İçeriğe atla

Brest Birliği

1573'te Lehistan-Litvanya Birliği'nde din dağılım haritası

Brest Birliği, 1595-1596 yıllarında gerçekleşen, Lehistan-Litvanya Birliği'nin Rutenya bölümlerindeki Doğu Ortodoks Kiliseleri'nin Papa'nın otoritesini kabul etmesiyle birlikte Katolik Kiliseleri ile birleşmesine verilen addır.

Birlik, Hmelnitski Ayaklanması sonrası Ortodoks Slav Kazakların Ortodoks inançlarına yönelik bir tehdit olarak görmesiyle ve ilerleyen süreçte patrik ve piskopos çatışmalarıyla bozuldu.

Birlik

Lehistan'ın Rutenya topraklarındaki Doğu Ortodoks Kilisesi'nin dokuz piskoposundan dördü Brest şehrinde bir araya geldi. Roma ile yeniden birleşmeye hazır olduklarına dair bir deklarasyon imzaladılar.[1] Birleşim için hazırlanan 33 madde Papa V. Sixtus tarafından kabul edildi. Başlangıçta büyük ölçüde başarılı olan Birlik, ilerleyen birkaç on yıl içinde, esas olarak Ortodoks cemaatleri üzerindeki yaptırımları nedeniyle bu kesimin desteğini kaybetti ve bu da birkaç büyük ayaklanmaya neden oldu.[2]

Bu birlik Leh kralı ve Litvanya büyük dükü III. Zygmunt Waza tarafından güçlü bir şekilde desteklenirken, Rusların bazı piskoposları ve önde gelen soyluları ve Ukrayna'nın kendi kendini yönetmesi için yeni ortaya çıkan Kazak hareketi tarafından karşı çıkıldı. Sonuç "Rus'un Rus'a karşı savaşı" ve Rus Ortodoks Kilisesi'nin Yunan Katolik ve Yunan Ortodoks birlikteliğinin sonuna sebep oldu. Buna karşı çıkan en büyük soylu Konstanty Wasyl Ostrogski'ydi.[3] 1620'de, muhalif Doğu Ortodoks inananları için Konstantinopolis Patrikhanesi'nin himayesinde Kiev, Galiçya ve tüm Rutenya Metropolitliği kuruldu. Bu, Lehistan topraklarında aynı dini unvana sahip metropolitlerin paralel olarak art arda gelmesiyle sonuçlandı.

Kaynakça

  1. ^ Hudziak, B.O., Tu, O.Yu. The 1596 Brest Church Union (БЕРЕСТЕЙСЬКА ЦЕРКОВНА УНІЯ 1596) 21 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Encyclopedia of History of Ukraine.
  2. ^ Dvornik, Francis (1962). The Slavs in European history and civilization. 3rd. pbk. New Brunswick [u.a.]: Rutgers University Press. ISBN 9780813507996. 
  3. ^ Snyder, Timothy (11 Temmuz 2004). The Reconstruction of Nations: Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus, 1569-1999 (İngilizce). Yale University Press. s. 109. ISBN 978-0-300-10586-5. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

  1. ^ Longworth, Philip (2000). "Reviewed work: Crisis and Reform: The Kyivan Metropolitanate, the Patriarch of Constantinople, and the Genesis of the Union of Brest, Borys A. Gudziak". The Slavonic and East European Review. 78 (1). ss. 166-168. JSTOR 4213031. 
  2. ^ Baran, Alexander (2000). "Reviewed work: Crisis and Reform: The Kyivan Metropolitanate, the Patriarchate of Constantinople, and the Genesis of the Union of Brest, Borys A. Gudziak". Slavic Review. 59 (2). ss. 449-450. doi:10.2307/2697078. JSTOR 2697078. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ukraynaca</span> Ukraynanın resmi dili

Ukraynaca, Doğu Slav dillerine ait bir dil. Ukrayna'nın resmî dilidir. Türkçede bu dilin adı için Ukrain/Ukrayn millet adından hareketle Ukraince veya Ukraynca kullanımı da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya tarihi</span> Rus kökenli bir tarih

