İçeriğe atla

Buçuktepe İsyanı

Buçuktepe İsyanı
Tarih1446
Bölge
Sonuç Yeniçerilerin maaşı 3 akçeden 3,5 akçeye çıkarıldı. II. Murad tahta geri döndü ve II. Mehmed tahttan indirildi.
Taraflar
II. Murad
II. Mehmed
Yeniçeriler

Buçuktepe İsyanı ya da Buçuktepe Vakası, II. Murat'ın (1421-1451) küçük yaştaki oğlu Mehmet'i tahta geçirmesine karşı çıkan Yeniçerilerin çıkardığı bir isyandır. II. Murat'ın tahta tekrar oturup buçuk oranında yeniçerilerin ulufelerine zam yapmasıyla son bulmuştur. Ayrıca bu isyan Osmanlı tarihinde çıkan ilk Yeniçeri isyanıdır.

O günden sonra Edirne'de isyanın gerçekleştiği tepenin ismi "Buçuktepe"; vakanın ismi ise "Buçuktepe İsyanı" olarak adlandırılmıştır.[1][2] Buçuktepe İsyanı'nın, II. Mehmed'i tahttan indirmek için Çandarlı Halil Paşa tarafından düzenlendiği yönünde görüşler de bulunmaktadır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Peremeci, Osman Nuri. Edirne Tarihi (1939 bas.). İstanbul: Edirne ve Yöresi Eski Eserleri Sevenler Kurumu. s. 16. 
  2. ^ Özcan, Abdülkadir. "Buçuktepe Vakası". TDV İslam Ansiklopedisi. 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2019. 
  3. ^ "Osmanlı'da İlk Askeri Ayaklanma Buçuktepe Vak'ası". Şehir ve İrfan Araştırmaları Dergisi, 2. DergiPark. 2016. ss. 62-65. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IV. Mustafa</span> 29. Osmanlı padişahı (1807–1808)

IV. Mustafa, 29. Osmanlı padişahı ve 108. İslam halifesidir. Babası I. Abdülhamid, annesi Ayşe Sineperver Sultan'dır.

<span class="mw-page-title-main">III. Selim</span> 28. Osmanlı padişahı (1789–1807)

III. Selim, divan edebiyatındaki mahlasıyla İlhami, 28. Osmanlı padişahı ve 107. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Murad</span> 6. Osmanlı padişahı (1421–1444; 1446–1451)

II. Murad veya Koca Murat, 6. Osmanlı padişahı, I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mustafa</span> 22. Osmanlı padişahı (1664-1703)

II. Mustafa veya Mustafa Gazi, lâkabı Gazi, Divan edebiyatındaki adı İkbâlî; 22. Osmanlı padişahı ve 101'inci İslâm halifesidir. Babası Sultan IV. Mehmed, annesi Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'dır. Kuvvetli bir ilim tahsili yaptı. Osmanlı padişahları arasında sefere çıkan son padişahtır.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Bayezid (I. Süleyman'ın oğlu)</span> l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Bayezid, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olma üçüncü şehzadesidir. Kütahya, Konya ve Karaman sancak beyliklerinde bulunmuştur.

Moralı Damad Hasan Paşa, III. Ahmed saltanatında, 17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704 tarihleri arasında 10 ay 11 gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Celâlî isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve Sultan I.Ahmet dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı ekonomik, sosyal, askerî ve siyasi nedenlerle çıkarılan ayaklanmalara verilen addır.

