İçeriğe atla

Buşatlı ailesi

Karamahmud Paşa'nın bayrağı

Buşatlılar (ArnavutçaBushatllinjtë), 1757'den 1831'e kadar İşkodra Paşalığı'nı yöneten önde gelen bir Osmanlı Arnavut ailesiydi.

Buşatlıların, kuzey Arnavutluk ve Karadağ'da pastoralist bir yarı göçebe bir kabile olan Orta Çağ Buşat kabilesinin torunları olduğu düşünülmektedir. Bushat adı mbë fshat'ın ("köyün yukarısında") birleşimidir.[1] Bir asır sonra, Arnavut ulusal hareketi yükselişteyken, başka bir teori ortaya çıktı. Şemseddin Sâmi'nin kaydettiği bu teoriye göre, Buşatlılar eski Dukagin ailesinin torunlarıydı.

İşkodra bölgesindeki hakimiyetleri, çeşitli yayla kabileleriyle bir ittifaklar ağı aracılığıyla kazanıldı. 1831'de paşalığın şağvedilmesinden sonra bile Buşatlılar Arnavut toplumunda önemli bir rol oynamaya devam ettiler. 19. yüzyılda İşkodra bir kültür merkezi olarak da biliniyordu ve 1840'larda Buşati Kütüphanesi inşa edildi.

Konuyla ilgili yayınlar

Kaynakça

  1. ^ Landi, Addolorata (2002). Variazioni linguistiche in albanese (İtalyanca). Edizioni Scientifiche Italiane. s. 46. ISBN 8881148455. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra</span> Arnavutlukun kuzeybatısında bir şehir

İşkodra Arnavutluk cumhuriyetinin en eski yerleşim merkezlerinden biri olan İşkodra aynı zamanda ülkenin kuzey kesiminin en önemli sanayi ve kültür merkezidir. İşkodra vilayetinin merkezi olan şehrin nüfusu 90.000'dir.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra (ilçe)</span>

İşkodra ilçesi, Arnavutluk'un ilçelerinden biriydi. İlçe, ülkenin kuzeybatı kesiminde yer almaktaydı. 1992-2000 yılları arasında İşkodra ilinin bir parçası olup 2000 yılında yapılan idari düzenleme sonucunda idari olarak lağvedilmiştir. Yüzölçümü 1,973 km² olan ilçenin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 185.646'dır. İlçenin merkezi kendisi ile aynı adı taşıyan İşkodra idi.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Kuşatması</span>

İskodra Kuşatması 28 Ekim 1912 ile 23 Nisan 1913 tarihi arasında Karadağ ile Sırbistan ittifakına karşı Osmanlı İmparatorluğu askerleri ve Arnavutluk gönüllü birlikleri tarafından yapılan savunmadır.

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Sancağı</span>

İşkodra Sancağı veya 1851 yılına kadar İskenderiye Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi İşkodra'ydı.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Kuşatması (1478-1479)</span>

İşkodra Kuşatması, 1478-1479 yılları arasında Venedik Cumhuriyeti ile Arnavutların kontrolündeki İşkodra ile Rozafa Kalesi'nin Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasıdır. Kuşatma Osmanlı zaferi ile sonuçlanmış olup tüm Arnavutluk Osmanlı tarafından fethedilmiştir. 25 Ocak 1479 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılan Osmanlı-Venedik Antlaşması ile İşkodra Osmanlıya bağlı bir sancak haline getirildi.

Arilena Ara, Arnavut şarkıcıdır.

İşkodralı Mustafa Paşa veya Buşatlı Mustafa Paşa, Osmanlı paşası.

İşkodralı İbrahim Paşa veya Buşatlı İbrahim Paşa, Osmanlı paşası. Önceki Kara Mahmud Paşa'nın kardeşi olup 1796 yılında İşkodra paşası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut paşalıkları</span> 1760-1831 yılları arasında Arnavutlukta hükûm süren 3 yarı bağımsız devlet

Arnavut Paşalıkları 1760-1831 yılları arasında modern Arnavut paşaları tarafından yönetilen Arnavutluk, Kosova, Karadağ, Güney Sırbistan ve Yunanistan sınırları içindeki üç yarı-bağımsız devletti.

Kurt Ahmed Paşa, bir Arnavut paşa ve Osmanlı İmparatorluğu içinde yarı özerk bir bölge olan Berat Paşalığı'nın kurucusudur. Orta Çağ'ın sonlarında Muzaka Prensliği'ni kuran Muzaka ailesinin soyundan geliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Berat Paşalığı</span>

Berat Paşalığı, 1774'te Kurt Ahmed Paşa tarafından bugünkü orta Arnavutluk'ta kurulan ve Ahmet'in müttefiki Beratlı İbrahim Paşa'nın 1809'da Tepedelenli Ali Paşa tarafından yenilmesinden sonra dağılıp Yanya Paşalığı'yla birleştirilen bir paşalıktı. Bu paşalık, Arnavut paşalıkları döneminde Arnavutlar tarafından kurulan üç paşalıktan biriydi.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Paşalığı</span>

