İçeriğe atla

Bruce Lee

Bruce Lee
李小龍
DoğumLee Jun-fan (李振藩; pinyin: Lǐ Zhènfān)
27 Kasım 1940(1940-11-27)
San Francisco, Kaliforniya, ABD
Ölüm20 Temmuz 1973 (32 yaşında)
Hong Kong
MeslekDövüşçü, Oyuncu
Etkin yıllar1941–1973
Boy1,72 m (5 ft 8 in)
Evlilik
Linda Lee Cadwell
(e. 1964; ö. 1973)
Çocuk(lar)Brandon Lee
Shannon Lee
ÖdüllerÖmür Boyu Başarı Dalında Hong Kong Film Ödülü
Hong Kong Film Ödülleri Yüzyılın Yıldızı Ödülü
Resmî siteBruce Lee Kuruluşu
İmza

Bruce Lee (Çince: 李小龍; d. Lee Jun-fan, Çince李振藩; 27 Kasım 1940 - 20 Temmuz 1973) Hong Konglu ve Amerikalı bir dövüş sanatçısı, dövüş sanatları eğitmeni, oyuncu, yönetmen, senarist, yapımcı ve filozoftu.[1] Modern karma dövüş sanatlarının (MMA) yolunu açmakla tanınan, farklı dövüş disiplinlerinden gelen hibrit bir dövüş sanatları felsefesi olan Jeet Kune Do'nun kurucusuydu. Lee; eleştirmenler, medya ve diğer dövüş sanatçıları tarafından tüm zamanların en etkili dövüş sanatçısı ve Doğu ile Batı arasındaki uçurumu kapatan, 20. yüzyılın pop kültürü ikonu olarak kabul edilir. Hong Kong aksiyon sinemasını tanıtmasıyla ve Asyalıların Amerikan filmlerinde sunulma şeklini değiştirmesine yardımcı olmasıyla tanınır.[2]

Lee, Hong Kong merkezli bir Kanton opera yıldızı olan Grace Ho ve Lee Hoi-chuen'in oğluydu. 1940 yılında San Francisco'da ailesi, babasının yurtdışındaki konser turnesi için şehri ziyaret ederken doğdu. Aile birkaç ay sonra Hong Kong'a döndü. Babası tarafından bir çocuk oyuncu olarak Hong Kong film endüstrisine tanıtıldı. Ancak bunlar dövüş sanatı filmleri değildi. İlk dövüş sanatları deneyimi arasında Wing Chun (Yip Man'den eğitim aldı), tai chi, boks (Hong Kong boks turnuvasını kazandı) ve görünüşe göre sık sık sokak dövüşleri (mahalle ve çatı kavgaları) vardı. 1959'da, doğumundan dolayı ABD vatandaşlığına sahip olan Lee, Seattle'a taşınabildi. 1961'de Washington Üniversitesi'ne kaydoldu.[3] Oyunculuk kariyerine çok hevesli olsa da dövüş sanatları öğreterek para kazanmayı düşünmeye başladığı bu süre zarfında Amerika Birleşik Devletleri'ndeydi. Seattle'da evinin dışında işletilen ilk dövüş sanatları okulunu açtı. Daha sonra Oakland'da ikinci bir okul kurduktan sonra, bir keresinde Kaliforniya'daki 1964 Long Beach Uluslararası Karate Şampiyonasında gösteriler ve konuşmalar yaparak büyük ilgi gördü. Daha sonra öğretmenlik yapmak için Los Angeles'a taşındı. Öğrencilerine Chuck Norris, Sharon Tate ve Kareem Abdul-Jabbar da dahildi. 1970'lerde, Lee'nin Hong Kong ve Hollywood yapımı filmleri, Hong Kong dövüş sanatları filmlerini yeni bir popülerlik ve beğeni düzeyine yükseltti, Batı'nın Çin dövüş sanatlarına olan ilgisini artırdı. Filmlerinin yönetimi ve tonu, dünya çapında dövüş sanatları ve dövüş sanatları filmlerini çarpıcı biçimde etkiledi ve değiştirdi.

