İçeriğe atla

British South Africa Company

Şirket logosu ve bayrağı
Cecil Rhodes ve Alfred Beit

British South Africa Company (Türkçe: Britanya Güney Afrika Şirketi), Cecil Rhodes ve Alfred Beit tarafından kurulan ve Zambeziya bölgesinde (günümüzde Zambiya ve Zimbabve) toprak alıp işleten Britanya şirketi.[1]

1880 yılında kurduğu De Beers Mining Company (Türkçe: De Beers Madencilik Şirketi) ile Afrika'da faaliyetlerde bulunan Rhodes, Exploration Company ya da Gold Fields gibi farklı firmaların bölgede yerel şefler ile anlaşarak maden arama faaliyetlerine başlaması ile kişisel çıkarların bu bölgede yeterli olamayacağına kanaat getirerek Beit ile şirketi kurmaya karar verirler. Bu şirketin hisselerinden 200.000 Sterlini Rhodes ve Beit tarafından alınırken, 200.000 Sterlin De Beers firması tarafından, 100.000 Sterlin Gold Fields firmasından ve 75.000 Sterlin'de Exploration şirketi tarafından alınmıştır.[2]

Şirket özellikle Rodezya'da belli bölgelerin maden arama faaliyetlerini bu bölgede çıkacak olası madenlerin de %50'si üzerin hak sahibi olacak şekilde satışa çıkarmıştır. 15 Ekim 1889 tarihinde Britanya hükûmeti tarafından koruma garantisi alan şirket, bu sayede Matabele, Maschona ve Manikaland'da bağımsız bir şekilde faaliyetlerini sürdürmüştür. Şirketin sadece dış ilişkileri Büyük Britanya tarafından yürütülmekteydi.

Zaman içerisinde farklı bölgeler üzerinde de etki kuran şirket, süreç içerisinde Massi Kessi gibi belli bölgelerde de başta Portekizliler olmak üzere farklı gruplarla çatışmaya girmiştir.

Ocak 1898'den itibaren Britanya hükûmetinin katı kontrollerine tabî tutulmaya başlanan şirketin, Jameson Raid olayından yola çıkarak Britanya hükûmetinin koloni politikasında kukla olarak kullanıldığı yönünde söylemler oluşmuş, Londra hükûmetinin özellikle olumsuz gelişmelerde aktör olarak yer almak yerine şirketi kullandığı yönünde ifadeler dile getirilmiştir.

Britanya hükûmeti şirketin kuruluşunda mecburi olarak Britanya İmparatorluğu'nu varisi olarak belirtmek zorunda kalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Christian Justus: Das Leben und Wirken des Hamburger Kaufmanns Alfred Beit. Magisterarbeit, Universität Hamburg 1990
  2. ^ Henning Albrecht, Alfred Beit, Hamburger und Diamantenkönig. Mäzene für Wissenschaft Band 9. Hamburgische Wissenschaftliche Stiftung, Hamburg 2011, Sayfa 60

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

19. yüzyıl, miladi takvime göre 1 Ocak 1801 ile 31 Aralık 1900 günleri arasındaki zaman dilimi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Gana</span> Batı Afrikada bir ülke

Gana ya da resmî adı ile Gana Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan bir ülkedir. Ülkenin komşularını Fildişi Sahili, Burkina Faso ve Togo oluştururken, güneyinde Gine Körfezi yer almaktadır. Ülke sınırları içerisinde yer alan zengin maden yataklarının en önemli parçasını oluşturan maden olan altın nedeniyle eski koloni sahibi Birleşik Krallık ülkeye koloni döneminde Altın Sahili ismini vermiştir. Ülkenin en büyük şehri ve başkenti Accra'dır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Cumhuriyeti</span> Güney Afrikada bir ülke

Güney Afrika Cumhuriyeti ya da daha yaygın kullanımı ile Güney Afrika, Afrika kıtasının güneyinde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Namibya, Botsvana, Zimbabve, Mozambik ve Esvatini oluştururken ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu, güney ve güneybatısında Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Bu ülkelerin haricinde Lesotho'da da tamamen Güney Afrika Cumhuriyeti toprakları içinde yer alan bir ülke olarak Güney Afrika ile tüm sınırlarını paylaşmaktadır. Güney Afrika'da yürütme başkenti Pretoria, yasama başkenti Cape Town, yargı başkenti Bloemfontein olmak üzere üç başkent bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kamerun</span> Ortabatı Afrikada bulunan bir ülke

Kamerun ya da resmî adı ile Kamerun Cumhuriyeti, Afrika kıtasının ortabatı bölümünde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijerya, Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Ekvator Ginesi ve 402 km'lik sahil şeridi ile Atlas Okyanusu oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Yaoundé'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kenya</span> Doğu Afrikada bir ülke

Kenya, resmî adıyla Kenya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını: Etiyopya, Somali, Tanzanya, bir kısmı Victoria Gölü ile olmak üzere Uganda ve Güney Sudan oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nairobi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Demokratik Cumhuriyeti,, eski adıyla Zaire, Orta Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Sahra Altı Afrika'nın en büyük, Afrika'nın ikinci büyük, dünyanın ise 11. büyük ülkesidir. 105 milyonluk nüfusuyla en kalabalık Frankofon ülkedir. Ayrıca Afrika'nın en kalabalık 4., dünyanın ise 15. ülkesidir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti, kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya, Zambiya, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve 40 km'lik bir sahil şeridi ile Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Ülkenin başkenti Kinşasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hamburg</span>

