İçeriğe atla

Buharlı otomobil

Buharlı bir otomobil

Buharlı otomobil. Karayolunda kullanılmak üzere tasarlanmış ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren dıştan yanmalı motor olan buhar makinesinın verdiği enerji ile hareket eden tekerlekli kara taşıtı, buhar enerjili otomobil.[1]

Bilinen ilk örnek Fransız mühendis Nicolas Joseph Cugnot tarafından yapılan Fardier’dir. Nicholas Joseph Cugnot küçük ölçekte yaptığı iki kazanlı Newcomen makinesini üç tekerlekli bir arabaya yükleyerek 1769 yılında deneme yapmıştır. Fakat buharlaşma yoluyla azalan kazan suyunu yenileyecek bir sistem olmadığından araç 15 dakikada bir durmak ve su ikmali yapıp suyun kaynamasını beklemek gerekmekteydi. 2,5 tonluk askeri topları taşıması düşünülen araçtan bu problem yüzünden vazgeçilmesine sebep oldu

Halen Birmingham Müzesinde bir makine, buharlı araçlar üzerinde 1790'lı yıllarda William Murdock’un da çalışmış olduğunu göstermektedir. William Murdock’ın yapmış olduğu araç yüksek basınçlı kazan ve bir çift-etkili Watt makinesiyle hareket etmekte idi.

Buharlı otomobillerin gelişmesine etki eden en büyük problemlerden birisi, aracı hareket ettirecek yüksek basıncı elde etmek ve bunun sürekliliğini sağlamaktı. Oliver Evans tarafından yapılmış bir sistemle bu problem bir nebze olsun giderilmiştir. Oliver Evens yaptığı sistemi bir arabaya uygulayarak Philadelphia sokaklarında aracıyla dolaşmıştır. Fakat bu başarıyı ticari anlamda değerlendirememiştir.

Oliver Evans’ın yaptığı makinenin projelerini daha sonra Richard Trevithick eline geçirdi. Richard Trevithick kuzeni Vivian ile birlikte, Evens'in makinesinden yararlanmayı bildi ve atölyelerinde onunkine çok benzeyen arabalar imal ederek piyasaya sürdü. Bu buharlı ilk otomobil, Camborne (Cornwall) Plymouth arasındaki 120 km'lik yolu, saatte yaklaşık olarak 16 km hızla gitmeyi başardı. Kendi türünde başarılı olan bu araç, Londra Sergisinde de gösterildi. Richard Trevithick de Oliver Evens gibi yaptığı araından ticari başarıyı yakalayamadı.

1860'lı yıllarda İngiltere’de yol yapımında kullanılan silindirler buhar enerjisi ile hareket etmekte idiler.[2] Yine bu tarihlerde yapılan Lokomobilden özellikle tarım alanında faydalanılmıştır. Birinci dünya savaşından önce özellikle İngiltere Londra da çok sayıda buharlı otobüs işletilmekte idi. Bütün bu gelişmelere rağmen buharlı otomobillerde gerekli teknik başarı yakalanamamış, ticari anlamda başarı yakalanamamıştır.

Bu erken dönem aynı zamanda 1867'de ilk kez bir otomobilin geri alınmasına ve aynı yıl her ikisi de Newburyport, Massachusetts'ten Francis Curtis tarafından ilk kaçış arabasına tanık oldu.[3]

1880'lerde, özellikle Fransa'da, ilki Bollée (1878) olmak üzere De Dion-Bouton (1883), Whitney (1885), Olds (1886), Serpollet (1887) ve Peugeot (1889) gibi ilk büyük ölçekli üreticiler ortaya çıktı.

Elektrikli marş motorunun kullanılmaya başlanmasıyla içten yanmalı motor buhardan daha popüler hale geldi, ancak içten yanmalı motor performans, menzil, yakıt ekonomisi ve emisyonlar açısından mutlaka daha üstün değildi. Bazı buhar meraklıları, buharın otomobil verimliliği alanında hak ettiği ilgiyi görmediğini düşünmektedir.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Automobile - Propulsion, Clockwork Engine, Air Engine, and Carriages | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  2. ^ "Locomotive Acts". 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  3. ^ History of Early American Automobile Industry 1891-1929 Chapter 2 22 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. www.earlyamericanautomobiles.com retrieved 3 July 2015
  4. ^ "Modern steam". Stanleysteamers.com. 23 Şubat 2001. 15 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2009. 

* Rauck, Max J. B.: Cugnot, 1769–1969: der Urahn unseres Autos fuhr vor 200 Jahren. München: Münchener Zeitungsverlag 1969.