1970'lerin başındaki beş uzun metrajlı Hong Kong dövüş sanatları filmindeki rolleriyle tanınır. Bunlar; Lo Wei'nin Büyük Patron (1971) ve Öfkenin Yumruğu (1972) filmleri, Golden Harvest'in Lee tarafından yazılan ve yönetilen Ejderin Dönüşü (1972) filmi ve Warner Bros.'un Ejder Kalesi (1973) ile Ölüm Oyunu (1978) filmleridir. Lee, filmlerinde Çin milliyetçiliğini betimlemesi ve Asyalı Amerikalılar arasında Asya klişelerine meydan okuduğu için başta Çinliler olmak üzere tüm dünyada tanınan ikonik bir figür haline geldi.[4] Başlangıçta Wing Chun, tai chi, boks ve sokak dövüşü öğrendikten sonra, bunları çeşitli kaynaklardan gelen diğer etkilerle birleştirip Jeet Kune Do (Yargılayan Yumruğun Yolu) adını verdiği kişisel dövüş sanatları felsefesinin ruhuna dönüştürdü.

Lee 20 Temmuz 1973'te 32 yaşında hayatını kaybetti. Ölümünden bu yana Lee; judo, karate, karma dövüş sanatları ve boks gibi modern dövüş sporlarının yanı sıra film, televizyon, çizgi roman, animasyon ve video oyunları da dahil olmak üzere modern popüler kültür üzerinde önemli bir etkiye sahip olmaya devam etti. Time dergisi, Lee'yi 20. yüzyılın en önemli 100 insanından biri olarak gösterdi.

Hayatı

San Francisco'da doğan Lee'nin gerçek adı Lee Jun-Fan'dır. İsmini doğumunda hazır bulunan doktor vermiştir. Annesinin Alman ve İngiliz kökenli olduğu düşünülmektedir.[5][6] Babası ve annesi, Çin operasında oyuncuydu. Lee doğduğunda, bir turne için Birleşik Devletlerde bulunuyorlardı. Ailesi, Kung Fu öğrenmesini istedi. 6 yaşındayken bile ilerideki, hırçın ve sert karakterini belli ediyordu. Lee, Kung Fu tekniklerini bilinçsiz bir şekilde öğrenmeye başladıktan sonra, 1954'te ünlü Kung Fu Ustası Yip Man'ın öğrencisi olarak Wing Chun sistemini çalışmaya karar verdi. Bunun diğer bir nedeni ise bir sokak kavgasında küçük düşme korkusunu yenebilmekti. İlerleyen zamanlarda da Wing Chun sistemine boks çalışmalarını da eklemeye başladı. Dansa büyük bir ilgi duymaktaydı. Henüz 14 yaşındayken dans etmenin çok eğlenceli olduğunu keşfetmişti, zaten bunun içinde yetenekliydi. Dans etmek isteyenleri geri çevirmezdi. Dans dengesi ve ayak hareketlerinin çoğu onun daha sonra dövüş stilinde etken olmuştur. En sevdiği dans olan "Cha Cha" dansında Hong Kong'da şampiyon bile seçilmişti.

Sık sık karıştığı sokak kavgalarından dolayı 19 yaşındayken kötü şöhret edinince, 1959'da ailesi onu doğduğu Amerika Birleşik Devletleri'ne kendi arkadaşlarının yanına göndermiştir. Seattle'de otururken bir restoranın çatı katında garsonluk yaptığı sürece kalmasına izin verildi. Liseyi bitirip üniversiteye geçti. Washington Üniversitesinde Felsefe Bölümüne girdi ve geceleri restoranda çalışmaya devam etti. Bir yandan okula devam ederken, bir yandan da Amerikalılara Çin Kültürü'nün zenginliğini anlatmak için, o güne kadar Çinlilerden başkasına öğretilmesi yasak olan olan Kung Fu dersleri vermeye başlamıştı. Bu amaçla kendi adını taşıyan Jun Fan Kung Fu adında bir okul açmıştı. Bu spor okulu 1963 yılına kadar açık kalmış, yine aynı yıl Amerikalı Linda Emery ile evlenmiştir. Lee, daha sonra Oakland'da ikinci okulunu açtı. Burada geniş bir kitleye, Amerikalılara yabancı olan bu sanatın ne kadar geniş içerikli ve derin felsefeye sahip olduğunu ispatladı.

