Brian Clough

Brian Clough

Kişisel bilgileri
Tam adı	Brian Howard Clough
Doğum tarihi	21 Mart 1935(1935-03-21)
Doğum yeri	Middlesbrough, İngiltere
Ölüm tarihi	20 Eylül 2004 (69 yaşında)
Ölüm yeri	Derby, İngiltere
Boyu	1,78 m (5 ft 10 in)
Mevkii	Forvet
Altyapı kariyeri
1951-1953	Middlesbrough FC
1953-1955	Billingham Synthonia FC
Profesyonel kariyeri*
Yıllar	Takım	Maç	(Gol)
1953-1961	Middlesbrough FC	213	(197)
1961-1964	Sunderland	61	(54)
Toplam		274	(251)
Millî takım kariyeri
1959	İngiltere	2	(0)
Teknik direktörlük kariyeri
1965-1967	Hartlepool United
1967-1973	Derby County
1973-1974	Brighton & Hove Albion
1974	Leeds United
1975-1993	Nottingham Forest
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. Güncelleme: Ağustos 2009

Brian Howard Clough ^[1] (21 Mart 1935, Middlesbrough - 20 Eylül 2004, Derby), İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör. Teknik direktörlük kariyerinin en önemli başarılarını Derby County ve Nottingham Forest takımlarının başındayken yaşadı. Küçük bir İngiliz kulübü olan Nottingham Forest'ı iki sezon üst üste Şampiyon Kulüpler Kupası şampiyonu yapması İngiliz futbol tarihinin en büyük başarısı olarak kabul edilir.^[2] Karizmatik, açık sözlü ve sıklıkla tartışmacı olan Clough, en büyük İngiliz teknik direktörlerden biri ve İngiltere millî takımını çalıştırmamış en iyi teknik direktör olarak anılmaktadır.^[3] 1960'lı, 70'li ve 80'li yıllarda görev aldığı kulüplerde yardımcısı Peter Taylor ile birlikte çalışmıştır.

Oğlu Nigel Clough ise babasının ölümünden beş yıl sonra ise Ocak 2009'da babasının ayak izlerini takip ederek Derby County'nin başına geçti.^[4] 1998-2009 yılları arasında ise Peter Taylor'ın 1962-1965 yılları arasında çalıştırdığı Burton Albion takımında teknik direktörlük yapmıştı.

Clough, 44 günlük Leeds United kariyerinin konu alındığı 2009 yapımı The Damned United filminde ise Michael Sheen tarafından canlandırıldı.

Brian Clough, işçi sınıfından bir ailenin sekiz çocuğundan beşincisi olarak 1935 yılında İngiltere'nin kuzeydoğusundaki Middlesbrough'da doğdu. Futbola amatör olarak Billingham Synthonia FC takımında başladı. Daha sonra 1952 yılında profesyonel olmasına rağmen takımıyla ilk maçına 17 Eylül 1955'te Barnsley FC ile oynanan karşılaşmada çıktı. Forvette son derece başarılı maçlar çıkararak üç sezon boyunca takımının en fazla gol atan futbolcusu olmayı başardı. Middlesbrough formasıyla 213 maçta 197 gole imza atan Clough, böylece en fazla gol atan üçüncü futbolcu olarak Boro'nun tarihine geçti.^[5]

1961'de Sunderland'ye geçti ve Sunderland'de oynadığı iki sezon boyunca başarılı grafiğini devam ettirerek 61 maçta 54 gol atmayı başardı. 26 Aralık 1962'de Bury FC ile oynanan müsabakada rakip takım kalecisi Chris Harker ile çarpışarak dizinden sakatlandı. İki yıl sonra futbola dönse de kendisini toparlayamayınca erken yaşta futbolculuk kariyerini noktaladı.^[5]

Futbolu bıraktıktan sonra Sunderland'de antrenör olarak çalışmaya başlayan Clough, kısa bir süre sonra Hartlepool United'den gelen teknik direktörlük görevini kabul ederek 1965 yılında, ligde görev yapan en genç teknik adam sıfatıyla 30 yaşında yeni görevine başladı. Birkaç ay sonra ise yıllarca beraber çalışacağı Peter Taylor'ı yardımcı antrenör olarak yanına aldı.^[6]

İki yıl sonra 1 Haziran 1967'de Derby County'nin başına geçen "Koca Kafa" lakaplı Clough, böylece efsaneleşme yolunda ilk adımını attı. Clough'un takımın başına gelmesiyle büyük bir çıkış yakalayan Derby, 1968-69 sezonunda en yakın rakibine yedi puan fark atıp, 63 puanla şampiyon olarak Birinci Lig'e çıktı. Siyah-beyazlı takım Birinci Lig'deki ilk sezonunda beklentilerin aksine ligi dördüncü sırada tamamladı. Takım Avrupa Kupaları'na katılmasına rağmen mali hesaplardaki uygunsuzluk nedeniyle bu organizasyonlardan men edildi.^[5] Bir sonraki sezonu orta sıralarda bitiren "Koca Kafa"’lı Derby, 1971-72 sezonunda dört takımın son haftaya kadar mücadele ettiği şampiyonluk yarışında Leeds United'nin son hafta zayıf rakibine mağlup olmasıyla mucizevi şekilde tarihinde ilk kez şampiyonluk yaşadı. Bu kez Avrupa Kupaları'nda boy gösteren Derby, 1972-73 Şampiyon Kulüpler Kupası sezonunda yarı finale kadar çıktı ancak kulüp yarı finalde güçlü Juventus'a toplamda 3-1 yenildi. 1973 yılı sonlarına doğru yönetimle arası açılan Clough, ekim ayında görevinden istifa etti.

