İçeriğe atla

Bronislovas Paukštys

Bronislovas Paukštys
Doğum15 Şubat 1897(1897-02-15)
Kurynė, Rus Polonyası
Ölüm17 Aralık 1966 (69 yaşında)
Kaunas, Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
MilliyetLitvan
MeslekKatolik rahip
Tanınma nedeniII. Dünya Savaşı sırasında Yahudilerin kurtarılması
ÖdüllerUluslararası Dürüstler (1977)
Life Saving Cross [lt] (1999)

Bronislovas "Bronius" Paukštys (15 Şubat 1897 - 17 Aralık 1966), Litvanya'daki Holokost'tan yaklaşık 120 Yahudi çocuk ve 25 Yahudi yetişkini kurtarmış Litvanyalı bir Katolik rahipti. 1977'de kurtardığı Yahudiler sebebiyle Uluslararası Dürüstler ödülü aldı.

Paukštys, Salezyenler arasına katılmadan ve İtalya'da eğitim almadan önce ilkokul öğretmeniydi. 1935'te papaz olarak görevlendirilen Kaunas, Vytėnai, Saldutiškis'te çalıştı. II. Dünya Savaşı sırasında, belgeleri hazırlayarak ve saklanacak güvenli yerler bularak Yahudilere yardım etti. Savaştan sonra NKVD tarafından tutuklandı ve Gulag'da on yıl hapse mahkûm edildi. 1956'da Litvanya'ya döndü ve belirsiz bir şekilde yaşamını sürdürdü.

Biyografi

Paukštys, günümüz Kazlų Rūda Belediyesi Kurynė'de doğdu. Ailenin dokuzuncu çocuğuydu.[1] Lekėčiai'deki bir ilkokulda ve Kaunas'ta bir progymnasium'da okudu. Öğretmenlik lisansı aldı ve 1911'de ders vermeye başladı.[1] 1918'de Kaunas'ta öğretmen kurslarını tamamladı ve Švediškiai ve Jankai [lt]' de ilkokullarda ders verdi.[2] 1925'te 28 yaşındayken Salezyenleri tanıdı ve onlara katılmaya karar verdi. Kardeşi Juozas ve diğer sekiz Litvanyalıyla birlikte İtalya'ya gitti. İki yıl sonra Hristiyan manastırında hazırlık okumaya başladı ve 1928'de Salezyen oldu. Daha sonra Turin'deki Valsalice Salezyen Lisesi [it]'nde felsefe okudu.[1] 1929'da Marijampolė'da altı perdelik bir Sūnus vėjavaikis (The Prodigal Son) dramasını yayınladı. Mezun olduktan sonra Borgomanero'da bir yıl ve Torino'da iki yıl geçirdi ve burada Salezyen yayını olan Saleziečių žinios [lt]'un düzenlenmesine yardımcı oldu.1931–1935'te Paukštys, Torino'daki La Crocetta Salesian Teologunda teoloji eğitimi aldı ve Temmuz 1935'te papaz olarak görevlendirildi.[1] Paukštys 1937'de Litvanya'ya döndü ve Vytėnai'deki (şimdi Pilis I [lt] olarak bilinir) Salezten merkezinin yöneticisi oldu.[1] Aynı zamanda Salezyen okulunda Litvanca dil ve edebiyat dersleri verdi. Daha sonra Saldutiškis'e ve Kutsal Üçlü Kilisesi, Kaunas [lt]'a atandı. Bir itirafçı olarak Vytėnai'ye döndü.[1] Başmelek Mikail Kilisesi, 1940-1942'de Kaunas ve 1942-1946'da Kaunas'taki Kutsal Üçlü Bölge Kilisesi'nin dekanıydı.[2] Kovno Gettosu'ndaki Yahudiler, özellikle çocuklar için doğum belgeleri ve vaftiz kayıtları düzenledi.Yaklaşık 120 Yahudi çocuğa yardım ettiği tahmin edilmektedir.[3] Ayrıca Suvalkija'daki çiftçilerle daha güvenli bir yer bulunana kadar yetişkinleri (yaklaşık 25 kişi) bir kilisede veya ofisinde sakladı.[4] 1963'te yazdığı bir mektupta Paukštys, Alman Gestapo'dan üç kez saklandığını ve 200 Yahudiye yardım etmek için 6.000 veya 7.000 Reichsmark harcadığını ifade etti.[5] Uluslararası Dürüstler arasında tanınan kardeşi Juozas tarafından kendisine yardım edildi.[6] Kurtarma çabaları Hirsh Osherovitsh tarafından Sovyet Yahudilerinin Kara Kitabı'nda tanımlandı.[1]

