İçeriğe atla

Britanya Hint Okyanusu Toprakları

Koordinatlar: 7°18′G 72°24′D / 7.300°G 72.400°D / -7.300; 72.400
Britanya Hint Okyanusu Toprakları
British Indian Ocean Territory
Britanya Hint Okyanusu Toprakları
Slogan
"In tutela nostra Limuria"  (Latince)
"Lemurya bizim korumamızdadır"
Britanya Hint Okyanusu Toprakları haritadaki konumu
Britanya Hint Okyanusu Toprakları konumu
Başkent
ve
Diego Garcia
Resmî dil(ler)İngilizce
Etnik gruplar
%95,88 İngiliz ve Amerikalı, %4,12 Diğer[1]
HükûmetBritanya Denizaşırı Toprağı
• Kral
III. Charles
• Komiser
Paul Candler[2]
• Yönetici
Kit Pyman
• Su (%)
0
Nüfus
• Tahminî
3,500 (n/a.)
Para birimiAmerikan doları (USD)
Zaman dilimiUTC+6
Telefon kodu246
İnternet alan adı.io

Britanya Hint Okyanusu Toprakları, Birleşik Krallık'ın Hint Okyanusu üzerinde bulunan denizaşırı bölgelerinden bir tanesidir. Birleşik Krallık'ın sahip olduğu bu bölge günümüzde sadece Chagos Takımadaları'ndan oluşmaktadır.

Takımadaların Diego Garcia adası 1966 yılında yapılan anlaşma ile 50 yıl süre ile ABD'nin kullanımı için bu ülkeye kiralanmıştır.

Ekim 2024'te Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy yaptığı açıklamada, ada üzerindeki egemenliğin Mauritius'a devredilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Açıklamada üzerinde üs de bulunan Diego Garcia adasının da bu kapsamda Mauritius'a geri verileceği ancak üssün konumunda ve statüsünde bir değişiklik olmayacağı bildirildi. Bu anlaşma ile birlikte Mauritius, Chagos adasına da daha önce Birleşik Krallık tarafından adadan sürülen yerliler olmak üzere yeniden nüfus konumlandırabilecek.[3]

Coğrafya

Diego Garcia adası

Chagos Takımadaları birçoğunda hayat olmayan 60'a yakın adanın bir araya geldiği toplamda altı adet mercan adasından oluşmaktadır. Bölgedeki en büyük ada aynı ada sahip mercan adası üzerinde bulunan Diego Garcia adasıdır. Bu adanın haricinde Büyük Chagosbank, Peros Banhos, Solomon, Egmont ile düşük su seviyesinde sadece deniz suyunun yüzeyinde görülebilen Blenheim resifi bu takımadalara mensup diğer adalardır. Bütün ada topluluğu deniz üzerinde toplamda 54.400 km² bir alana yayılmış olsa da, adaların yüzölçümü 60 km²'dir.

Nüfus

Adanın gerçek yerlileri olan Chagoslular, 1966 yılında Büyük Britanya hükûmeti tarafından zorla göçe tabi tutularak, Mauritius, Seyşeller ve Büyük Britanya'ya gönderilmiştir. Günümüzde hiçbir yerlinin yaşamadığı bölgede sadece askeri amaçlarla bölgede bulunan 3.500 dolayında Amerika Birleşik Devletleri ve Büyük Britanya askerleri bulunmaktadır.

Yerli halk yıllar içerisinde Büyük Britanya tarafından gerçekleştirilen zorunlu göçe karşılık İngiliz mahkemelerinde hukuk mücadelesi başlatmış, birçok kez haklı bulunmalarına karşılık hükûmet karşı adımlar atarak yerlilerin dönüşüne izin vermemiştir. Son olarak İngiliz Lordlar Kamarası hükûmeti haklı bularak yerlilerin geri dönüşlerine günümüzde de devam eden dönüş yasağını koyarak izin vermemiştir.[4]

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "British Indian Ocean Territory Demographics/Ethnic groups stats". 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2009. 
  2. ^ "Paul Candler biyografi". 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022. 
  3. ^ "Birleşik Krallık, adaların Mauritius'a devri konusunda anlaşıldığını duyurdu". 3 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2024. 
  4. ^ Lordlar Kamarası yerlilere izin vermedi 30 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Seyşeller</span> Doğu Afrikada bir ada devleti

Seyşeller ya da resmî adıyla Seyşeller Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı ada ülkesidir. Seyşeller, Hint Okyanusu'ndaki 115'ten fazla ada üzerinde kurulu bir ülke olup, Afrika ana kıtasının doğusunda, Madagaskar'ın ise kuzeydoğusunda yer almaktadır. Ülkenin başkenti Victoria'dır.