Derby'den istifa etmesinden yaklaşık iki hafta sonra ise sürpriz bir şekilde yardımcılarıyla birlikte Üçüncü Lig takımlarından Brighton & Hove Albion takımının başına geçti.^[5] Fakat bu sefer Clough için işler iyi gitmedi ve Brighton, ligi 19. sırada tamamladı. Sezon sonunda Brighton, Clough ile devam etmek istemesine rağmen Clough bu teklifi reddetti ve takımdan ayrıldı.

Leeds teknik direktörü Don Revie'nin İngiltere'nin başına geçmesiyle, boşalan teknik adamlık koltuğu için son şampiyon Leeds United'la anlaştı.^[5] Clough, Leeds'in önceki başarılı menajeri Don Revie hakkındaki düşüncelerini hiçbir zaman saklamayarak Revie'nin takımının kazandığı tüm başarıları çirkef bir futbol anlayışına borçlu olduğunu belirtince takımın yıldız futbolcularıyla arası açıldı. 6 maçta aldığı tek galibiyet sonucu oyuncular ve taraftardan sonra yönetimin de desteğini çabucak kaybetti. "Koca Kafa" bu nedenle takımdan ayrıldı. Sadece 44 gün süren bu kötü maceradan sonra 6 Ocak 1975'te İkinci Lig takımlarından Nottingham Forest'nin başına geçti.^[5] Clough'un 44 günlük Leeds United dönemi, 35 yıl sonra "The Damned United" adlı filme konu oldu.

Clough'un ilk sezonunda takım, ligi orta sıralarda bitirdi. 1976-77 sezonunda Brighton'dan ayrıldıktan sonra teknik direktör olarak yerine bıraktığı Peter Taylor’ı tekrar yanına aldı.^[5] Yine aynı sezon takıma genç ve yetenekli takviyeler yapılarak lig 52 puanla üçüncü sırada bitirildi ve 1. Lige çıkıldı. "Koca Kafa" 1. Lig'deki ilk sezonda Derby'de olduğu gibi Forest'ta da herkesi şaşırtarak en yakın rakibi olan Liverpool'nin 7 puan önünde birinci oldu. Böylece takımına tarihinde ilk ve tek lig şampiyonluğunu yaşattı. Sezon sonunda ise Yılın Teknik Direktörü ödülüne layık görüldü.^[5] Clough'ın baştan yarattığı Nottingham Forest, 26 Kasım 1977'den 9 Aralık 1978'e kadar oynadığı 42 lig maçında yenilgi yüzü görmeyerek ancak yıllar sonra, 2004'te Arsenal tarafından kırılacak olan (49 maçla) bir rekora da imza attı.^[5] Ertesi sezon ise şampiyonluk 8 puan farkla Liverpool'a kaptırıldı. O yılın en çok konuşulan olayı ise Trevor Francis'in Birmingham City FC'den 1 milyon pound karşılığında Nottingham'a transferi oldu.^[5] Bu rakam Britanya futbol tarihine, ilk kez 1 milyon poundluk bir transfer ücreti olarak geçti.^[7] Kırmızılar, sezonu FA Community Shield ve EFL Cup'yla bitirdi. Ancak en önemlisi Münih'te oynanan Şampiyon Kulüpler Kupası finalinde Malmö FF, Trevor Francis'in golüyle 1-0 mağlup edildi ve ilk kez kupaya uzanıldı.^[7] Böylece "Koca Kafa" sıradan bir İkinci Lig takımıyla üç yıl içinde Avrupa şampiyonu olan bir takım yarattı ancak Clough, bununla yetinmeyecekti.

Aynı yıl UEFA Süper Kupası müsabakasında Barcelona toplamda 2-1 ile geçilerek kupaya uzanıldı. 1979-80 sezonunda Forest, İngiltere'deki kupalarda hiçbir varlık gösteremedi ve ligi 48 puanla 5. sırada bitirirken, Avrupa'da yine fırtına gibi esiyordu. Nitekim bir önceki sezon kazanılan kupanın sürpriz olmadığı Hamburg karşısında 1-0 kazanılarak kanıtlanmış oldu.^[7]

Bu başarılardan sonra, yardımcısı Peter Taylor’ın 1982'de takımdan ayrılması ve kadronun bozulmasıyla "Koca Kafa"’lı Forest, yavaş yavaş gerilemeye başladı. Kulüp, 1983-84, 1987-88 ve 1988-89 sezonlarında elde edilen üçüncülükler dışında ligde eskisi kadar varlık gösteremedi. Bunun dışında 1988-89 sezonu EFL Cup finalinde Luton Town FC 3-1 mağlup edilerek bu kupa bir kez daha kulüp müzesine götürüldü. Aynı başarı ertesi yıl Oldham Athletic karşısında tekrarlandı. 1990-91 sezonundaki FA Cup ise Tottenham Hotspur'ye uzatmalarda 2-1 kaybedildi.