Rusya tarihi, Doğu Slavları'nın tarihleriyle başlar. Özellikle Rus tarihinin geleneksel başlangıç tarihi 862 yılında kuzeyde Vikingler tarafından yönetilen Rus devletinin kuruluşuna dayanmaktadır. Staraya Ladoga ve Novgorod İskandinavya'dan gelen göçmenler ile birlikte Slav ve Fin-Ugorlar'ın yeni birliğinin büyük şehirleri oldular. Novgorod prensi Oleg 882 yılında Kiev'i elegeçirdi, böylece Doğu Slavları'nın kuzey ve güney topraklarını tek bir otorite altında birleştirmiş oldu. Devlet, 988 yılında Bizans aracılığıyla Hristiyanlık'ı benimsedi bu gelecek milenyum boyunca Bizans ve Slav kültürlerinin sentezi olan Ortodoks Slav kültürünün başlangıcı oldu. Kiev Rus 1237-1240 Moğol istilaları ile bölündü ve bu istilaların sonucu olarak nüfusunun önemli birçoğunu kaybetti.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Hmelnitski Ayaklanması</span>

Hmelnytsky Ayaklanması, 1648'den 1657'ye kadar sürmüş bugünkü Ukrayna topraklarında meydana gelmiş bir isyan hareketidir. Hetman'ın komutasındaki Bogdan Hmelnitski, Zaporijya Kazakları ve müttefikleri Kırım Tatarları ve yerli Ukraynalılar ile Lehistan-Litvanya kuvvetlerine karşı verilmiş bir kurtuluş savaşıdır. Ayaklanma başarılı olmuştur, Kazak Hetmanlığı kurulmuş ve bölgede Polonya etkisi azalmıştır. Daha sonra bölgenin Rus etkisine girişi kolaylaşmıştır. Yahudi tarihi ve demografisinde özel bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">III. İslâm Giray</span>

III. İslâm Giray 1644-1654 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Ortodoks Kilisesi (Moskova Patrikhanesi)</span>

Ukrayna Ortodoks Kilisesi Rus Ortodoks Kilisesi'nin Ukrayna'daki özerk bir kilisesidir. Şu anki ROK Statüsü kilisenin statüsünü "geniş özerklik haklarına sahip kendi kendini yöneten bir kilise" olarak tanımlıyor. Resmen böyle bir statü, Rus Ortodoks Kilisesi dışında tanınmıyor.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Ortodoks Kilisesi - Kiev Patrikhanesi</span>

Ukrayna Ortodoks Kilisesi – Kiev Patrikhanesi, Ukrayna Ortodoks Kilisesi ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin yanı sıra Ukrayna'daki üç büyük Ortodoks kilisesinden biridir. Kilise şu anda kanonik Doğu Ortodoks kiliseleri tarafından tanınmamaktadır, ancak şimdi ana kilise olan Ekümenik Patrikhane tek başına otosefal statü verebilir ve Ukrayna Hükûmeti ve halkının kilisenin resmen tanınma talebini ve dilekçesini incelemektedir. 11 Ekim 2018 tarihinde İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Kiev Patrikhanesi'nin bağımsızlık isteğinin kabul edildiğini açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bohdan Hmelnitski</span> Kazak Hetmanlığının kurucusu (1648–1657)

Bohdan Hmelnitski Kazak Hetmanlığı'nın kurucusu. Polonya-Litvanya Birliği'ne (1648-1654) karşı ayaklanma başlatan Zaporojya Kazakları önderi. Ölümünden sonra yerine oğlu Yuri Hmelnitski Kazak hetmanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Voyvodalığı</span>

Kiev Voyvodalığı 1471'den 1569'a kadar Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir parçası 1569'dan 1793'e kadar Lehistan-Litvanya Birliği'ne bağlı bir idari ve yerel yönetim birimiydi. 1471 yılında Kiev Prensliği'nin ardından kurulan hükümdarlıktır. Liderin unvanı Voyvoda olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Rum Katolik Kilisesi</span> Romaya bağlı Doğu kökenli kilise

Ukrayna Rum Katolik Kilisesi Papa ve dünya çapında Katolik Kilisesi ile tam bir iletişim içerisinde olan Bizans Ritini kullanan Doğu Katolik Kilisesi'dir. Katolik Kilisesi'nin ikinci büyük kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bila Tserkva Muharebesi</span>

