İçeriğe atla

Buldozer

Komatsu marka bir buldozer
Bulldozer DT-75 (Rus)

Buldozer, toprak tesviyesinde kullanılan paletli bir iş makinası. Dozer olarak da bilinir. Ön tarafından düşey doğrultuda aşağı yukarı hareket edebilen güçlü bir uzun kepçe vardır. Buldozer bu kepçenin alt tarafındaki kesici bıçakla toprağı parçalar ve kazıyarak kaldırır. Kaldırılan toprağı kepçesi vasıtasıyla ileri doğru iterek sürükleyebilir. Kepçe hareket halinde yukarı konumda dururken toprak yüzeyini kazımak için bir miktar aşağıya indirilir. Kepçenin hareketi daha önceleri çelik kablolar vasıtasıyla sağlanırdı. Bugün ise yaygın olarak hidrolikle tahrik edilmektedir. Kepçenin, buldozerin hareket yönüne olan konumuna göre dik ve eğik tipleri vardır. Yan dozer denilen, eğik tipte, kepçeye sahip buldozerlerde kazıyıp sürüklenen toprak kepçenin eğik tarafından yana atılarak toprağın ön tarafta yığılması önlenir.[1] Günümüzde kullanılan gelişmiş tiplerde bıçağın buldozerin hareket yönüne göre konumu istenildiği gibi değiştirilip ayarlanabilmektedir. Ağırlıkları 4-40 t arasında değişen buldozerler, güçlü bir (50-700 BG) dizel motorla donandığından yüksek bir itme ve çekme gücüne sahiptir. Yol yapımı veya tarla açma gibi çeşitli toprak tesviye işlemlerinde kullanılır. Silindir ve benzeri diğer iş makinelerinin çekilmesi gayesiyle de kullanılabilir. Engebeli arazilerin düzeltilmesi için çok elverişlidir. Toprak üzerindeki engebeleri, kazıyıp kaldırılan toprağı sürükleyip yayarak ve çukur yerleri doldurarak toprak yüzünün kabaca düzeltilmesini sağlar. Buldozerlerle toprağın sürüklenerek taşınması ancak 20–30 m gibi yakın mesafelerde iktisadi olarak yapılabilir.

Ayrıca makinenin arkasına takılan riper ile ekskavatör kepçesinin kazamadığı zeminleri yararak yüklemeye uygun hale getirir. Riperin boyu kazılacak zeminin sertliğine ve kazının derinliğine göre ayarlanabilir.

D6, D7, D8, D9 gibi modelleri en sık kullanılan dozer türleridir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Israel: Caterpillar Should Suspend Bulldozer Sales". Human Rights Watch (İngilizce). 21 Kasım 2004. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2023. 
  2. ^ "Profile: Rachel Corrie". BBC News (İngilizce). 28 Ağustos 2012. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İçten yanmalı motor</span> yakıtın yanma odasında oksitleyici ile yandığı motor

İçten yanmalı motorlar, yakıt'ın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Amortisör</span>

Amortisör, makinelerde çalışma sırasında meydana gelen sarsıntı ve titreşimlerin şiddetini ve etkisini azaltmak için kullanılan elemanlar. Amortisörler hareket yönüne ters, hız ile orantılı bir direnç gösterirler. Böylece sarsıntı ve titreşim doğuran enerjiyi ısıya çevirerek yutarlar. Her türlü darbeli çalışan makinelerde kullanılmalarına rağmen en yaygın kullanma alanı araçlardır.

<span class="mw-page-title-main">Stirling motoru</span>

Stirling motoru, sıcak hava motoru olarak da bilinir. Dıştan yanmalı motorlu bir ısı makinesi tipidir. Isı değişimi prosesi, ısının mekanik harekete dönüşümünün ideal verime yakın olmasına izin verir.

<span class="mw-page-title-main">Kol</span>

Kol, çeşitli hareketlerin ve işlerin yapılmasında kullanılan uzuv. Anatomide omuz mafsalından, dirsek mafsalına kadar olan kısma kol, dirsek mafsalından el bileği mafsalına kadar olan kısma da ön kol denmektedir. Fakat genel kullanımda kol denilince her ikisi birden anlaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İki zamanlı motor</span> Motor tipi

İki zamanlı motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha yaygın olarak kullanılan dört zamanlı motordan farkı, pistonun doğrusal hareketlerinde 4 yerine 2 stroka sahip olmasıdır. İki zamanlı motorlarda emme ve sıkıştırma 1 strokta, yanma ve egzoz 1 strokta yapılır. Dört zamanlı motorlarda ise her iş için 1 strok gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Kanat</span> hayvan ya da cansız bir objenin uçmasını sağlayan organ ya da parça