1992-93 sezonu ise 18 yıl süren efsanenin sonu oldu. Clough'un kendini alkole kaptırması ve Teddy Sheringham, Des Walker gibi önemli futbolcuların satılmasıyla kulüp önlenemez bir düşüşe geçti.^[5] Nitekim lig sonunda Forest, 40 puanla sonuncu olarak 16 yıl aradan sonra İkinci Lig'e düştü. Tüm sorumluluğu üzerine alan "Koca Kafa", 8 Mayıs 1993'te görevinden istifa etti.^[5] Futboldan uzaklaştıktan sonra çeşitli yayın organlarında yorumculuk ve yazarlık yaptı. Uzun yıllar sağlık sorunlarıyla boğuştu ve 2003'te karaciğer nakli oldu.^[8] 20 Eylül 2004 tarihinde mide kanseri nedeniyle Derby şehrinde 69 yaşındayken öldü.^[8]

Ölümünden sonra Nottingham ve Derby bağlantısını sağlayan A52 yolu Brian Clough Yolu olarak değiştirildi. Ayrıca kendisi adına çok sayıda heykel dikildi. 2007 yılından itibaren ise Brian Clough Trophy ismiyle Forets ve County arasında mini kupa düzenlenmeye başlandı. 2009 yılında menajerlik yaptığı Leeds United'da, 44 gününü konu alan The Damned United filmi yayınlandı.

Peter Taylor; Derby, Brighton ve Nottingham Forest takımlarında Clough'un yardımcısı olarak çalışmıştı. Mayıs 1982'de Taylor emekli olduğunu açıkladı ancak 6 ay sonra Derby County'nin başına geçti. Taylor ile Clough'un arasının bozulmasına sebep olan olaysa bu değildi. Asıl sebep 21 Mayıs 1983'te Taylor'ın, Clough'un çalıştırdığı Nottingham Forest'ın futbolcusu olan John Robertson'ı Clough'dan habersiz Derby'e transfer etmesiydi. İkili bu olaydan sonra hiç konuşmadı. Ekim 1990'da Taylor öldüğünde Clough ve ailesi cenaze törenine katıldı.^[5] Forest'taki yardımcısı telefonda Clough'a Taylor'ın ölüm haberini verdikten sonra Clough hiçbir şey söylemeden telefonu kapatmıştı ancak iddiaya göre telefonu kapattıktan sonra bağırmaya ve içmeye başlamıştı.^[9] Daha sonrasındaysa Clough 1994'te yazdığı otobiyografisini Taylor'a ithaf etti.

4 Nisan 1959 yılında Brian, Barbara Glasgow ile Middlesbrough'da evlendi. Daha sonra Barbara ile tanışması için "yaptığım en iyi şey" demiştir. Barbara ile 3 çocukları oldu. 1964 doğumlu Simon, 1966 doğumlu Nigel ve 1967 doğumlu Elizabeth. Küçük oğlu Nigel profesyonel futbolcu oldu ve 1980'ler ve 90'larda babası için Forest'te oynadı. Sonradan Nigel, babasının ayak izlerini takip ederek Derby County'de menajerlik yaptı.

Brian, bir sosyalistti ve İşçi Partisi taraftarıydı.

Brian, bir ateistti.

Derby County

• Premier League: 1971-72
• EFL Championship: 1968-69

Nottingham Forest

• Premier League: 1977-78
• UEFA Şampiyonlar Ligi: 1978-79, 1979-80
• UEFA Süper Kupası: 1979
• EFL Cup: 1977-78, 1978-79, 1988-89, 1989-90
• FA Community Shield: 1978
• Kıtalararası Kupa ikinciliği: 1980

Kulüp	Ülke	Başlangıç	Bitiş
				OM	G	B	M	Başarı %
Hartlepool United		1 Ekim 1965	1 Mayıs 1967	84	35	13	36	41.67
Derby County		1 Haziran 1967	15 Ekim 1973	289	135	70	84	46.71
Brighton & Hove Albion		1 Kasım 1973	30 Temmuz 1974	32	12	8	12	37.50
Leeds United		30 Temmuz 1974	13 Eylül 1974	7	1	3	3	14.29
Nottingham Forest		6 Ocak 1975	8 Mayıs 1993	907	411	246	250	45.31
Toplam				1319	594	340	385	45.03

• National-Football-Teams.com'da Brian Clough
• Soccerbase istatistikleri 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• BrianClough.com 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Hall of Fame Profili 27 Eylül 2007 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
• Brian Clough kronolojisi 26 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Sportif görevi
Önce gelen: Bob Paisley	Avrupa Kupası kazanan menajer 1978-79 & 1979-80	Sonra gelen: Bob Paisley