Kariyeri

Bruce Lee, Ed Parkers'la 1964 yılında ilk uluslararası çıkışını yaptı. Sonrasında Green Hornet adlı dizide oynamaya başladı. Bruce, bunun kendisi için bir çıkış olacağını düşünürken; dizi, bir sezon sonra yayından kaldırıldı. Daha sonra James Garner'in oynadığı "Marlowe" adlı filmde küçük bir rol kaptı ve birkaç bölümünde göründü. Sakatlansa da vazgeçmemişti fakat bu küçük rol kariyeri ona hiçbir fayda sağlamadı.

İlk uzun metrajlı filmi; Çinli prodüktör Raymond Chow'un yeni kurduğu film şirketi Golden Harvest ile çekilen Big Boss (Büyük Patron) filmidir. Film, Hong Kong ve güneydoğu Asya bölgesinde şimdiye kadar kırılmış tüm gişe rekorlarını altüst ederek büyük bir patlama yaptı. Bunun üzerine Asya milliyetçiliğinin işlendiği Fist of Fury (Öfkenin Yumruğu) filminde oynadı. Lee'nin bu filmlerinde kendisine özgün stilini de görmek mümkündür. Hong Kong film sanayinde avantür filmlerin hareketli sahnelerine Bruce Lee'nin Hollywood tecrübesi ile olağanüstü koreografileri yeni bir boyut kazandırmıştır. Büyük Usta, çekilen filmin güzel olması için dövüş sahnelerinin koreografisini düzenlerken gece gündüz demeden çalışıyordu. Hareketli sahneler için uzun plan çekimler yapar, yüksek tekmeler kullanır, Escrima'nın (silahlı dövüş sanatı) Nunchaku, Bo, Kali, bıçaklar ve küçük Çin okları gibi tüm silahlarını kullanarak dövüş sahnesini olağanüstü artistlik figürlerle süslemekteydi.

Bruce Lee, kalitesi ile Kung Fu sineması sektörüne yeni bir boyut kazandırdı. Escrima ustası Dan Inosanto, Lee'nin özgün stili Jeet Kune Do’nun kesinlikle gösteri olmadığını, aksine çok gerçekçi, fantezisi olmayan, vücut hareketlerinin işlevine uygun bir spor olduğunu söylemekteydi. Lee'nin komple bir sporcu olduğunu, Jeet Kune Do'nun da gerçek bir dövüşte çok etkili bir sistem olduğunu hararetle savunurdu. Bunun yanında Bruce Lee'nin de çok iyi bir oyuncu olduğundan, dövüş sanatını beyaz perdede fantastik bir şov olarak seyirciye sergilemeyi becerebildiğini söylemekteydi. İşte bu yüzdendir ki; filmleri dünya sinema klasikleri arasına girmiştir.

Bruce Lee’nin üçüncü filmi Way of the Dragon (Ejderin Yolu) oldu. Bu filmde Lee'nin yanında yardımcı oyuncu olarak, Amerika'da yedi defa karate şampiyonu olmuş "Chuck Norris" görülmüştü. Filmin final mücadelesinde ise adeta Karate ve Kung Fu'nun üstünlük mücadelesi sergilenmektedir. Bruce Lee'nin her filmi bir diğerine nazaran yenilikleri ile göze çarpmaktadır. Bruce Lee'yi zirveye taşıyan film ise, Dan İnosantio ve Kerim Abdül-Cabbar ile birlikte rol aldığı Game of Death (Ölüm Oyunu) filmidir (Fakat bu filmi tamamlayamadan ölmüştür). Amerikan filmlerinde başrol oynamayı çok isteyen ancak bunu başaramayan Lee, dördüncü filmini çekerken Amerikalı yapımcılardan başrol oynayacağı bir film teklifi geldi. Bunun üzerine sanatçı Ölüm Oyunu filmini yarıda bırakarak, Çin-Amerikan ortak yapımı olan Enter the Dragon (Ejder Kalesi) filmini çekti.

Ölümü

Son zamanlarda sırtından çok ciddi bir şekilde rahatsızlanmıştı. Beyninde bir tümör olduğu da düşünülmüştü.[] Doktorları ona dövüş sanatlarını kesinlikle bırakmasını ve iyileşmesi için yataktan çıkmaması gerektiğini söylediler. Bu Bruce Lee'nin hayatında en kötü dönemlerinden biriydi. Altı ay boyunca sırtüstü yatakta kaldı. Ama beynini çalışmaktan alıkoyamıyordu. Bu zaman diliminde "Jeet Kune Do Tao" adlı kitabı yazmaya başladı. Ancak bitiremeden hayata veda etti. Kitabını ölümünden sonra karısı tamamladı. 20 Temmuz 1973'teki Bruce Lee'nin ölümünü çevreleyen koşullar Asya'da bir bilinmezlik fırtınası ve dünyanın her tarafında ölümüne dair bir sürü iddianın gezindiği bir trajedi olarak kaldı.

