İçeriğe atla

Bulgar Komünist Partisi

Bulgar Komünist Partisi
Българска комунистическа партия
Balgarska komunistiçeska partiya
KısaltmaБкп
İlk liderDimitır Blagoev
Son liderPetır Mladenov
Kuruluş tarihi1903
Kapanış tarihi3 Nisan 1990
Gençlik koluİşçi Gençlik Birliği
İdeolojiKomünizm
Marksizm-Leninizm
Siyasi pozisyonAşırı Sol
Uluslararası üyelikKomintern (1919-1943)
Kominform (1948-1956)
Bulgaristan

Bulgar Komünist Partisi (Българска комунистическа партия / Balgarska komunistiçeska partiya) Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin 1946-1990 yılları arasında iktidardaki partisiydi. Vatan Cephesi'ne liderlik eden parti 1944 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru, Bulgar partizanlar hükûmeti devirmesi sonucu iktidara geldi.

Tarihçe

Partinin kuruluşu

Partinin kökeni 1903 yılında Sosyal Demokrat Parti'den ayrılarak kurulan Bulgaristan Sosyal Demokrat ve İşçi Partisi'ne dayanıyordu. Partinin lideri Dimitır Blagoev'di. Georgi Dimitrov da partinin önde gelenleri arasındaydı. Parti Bulgaristan'ın I. Dünya Savaşı'na katılmasına karşı çıktı, Ekim Devrimi'ne yakınlık duydu ve 1919 yılında kurulan Komintern'e katıldı. Bundan sonra Bulgaristan Komünist Partisi olarak yeniden örgütlendi. Dimitrov partinin kuruluşundan 1949 yılındaki ölümüne kadar merkez komite üyesiydi. 1946-1949 arası devlet başkanlığı yapmıştı.

1938 yılında İşçi Partisi'yle birleşen parti Bulgar İşçi Partisi adını aldı. 1948 yılında Bulgar İşçileri Sosyal Demokrat partisiyle yaşanan birleşmeden sonra partinin adı Bulgar Komünist Partisi'ne dönüştü.

Çervenkov dönemi

Dimitrov'un ani ölümünden sonra partinin başına Vulko Çervenkov geçti. Katı bir Stalinist olan Çervenkov partiyi Moskova çizgisinde tuttu. 1948'de Kominform'a katılan parti Yugoslavya Komünist Partisi'nin ittifaktan atılması sonrasında Titocu olduğu ileri sürülen parti üyelerine karşı iç temizlik yaptı. Geniş çaplı tutuklamalar yaşandı. Stalin'in ölümünden bir yıl sonra 1954 Mart'ında Çervenkov görevinden alındı.

Jivkov dönemi

1954-1989 arası partiyi Todor Jivkov yönetti. Sovyetler Birliği'ne yakın olan Jivkov Nikita Kruşçev'in yerini Leonid Brejnev'e bırakmasından sonra da bu bağlılığını sürdürdü. 1980'li yıllarda parti ülkede yaşayan Türk azınlığa karşı asimilasyon politikaları nedeniyle uluslararası çapta eleştiriye uğradı.

Partinin dağılışı

1989'da Doğu Bloku'nu saran reform sürecinde Jivkov görevinden ayrılmak zorunda kaldı ve daha ılımlı bir çizgiye kayan parti 1990 yılında Marksizm-Leninizm çizgisinden vazgeçtiğini duyurdu ve adını Bulgar Sosyalist Partisi olarak değiştirerek Sosyalist Enternasyonal'e katıldı. Bunun üzerine partiden ayrılan birçok eski komünist yeni örgütlenmelere giriştirler. Aleksander Paunov yönetimindeki Bulgaristan Komünist Partisi bu oluşumlardan biridir.

