Ayakkabı; ayakların yerle doğrudan temasını keserek yabancı maddelerden ve değişik hava koşullarından koruyan, bunun yanı sıra şıklığı tamamlayan her türlü ayak giyimi'dir. Bot, çizme, sandalet, topuklu, spor ayakkabı, iskarpin gibi pek çok farklı türü vardır. Genelde "taban" adı verilen alt parça ile "saya" denen üst parçadan oluşur. Ayakkabının yer ile temasında dolayı yıprandığı için taban daha dayanıklı ve kalın bir malzeme kullanılarak yapılır. Ayağı saran saya ise deri, kumaş gibi daha ince bir malzemeden yapılır.
Converse, 20. yüzyılın başlarında kurulan bir Amerikan ayakkabı üreticisidir. Converse 2003 yılından itibaren Nike'ın yan kuruluşudur.
Vans, kumaş tipi ayakkabıların Güney Kaliforniya merkezli bir imalatçısıdır. BMX ürünlerinde kullanılabilecek ayakkabıları, skateboarding, sörf gibi alanlarda, daha çok gençlere hitap eden ayakkabılar üretmektedir.
Diadora, İtalya merkezli, spor eşyası üreticisi. Futbol, tenis, koşu, bisiklet, ragbi ve atletizm ayakkabıları ile giyim ve moda aksesuarları üretmektedir.
Serbest güreş, dünya çapında yapılan bir amatör güreş stili. Grekoromen ile birlikte, Olimpiyat Oyunları'nda yer alan iki güreş stilinden biridir.
Kar ayakkabısı, kar üzerinde batmadan rahat yürüyebilmek için dıştan ayakkabı altına kenetlenen ayak giyeceği. Ağırlığı kar yüzeyine yayıp batmamak için ayakkabı boyutundan daha geniş ve delikli olarak tasarlanır. Geleneksel kar ayakkabıları daha çok söğüt, melez ve huş ağacı gibi ağaçların dal ve kabuklarından dar deri kayışlarla örülerek yapılırken, modern tasarımlarda hafif metal, plastik ve sentetik kumaş kullanılabilmektedir. Esnek ve hafif olan kar ayakkabıları rahat manevra yapabilmek için ön ucu yukarı kalkık olarak dizayn edilir. Arktik ve Subarktik bölgeler başta olmak üzere yıllık kar yağışı yoğun olarak görülen yerlerde daha yaygın kullanılır. Tarihöncesinde tekerleğin icadından daha önce bulunduğu düşünülüyor. Etnografik olarak kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar, Kuzey Amerika'da Eskimolar ile Kızılderililer, Doğu Sibirya'da ise Çukçiler, Koryaklar ve İtelmenler gibi Çukçi-Kamçatka halklarıdır. Günümüzde geleneksel örme kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar Alaska yerlileri ile Kanada Kızılderilileridir. Sportif faaliyet olarak kar ayakkabılı yürüyüş (snowshoeing) Arktik Kış Oyunlarına 1974 yılından beri dahil edilmektedir.
Tırmanma, dik bir yerde yukarı doğru ilerlemek için eller veya ayaklarla yapılan fiziki bir faaliyettir. Eğlence amaçlı ya da ordularda profösyönel asker yetiştirmek için yapılır. Birçok kişi için bir hobi veya spordur. Bazı yerlerde yarışma olarak da yapılır. Emniyet ipleri veya benzer yardımcı araçlar ile yapılır. Rakımı yüksek yerlerde yapılır. Günümüzde de bu faaliyetler sürmektedir.
Yelken ayakkabısı genellikle keten ya da deriden yapılan ve iz bırakmayan kauçuk tabana sahip, tekne üzerinde kullanılan ayakkabılardır. Ayakkabı tabanının oluk şekli, ıslak güverte zemininde tutuş sağlaması için açılan yarıklardan oluşur. Yağ ile işlenen deri kısım su geçirgenliğini engellemek için tasarlanmıştır ve ayakkabının dikişleri yüksek dayanıklılığa sahiptir. Yelken ayakkabıları geleneksel olarak çorapsız giyilir.
