İçeriğe atla

Brest Muharebesi (1592)

Brest Muharebesi
Osmanlı-Habsburg Savaşları

Brest Muharebesi (Wilhelm Peter Zimmermann'ın 1603 tarihli çizimi)
Tarih19 Temmuz 1592
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu

Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu

Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Telli Hasan Paşa
Tamás Erdődy
Kristofor Peuchel
Güçler
7-8.000 asker 6.000 asker
Kayıplar
Hafif 2.000+ ölü, 1.000+ esir

Brest Muharebesi, 1593-1606 Osmanlı-Roma Cermen Savaşı öncesinde askerî mücadele.

Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı eyalet ordusu 19 Temmuz 1592'de Hırvat Krallığı ve Stirya Düklüğü askerlerinden oluşan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ordusunu Brest (bugün Hırvatistan'da Brest Pokupski köyü) civarında büyük bir yenilgiye uğrattı.

Muharebe öncesi

1600 yılında Bosna Eyaleti

Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa 1592 yılında Hırvatistan'a yönelik taarruzunda 10 Haziran'da kuşattığı Bihaç'ı 19 Haziran'da ele geçirdi.[1] Ardından, ordusunu süratle Kupa Nehri hattına sevketti ve Petrinja önlerine geldi.

Muharebe

Telli Hasan Paşa bu esnada İstanbul'a gönderdiği mektupta, Hırvatistan Banı Tamas Erdödy’nin yaklaşık 20.000 atlı ve tüfekçiden oluşian bir ordu topladığını bildirdi.[2] 19 Temmuz’da ise Hırvat atlıları ile Stirya tüfekçilerinden oluşan bir ordu Kupa Nehri aşarak Brest civarında kamp kurdu. Aynı gün Osmanlıların Hasan Paşa komutasındaki Bosna eyalet ordusu süratle hücuma geçerek Habsburg ordusunu ağır bir yenilgiye uğrattı ve müdafaayı aşarak kampı ateşe verdi.[3]

Muharebe sonrası

Muharebe, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ordusu açısından hezimet oldu.[4] İleri harekâtını sürdüren Osmanlı eyalet ordusu ise 24 Temmuz’da Sisak’a ulaşarak kaleyi kuşattı. Kalenin yardımına koşan Macar asilzadesi Ferenç Nadasdy komutasındaki ikinci bir Habsburg ordusu ise 5 Eylül 1592'de Sisak'taki muharebede Osmanlılarca daha büyük bir yenilgiye uğratıldı.

1592'deki bu çarpışmalar 1593 yılında şiddetlenerek devam etti ve Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 1568 yılından beri süregelen barış hali sona erdi ve taraflar 13 yıl sürecek yeni bir savaşa tutuştular.

Kaynakça

  1. ^ "Povijest Hrvata od najstarijih vremena do svršetka XIX. stoljeća", Vjekoslav Klaić, [Eski çağlardan 19. yüzyılın sonuna kadar Hırvatların tarihi] (Hırvatça), Zagreb (1973), c.5, s.479
  2. ^ "Yeni Belgelerin Işığında Telli Hasan Paşa’nın Osmanlı-Habsburg Sınırındaki Faaliyetleri (1591-1593)", Muhammet Gülhan, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi (2020), c.7, sy.2, s.1271
  3. ^ "Der Lange Türkenkrieg (1593-1606)", Bruno Mugnai & Christopher Flaherty (Almanca), Soldiershop Publishing, Zanica (2014), s.59
  4. ^ "Das Jahr 1593 als Vorspiel des Dreizehnjährigen Türkenkrieges", Leopold Toifl, Zeitschrift des Historischen Vereines für Steiermark Jahrgang 100 (2009) (Almanca), s.133

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan tarihi</span>

Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile II. Katerina'nın başında olduğu Rus İmparatorluğunun mütteffiki olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan ve Avusturya'nın ufak toprak kazancı ile sonuçlanan bir savaştır.