Parti liderleri

Sofya'daki Sosyalist Sanat Müzesi'ndeki Komünist Bulgar liderlerin heykelleri:
Vasil Kolarov, Dimitır Blagoev, Georgi Dimitrov ve Todor Jivkov

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Georgi Dimitrov</span> Bulgar siyasetçi (1882-1949)

Georgi Dimitrov Mihaylov veya bilinen adıyla Georgi Mihayloviç Dimitrov, Bulgaristan'da sosyalist yönetimin kurucusu ve ilk başbakanı olan Bulgar siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Bulgaristan bayrağı, sırayla beyaz, yeşil ve kırmızı renkli üç eşit kalınlıkta çizgiden oluşur. Bulgaristan Cumhuriyeti'nin resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Todor Jivkov</span> 36. Bulgaristan başbakanı (1911-1998; hd. 1962-1966)

Todor Hristov Jivkov, 1954-1989 arasında Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri ve 1971-1989 arasında Bulgaristan Başbakanı.

Aleksander Dimitrov Paunov, Bulgar siyasetçi ve Bulgaristan Komünist Partisi'nin lideri, aynı zamanda Bulgaristan Ulusal Meclisinin üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar Sosyalist Partisi</span> Bulgaristanda merkez sol bir siyasi parti

Bulgar Sosyalist Partisi, kısaca BSP, Bulgaristan'da faaliyet gösteren politik parti olup eski Bulgar Komünist Partisi'nin devamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vılko Çervenkov</span>

Vılko Velev Çervenkov Bulgar siyasetçi. Bulgar Komünist Partisi genel sekreteri ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Dimitır Blagoev</span>

Dimitır Blagoev Bulgar siyasi lider. Bulgar Komünist Partisi'nin kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Halk Cumhuriyeti</span> Bulgar Komünist Partisi tarafından yönetilen sosyalist cumhuriyet (1946-1990)

Bulgaristan Halk Cumhuriyeti, 1946 ile 1990 yılları arasında Bulgaristan'ın resmî adı.

Buzluca Koca Balkan Dağları'nda bulunan 1432 metrelik bir doruktur. Adı, Türkçe "buzlu" kelimesinden kaynaklanmaktadır. Adı 1942'de "Hacı Dimitır" olarak değiştirilmiş olsa da halk arasında "Buzluca" olarak bilinmeye devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Traykov</span>

Georgi Traykov Girovski,, Bulgar politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Glavinov</span>

Vasil Glavinov, Osmanlı Devleti'nin Makedonya topraklarında sosyalist propagandanın öncüsü militan.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Lukanov</span> 40. Bulgaristan başbakanı

Andrey Karlov Lukanov, Bulgar politikacı ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin son başbakanıydı.

Georgi (Grişa) Stançev Filipov, Bulgar Komünist Partisinin önde gelen bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Stanko Todorov</span>

Stanko Todorov Georgiev, Bulgar komünist bir siyasetçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Kolarov</span> 33. Bulgaristan başbakanı (1877-1950)

Vasil Petrov Kolarov, Bulgar bir komünist siyasi liderdi. Komünist Enternasyonal'de (Komintern) liderlik yapıyordu.

Bulgaristan-Sovyetler Birliği ilişkileri, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

1965 Bulgar darbesi girişimi, Bulgar Komünist Partisi yetkilileri ve Bulgar Halk Ordusu mensupları tarafından partinin önderliğini, özellikle de Genel Sekreter Todor Jivkov'u görevden alma girişimi. gerçekleşebilmesi için Nisan 1965'te darbe girişimi önlendi.

<span class="mw-page-title-main">Kimon Georgiev</span>

Kimon Georgiev Stoyanov, 1934'ten 1935'e ve yine 1944'ten 1946'ya kadar Bulgaristan Başbakanı olan Bulgar bir generaldi.

<span class="mw-page-title-main">Buzluca Anıtı</span>

Buzluca Anıtı, eski Bulgaristan komünist yönetimi tarafından orta Bulgaristan'daki Buzluca Zirvesi üzerine inşa edilmiştir. Anıt Bulgaristan'da komünizmin çöküşünün ardından terkedilmiştir.