Takunya ya da nalın, kısmen veya tamamen tahtadan yapılmış bir ayakkabı çeşidi. Takunyanın formu kullanıldığı ülkenin kültürüne göre değişmekle birlikte, genel görünümü yüzyıllar boyunca değişmeden kaldı.
Ayakkabıcılık (Paşmakçılık)(Başmakçılık), ayakkabı yapımı ve satımıdır. Başlangıçta, ayakkabılar birer halde elle imal edilmekteydi. Geleneksel el yapım ayakkabıcılığı günümüzde artık yerini sanayi ağırlıklı ayakkabı üretimine bırakmıştır.
Şeffaf topuklu ayakkabı, şeffaf bir malzemeden yapılmış topuklu ayakkabılardır.
Bale ayakkabısı veya bale terliği, özellikle bale dansı için tasarlanmış hafif bir ayakkabıdır. Yumuşak deri, kanvas veya satenden yapılabilir. Geleneksel olarak kadınlar pembe, erkekler ise beyaz veya siyah ayakkabılar giyer. Diğer türü olan bale çizmesi ve point ayakkabısı da yaygındır.
Bez ayakkabı veya Plimsoll ayakkabı; bir sneaker ve spor ayakkabı stilidir. 1830'larda Liverpool Rubber Company tarafından plaj ayakkabı olarak geliştirildi. Dünya genelinde "Keds" şirketine göre "keds", "keta" veya "keda" da denir.
Blucher ayakkabı; açık bağcıklı bir ayakkabı stilidir. Bağcık deliklerinin bulunduğu kulakçıkların alt uçları açıkdır. Üstüne ayakkabı bağı halkaları dikilmiştir. Blücher adı, Prusya Mareşalı Gebhard Leberecht von Blücher'ın (1742-1819) anısına verilmiştir.
Elbise ayakkabı; bir ayakkabı stilidir. Gündelik giyim ile veya daha resmi etkinliklerde giyilir. Elbise ayakkabısı tipik olarak bir spor ayakkabı ile tezat oluşturur.
Derby ayakkabı; açık bağcıklı bir ayakkabı stilidir. Ayakkabı bağı halkaları vampirin üstüne dikilir. Monk ayakkabı, derbinin bağcıksız, tokalarla kapatılmış çeşitleridir.
Monk ayakkabı; bağcıksız bir ayakkabı stilidir. Bağcıksız, bir, iki veya üç tokalıdır. Monk ayakkabılar çok yönlülükleriyle dikkat çekiyor, en iyi modelleri kot, iş elbiseleri, resmi ve resmi olmayan kıyafetlerle başarılı bir şekilde birleşiyor.
Oxford ayakkabı; bağcıklı klasik ayakkabılarda, bağcık deliklerinin konumlandırılmalarına göre sınıflandırılan bir ayakkabı stilidir. Erkek ve kadın ayakkabılarında, bağcıkların bağlandığı delikler sayaya dikilen, vamp adı da verilen yakalara değil de doğrudan sayaya açılırsa ya da bağcık deliklerinin bulunduğu kulakçıkların alt uçları, gövdenin içine dikilmiş şekilde kapalı ise ayakkabı oxford ya da balmoral olarak tanımlanır.
Spectator ayakkabı; bir ayakkabı stilidir. Kumaş ekleri olan Anglo-Sakson kökenli ayakkabılardır. İlk kez 1890 yılın'da sunuldu, ancak 1920'lerde ve 1930'larda en yüksek popülerlik derecelerine ulaştılar. Yaygın renk kombinasyonları arasında siyah, kahverengi ile beyaz bir ayakkabı gövdesi bulunur.
Genelev ayakkabı; bir ayakkabı stilidir. Genellikle süet sayalarla birlikte kalın krep kauçuk tabanlara sahiptir. Bu ayakkabı tarzı, II. Dünya Savaşı'nı takip eden yıllarda moda oldu ve o zamandan beri çeşitli zamanlarda popüler oldu.