Vaka-i Hayriye, 16 Haziran 1826 tarihinde, İstanbul'da Osmanlı Padişahı II. Mahmut tarafından Yeniçeri Ocağının topa tutularak yok edilmesi ve sağ kalanların ise 16-17 Haziran'da idam edilmesi ile sonuçlanan olaylara verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">I. Gülbahar Hatun</span> Fatih Sultan Mehmedin eşi ve II.Bayezidin validesi. Valide Hatun (1481 - 1492)

Emine Gülbahar Hatun, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed'in 1446'da Manisa'da evlendiği ilk eşi, Gevherhan Hatun'un ve II. Bayezid'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Yeniçeri</span> Osmanlı Devletinde askerî bir sınıf

Yeniçeri Ocağı, Osmanlı İmparatorluğu'nda padişaha bağlı kapıkulunun en büyük birimiydi. Kesin kuruluş tarihi bilinmese de, on dördüncü yüzyılın son yarısında I. Murad döneminde (1362-1389) kurulduğu kabul edilir. Avrupa'nın ilk modern daimi ordusudur.

<span class="mw-page-title-main">II. Mehmed</span> 7. Osmanlı padişahı (1444–1446; 1451–1481)

II. Mehmed veya bilinen adıyla Fatih Sultan Mehmed ya da kısaca Fatih, Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. padişahıdır. İlk olarak 1444–1446 yılları arasında kısa bir dönem, daha sonra 1451'den 1481 yılındaki ölümüne kadar 30 yıl boyunca hüküm sürdü. 29 Mayıs 1453 tarihinde İstanbul'u fethetti ve yaklaşık bin yıllık Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'na son verdi. Fetihten sonra "Fâtih" ünvanıyla anılmaya başladı. Bu olay, birçok uzman kişi tarafından Orta Çağ'ın sonu ve Yeni Çağ'ın başlangıcına neden olan tarihî olaylardan biri olarak görülmektedir. Ayrıca bu vesileyle İslam peygamberi Muhammed'in konuyla ilgili "Konstantiniyye elbet fetholunacaktır. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden ordu ne güzel ordudur." hadisine nâil olduğu için günümüzde Müslüman dünyasının bir kesiminde "kahraman" olarak görülmektedir.

Edirne Vakası ya da Feyzullah Efendi Vakası, 1703 yılında İstanbul'da başlayan, Edirne'den Osmanlı devletini yönetmekte olan Osmanlı padişahı II. Mustafa ile hocası ve yakın danışmanı Şeyhülislam Feyzullah Efendi aleyhine gelişen büyük bir ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi</span>

Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı Devleti bu dönemde Ferhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.

Mehmed Feyzullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, şehzade hocası, padişah danışmanı.

Düzmece Mustafa İsyanı, 1402 yılında Osmanlıların Timur'a yenilmesiyle Timur, Yıldırım Bayezid'in oğullarından biri olan Mustafa'yı yanında esir olarak Semerkand'a götürdü. Timur öldükten sonra, Mustafa Anadolu'ya geri dönerken, Bizans'a esir olarak verildi. 1421 yılında I. Mehmet öldükten sonra, Bizanslılar Mustafa'yı serbest bıraktı. Mustafa hemen Edirne'ye hareket etti. II. Murat, halkın Mustafa yanında isyana katılmaması için Mustafa'nın "Düzmece" olduğunu, yani ona benzeyen başka biri olduğunu söyledi. II.Murad'ın vezirlerinin, Mihaloğlu Mehmed Bey'i, Tokat'taki mahbesinden serbest bırakarak, Mustafa'ya karşı kullandıklarını ve Mustafa'nın sahte olduğunu ilk defa ordu içinde onun yaydığını, Neşrii, Aşıkpaşazade gibi Osmanlı vakanüvistleri ayrıntılı olarak yazmışlardır. Mustafa, Ankara Savaşı'nda aldığı yaraları gösterince Edirne'de, halk onun yanında yer aldı. Sonra da Mustafa Edirne'yi işgal etti. Burada sultanlığını ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Hadım Şehabettin Paşa</span> Osmanlı vezir

Hadım Şehabettin Paşa, 15. yüzyılda beylerbeyliği ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

Beylerbeyi Vakası veya Beylerbeyi İsyanı, III. Murad devrindeki ekonomik krize karşı çıkan ayaklanma. Aynı zamanda bu isyanda ilk kez isyancılar belirttikleri kimselerin öldürülmesini istedi.

İmam Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Bu sayfada 1703 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.