Bila Tserkva Muharebesi, 24-25 Eylül 1651'de Hmelnitski Ayaklanması'nın bir parçası olarak Bila Tserkva kenti yakınlarında yapıldı. Zaporojya Kazakları ve Tatar müttefikleri ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

I. Athanasios 1289'dan 1293'e ve 1303'ten 1309'a kadar iki dönem Konstantinopolis Patriği olarak görev yapmıştır. Edirne'de doğmuş, Konstantinopolis'te ölmüştür. İmparator II. Andronikos tarafından patrik olarak seçildi, Konstantinopolis ve Roma Kiliselerinin yeniden birleşmesine karşı çıktı ve din adamları arasında muhalefeti uyandıran bir dini reform başlattı. 1293'te istifa etti ve 1303'te halkın desteğiyle yeniden göreve geldi. Birlik yanlısı dini hizip, onu 1310'un başlarında emekli olmaya zorladı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Rusya-Ukrayna krizi</span>

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Ukrayna ilişkileri</span>

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da Holokost</span>

Ukrayna'da Holokost, II. Dünya Savaşı boyunca işlenmiş Holokost'un Reichskommissariat Ukraine, Kırım Genel Hükümeti, Reichskommissariat'ın doğusunda yer alan ve Nazi askerî işgâli altında bulunan topraklar, Romanya işgâli altında bulunan Transdinyester Valiliği, Romanya işgâli altında sonra Romanya tarafından ilhâk edilen Kuzey Bukovina ve o dönem Macaristan'a ait Karpat Rutenya'daki tezahürlerini kapsar. Bütün bu topraklar günümüz Ukrayna devletine ait. 1941 ile 1944 yılları arasında, Sovyetler Birliği'nde yaşayan bir milyondan fazla Yahudi, Nazi Almanyası'nın "Nihai Çözüm" imha politikaları kapsamında katledildi. II. Dünya Savaşı öncesinde Sovyet Yahudilerinin çoğunun Ukrayna'nın en büyük parçasını oluşturduğu Çit Yerleşimi'nde yaşamasından dolayı bu Yahudilerin çoğu Ukrayna'da öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu</span> Ukraynanın SSCBden bağımsız olmasıyla sonuçlanan oylama

1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu, 1 Aralık 1991'de Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi için bir düzenlendi. 24 Ağustos 1991'de Ukrayna Yüksek Şurası bağımsızlık ilanını onayladı. Seçmenlerin yüde 92.3'ü bağımsızlık ilanını kabul etme yönünde oy kullandı. Referandumda seçmenlere, "Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi"ni destekliyor musunuz? sorusu soruldu. Sorunun ilk bölümünde bildirinin metni vardı. Ayrıca, 24 Ağustos 1991'de Ukrayna Parlamentosu Bağımsızlık Yasası'nı onaylamak için bir referandum düzenlenilmişti.

Katolik Kilisesi'nin Doğu Katolik Kiliseleri, onları Latin Kilisesi'nin litürjisine göre yapılan ayinlerin çoğundan ayıran Doğu Hristiyanlığı kökenli litürjileri kullanır. Bu nevi şahsına münhasır kiliselerin bazıları diğer Doğu Katolik kiliseleri ve Roma ile tam bir birlik içinde olmayan Doğu kiliseleri ile aynı litürjileri kullanırken, her kilise kendi kanonik normlarını, kanonik saatlerini, ayin kitaplarını, diğer sakramentleri ve Efkaristiya için kendi kanonik normlarını oluşturma hakkını saklı tutar.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Ragoza</span> Hristiyan din adamı

Mihail Ragoza, 1588'den 1596'ya kadar Doğu Ortodoks Kilisesi Konstantinopolis Patrikliği'nde Kiev, Galiçya ve tüm Rusya'nın Metropolitiydi. 1595 yılında, metropolü Konstantinopolis Patrikliği'nin dini yetki alanından Vatikan'ın yetki alanına taşıyan Brest Birliği'ni imzaladı. Bu kanunla, Polonya-Litvanya Birliği topraklarında Ruthenya Uniat Kilisesi kuruldu. 1596'dan 1599'daki ölümüne kadar Rutenya Uniat Kilisesi'nde "Kiev, Galiçya ve tüm Rutenya Metropoliti" unvanını elinde tuttu.