Betty Ting'in de başrol oynayacağı "Game Of Death" adlı filmini bitirmek için yapımcısı Raymond Chow'la görüşmek üzere Betty'nin dairesine gitmişti. Raymond, öğleden sonra akşam tekrar konuşmak üzere onlardan ayrıldı. Baş ağrısından şikayet eden Bruce, Betty'i her zaman kendisinin de kullandığı bir aspirin karışımı olan "Equogesic" verdi. Ondan sonra Bruce, uzanmak üzere yatak odasına gitti. Raymond akşam niçin gelmediklerini öğrenmek için onları aradığında; Betty, Bruce'un uyuyakaldığını söyledi. Raymond, Betty'nin dairesine gidip Bruce kaldırmayı çalıştı ama başaramadı. Panik olmaya başladılar ve Betty doktor çağırdı. Onu kurtarmak için yapılan birçok başarısız denemeden sonra ambulans çağrıldı.

Küçük Ejder Bruce, hastaneye gittiğinde ölüydü. Acil müdahalede kalp ve solunuma müdahale edildi. Fakat bir hayat belirtisi yoktu. Bruce'nin nasıl öldüğü tartışma konusu oldu. Ölümünün beynindeki tümörden olabileceği söylendi. Bunun doğuştan mı yoksa daha sonra mı ortaya çıktığı meçhuldü ama kafasında her an patlamak üzere olan hasar görmüş bir damarla birlikte de çok vakti yoktu. Hatta ölümünden 2 ay önce bir beyin travması geçirmişti. Bruce Lee'nin genç yaşta ölümüyle; Hong Kong yasa boğulmuş, binlerce insan sokaklara dökülüp, son yolculuğunda onu yalnız bırakmak istememişlerdi. Kalabalığı durdurmak için polis tarafından barikatlar bile kurulmuştu.

Diğer bir trajedi ise oğlu Brandon Lee'nin 31 Mart 1993'te Amerika'nın Kuzey Carolina eyaletinde "The Crow" filminin çekimleri sırasında kameralar önünde karnından vurularak ölmesidir.[7] Bruce Lee, Amerika'nın Seattle kentinde (Washington eyaletinde) Lake View mezarlığına gömülmüştür. Daha sonra, 3 Nisan 1993'te Brandon Lee de babasının yanına gömüldü. Her gün kendisinin ve oğlunun mezarı dünyanın dört bir tarafından gelen insanlar tarafından ziyaret edilmektedir.[8]

Bruce Lee hayatında sadece dört öğrencisine “Jeet Kune Do” hocası olma lisansı verdi. Bunlar Taky Kimura, James Yimm Lee, Dan Inosanto ve Ted Wong'dur.

