İçeriğe atla

Bruce McEwen

Bruce McEwen
Bruce McEwen, "Stress and Your Body" başlıklı NCCIH röportajında
DoğumBruce Sherman McEwen
17 Ocak 1938(1938-01-17)[1]
Fort Collins, Colorado, ABD
Ölüm02 Ocak 2020 (81 yaşında)
Vatandaşlık ABD
EğitimOberlin Koleji (Lisans), Rockefeller Üniversitesi (Doktora)
Tanınma nedeniAlostatik yük
Ödüller
  • Endokrinoloji Derneği Dale Madalyası,
  • Karl Spencer Lashley Ödülü (2005),
  • Nöropsikiyatride Pasarow Ödülü (2005),
  • Bilişsel Sinirbilim için Goldman-Rakic Ödülü (2005),
  • Biyolojik Psikiyatri Derneği'nden Altın Madalya Ödülü (2009),
  • Nöroplastisitede IPSEN Foundations Ödülü (2010),
  • Endokrin Yönetmeliklerinde IPSEN Foundations Ödülü (2017)
Kariyeri
Dalınörobilim, biyolojik psikiyatri, endokrinoloji
Çalıştığı kurumlarRockefeller Üniversitesi, Minnesota Universitesi
Doktora
danışmanı
Alfred Mirsky
Doktora öğrencileriRobert Sapolsky
Diğer önemli öğrencileriElizabeth Gould, Catherine Woolley, Michael Meaney

Bruce Sherman McEwen (17 Ocak 1938 - 2 Ocak 2020) Amerikalı bir nöroendokrinolog ve Rockefeller Üniversitesi'ndeki Harold ve Margaret Milliken Hatch Nöroendokrinoloji Laboratuvarı başkanıydı. Allostatik yük terimini icat eden McEven, çevresel ve psikolojik stresin etkileri üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyordu.

Dr. McEwen, stresin üç biçimini tanımlamıştır:[2]

  • iyi stres — zihni odaklayan bir enerji patlamasıyla ani bir zorluğa yanıt olarak;
  • geçici stres — hızla çözülen günlük hayal kırıklıklarına bir yanıt olarak;
  • kronik stres — toksik bir tepki, sonunda vücudu parçalayan amansız bir meydan okuma olarak.

Hayatı

McEwen, 1938'de, George ve Esther (Lenters) McEwen'in oğlu olarak Colorado, Fort Collins'de doğdu. Babasının Michigan Üniversitesi'nde İngilizce profesörü olduğu Michigan, Ann Arbor'da büyüdü. Annesi ev hanımıydı. İlk evliliğini Nancy Ames ile yaptı. Boşandıktan sonra 2 evliliğini bir akademisyen olan Karen Bulloch ile gerçekleştirdi. Karen aynı zamanda Rockefeller araştırma doçenti ve üniversitenin nöroendokrinoloji ve inflamasyon programı başkanlığını yapmıştır. İkisi üvey 4 çocukları vardır. Yakalandığı bir hastalığın ardından felç komplikasyonları nedeniyle 2 Ocak 2020'de 81 yaşında öldü.[2]

Kariyeri

McEwen, kimya alanında lisans derecesini Oberlin Koleji'nden ve doktora derecesini hücre biyolojisi üzerine 1964'te Rockefeller Üniversitesi'nden aldı. Doktora sonrası Göteborg'daki Nörobiyoloji Enstitüsünde ve Rockefeller Üniversitesi'nde Amerikalı deneysel psikolog Neal E. Miller ile birlikte çalıştı. McEwen ilk olarak 1966'nın başlarında Minnesota Üniversitesi'nde zooloji yardımcı doçenti olarak görev yaptı, ancak 1966'nın ortalarında yine yardımcı doçent olarak Rockefeller Üniversitesi'ne geri döndü. Burada 1971 yılında doçent ve 1981 yılında profesörlük unvanını aldı.