Kanat, uçma veya hareket etme amacıyla kullanılan ve genellikle kuşlar, böcekler veya uçaklar gibi hayvanlar veya araçlar tarafından kullanılan bir yapıdır. Kanatlar, aerodinamik prensiplere dayalı olarak tasarlanmış ve şekillendirilmiştir, böylece hava akışını kontrol ederek uçuş veya hareket sağlayabilirler. Kanat belli bir evrimsel ve biyolojik süreç sonrası oluşabilmesinin yanı sıra beşeri olarak da modellenebilip uçmak veya bir sıvı içerisinde hareket sağlamak için de özelleştirilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eğik düzlem</span>

Eğik Düzlem, bir ucu diğerinden daha yüksek olan, bir yükü kaldırmak veya indirmek için yardımcı olarak kullanılan, dikey yönden bir açıyla eğilmiş düz bir destek yüzeyidir. Eğik düzlem, Rönesans bilim adamları tarafından tanımlanan altı klasik basit makineden biridir. Eğik düzlemler, ağır yükleri dikey engeller üzerinden taşımak için kullanılır. Örnekler, malları bir kamyona yüklemek için kullanılan bir rampadan, bir yaya rampasında yürüyen bir kişiye, bir yokuşu tırmanan bir otomobile veya demiryolu trenine kadar çeşitlilik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Kapı</span>

Kapı, bir mekâna ya da bir taşıta girip çıkarken geçilen, mafsallı, sürgülü ya da elektronik aksamlı açılıp kapanabilir levha ya da bölme açıklığıdır. Kapılar, yapıların içine girmeye veya yapı içindeki odalar arasında yer değiştirebilmeye olanak sağlayan, temelde tüm dünya kültürlerinde aynı biçimde kullanılan mimari ögelerdir. Elektronik kilitli otomatik kapılar da vardır.

Basit makineler, insanların işlerini kolaylaştırmak için geliştirildiği araçlardır. Basit makineler; kuvvetten kazanç sağlamak, yoldan kazanç sağlamak, kuvvetin yönünü değiştirmek, işin yapılma hızını değiştirmek ya da bir enerji türünü başka bir enerji türüne dönüştürmek amaçlarıyla kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Skreyper</span>

Skreyper, zemini karnındaki bıçakla kendi kendine sıyıran, yükleyen, taşıyan ve boşaltma yerinde de bıçak ağzını yukarıya çekmek suretiyle bir ağız teşkil ederek haznesindeki malzemeyi kendiliğinden boşaltan ağır iş makinesi. Eklemli bir kepçe, lastik tekerlekler üzerine monte halindedir ve bu kepçe, toprağı kazıyarak içine dolmasını sağlayan kesme lamasıyla donatılmıştır. Bu kesici lamanın etkisi, doldurma aşamasında skreyperi bir buldozer ya da başka bir skreyperle iterek ya da makineyi ikinci bir motor düzeniyle donatarak artırılabilir. Toprağı beş yüz metreden öteye taşımak için yükleyiciler, kamyonlar ya da damperli kamyonlar kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ekskavatör</span>

Ekskavatör , toprak işlerinde kullanılan bir iş makinesidir. Vinç (kreyn), klemşel, şavul ekskavatörler, çekme kepçe ekskavatörler, ters kepçeli ekskavatör gibi kollarına göre çeşitleri vardır. Güç aktarımına göre zincirli ya da hidrolik olabilirler. Küçük kanal açımından büyük maden ocaklarının kazılmasına kadar değişik büyüklüklerde ve güçlerde üretilirler. Zemin ve kazı durumuna göre paletli ya da lastik tekerlekli olanları tercih edilir. Kazının yanı sıra şev kesimi, yükleme ve kaldırma işlerinde de kullanılır. Alt takım, paletleri, palet çerçevesini ve hidrolik bir motora ve ayrı ayrı paletlere tahrik sağlayan dişlilere sahip nihai tahrikleri içerir. Alt takımda buldozerinkine benzer bıçaklar da bulunabilir. Gövde operatör kabini, karşı ağırlık, motor, yakıt ve hidrolik yağ tanklarını içerir. Gövde, bir merkez pimi vasıtasıyla alt takıma bağlanır. Yüksek basınçlı yağ, pimin eksenindeki hidrolik bir fırdöndü aracılığıyla paletlerin hidrolik motorlarına beslenir ve makinenin engellenmeden 360° dönmesini ve böylece sağa sola hareket etmesini sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Çift ipte düğme</span>

Çift ipte düğme, iki ip üzerinde, o iki ipin oluşturduğu, sepet örgülü / saç örgülü görünüşlü cevizimsi bir düğümdür.