Filmografi

YılÇince ve İngilizce adıABD ismiNot
1941Golden Gate GirlBebek rolünde.
1946The Birth of Mankind
1948Fu gui fu yun, aka Wealth is Like a Dream
1949Meng li xi shi, aka Sai See in the Dream"Yam Lee" rolünde.
1950Xi lu xiang, aka The KidMy Son, Ah Chung"Lee Siu Lung" rolünde.
1951Ren zhi cue aka Infancy"Ngau" rolünde.
1953Qian wan ren jia
1953Fu zhi guo aka Blame it on FatherFather's Fault
1953Ku hai ming deng aka The Guiding Light
1953Ci mu lei aka A Mother's Tears
1953Wei lou chun xiao aka In the Face of Demolition
1955Gu xing xue lei
1955Gu er xing
1955Ai aka Love
1955Ai xia ji aka Love Part 2
1955Er nu zhai aka We Owe It to Our Children
1956Zhia dian na fu
1957Lei yu aka The Thunderstorm
1960Ren hai gu hong aka The Orphan"Ah San" rolünde.
1969MarloweMarlowe"Winslow Wong" rolünde.
1971The Big BossPatron Benim"Cheng Chao-an" karakterinde Tayland'da bir uyuşturucu baronuna karşı dövüşüyor.
1972Fist of FuryThe Chinese Connection"Chen Zhen" karakteriyle Şangay'da Japon kötü adamlardan ustasının öcünü almak için dövüşüyor.
1972The Unicorn PalmFilmin dövüş koreografisini yaptı ve aynı zamanda filmin bir yerinde görünüyor. (Filmde belirtilmemiş)
1972Way of the DragonDünya'da Benden Büyük Yok"Tang Lung" rolünde. Suça karşı Roma'da, İtalya. A.B.D.'de 'Enter the Dragon' dan sonra yayınlandığından bu isimdedir.
1973Enter the DragonEjder KalesiBir uyuşturucu madde tüccarının düzenlediği turnuvaya casus olarak gönderilmiş savaş sanatları ustası "Mr. Lee" rolünde.
1978Game of DeathÖlüm Oyunu"ABD versiyonunda Billy Lo" ve Orijinal versiyonda "Hai Tien" rolündedir. Lee yalnızca filmin 3. ve son bölümünde ve ölümünden sonra birleştirilmiş parçalarla görünmektedir.
1981Game of Death IITower of Death"Billy Lo" rolündedir. İlk yarısı "Enter the Dragon" dan görüntülerini içerir. Bu kısım sonradan yayınlanan DVD versiyonlarında çıkarılmıştır.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "The Bruce Lee Foundation". web.archive.org. 23 Temmuz 2010. 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  2. ^ "TIME 100: Bruce Lee". web.archive.org. 5 Haziran 2010. 5 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
  3. ^ Lee, Linda; Lee, Mike (1989). The Bruce Lee Story (İngilizce). Black Belt Communications. ISBN 978-0-89750-121-7. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
  4. ^ McDermon, Daniel (25 Ocak 2017). "How Bruce Lee Exploded a Stereotype With a One-Inch Punch". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 15 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
  5. ^ Chen, Edwin (5 Ocak 2016). "Bruce Lee Was an Anchor Baby". asamnews.com (Online). AsAmNews. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2020. 
  6. ^ Russo, Charles (2016). Striking Distance: Bruce Lee and the Dawn of Martial Arts in America (reprint bas.). U of Nebraska Press. s. 50. ISBN 978-0803290518. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018. 
  7. ^ "Brandon Lee'nin hayatı". 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 
  8. ^ "Bruce Lee'nin hayatı". 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Şaolin Futbolu</i>

Şaolin Futbolu, Hong Konglu tanınmış komedyen, oyuncu ve yönetmen Stephen Chow tarafından yönetilmiş, 2001 yılı yapımı bir komedi filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Dövüş sanatları</span>

Dövüş sanatları veya savaş sanatları, çeşitli kurallara bağlanarak sistemleştirilmiş fiziksel mücadele ve talim geleneklerinin ve spor dallarının ortak adı. Günümüzde bu sporlar; fitness, kendini koruma, zihinsel disiplin, karakter gelişimi, kendine güven ve karşılıklı mücadele amacıyla yapılmaktadır. Bir kısmı özel silah ve ekipmanlar gerektirir.

Wing Chun Wing TsunWing TzunVing Tsun ya da Wing Tsung, Güney Çin kökenli bir dövüş sanatı. Wing Tsun kavramı, sanatın günümüz şartlarına uydurulmuş versiyonlarını ifade etmek için kullanılır. Geleneksel olan Wing Chun ise günümüzde sayıca azdır.

Melez dövüş sanatları, çeşitli dövüş sanatlarından teorileri ve teknikleri bir araya getirerek oluşturulmuş dövüş sanatları.

Sip Kwon Do, Keith Sipmann tarafından Tekvando, Aikido, Shotokan, Muay Thai, Kickboxing, Jeet Kune Do, Judo, Jujitsu, Capoeira, Hung Gar, Five Animals ve diğer stillerin karışımıyla oluşturulmuş melez bir savaş sanatı. Sip "on", Kwon "yumruk veya el" Do "sanat" veya "yol" anlamına gelir. İfade "On yumruk yolu veya sanatı" şeklinde tercüme edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Jeet Kune Do</span> Hibrit dövüş sanatı

Jeet Kune Do (JKD) ve Bruce Lee tarafından geliştirilen dövüş felsefesi.