  • Bruno Jacomy, Annie-Claude Martin: Le Chariot à feu de M. Cugnot, Paris, 1992, Nathan/Musée national des techniques, ISBN 2-09-204538-5.
  • Louis Andre: Le Premier accident automobile de l'histoire, in La Revue du Musée des arts et métiers, 1993, Numéro 2, p 44-46
  • B. Roes: L'Agriculture à toute vapeur : le monde fascinant des tracteurs à vapeur et des locomobiles hier et aujourd'hui, DT media, 2002, ISBN 0-86111-127-3

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Buharlı otomobil ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otomobil</span> yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı

Otomobil, yolcu veya yük taşımak üzere tasarlanmış, motorlu ve tekerlekli kara ulaşım aracı. Otomobil, yakıtla çalışan bir motor sayesinde hayvan gücü kullanılmadan, itmeden veya çekmeden hareket edebilen ve üzerindekileri de taşıyabilen bir taşıttır. Halk arasında -ve bundan sonra bu maddede de- "araba" olarak isimlendirilir ve bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İçten yanmalı motor</span> yakıtın yanma odasında oksitleyici ile yandığı motor

İçten yanmalı motorlar, yakıt'ın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Buhar makinesi</span> Buharın içinde var olan ısı enerjisini, mekanik enerjiye dönüştüren bir dıştan yanmalı motor

Buhar makinesi, buharın içinde var olan ısı enerjisini, mekanik enerjiye dönüştüren bir dıştan yanmalı motordur. Buhar makineleri, lokomotifler, buharlı gemiler, pompalar, buharlı traktörler ve endüstriyel devreler olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Piston</span> pistonlu motorların bir silindir tarafından tutulan ve piston segmanları tarafından gaz sızdırmaz hale getirilen hareketli bileşeni

Piston veya itenek, bir silindir içine 1000'de 7 boşluk olacak şekilde yerleştirilmiş disk şeklinde parça. Motor, pompa ve kompresör gibi makinelerde silindirden dışarı uzanan (biyel) piston koluna bağlı olarak kullanılır. Motorlu araçlarda kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye çeviren düzenektir.

<span class="mw-page-title-main">Tren</span> raylar üzerinde giden ulaşım ve taşıma aracı

Tren, raylar üzerinde bir ya da birkaç lokomotif tarafından çekilen veya itilen vagonlardan oluşan ulaşım aracı. Tren kelimesi Türkçe ve diğer dillere Latince trahereden (çekmek) türeyen eski Fransızca trahinerden gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kamyon</span> Motorlu taşıt

Kamyon, ağır yük taşımaya yarayan motorlu araçtır. Otomobil prensibine göre çalıştıklarından teknik sınıflandırmada büyük yük otomobili olarak tanımlanırlar. Türkçede genellikle uluslararası kara yolu taşımacılığında kullanılan, çok dingilli uzun kamyonlara tır denir. Bu sözcük Türkçeye TIR anlaşması gereğince TIR levhası taşıyan ve uluslararası taşımacılık yapan uzun kamyonlardan geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fardier</span>

Fardier, kendi kendine hareket eden ilk otomobildir.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Joseph Cugnot</span> Fransız mucit (1725 – 1804)

Nicolas Joseph Cugnot (d. 26 Şubat 1725 – ö. 2 Ekim 1804), Fransız bilim insanı. İlk otomobil sayılabilecek buharlı araç Fardier'i Fransız ordusu için tasarlamış kişi. 1765 yılında başladığı çalışmalarını 1769 yılında tamamlayarak buhar türbinini geliştirmiş, böylece saatte 3.6 km hızla 15 dakika boyunca ilerleyebilen bir taşıt ortaya çıkarmıştır. Günümüzdeki modern taşıtların ve taşımacılığın temellerini atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Trevithick</span> İngiliz mucit ve mühendis (1771-1833)

Richard Trevithick, dünyanın ilk buharlı otomobilini ve lokomotifini yapan İngiliz mucit ve maden mühendisi.