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya</span> coğrafi bölge

Okyanusya, Büyük Okyanus'a dağılmış adaları kapsayan ülkelerden ve Avustralya'dan oluşan coğrafi bölgedir. Asya'nın güney ve güneydoğusunda, Antarktika'nın kuzeyinde ve Büyük Okyanus ile Hint Okyanusu'nun arasında yer alır. Yüzölçümü 8.970.000 km², nüfusu 35.669.267'dir.

<span class="mw-page-title-main">Turks ve Caicos Adaları</span> Karayiplerde Birleşik Krallıkın denizaşırı toprağı

Turks ve Caicos Adaları, Karayipler'de, Kuzey Atlas Okyanusu'nda Britanya Denizaşırı Toprakları olan ve iki takımadadan oluşan adalar grubu. Turks ve Caicos Adaları, Bahamalar ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mauritius</span> Afrika kıtasına bağlı ada ülke

Mauritius, Morityus, resmî adıyla Mauritius Cumhuriyeti, Hint Okyanusu'nda Afrika anakarasının yaklaşık 2000 km açığında bir ada ülkesidir. Afrika'nın güneydoğusunda, Madagaskar'ın doğusunda yer almaktadır. Ülke ana ada olan Mauritius ile Rodrigues, Agaléga ve Cargados Carajos adalarından oluşur. Mauritius ve Rodrigues adaları, Fransa'nın bir denizaşırı ili olan Réunion ile Mascarene Adaları'nı oluşturur. Birçok endemik türe ev sahipliği yapan Mauritius, insanlarca nesli tüketilmeden önce dodo kuşlarının bilinen tek yaşam alanıydı. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Mauritius adası üzerindeki Port Louis'dir. Mauritius yalnızca 2040 km² yüz ölçümüne karşın 2,3 milyon km² büyüklüğünde bir münhasır ekonomik bölgeye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Virjin Adaları</span> Takımadalar

Virjin Adaları, Atlas Okyanusu ile Karayip Denizi arasında bulunan, Küçük Antiller bölgesine dâhil edilen adalar topluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Avam Kamarası</span> Birleşik Krallık Parlamentosunun alt kanadı

Avam Kamarası, Birleşik Krallık'ta üyeleri beşer yıllık dönemler için seçimle işbaşına gelen milletvekillerinden oluşan alt meclistir. Kamaranın toplanma yeri, Birleşik Krallık'ın üst meclisi olan Lordlar Kamarası ile aynı yer olan Westminster Sarayı'dır. Bu meclisi oluşturan 650 üye, parlamento dağılana kadar, ülkedeki her seçim bölgesinden oy çokluğu sistemi ile seçilip, seçildikleri bölgeyi temsil ederler.

<span class="mw-page-title-main">Chagos Takımadaları</span> Hint Okyanusunda bulunan Britanya denizaşırı bölgesi

Chagos Takımadaları, Hint Okyanusu'nun ortasında, Hindistan Yarımadasının ucundan yaklaşık 1,600 km güneyde yer alan ada grubu, Britanya Denizaşırı Toprakları'nın bir parçası olan Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nın (BHOT) başlıca coğrafî özelliklerinden birini oluşturur. Toplam yüzölçümü 60 km²'dir. Doğuya bakan bir yarımay oluşturan takımadalar, kuzey uçtaki Salomon Adalarından başlayarak Peros Banhos Atolü, Three Brothers, Eagle ve Dangers adaları, Egmont Adaları ve grupraki en büyük kara kütlesi olan Diego Garcia Atolü biçiminde sıralanır.

<span class="mw-page-title-main">Mercan adası</span>

Mercan adası ya da atol; ortasında lagün adı verilen bir göl bulunan, kısmen veya tamamen lagünü çevreleyen adacıklara denir. Atolller her zaman dairesel yapıda olmamakla birlikte düzinelerce kilometre çapında kapalı bir şekil oluşturan ve ortasında yaklaşık 50 m ya da daha derin bir lagün bulunduran mercan resiflerinden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Hint Okyanusu'ndaki Dağınık Adalar</span>

Hint Okyanusu'ndaki Dağınık Adalar ya da kısaca Dağınık Adalar, Hint Okyanusu'nda dört küçük mercan adası ve bir büyük adadan oluşan Fransa idaresindeki bölge. Adaların sürekli bir nüfusu yoktur. Yılın çoğu zamanı ıssızdır. Adalar, Juan de Nova Adası, Glorioso Adası, Bassas da India, Tromelin Adası, Europa Adası'ndan oluşurlar. Bu adalar Madagaskar'ın 200 mil doğusunda bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş uçlu köpekbalığı</span>