Ağustos 1946'da Paukštys, NKVD tarafından tutuklandı, Sovyet karşıtı Litvanya partizanlarına yardım etmekle suçlandı ve on yıllığına Gulag'taki kamplara gönderildi.[2] Yol yapımı ve taş kırıcı da dahil olmak üzere sert fiziksel işler sağlığının bozulmesına sebebiyet verdi.[5] Nisan 1956'da Omsk'tan Litvanya'ya döndü ve kısaca Alytus'ta bir sunak olarak görev yaptı.[2] Sovyet karşıtı olduğu düşünülen bir vaaz verdikten sonra gizlenmeye zorlandı. Daha sonra 1964'te Simnas'ta bir zafer kazandı.[7] Aralık 1966'da Kaunas'ta öldü ve Sutkai [lt] gömüldü.[1] Ölümünden sonra 1977'de Uluslararası Dürüstler arasında tanındı[6] ve 1999'da Life Saving Cross [lt] ile ödüllendirildi.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h "Yahudilerin Kurtarıcıları> Herkesin Bilmesi Gereken İsimler> Bronislovas Paukštys, kardeşi Juozas Paukštys ve Jurkšaitis Ailesi" 14 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kurtarılan Litvanyalı Yahudi Çocuk Shoa'yı Anlatıyor. Vilna Gaon Yahudi Devlet Müzesi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.
  2. ^ a b c d Laukaitytė, Regina. "Paukštys, Bronius". Lietuvos katalikų dvasininkai XIV – XXI amžiuje (Litvanca). Lithuanian Catholic Academy of Science. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.
  3. ^ Sakaitė, Viktorija (1998). "Žydų gelbėjimas 7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Genocidas ir resistencija (Litvanca). 4. ISSN 1392-3463
  4. ^ Bubnys, Arūnas (21 Eylül 2012). "Lietuvos kunigai – žydų gelbėtojai 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". XXI amžius (Litvanca). 35 (2010). ISSN 2029-1299.
  5. ^ a b Totoraitienė, Petrutė (8 February 1979). "Kentėjo, bet kitus gelbėjo: Kunigas salezietis, išgelbėjęs, per 200 žydų nuo mirties 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Tėviškės žiburiai (Litvanca). 6: 2. ISSN 0040-4063
  6. ^ a b "Paukštys Bronislovas". The Righteous Among the Nations Database. Yad Vashem. Erişim tarihi: 2019-12-22.
  7. ^ "Mūsų buityje 26 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Aidai (Litvanca). 2 (197). February 1967. ISSN 0002-208X
  8. ^ "Apdovanotų asmenų duomenų bazė 8 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Office of the President of the Republic of Lithuania. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

Rollkommando Hamann Temmuz-Ekim 1941'de kırsalda Litvanya Yahudilerinin toplu katledilmesini ve en az 60.000 Yahudinin ölüm cezasına çarptırılmasını sağlayan küçük bir mobil birimdi. Bu birim, Temmuz 1942'den Ağustos'a kadar Letonya'da çok sayıda cinayetten sorumluydu. 1941 yılı sonunda Litvanya Yahudilerinin tahrip edilmesi, Kırsal kesimdeki Rollkommando, Ponary katliamındaki Ypatingas bûrileri tarafından ve Kaunas'daki Dokuzuncu Kaledeki Tautinio Darbo Apsaugos Batalionas tarafından. Yaklaşık altı ay içinde tüm Litvanyalı Yahudilerin yaklaşık % 80'i öldürüldü. Geriye kalan birkaç kişi ise işgücü olarak kurtuldu ve özellikle Vilna ve Kaunas gettosu gibi kent gettolarında yoğunlaştı.

<i>Lietuvos aidas</i>

Lietuvos aidas, Litvanya'da faaliyet yürüten günlük gazete. Antanas Smetona tarafından 6 Eylül 1917'de kuruldu. Litvanya Konseyi'nin yayın organıydı ve ardından yeni kurulan Litvanya hükûmetinin yarı resmi yayını oldu. Hükûmet Vilnius'tan geçici başkent Kaunas'a taşındığında yayın durduruldu. 1928'de Litvanya hükûmetinin yayını olarak yeniden canlandırıldı ve Litvanya'nın en popüler gazetesi oldu. Zirvede, 90.000 kopya birleşik tirajlı üç günlük baskı yayınladı. II. Dünya Savaşı döneminde yayını aksadı. 1990'da Litvanya, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan ettikten sonra, gazete bir kez daha Litvanya Cumhuriyeti Yüksek Konseyi'nin resmî gazetesi oldu. 1992 sonunda tirajı 103.000 kopyaya ulaştı. Ancak, kısa süre içinde özelleştirildi ve okurluk, finansal zorluklar ve diğer tartışmalarla da karşı karşıya kaldı. Nisan 2006'da, vergi borçları 4 milyon Litvanya litasının üzerine çıktığında Devlet Vergi Müfettişliği tarafından iflas işlemleri başlatıldı. Şirket 2015 yılında tasfiye edildi, ancak gazete kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından yayınlanmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Juozas Purickis</span> Litvan siyasetçi