<span class="mw-page-title-main">Mini Ekskavatör</span>

Mini Ekskavatör ya da Kompakt Ekskavatör olarak tanımlanan iş makinası kauçuk paletli ve çelik paletli yürüyüş aksamıyla hidrolik akışkan teknolojisi ile çalışan, tonajı 0.7 ile 8.5 ton arasında değişen değerlerde olur. Mini Ekskavatörlerin ön tarafında hidrolik sistem ile çalışan bir dozer bıçağı mevcuttur. Kabinin ön tarafında makina tonajına göre değişen uzunluklarda bom ve kol iki parça olarak bulunur. Gücün tamamı hidrolik silindirlerin çalışma mekanizmasından alır.

<span class="mw-page-title-main">Brownian ratchet</span>

Termal ve istatistiksel fizik felsefesinde, Brownian ratchet ya da Feynman-Smoluchowski ratchet 1912 tarihinde Polonyalı fizikçi Marian Smoluchowski tarafından analiz edilen ve 11 Mayıs 1962 tarihinde, Kaliforniya teknoloji enstitüsünde, Nobel Ödülü kazanmış Amerikan fizikçi Richard Feynman tarafından bilinir hale getirilen görünür devridaim makinedir. Bu basit makine küçük kısa kürekler ve mandallı çark içerir. Maxwell'in cini olarak görülse de, termal denge sistemindeki gelişigüzel dalgalanmadan işten kazanç sağlayabilmek için kullanılır. Termodinamiğin ikinci yasası ihlali, termal denge sistemindeki gelişigüzel dalgalanmayı kapsar. Detaylar Feynman ve diğerleri tarafından analiz edilmiş ve neden bunu yapamadığını göstermişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Şasi (otomotiv)</span> bir motorlu aracın ana yük taşıyıcı yapısı

Aynı zamanda şasi olarak da bilinen araç şasisi bir organizmanın iskeleti gibi motorlu taşıtın ona bağlı tüm diğer parçalarını taşıyan ana destek yapısıdır.

<i>Dinozor Makineler</i> televizyon dizisi

Dinozor Makineler, Chris Gall'ın aynı adlı kitap serisine dayanan, DreamWorks Animation yapımı bir web çizgi filmidir. 14 Ağustos 2015-3 Ağustos 2018 tarihleri arasında Netflix'te yayınlanmıştır ve şu anda TRT Çocuk'ta yayınlanmaktadır. Konu olarak, dinozora benzeyen iş makinelerinin maceralarını konu alır.

<span class="mw-page-title-main">Makara</span>

Makaralar, cisimleri hareket ettirmekte kuvvet kazancı sağlayan, kuvvetin yönünü değiştiren basit makinelerdir. İlk arkeolojik makara resimleri MÖ 8. yüzyıl Asur kabartmasında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Greyder</span>

Greyder veya motor greyder, yüzey düzleme işi için kullanılan bir iş makinesidir. Eski modelleri hayvan veya daha sonra traktörle çekili olsa da, çoğu modern greyder kendinden tahrikli olduğundan teknik olarak "motor greyder" olarak adlandırılır.

Marvin John Heemeyer, kasaba yetkilileriyle bir anlaşmazlığın ardından 4 Haziran 2004'te Granby, Colorado'da çok sayıda binayı değiştirilmiş bir buldozerle yıkan Amerikalı bir otomobil susturucu tamircisi sahibiydi.

<span class="mw-page-title-main">Zırhlı buldozer</span>

Zırhlı buldozer muharebe mühendisliğinin temel bir aracıdır. Bu muharebe mühendisliği araçları buldozerin hafriyat taşıma kabiliyetlerini, aracı ve operatörünü muharebede ya da muharebe yakınında koruyan zırhla birleştirir. Çoğu araç zırhı/askerî teçhizat eklenerek modifiye edilmiş sivil buldozerlerdir, ancak bazıları silahlarından arındırılmış ve dozer bıçağı takılmış tanklardır. Bazı tanklar silahlarını korurken buldozer bıçaklarına sahiptir, ancak bu onları zırhlı buldozer yapmaz, çünkü savaş birincil rol olmaya devam eder - toprak taşıma ikincil bir görevdir.