Gümüş uçlu köpekbalığı, Carcharhinidae ailesinden bir köpekbalığı türü. Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus'ta görülür.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Denizaşırı Toprakları</span> Birleşik Krallıkın hâkimiyetindeki on dört bölge

Britanya Denizaşırı Toprakları ya da Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları, Birleşik Krallık'ın bir parçasını oluşturmamakla birlikte Birleşik Krallık hâkimiyeti altında bulunan on dört bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Egmont Adaları</span>

Egmont Adaları (İngilizce: Egmont Islands) ya da Egmont Mercan Adaları (İngilizce: Egmont Atoll), Six Iles olarak da bilinen, Birleşik Krallık egemenliği altında olan ve Chagos Takımadaları'nın bir parçası olarak Britanya Denizaşırı Toprakları'na bağlı Britanya Hint Okyanusu Toprakları içerisindeki ıssız bir mercan ada.

<span class="mw-page-title-main">UTC+06.00</span>

UTC+06:00, UTC'den 6 saat ileri zaman dilimi.

<span class="mw-page-title-main">Mauritius bayrağı</span> Ulusal bayrak

Mauritius bayrağı ülkenin bağımsızlığını kazandığı 12 Mart 1968 tarihinde göndere çekilerek kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Mauritiusu</span> 1810 ile 1968 yılları arasında Büyük Britanya Kraliyet kolonisi olarak Büyük Britanya tarafından yönetilen koloni bölgesi

Britanya Mauritiusu, 1810 ile 1968 yılları arasında Büyük Britanya Kraliyet kolonisi olarak Büyük Britanya tarafından yönetilen koloni bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Hint Okyanusu Toprakları bayrağı</span> Ulusal bayrak

Britanya Hint Okyanusu Bölgesi bayrağı, Hint Okyanusu'nda bulunan ve Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen ve günümüzde sadece Chagos Takımadaları'nı kapsayan Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nda kullanılan bayrak. Britanya Hint Okyanusu Bölgesi bayrağı günümüzdeki hâli ile 8 Kasım 1990 tarihinde kabul edilmiştir.

Diego Garcia, Birleşik Krallık'ın denizaşırı bölgesi olan Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nda bulunan bir adadır. Orta Hint Okyanusu'ndaki ekvatorun hemen güneyinde askerileştirilmiş bir atol ve Chagos Takımadalarını oluşturan 60 küçük adanın en büyüğüdür. Ekim 2024'te ada üzerindeki egemenliğin Mauritius'a devredileceği açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Hint Okyanusu Toprakları arması</span> Ulusal arma

Britanya Hint Okyanusu Bölgesi arması, Hint Okyanusu'nda bulunan ve Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen ve günümüzde sadece Chagos Takımadaları'nı kapsayan Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nda kullanılan arma. Britanya Hint Okyanusu Bölgesi arması günümüzdeki hâli ile bölgenin oluşturuluşunun 25. yılın anısına 1990 tarihinde kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Takımadaları</span>

Solomon Takımadaları, Avustralya'nın kuzeydoğusunda, güney Büyük Okyanus'un batısındaki bir adalar grubudur. Takımadalar, Okyanusya'nın Melanezya alt bölgesinde ve biyolojik bölgesinde yer alır ve Solomon Denizi'nin doğu sınırını oluşturur. Takımadaların birçok adası Papua Yeni Gine ve Solomon Adaları ülkeleri arasında dağılmıştır. Takımadalardaki en büyük ada, Bougainville Özerk Bölgesi'nin bir parçası olan Bougainville Adası, Buka Adası, Nukumanu Adaları ve yakınlardaki birkaç küçük adadır. Geri kalanının çoğu Solomon Adaları topraklarına giriyor ve Ontong Java, Sikaiana atollerini, Bellona ve Rennell'in yükseltilmiş mercan adalarını ve yüksek Choiseul, Guadalcanal, Makira, Malaita, New Georgia, Nggelas, Santa adalarını içeriyor. Isabel ve Shortlands, Santa Cruz Adaları, takımadaların bir parçası değildir.

<span class="mw-page-title-main">Salomon Adaları</span>

Salomon Adaları veya Salomon Atolü, Birleşik Krallık'a bağlı Britanya Hint Okyanusu Toprakları'ndaki Chagos Takımadaları'nın küçük bir mercan adasıdır.