McEwen laboratuvarı, onlarca yıldır beyindeki östrojen ve glukokortikoid etkisinin araştırılmasında hep ön saflarda yer aldı. McEwen'in grubu, östrojenin hipokampusun CA1 alt alanındaki dendritik omurga yoğunluğunu artırabildiğini ilk kez göstermiştir. Ayrıca, McEwen laboratuvarı CA3 hipokampal alt alanında stres kaynaklı dendritik retraksiyon keşfetmiştir. Beyinde hem gonadal hem de adrenal steroid etkisinin rolüne öncülük eden McEwen laboratuvarı, modern stres kavramının geliştirilmesine yardımcı oldu. Araştırmaları glukokortikoidler, stres ve nöronal dejenerasyon üzerine odaklanmıştır.[3]

McEwen'in önemli öğrencileri arasında Robert Sapolsky, Elizabeth Gould, Catherine Woolley, Michael Meaney ve Heather Cameron bulunmaktadır.

McEwen, Society for Neuroscience'ın eski başkanı olup, aynı zamanda Ulusal Bilimler Akademisi, Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi ve Ulusal Tıp Akademisi'nin de bir üyesiydi.

McEwen ilk makalesini 1959'da yayımladıktan sonra, Nature, JAMA: The Journal of the American Medical Association, The New England Journal of Medicine, Neurobiology of Aging ve The Journal of Neuroscience gibi dergilerde 700'den fazla hakemli makale yayımladı. Uzmanlığı ve çalışmaları ABC, NBC, CNN, PBS, NPR, BBC ve The New York Times, The Wall Street Journal ve diğer pek çok yayında yer aldı.

Bilim yazarı Elizabeth Norton Lasley ile birlikte The End of Stress As We Know It kitabının ve bilim yazarı Harold M. Schmeck Jr ile birlikte The Hostage Brain kitabının ortak yazarlığını da yapmıştır.

Ödülleri

  • Nöroplastisitede IPSEN Vakfı Ödülü,
  • Biyolojik Psikiyatri Derneği'nden Altın Madalya ödülü,
  • Nöropsikiyatride Pasarow Ödülü,
  • İngiliz Endokrin Derneği Dale Madalyası,
  • Beyin ve Davranış Araştırma Vakfı ve Karl'dan Bilişsel Sinirbilim için Goldman-Rakic Ödülü
  • Amerikan Felsefe Derneği'nden Spencer Lashley Ödülü.

McEwen, Anti-AgingGames.com'un[4] Bilimsel Danışma Kurulunda da yer almıştır ve burada video oyunlarının kurucu babası Nolan Bushnell[5] ve dünyaca ünlü davranışsal sinirbilimcilerden oluşan bir ekiple[6] 35 yaş üstü sağlıklı yetişkinler için hafıza, odaklanma ve rahatlama oyunları geliştirmek üzerine işbirliği gerçekleştirdi.

Kaynakça

  1. ^ "CV" (PDF). Seminars in Translational Research, The University of Texas at San Antonio. 24 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  2. ^ a b Epstein, Randi Hutter (10 Şubat 2020). "Bruce McEwen, 81, Is Dead; Found Stress Can Alter the Brain". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 26 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023. 
  3. ^ "McEwen Lab Website". 27 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023. 
  4. ^ "Anti-AgingGames.com". 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023. 
  5. ^ Nolan Bushnell
  6. ^ "Anti-AgingGames® Team". 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nörobilim</span> sinir sistemini inceleyen bilim dalı

Nörobilim, sinir sistemini inceleyen disiplinlerarası bir bilim dalıdır. Nöronların ve nöral devrelerin temel özelliklerini anlamayı hedefleyen bu bilim dalı, bu amaçla fizyoloji, anatomi, moleküler biyoloji, gelişim biyolojisi, sitoloji, matematiksel modelleme ve psikolojiyi birleştirir. Öğrenme, bellek, davranış, algı ve bilincin biyolojik temelinin anlaşılması Eric Kandel tarafından biyolojik bilimlerin "nihai zorluğu" olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Henrik Dam</span>