<span class="mw-page-title-main">Brandon Lee (aktör)</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1965 – 1993)

Brandon Bruce Lee,, Çin kökenli Amerikalı oyuncudur. Ünlü Kung Fu ustası Bruce Lee ve Amerikalı eşi Linda Lee Cadwell'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">The Crow</span>

The Crow serisi çizgi romanlar yazan James O’Barr tarafından ortaya çıkmıştır, James O’Barr, trajik bir trafik kazasında nişanlısı Bethany’nin sarhoş bir sürücünün kullandığı araba tarafından öldürülmesi sonrasında çok sıkıntılı günler yaşamaya başlamış. Bu yaşadığı sıkıntılı dönemden kurtulmak için kendisini çizime verir, daha sonraları ise gazetede okuduğu bir haberden oldukça etkilenir ve bunun bir hikâyenin başlangıcı için güzel bir çıkış noktası olduğuna karar verir ve 1981 yıllarında Berlin’de ilk The Crow çalışmalarına başlar. İçinde bulunduğu sıkıntılı yaşam yüzünden eserini tamamlaması uzun bir süre alır.James O’Barr hikâyesinde kullandığı karakterleri kendi hayatından seçmiş, gerçek kişileri karakterleri ile özdeşleştirmiştir. Hatta filmde yer alan çete üyelerinin isimleri de Detroit deki duvar yazılarında alınmış gerçek çete üyeleri isimleridir. Bunun üzerine olayları hikâye üzerine oturtarak hikâyeyi tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bolo Yeung</span>

Bolo Yeung (Çince: 楊斯; pinyin: Yáng Sī, eski bir vücut geliştirmeci ve bir dövüş sanatları filmi oyuncusu. Bolo Yeung Bruce Lee'nin eski dövüş sanatları öğrencisi ve en iyi arkadaşlarından biriydi. Filmlerinde genellikle kötü rolde oynar.

<i>Ejder Kalesi</i>

Ejder Kalesi, 1973 yapımı Hong Kong-ABD ortak yapımı aksiyon filmidir. Film, Bruce Lee'nin 20 Temmuz 1973'te 32 yaşında ölmeden önce tamamlanmış son filmiydi. Filmin prömiyeri Lee'nin ölümünden bir ay sonra, 19 Ağustos 1973'te Los Angeles'ta yapıldı. Film, 850.000 dolarlık bir bütçeye karşılık, dünya çapında tahmini 350 milyon ABD Doları hasılat elde etti. Bütçesinin 400 katını aşarak tüm zamanların en kârlı filmlerinden biri olmasının yanı sıra en kârlı dövüş sanatları filmidir.

<i>Ölüm Oyunu</i> (film, 1978)

Game of Death, Ağustos ve Ekim 1972 arasında çekilen, Bruce Lee'nin yönettiği, yazdığı, yapımcılığını yaptığı ve son film projesinde başrol oynadığı tamamlanmamış bir Hong Kong dövüş sanatları filmi. 1978'de gösterime girmiştir. Lee filmin yapımı sırasında hayatını kaybetti. Ölümünden önce 100 dakikadan fazla görüntü çekildi ve bu daha sonra Golden Harvest arşivlerinde yanlış yerleştirildi. Geri kalan görüntüler o zamandan beri Lee'nin orijinal Kantonca ve İngilizce diyaloguyla yayınlandı ve John Little, Lee'nin Hai Tien karakterini seslendirdi.

<i>Ejderin Dönüşü</i> Film

Ejderin Dönüşü, Bruce Lee'nin yazıp, ortak yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlendiği ve aynı zamanda başrolde de yer aldığı 1972 Hong Kong dövüş sanatları aksiyon-komedi filmidir. Film, Lee'nin tek eksiksiz yönetmenlik filmi ve yaşamı boyunca yayınlanan son filmidir. Filmde Nora Miao, Robert Wall ve Wei Ping-ou, Chuck Norris ilk ekran rolünü oynamaktadır. Ejderin Dönüşü, 30 Aralık 1972'de Hong Kong'da ve Ağustos 1974'te Amerika Birleşik Devletleri'nde gösterime girdi.