İşkodra Paşalığı, Arnavut Buşatlı ailesi tarafından günümüz Arnavutluk'undaki İşkodra şehri yöresini ve günümüz Karadağ'ının büyük bölümünü kapsayan bölgede eski İşkodra Sancağı yerine kurulan,1757-1831 arasında varlığını sürdüren özerk, de facto bağımsız bir paşalıktı. Kara Mahmut Paşa yönetimindeki zirve yıllarında paşalık, Arnavutluk'un çoğunu, Kosova'nın çoğunu, batı Makedonya'yı, güneydoğu Sırbistan'ı ve Karadağ'ın çoğunu kapsıyordu. 1830'a kadar İşkodra Paşalığı, Güney Karadağ dahil yukarıda sayılan toprakların çoğunu yönetiyordu.

Buşatlı Mehmed Paşa, Osmanlı İmparatorluğu döneminde İşkodra Paşalığı'nın ilk paşalığını yapan Arnavut paşadır. 1768'den Haziran 1775'teki ölümüne dek paşalık yapan Buşatlı Mehmet'in ardından oğlu Buşatlı Mustafa Paşa gelmiş, böylece İşkodra'yı yöneten Buşatlılar hanedanını kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Malisya</span>

Malësia e Madhe, kısaca Türkçe telefuzla Malezya, Arnavutluk'taki Malësi e Madhe Bölgesi ve Karadağ'daki Tuzi Belediyesi'nin coğrafi alt bölümünün yaylalarına karşılık gelen kuzey Arnavutluk ve doğu Orta Karadağ'daki tarihi ve etnografik bir bölgedir. Bölgedeki en büyük yerleşim Tuzi kasabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gjergj Fişta</span> Arnavut yazar (1871-1940)

Gjergj Fişta Arnavut Fransisken frer, şair, eğitimci, siyasetçi, aktivist, çevirmen ve yazardır. Epik başyapıtı Lahuta e Malcís ve Arnavutluk'un bağımsızlığından sonra en yetkili dergilerden ikisi olan Posta e Shypniës ve Hylli i Dritës'in editörü olması edeniyle 20. yüzyılın en etkili Arnavut yazarlarından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi</span>

Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi, Hasan Tahsini, Fraşirili Abdül Bey, Veysel Bey Dino, Iljaz Pasha Dibra, Ömer Efendi Prizreni, Şemseddin Sâmi, Zija Prishtina, Ahmet Koronica, Mehmed Ali Viryoni, Seid Toptani, Mustafa Nuri Vlora, Vasa Paşa, Jani Vreto, Mihal Harito, Pandeli Sotiri, Koto Hoxhi ve Mane Tahiri gibi etkili bir Arnavut aydın, vatansever ve politikacı grubu tarafından 18 Aralık 1877'de İstanbul'da kurulmuştur. Komite başkanı Abdül Bey seçildi. Komite daha sonra daha pratik bir adla İstambul Komitesi olarak anılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Arnavutluk</span>

Osmanlı döneminde Arnavutluk, Arnavutluk tarihinde, 15. yüzyılın sonlarındaki Osmanlı fethinden başlayıp Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi ile 1912'de Osmanlı İmparatorluğu'ndan resmi olarak ayrılmasına kadar geçen bir dönemi ifade eder. Osmanlılar Arnavutluk'a ilk kez 1385 yılında Arnavut soylu Karl Thopia'nın Savra Muharebesi sırasında soylu II. Balša'nın güçlerini bastırmak üzere daveti üzerine girmişlerdir. 1385'teki Savra Muharebesi'nden sonra Arnavutluk'un bazı bölgelerinde bir miktar nüfuzları vardı, ancak doğrudan kontrolleri yoktu. Osmanlılar 1420'lerde güney Arnavutluk'a garnizonlar yerleştirdiler ve 1431'de orta Arnavutluk'ta resmi yargı yetkisi kurdular. Osmanlılar tüm Arnavut topraklarının yönetimini talep etse de, Arnavut etnik bölgelerinin çoğu hâlâ Osmanlı yönetiminden bağımsız Orta Çağ Arnavut soyluları tarafından yönetiliyordu. çoğunlukla orta Arnavutluk'u kontrol eden Arvanid Sancağı, 1420 veya 1430'da kurulmuştur; ülkenin çoğunlukla özgür olduğu 1443-1481 döneminden ve İşkodra ve Leş Birliği'nin düşmesinden sonra 1481'de Osmanlı yönetimi daha da sağlamlaşmıştır. Arnavutlar 1481'de yeniden ayaklanmışlar ama Osmanlılar nihayet 1488'de Arnavutluk'u kontrol altına almışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Mahmud Paşa</span>

Kara Mahmud Paşa,, Osmanlı Arnavut Buşatlı ailesine mensup İşkodra Paşalığı'nın kalıtsal Osmanlı Arnavut valisi (mutasarrıf) ve Arnavutluk'un de jure hükümdarıdır.