Juozas Purickis, Juozas Puryckis ya da genellikle kullandığı kalem adı ile Vygandas iki savaş arası dönemde etkin olan Litvanya'lı politikacı, diplomat ve gazeteci. Haziran 1920'den Aralık 1921'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya-Sovyet Savaşı</span>

Litvanya-Sovyet Savaşı veya Litvanya-Bolşevik Savaşı Litvanca: Karas su bolševikais), I. Dünya Savaşı'nın ardından yeni bağımsızlığını ilan eden Litvanya ile Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti arasındaki savaştır. Bu savaş 1918-1919 arasındaki batıya doğru gerçekleşen geniş kapsamlı Sovyet saldırısının bir parçasıydı. Saldırı, Almanya birliklerinin bulunduğu Ukrayna, Belarus, Litvanya, Letonya, Estonya, Polonya topraklarında Sovyet cumhuriyetleri kurma ve Alman Devrimi'ni başarıya ulaştırmaktı. Aralık 1918'in sonunda Kızıl Ordu birlikleri Litvanya sınırlarına ulaştı ve büyük bir çatışma olmadan Ocak 1919'un sonuna kadar Litvanya topraklarında hakimiyet sürdü. Sovyet hakimiyeti altında Litvanya-Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. Şubat ayında geçici başkenti Kaunas'ı ele geçirmek isteyen Sovyet güçlerinin ilerlemesi, Litvanya ve Almanya birlikleri tarafından durduruldu. Nisan 1919'dan itibaren, Litvanya savaşı Polonya-Sovyet Savaşı ile paralel bir şekilde gitti. Polonya'nın Litvanya, özellikle Vilnius Bölgesi üzerinde toprak iddiaları vardı ve bu gerilimler Polonya-Litvanya Savaşı'na sıçradı. Tarihçi Norman Davies durumu şu şekilnde anlatır; "Almanya ordusu Litvanya milliyetçilerini destekliyordu, Sovyetler Litvanya komünistlerini destekliyordu, Polonya Ordusu ise hepsiyle savaşıyordu." Mayıs ayının ortalarında, Silvestras Žukauskas tarafından yönetilen Litvanya ordusu, kuzeydoğu Litvanya'daki Sovyetlere karşı bir saldırı başlattı. Haziran ortasına kadar, Litvanyalılar Letonya sınırına ulaştı ve Sovyet güçlerini, Sovyetlerin Ağustos 1919'un sonuna kadar tuttuğu Zarasai yakınlarındaki göl ve tepeler arasında sıkıştırdı. Daugava Nehri ile ayrılan Sovyet ve Litvanyalı güçler, Ocak 1920'de Daugavpils Savaşı'na kadar cephelerini korudular. Eylül 1919 gibi erken bir tarihte Sovyetler bir barış anlaşması müzakere etmeyi teklif etti, ancak görüşmeler Mayıs 1920'de başlayabildi. Sovyet-Litvanya Barış Antlaşması 12 Temmuz 1920'de imzalandı. Sovyet Rusya bağımsız Litvanya'yı tamamen tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandras Stulginskis</span>

Aleksandras Stulginskis Litvanya'nın 1920-1926 yılları arasında görev yapan ikinci Cumhurbaşkanı. Stulginskis, selefi Cumhurbaşkanı 1926'da Antanas Smetona tarafından yönetilen ve Stulginskis'in halefi Kazys Grinius'u göreve getiren bir askerî darbeye kadar Litvanya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Basanavičius</span>

Jonas Basanavičius, Litvanyalı bağımsızlık aktivisti politikacı, doktor, yazar. Litvanya'nın bağımsızlığı için çok sayıda çalışma yürüttü. Litvanya Bağımsızlık Yasası imzacıları oturumunun başkanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinas Olšauskas</span>

Konstantinas Olšauskas, Litvan politikacı ve rahip.