Carl Peter Henrik Dam, Danimarkalı bilim insanıdır. 1943 yılında Edward Adelbert Doisy ile birlikte K vitamini keşiflerinden dolayı Nobel Fizik ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Christian Anfinsen</span> Amerikalı biyokimyager (1916 – 1995)

Christian Anfinsen Jr, Amerikalı biyokimyacıdır. Anfinsen, özellikle bir amino asit sekansı ve biyolojik olarak aktif bir konformasyon arasındaki bağlantı ile alakalı ve ribonükleaz ile ilgili çalışmalarından dolayı William Howard Stein ve Stanford Mooreile ile beraber 1972'de Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bertram Brockhouse</span> Kanadalı Fizikçi

Bertram Neville Brockhouse, Kanadalı fizikçi. "Nötron spektroskopisinin" özellikle de "Yoğun madde çalışmalarında kullanılan nötron saçılımı tekniklerinin" geliştirilmesine öncü nitelikte katkıları için için 1994 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Blackburn</span> Avustralyalı-Amerikalı araştırmacı

Elizabeth Helen Blackburn Avustralya doğumlu Amerikalı moleküler biyolog. Kromozomların uç kısımlarında bulunan ve kromozomları koruyan telomer isimli yapılarla ilgili çalışmalarıyla bilinir. Telomer yapımında etkin telomeraz enziminin kaşifleri arasındadır. Bu çalışmalarından dolayı 2009 yılında Carol W. Greider ve Jack W. Szostak ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı. Tıbbi etik üzerine de çalışmaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Julius Axelrod</span> Amerikalı biyokimyager (1912 – 2004)

Julius Axelrod Amerikalı biyokimyacı. 1970 yılında Bernard Katz ve Ulf von Euler ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazanmıştır. Nobel Komitesi o'na ve arkadaşlarına, epinefrin, norepinefrin gibi katekolamin nörotransmitterlerinin salınım ve geri alınım mekanizmaları ile ilgili çalışmalarından dolayı ödülü layık görmüştür. Axelrod, ayrıca epifiz bezi ve uyku-uyanıklık döngüsünü nasıl düzenlendiği ile ilgili önemli katkılarda da bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ralph M. Steinman</span> araştırmacı

Ralph Marvin Steinman Kanadalı immünolog ve hücre biyoloğu. Rockefeller Üniversitesi'nde 1973 yılında laboratuvarda bir doktora sonrası görevlisi olarak çalışırken dendritik hücreleri keşfetmiştir. Steinman 2011 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazananlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Lloyd Shapley</span>

Lloyd Shapley, Amerikalı matematikçi ve iktisatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pong</span> video oyunu

Pong en eski arcade video oyunlarından bir tanesidir. Oyun 2D grafiğe sahip bir tenis sporu oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Nevzat Tarhan</span> Türk psikiyatr, yazar

Kaşif Nevzat Tarhan,, Türk hekim, psikiyatrist ve nöropsikolog. Üsküdar Üniversitesi'nin kurucu rektörü. 1998 yılında Memory Centers of America'nın Türkiye temsilciliğini aldı. Türkiye'de ilk nöropsikiyatri hastanesi olan NPİSTANBUL Beyin Hastanesi'nin yönetim kurulu başkanlığını yürütmektedir. Ayrıca Türk-Amerikan Nöropsikiyatri Derneği Türkiye Şubesi başkanıdır, 2011 yılında Üsküdar Üniversitesi'ni kurmuş ve rektörlüğünü yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">May-Britt Moser</span>

May-Britt Moser, Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesinde (NBTÜ) psikoloji ve sinirbilim profesörü olarak görev yapmakta olan Norveçli psikolog ve sinirbilimci. 2014 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı. O dönemdeki eşi Edvard Moser ile birlikte, entorhinal korteksteki ızgara hücreleri ve aynı devrenin içerisinde mekân (uzay) temsilinde rol alarak beynimizde bir konumlanma sistemi oluşturan hücre tipleriyle ilgili çalışmaları sayesinde 2014 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünün yarısını paylaşmışlardır. 2012'de Edvard Moser ile birlikte yönettikleri Moser Araştırma Ortamını kurmuşlardır. May-Britt Moser, 2012'den bu yana aynı enstitüdeki Sinirsel Hesaplama Merkezini de yönetmektedir.

