İçeriğe atla

Brandenburg Konçertoları

Brandenburg Konçertoları Başlık Sayfası
Johann Sebastian Bach

Brandenburg Konçertoları (özgün adı: Six Concerts à plusieurs instruments), Johann Sebastian Bach'ın 1721 yılında (tahminen daha önce bestelenmiştir) Brandenburg-Schwedt uçbeyi Christian Ludwig'e sunduğu, 6 konçertodan oluşan enstrümantal eserlerine verilen addır. Bu konçertolar, Barok döneminin en sevilen ve sık seslendirilen orkestra eserleri olarak addedilirler. Bu 6 eser Brandenburg uçbeyi Christian Ludwig için yazıldığı ve 24 Mart 1721 günü imzalanmış sunum yazısıyla ona gönderildiği için sonradan Brandenburg Konçertoları olarak anılmıştır.

İçlerinden iki tanesi (3. ve 6.) solo enstrüman kullanılmamış olup, orkestrayı eşit olarak üç gruba böler ve birbirinden ayrılan bu üç grup, sürekli basın oluşturduğu temel üzerinde birlikte ve karşılıklı müzik yaparlar. Böylece eski Venedik okulunun Canzona ilkesinden kaynaklanan bu iki esere karşın diğer 3 konçerto (2., 4. ve 5.) Arcangelo Corelli ve George Frideric Handel'den tanıdığımız Büyük Konçerto (Concerto Grosso) türüne girer. Genellikle üç çalgıdan oluşan solo grubu (Concertino), asıl orkestra (Tutti, Ripieno ya da Concerto Grosso) ile birlikte ya da karşılıklı müzik yaparlar. 1. Konçerto ise zamamn zaman [Canzona], zaman zaman da Büyük Konçerto (Concerto Grosso) ilkesine uyan karma bir kuruluştur. Her konçertoda farklı çalgı aletlerinin kullanılmış olması dikkat çekicidir, özellikle 5. Konçertoda Klavsenin solo olarak kullanılması ve diğer iki solo çalgıya göre daha yoğun bir partiye sahip olması nedeni ile bir Klavsen konçertosu olarak da görülebilir.

Christian Ludwig of Brandenburg-Schwedt (1710, Antoine Pesne)

Brandenburg Konçertosu no.1 BWV 1046 Fa Majör

(Solo küçük keman, 3 Obua, 1 Fagot, 2 Korno, Yaylılar ve Sürekli bas için)

  1. Tempo belirtilmemiş
  2. Adagio
  3. Allegro
  4. Menuetto - Trio - Polacca - Trio II

Brandenburg Konçertosu no.2 BWV 1047 Fa Majör

(Fa Trompet, Alto blokflüt, Obua, Solo keman, Yaylılar ve Sürekli bas için)

  1. Tempo belirtilmemiş
  2. Andante
  3. Allegro

Brandenburg Konçertosu no.3 BWV 1048 Sol Majör

(3 Keman, 3 Viyola, 3 Viyolonsel ve Sürekli bas için)

  1. Tempo belirtilmemiş (Allegro ya da Allegro moderato)
  2. Adagio
  3. Allegro

Brandenburg Konçertosu no.4 BWV 1049 Sol Majör

(2 Alto blokflüt, Solo keman, Yaylılar ve Sürekli bas için)

  1. Tempo belirtilmemiş
  2. Andante
  3. Presto

Brandenburg Konçertosu no.5 BWV 1050 Re Majör

(Flüt, Keman, Klavsen, Yaylılar ve Sürekli bas için)

  1. Allegro
  2. Affetuoso
  3. Allegro

Brandenburg Konçertosu no.6 BWV 1051 Si bemol Majör

(2 Viyola, 2 Viola da Gamba, Viyolonsel ve Sürekli bas için)

  1. Allegro
  2. Adagio ma non tanto
  3. Allegro

Dış bağlantılar

Kayıtlar

İlgili Araştırma Makaleleri

İlhan Usmanbaş Türk besteci, eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem Zeki Ün</span>

Ekrem Zeki Ün, Türk besteci, orkestra şefi, keman eğitimcisi.

<span class="mw-page-title-main">Konçerto</span>

Konçerto, sanatçının bir veya birkaç müzik çalgısıyla virtüözitesini ve müzikal yeteneklerini dinleyiciye sunmak amacıyla icra edilen müzik parçasının genel adıdır.