Aşağıda, tarihi Litvanya toprakları üzerindeki otorite başkanları olan yöneticilerin bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Bağımsızlık Yasası</span> Litvanyanın bağımsızlık belgesi

Litvanya Bağımsızlık Yasası, Litvanya Devleti Bağımsızlık Yasası veya 16 Şubat Yasası, 16 Şubat 1918'de Litvanya Konseyi'nin demokratik ilkelerle yönetilecek bağımsız bir Litvanya devletinin kuruşunu ilan ettiği belgedir. Yasa metni Jonas Basanavičius başkanlığındaki konseyin yirmi temsilcisi tarafından imzalandı. Belge Vilnius Konferansı, 11 Aralık, 8 Ocak ve 16 Şubat tarihli kararlar dahil olmak üzere bu konudaki bir dizi çalışmanın sonucuydu. Yasa ilan edilene kadar geçen zaman uzun ve inişli çıkışlıydı, Alman İmparatorluğu Konsey'e bağımsızlık değil bir Almanya-Litvanya ittifakı kurulmasına yönelik açıklama yapması için baskı yaptı. Konsey, askerî birlikleri Litvanya'da bulunan Almanya makamları ile Litvanya halkının talepleri arasında dikkatli davranmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Donatas Malinauskas</span> Ünlü diplomat

Donatas Malinauskas (

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nın Litvanya'yı işgali</span>

Litvanya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali, 22 Haziran 1941'de Nazilerin Sovyetler Birliği'ni işgalinden, 28 Ocak 1945'te Memel Savaşı'nın sonuna kadar sürdü. İlk başta Almanlar, Alman gelişinden önce Litvanya'yı işgal eden baskıcı Sovyet rejiminden kurtarıcılar olarak karşılandı. Bağımsızlığı yeniden kurma veya bir miktar özerklik kazanma umuduyla Litvanyalılar Geçici Hükümetlerini örgütlediler. Bir süre sonra ise Litvanyalıların Almanlara karşı tutumları pasif direnişe dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Petras Klimas</span> Diplomat

Petras Klimas (

<span class="mw-page-title-main">Saliamonas Banaitis</span>

Saliamonas Banaitis (

<span class="mw-page-title-main">Antanas Poška</span>

Antanas Paškevičius - Poška, Litvanyalı bir gezgin ve antropologun yanı sıra Litvanya'daki Esperanto hareketinin aktif bir üyesiydi. En çok 1929-36 yıllarında Hindistan'a yaptığı yolculukla tanınır. Hindistan'da Sanskrit eğitimi aldı ve Bombay Üniversitesi'nden antropoloji dalında lisans derecesi aldı ardından Shina dilini konuşan insanlar üzerine Kalküta Üniversitesi'nde doktora tezini yazdı, ancak savunamadı. Hindistan'ın entelektüel seçkinleriyle etkileşime girdi ve antropolojik keşiflere katıldı. Rabindranath Tagore ile bir araya geldi ve bazı eserlerini Litvancaya çevirdi. Poška 1936'da Litvanya'ya döndü ve gazeteci olarak çalışmaya başladı. Litvanya'daki Holokost sırasında üç Litvanyalı Yahudi'yi sakladığı için Uluslararası Dürüstler arasında yer aldı. 1945'te Sovyetler Birliği'nde, Gulag'da hapsedildi. Litvanya'ya dönemeyen Poška daha sonra Orta Asya'daki çeşitli müzelerde çalıştı. 1959'da Litvanya'ya dönmesine izin verildi. Litvanya'da öğretim görevlisi ve gazeteci olarak çalıştı ayrıca antropolojik çalışmalarına devam etti, ancak siyasi bir mahkûm olarak geçmişi daha belirgin bir pozisyon almasını engelledi. 60 yaşına geldiğinde 75 ülkeyi ve 120 ülkeyi ziyaret etmişti. Poška, Litvanyalı ve yabancı basına makalelere katkıda bulunan üretken bir yazardı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Tatarları</span>

Litvanya'daki Tatarlar, Litvanya Cumhuriyeti'nde yaşayan benzersiz bir etnik gruptur ve en eski ulusal azınlıklardan biri olarak kabul edilir.

Vytautas Sakalauskas, Litvanyalı siyasetçi. 1990'da Litvanya'nın bağımsızlığından önce Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin son başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Nijolė Sadūnaitė</span>

Felicija Nijolė Sadūnaitė, Litvanyalı Katolik rahibe ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Marcelė Kubiliūtė</span>

Marcelė Kubiliūtė Litvanyalı casus ve aktivistti. Kendisi, tüm büyük Litvanya nişanlarını alan tek Litvanyalı kadındır. Anıları 1999'da yayınlanana kadar neredeyse hiç tanınmayan bu kişi, artık Litvanya istihbarat servislerinde "efsanevi" bir figür olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Jadvyga Juškytė</span>

Jadvyga Teofilė Juškytė, Litvanya Ulusal Uyanışı sırasında tanınmış Litvanyalı aktivist.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.