Robert George Bergman, Amerikalı kimyagerdir.

Harden M. McConnell, Amerikalı bilim insanı. Son 50 yılın önde gelen fiziksel kimyagerlerinden biridir. Çalışmaları bugün bilim içindeki birçok alanın temelini oluşturmuştur. Ulusal Bilim Madalyası, Wolf Ödülü ve Ulusal Bilim Akademisi'ne seçilmesi de dâhil olmak üzere aldığı birçok ödülle uluslararası alanda tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nancy Kanwisher</span>

Nancy Gail Kanwisher FBA, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Beyin ve Bilişsel Bilimler Bölümünde Ellen Swallow Richards Profesörü ve McGovern Beyin Araştırmaları Enstitüsünde araştırmacıdır. İnsan görsel algısı ve bilişinin altında yatan sinirsel ve bilişsel mekanizmaları incelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Charles M. Rice</span> araştırmacı

Charles Moen Rice Amerikalı bir virolog ve asıl araştırma alanı Hepatit C virüsü olan Nobel Ödülü sahibi bilim insanı. New York City'deki Rockefeller Üniversitesi'nde viroloji profesörü ve Cornell Üniversitesi ile Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yardımcı profesördür.

Michael Warren Young Amerikalı biyolog ve genetikçi. Otuz yılı aşkın süredir Drosophila melanogaster de genetik olarak kontrol edilen uyku ve uyanıklık modellerini araştırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Larry Squire</span> Amerikalı psikolog

Larry Ryan Squire, California Üniversitesi, San Diego'da psikiyatri, sinirbilim ve psikoloji profesörü ve San Diego Gazi İşleri Tıp Merkezi'nde Kıdemli Araştırmacıdır. Hayvan modelleri ve hafıza bozukluğu olan insan hastalarla hafızanın nörolojik temelleri üzerine çalışmış ve bu alanda önde gelen araştırmacılarından birisi olmuştur.

Judith Lewis Herman, ensest ve travmatik stresin anlaşılması ve tedavisine odaklanan Amerikalı psikiyatrist, araştırmacı, öğretmen ve yazardır.

Stres yönetimi, bir kişinin stres düzeyini, özellikle de kronik stresi, genellikle günlük işleyişin iyileştirilmesi amacıyla kontrol etmeyi amaçlayan bir psikoterapi yelpazesidir. Stres, her bireyin duygu durumsal faktörlerine göre değişen çok sayıda fiziksel ve zihinsel semptom üretir. Bunlar, baş ağrıları, göğüs ağrısı, yorgunluk ve uyku sorunları gibi fiziksel sağlıktaki düşüşü ve depresyonu içerebilir. Stres yönetimi süreci, modern toplumda mutlu ve başarılı bir hayatın anahtarlarından biri olarak gösterilmektedir. Hayat genellikle üstesinden gelinmesi zor olabilen çok sayıda talep sunar, ancak stres yönetimi, kaygıyı yönetmenin ve genel mutluluğu sürdürmenin çeşitli yollarını sunar. Her biri stresi kontrol etmek için farklı mekanizma açıklamalarına sahip birkaç stres yönetimi modeli vardır. Hangi mekanizmaların fiilen işlediğini ve uygulamada etkili olduğunu daha iyi anlamak için çok daha fazla araştırma yapmak gereklidir.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Goldhaber</span> Amerikalı fizikçi (1911 – 2011)

Maurice Goldhaber, 1957'de nötrinoların negatif sarmallığa sahip olduğunu belirleyen Amerikalı fizikçidir.