Kulpa Bozgunu, 22 Haziran 1593 tarihinde Sisak-Moslavina bölgesinde, Kulpa Irmağı'nın Sava Nehri ile kavşağı yakınlarında Osmanlı Devleti'nın sınır komutanı olan ve daha bir yıl önce Bosna Beylerbeyi olarak atanmış olan Telli Hasan Paşa'nın Bosna Eyâlet Sipâhileri ile Avusturya Arşidüklüğü ve Hırvatistan Krallığı birleşik ordusu arasında gerçekleşmiş muhârebedir.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Ferhad Paşa</span>

Gazi Ferhad Paşa, Osmanlı devlet adamı. Bosna ve Budin Beylerbeyilikleri yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Telli Hasan Paşa</span> Osmanlı generali

Telli Hasan Paşa (1530-1593), Sırp asıllı Osmanlı devlet adamı ve askeridir. Bosna Beylerbeyliği sırasında Hırvatistan'a ve Dalmaçya kıyılarına düzenlediği akınlarla adından söz ettirmiş ve 1593'teki Sisak Kuşatması sırasında şehit düşmüştür. Osmanlı tarihlerinde Kulpa Bozgunu olarak bilinen bu hadise 1593-1606 yılları arasında 13 yıl sürecek olan Osmanlı-Avusturya Savaşlarına zemin hazırlamıştır.

İstolni Belgrad Muharebesi, 4 Kasım 1593'te Yanıkkale Komutanı Albay Hardegg komutasındaki Kutsal Roma İmparatorluğu ordusunun Budin Valisi Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı birliğini yendiği askerî çarpışma, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda bir evre.

Peşte Muharebesi, 28 Eylül 1603'te Alman Komutan General Russwurm komutasındaki Kutsal Roma İmparatorluğu ordusunun Bosna Beylerbeyi Derviş Paşa komutasındaki Osmanlı birliğini yendiği askerî çarpışma, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda bir evre.

<span class="mw-page-title-main">1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Bihaç Kuşatması (1592)</span>

Bihaç kuşatması Haziran 1592'de Habsburg Monarşisi'ne bağlı Hırvatistan Krallığı'ndaki Bihaç kentinin Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılması ve ele geçirilmesidir. 1591 yılında Telli Hasan Paşa'nın Bosna Eyaleti Beylerbeyliğine gelmesiyle İmparator II. Rudolf ile Sultan III. Murad arasında kurulan barış dönemi sona ermiş ve taşradaki Osmanlı orduları Hırvatistan'a doğru taarruza geçmiştir. Una Nehri üzerinde, neredeyse izole bir şehir olan ve 1585'te bir Osmanlı saldırısını püskürten Bihaç, ilk hedeflerden biriydi. Hırvatistan Banı Thomas Erdődy, sınır kasabalarını korumak için mevcut kaynakları ve askerleri kullandı, ancak Osmanlılar 1591'de birkaç küçük kale almayı başardı. Saldırı hız kazandıkça, Hırvat Parlamentosu 5 Ocak 1592'de ülkede genel bir başkaldırı hakkında bir yasa çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Nahiduri Muharebesi</span>

Nahiduri Muharebesi, Osmanlı-Gürcü Savaşlarında evre. Tebriz Beylerbeyi Hadım Cafer Paşa komutasındaki Osmanlı birliği, isyan ederek Gori kalesini ele geçiren Gürcü Kartli Kralı I. Simon komutasındaki Gürcü ordusunu 1599 yılında Nahiduri'de yenerek Kral I. Simon'u esir aldı.

<span class="mw-page-title-main">Budaçki Muharebesi</span>

Budaçki Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna Sancakbeyi Gazi Ferhad Paşa komutasındaki Türk birliğinin Herbard VIII von Auersperg komutasındaki Alman-Hırvat kolordusunu 22 Eylül 1575 tarihinde Budaçki önlerinde kesin bir yenilgiye uğrattığı askerî çarpışma.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1605)</span>

Estergon Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Budin Kuşatması (1598)</span>

Budin Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma İmpratorluğu Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kuşatması (1693)</span>

Belgrad Kuşatması, Osmanlı-Kutsal İttifak savaşlarında evre.

<span class="mw-page-title-main">Yanıkkale Kuşatması (1594)</span>

Yanıkkale Kuşatması ya da Györ Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Ostroviçe Kuşatması (1737)</span> Osmanlı-Avusturya savaşından bir kuşatma

Ostroviçe Kuşatması, 1737-1739 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1594)</span>

Estergon Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Hatvan Kuşatması (1594)</span>

Hatvan Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Yanıkkale Muharebesi</span>

Yanıkkale Muharebesi, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma İmparatorluğu Savaşı'nda evre.