<span class="mw-page-title-main">Lokomotif</span> Demiryollarında vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da motorla çalışan makine

Lokomotif, raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir. Fransızcadaki locomotive sözünden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rahmi M. Koç Müzesi</span> Müze

Rahmi M. Koç Müzesi, İstanbul'un Hasköy semtinde, Haliç kıyısında bir sanayi müzesidir. 1994 yılında iş insanı Rahmi Koç'un desteği ile açılmış müze, Türkiye'de sanayi, ulaşım, endüstri ve iletişim tarihine adanmış ilk önemli müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Buharlı lokomotif</span>

Buharlı lokomotif, buhar gücü ile çalışan lokomotiflerdir. Buharlı lokomotifler 19. yüzyıl ortalarından 20. yüzyıl ortalarına kadar kullanılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Otomobilin tarihi</span> Otomobilin geçmişten günümüze evrilişi

Otomobilin tarihi, 19. yüzyılda enerji kaynağı olarak buharın kullanılmasıyla başlar ve içten yanmalı motorlarda petrolün kullanılmasıyla devam eder. Günümüzde alternatif enerji kaynakları ile çalışan otomobillerin üretilmesi konusunda çalışmalar hız kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amédée Bollée</span> Fransız yayıncı (1844-1917)

Amédée-Ernest Bollée, Fransız çan döküm ustası ve otomobil üzerine uzmanlaşmış mucit. Çan döküm ustası Ernest-Sylvain Bollée'nin oğludur. Amédée ve Léon adında iki oğlu da otomobil yapımcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Armand Peugeot</span> Fransız fabrikatör (1849 – 1915)

Armand Peugeot, Fransız sanayici ve Peugeot firmasının kurucusu. Kuzeni Eugène ile birlikte 1865 yılında aile şirketini devraldı ve 1882 yılında bisiklet üretimine başladı. 1889 yılında Paris Dünya Fuarı'nda üç tekerlekli buharlı bir araç sergiledi. 1892 yılında Daimler motorlarıyla otomobil üretimine başladı. Kuzeni Eugène gerekli yatırımı yapmak istemeyince 2 Nisan 1896'da kendi şirketini kurdu: Société Anonyme des Automobiles Peugeot. İçten yanmalı motora sahip otomobillerin üretildiği bir fabrikayı Audincourt'da kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Elektrikli otomobil</span> şarj edilebilir pillerde depolanan enerjiyi kullanan bir elektrik motoruyla hareket eden otomobil

Elektrikli otomobil, elektrik enerjisi ile çalışan otomobillere verilen isimdir. Elektrikli otomobillerin, otomotiv endüstrisinde önemli bir etkisi olmaktadır. Bu model arabalar yakıt tasarrufu yanında şehir kirliliğini ve karbon emisyonunu azaltmaktadır. Karbondioksit emisyonunun azalma derecesi elektrik üretimine bağlı olup %50'lik bir azalma beklenmektedir. Karbondioksit emisyonunun azalma derecesi elektrik üretimine bağlı olup %50'lik bir azalma beklenmektedir. Enerji toplamaları için şarj istasyonu kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Buharlı gemi</span>

Buharlı gemi, hareket enerjisini su buharı gücünden alan deniz taşıtıdır. Özellikle askerî amaçlarla kullanılan daha küçük buharlı gemilere ise istimbot denir.

<span class="mw-page-title-main">Enerji dönüşümü</span> Enerjiyi bir veya iki formdan diğerine dönüştürme süreci

Enerji dönüşümü enerjinin bir biçimden diğerine dönüşümüdür. Fizikte enerji terimi bir sistemdeki belirli değişiklikleri oluşturma kapasitesini açıklar. Dönüşümde entropinin sınırlamaları göz ardı edilir. Sistemlerin toplam enerji dönüşümü, yalnızca enerjinin eklenmesi veya çıkarılması ile sağlanabilir. Termodinamiğin birinci kanununa göre enerji, dönüştürülebilen bir büyüklüktür. Bir sistemin toplam kütle miktarı, enerjisinin bir ölçüsüdür. Bir sistemdeki enerji dönüştürülebildiğinden dolayı, farklı bir hale veya başka bir biçime dönüşebilir. Çoğu haldeki enerji, birçok fiziksel iş yapmak için kullanılabilir. Enerji doğal süreçler veya makinelerde kullanılabilir. Ayrıca ısı, ışık veya harekete dönüşebilir. Örneğin bir güneş pili, güneş ışınımını elektrik enerjisine dönüştürür ve böylece ampul yanar veya bilgisayara güç sağlanır.

<span class="mw-page-title-main">Üç tekerlekli</span>

Üç tekerlekli, üç tekerleği olan araç'tır. Bazı motorlu üç tekerlekli bisikletler yasal motosiklet olarak sınıflandırılabilirken diğerleri motorsuz üç tekerlekli bisiklet, bazıları ise insan veya hayvan gücüyle çalışan taşıtlardır.

<span class="mw-page-title-main">William Murdoch</span>

William Murdoch İskoç kimyager, mucit ve makine mühendisidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.