<span class="mw-page-title-main">Yip Man</span> Çinli dövüş sanatları ustası (1893–1972)

Yip Man, Wing-Chun dövüş sanatını açık bir şekilde dış dünyaya öğreten ilk Kung-Fu ustasıdır. Aralarında Bruce Lee’nin de bulunduğu, daha sonradan kendileri de birer usta ve öğretmen olarak dövüş sanatları dünyasında söz sahibi olan birçok kişiyi yetiştirmiştir.

Tao of Jeet Kune Do, Bruce Lee'nin kendi oluşturduğu dövüş sanatı olan Jeet Kune Do'yu (JKD) tanıtmak amacıyla yazdığı kitabıdır. Kitabında Jeet Kune Do'yu oluştururken nelerden faydalandığını anlatır ve aynı zamanda kitap Jeet Kune Do'nun felsefesini içermektedir. Lee kitabı bitiremeden ölmüştür. Ölümünden sonra kitabı eşi tamamlamış ve yayımlamıştır..

<i>Ip Man</i> (film)

Ip Man, yapımcılığını ve yönetmenliğini Wilson Yip'in üstlendiği 2008 yapımı Hong Kong filmi. Büyük Wing Chun ustası ve Bruce Lee'nin akıl hocası Yip Man'ın yaşamına dayalı biyografik dövüş sanatları filmi. Hikâye İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında Foshan şehrinde meydana gelen olaylara odaklanmaktadır.

<i>Ip Man 4: Final</i> Wilson Yip’in yönettiği 2019 yapımı film

Ip Man 4: Final, Wilson Wong tarafından yönetilen ve Raymond Wong tarafından yapımı üstlenilen 2019 Hong Kong biyografik dövüş sanatları filmidir. Donnie Yen'in rolünü tekrar canlandırması ile aynı adı taşıyan Wing Chun büyükustası Ip Man'ın hayatına dayanan film serisinin dördüncüsü ve son filmidir. Film, Nisan 2018'de çekilmeye başlandı ve aynı yılın Temmuz ayında sona erdi. 20 Aralık 2019'da gösterime girdi.

<span class="mw-page-title-main">Danny Chan Kwok-kwan</span>

Danny Chan Kwok-kwan Hong Kong'lu oyuncu, dövüş sanatçısı, dans koreografı ve rock grubu Poet'in solisti. Danny Chan, Bruce Lee'ye benzerliği ile bilinir ve 2008 yılı yapımı televizyon dizisi olan The Legend of Bruce Lee, 2015 yılı yapımı Ip Man 3 ve 2019 yılı yapımı Ip Man 4'te Bruce Lee'yi canlandırdı. Chan aynı zamanda Bruce Lee tarafından yaratılan dövüş sanatı olan Jeet Kune Do'nun bir uygulayıcısıdır.

Yip Man, Wing Chun sanatında uzman Çinli kung fu ustası.

<i>Ip Man 3</i> Wilson Yipin yönettiği 2015 Hong Kong filmi

Ip Man 3, Raymond Wong tarafından üretilen ve Edmond Wong tarafından Yuen Woo-ping'in eylem koreografisiyle yazılan Wilson Yip'in yönettiği 2015 yapımı Hong Kong biyografik dövüş sanatları filmidir. Wing Chun ustası Yip Man'ın hayatını anlatan Ip Man film serisinin üçüncü filmidir. Ip Man'ın öğrencisi olan Bruce Lee, Danny Chan Kwok-kwan ve diğer Wing Chun ustası olan ve Ip Man'ın rakibi Cheung Tin-chi olarak bilinen Sum Nung ise Zhang Jin tarafından canlandırılmıştır.

<i>Ip Man 2</i>

Ip Man 2, dövüş sanatı Wing Chun'un büyük ustası Yip Man'ın hayatına dayanan 2010 yapımı Hong Kong biyografik dövüş sanatları filmidir. 2008 filmi Ip Man'ın devamı olan Ip Man 2, Wilson Yip tarafından yönetildi ve Yip Man'ı Donnie Yen canlandırdı. Daha önceki filmin olaylarının devamı olan Ip Man 2, Britanya Hong Kongu'nda geçmektedir. Ip Man, Wing Chun dövüş sanatını yaymaya çalışır, ancak Hung Ga dövüş sanatlarının yerel ustası da dahil olmak üzere diğer ustaların rekabetiyle karşı karşıya kalır.