilmiştir. Ortodoks Kilisesince iki kardeş de “Havarilere denk” aziz ilan edilmiştir. 1880 yılında Papa XIII. Leo kardeşlerin bayramını Roma Katolik Kilisesi takvimine dahil etmiş, 1980 yılında ise Papa II. İoannes Pavlus kardeşleri Benedict ile birlikte Avrupa'nın koruyucuları ilan etmiştir.
Bu madde Türkiye Cumhuriyeti madenî paralarını göstermektedir.
Avrupa Birliği ekonomisi, Uluslararası Para Fonu (IMF)'na göre satın alma gücü paritesi bazında 12,256 milyar euroluk bir gayri safi yurt içi hasıla meydana getirir. Avrupa Birliği ekonomisi bir ortak pazara sahiptir ve Dünya Ticaret Örgütü tarafından bir bütün olarak değerlendirmeye alınmaktadır.
Cent, çoğu ulusal para birimi için temel para biriminin 1⁄100'üne eşit olan para birimi. Kelimenin kökeni, Latincede 100 anlamına gelen "centum"dan gelmektedir. Cent sözcüğü aynı zamanda bir cent değerindeki madenî para için de kullanılır.
Euro madeni paraları, Euro bölgesinde kullanılan madeni paralardır. İlk olarak 1 Ocak 1999 tarihinde banknotlar ile birlikte tanıtılmış olup 2002 yılında tam olarak kullanılmaya başlanmıştır. Euro banknotlar Avrupa Merkez Bankası veya Eurosistem içerisindeki ulusal merkez bankaları tarafından basılmaktadır.
1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.
1 euro madeni para (€1), değeri bir euro olan bir euro madeni parasıdır. İki alaşımdan yapılmıştır: iç kısmı bakır nikelden, dış kısmı nikel pirinçten yapılmıştır. Tüm madeni paraların ortak bir arka yüzü ve ülkeye özgü ulusal yüzleri vardır. Madeni para, 2007'den kalma mevcut ortak yüz tasarımıyla 2002'den beri kullanılmaktadır.
Bulgaristan
Bulgaristan konuları