Hamburg, resmî adıyla Hür Hansa Şehri Hamburg, Almanya'nın ikinci büyük şehri olup kendi başına ayrı bir eyaleti oluşturur. Aynı zamanda Avrupa Birliği'ndeki en büyük 6. metropoldür. Almanya'nın Dünya'ya açılan kapısı da denilen bu şehir, Almanya'nın en büyük limanına da sahiptir. Rotterdam'dan sonra Avrupa'nın en büyük ikinci limanı olup Dünya'da da 9. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Elmas</span> mücevher olarak kullanılan, saydam, değerli taş

Elmas, bilinen en sert maddelerden biridir ve değerli bir taştır. Karbon elementinin bir modifikasyonu grafit, diğeri ise elmastır.

Çok uluslu şirket, en az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirkettir. Bazı büyük çok uluslu şirketin bütçeleri pek çok küçük ülkeyi geçmektedir. Dünyanın en büyük 100 ekonomisinden 51'i çok uluslu şirketlerdir. Uluslararası ilişkilerde, ekonomik güçleri, geniş finansal kaynakları ve lobi çalışmaları sayesinde güçlü bir etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Mayer Amschel Rothschild</span> Rothschild ailesinin kurucusu

Mayer Amschel Rothschild, Rothschild bankacılık ailesinin kurucusu olan Yahudi bankacıdır. "Uluslararası finansın kurucu babası" ve "küreselleşen ticarî-ekonominin kurucu babası" olarak anılan Mayer Amschel Rothschild, Forbes'in "Tüm Zamanların Yirmi En Etkili İş Adamı" listesinde beşinci sırada yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sömürgecilik</span> Bir devletin başka toplumları siyasal ve ekonomik olarak egemelik altına alma politikası

Sömürgecilik; kolonicilik, kolonyalizm ya da müstemlekecilik, genellikle bir devletin başka ulusları, devletleri, toplulukları, siyasal ve ekonomik egemenliği altına alarak yayılması veya yayılmayı istemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cecil Rhodes</span> İngiliz asıllı Güney Afrikalı siyasetçi ve iş adamı

Cecil John Rhodes, İngiliz asıllı Güney Afrikalı siyasetçi ve iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">Transvaal (il)</span>

26°12′13″G 28°2′43″D

<span class="mw-page-title-main">İngiltere Bankası</span>

İngiltere Bankası, Birleşik Krallık'ın merkez bankasıdır ve çoğu modern merkez bankasının dayandığı modeldir. İngiliz Hükümeti'nin bankeri olarak 1694 yılında kurulan ve halen Birleşik Krallık Hükümeti'nin bankerlerinden biri olan banka, dünyanın en eski sekizinci bankasıdır. Kurulduğu 1694 yılından 1946 yılında Attlee bakanlığı tarafından kamulaştırılana kadar hissedarların özel mülkiyetindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Rodezya (bölge)</span>

Rodezya, Afrika kıtasının güneyinde yer alan bölgenin bir kısmına 1890'lı yılların sonundan 1980 yılına kadar verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Rodezyası</span> Afrika kıtasının güneyinde bir kısmın 1889 ile 1923 yılları arasında British South Africa Company(BSAC) tarafından kiralanarak işletilen bölgenin adı

Britanya Rodezyası, Afrika kıtasının güneyinde bir kısmın 1889 ile 1923 yılları arasında British South Africa Company(BSAC) tarafından kiralanarak işletilen bölgenin adı.

<span class="mw-page-title-main">Villa rustica</span> Tarımsal faaliyet için kırsal bir bölgede inşa edilmiş Roma villası

Villa rustica Antik Roma'da merkezi bir yapı ve bu yapı etrafına yayılmış daha küçük ek yapıların oluşturduğu duvarlarla çevrili kırsal yerleşime verilen addır. Başlangıçta tarımsal faaliyet amacıyla inşa edilen villa rusticalar, zamanla bu özelliğini yitirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Berlin-Hamburg demiryolu</span>

Berlin-Hamburg demiryolu yolcu, uzun mesafe ve yük trenleri için yaklaşık 286 kilometre uzunluğundaki demiryolu hattıdır. Bu hat, Almanya'da 200 km/sa (120 mph) üzerindeki tren hızlarını kaldırabilecek şekilde yükseltilmiş ilk yüksek hızlı demiryolu hattı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gine (madeni para)</span>

Gine, 1663 ile 1814 yılları arasında Büyük Britanya'da basılan ve yaklaşık çeyrek ons altın içeren bir madeni paraydı. İsmi, paraların yapımında kullanılan altının büyük bir kısmının temin edildiği Batı Afrika'daki Gine bölgesinden gelmekteydi. İngilizlerin makine ile bastığı ilk altın sikkesi olan gine, başlangıçta sterlin cinsinden 20 şiline, yani bir pounda eşit bir değeri temsil ediyordu. Ancak altının gümüşe göre fiyatının yükselmesi, ginenin değerinin artmasına neden oldu ve zaman zaman otuz şiline kadar çıktı. 1717'den 1816'ya kadar değeri resmi olarak yirmi bir şilin olarak sabitlendi.