Orkestra, dört ana enstrüman grubundan çeşitli elemanların birlikte müzik yaptığı, büyüklüğü esere göre değişebilen çalgılar topluluğudur. Sözcük, Antik Yunan tiyatrosunda koraya ayrılan yer anlamına gelen Grekçe ὀρχήστρα sözünden türemiştir. Orkestra elemanları 18. ve 19. yüzyıl boyunca yapılan çeşitli eklemelerle hızlı bir büyüme göstermiştir. 20. yüzyılda ise orkestralarda kompozisyon açısından ciddi bir değişiklik yaşanmamıştır. Elli ya da daha az müzisyenden oluşan görece küçük orkestralar oda orkestrası olarak adlandırılabilir. Tam kadro bir orkestra ise yaklaşık 100 kişiden oluşur ve senfoni orkestrası ya da filarmoni orkestrası olarak anılabilir. Bu iki adlandırma arasında orkestranın özelliğini aktaran kesin bir ayrım bulunmamaktadır. Ancak farklı adlandırmalar aynı şehirde yerleşik iki orkestrayı ayırmak için kullanılabilir. Orkestralar, bazı eserlerde bir soliste eşlik ederken, koro ile birlikte de kullanılabilir. Her enstrüman grubunun farklı teknik özellikleri, tınısı ve önemi vardır. Besteci ifade etmek istediği konuyu ya da duyguları bu enstrümanların ses tınılarına veya çalınma tekniklerine göre kendine en yakın şekilde, belirli bir teknik bilgi ve mantık içerisinde kullanır.

<span class="mw-page-title-main">La minör keman konçertosu (Bach)</span>

Keman, Yaylı Çalgılar ve Sürekli Bas için BWV 1041 eser sayılı la minör Konçerto, Johann Sebastian Bach Köthen'de Prens Leopold'un sarayında müzik yöneticisi iken, keman ve diğer çalgılar için sonat, süit, konçerto ve benzeri birçok çalgısal eser yazmıştır. Keman konçertolarını da 1717-1723 yıllarında yazdığı düşünülmektedir. Eserin orijinal el yazması partitürü kayıptır fakat 1730'lu yıllara ait çalgısal partilerinin besteciye ait el yazmaları günümüze ulaşmıştır. Bu kopyalar eserin yazıldığı gerçek tarih konusunda müzikologları düşündürmüş ve sürekli farklı argümanların ortaya atılmasına neden olmuştur. Bach 1730'lu yıllarda Leipzig'de, Collegium Musicum orkestrasının direktörlüğünü yapmakta iken, eseri solo klavsen ve yaylılar için bir ton aşağı aktararak yeniden düzenlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Klavsen konçertosu no. 7 (Johann Sebastian Bach)</span>

Klavsen ve Yaylı Çalgılar için Konçerto sol minör konçerto BWV 1058, Johann Sebastian Bach'ın 1720-1732 yılları arasında Köthen'de yazdığı sanılan la minör keman konçertosunun, daha sonradan G.P. Telemann derneği konserleri için solo klavsen ve yaylı çalgılara yeniden düzenlediği konçerto.

<span class="mw-page-title-main">Mi majör keman konçertosu (Bach)</span>

Keman, Yaylı Çalgılar ve Sürekli bas için Mi Majör Konçerto BWV 1042, Johann Sebastian Bach'ın 1720-1732 yılları arasında Köthen'de yazdığı sanılan eseri.

<span class="mw-page-title-main">Ralph Vaughan Williams</span> İngiliz Müzisyen ve Besteci

Ralph Vaughan Williams, İngiliz müzisyeni ve bestecisi. Senfoniler, oda müziği, koro müziği ve film müziği bestelemiştir. İngiliz folklor müziği toplayıcılığı ile uğraşmış ve İngiliz folklor müziğinin çok popüler olan bazı yeni aranjmanlarını yapmış, ayrıca bu parçalardan ilham alarak orijinal müzik parçaları bestelemiştir; örneğin, folklor şarkılarının melodilerini kullanan "English Hymnal".

<span class="mw-page-title-main">Dört Mevsim (Vivaldi)</span>

Dört Mevsim, İtalyan besteci Antonio (Lucio) Vivaldi'nin en meşhur ve en sık seslendirilen eseridir. 1720'li yılların başlarında Il cimento dell'Armonia e dell'Inventione (Uyum ve Buluş Arasındaki Çekişme) başlığı ve Op. 8 eser sayısıyla yazılmış olan on iki konçertonun ilk dördünden oluşur. İlk kez 1725 yılında Amsterdam'da Fransız-Hollandalı yayımcı Michel-Charles Le Cène tarafından yayımlanmış ve kendi zamanında da en bilinen eserlerden biri olmuştur. Ayrıca Vivaldi konçertolara eşlik eden soneler yazarak o döneme göre müzikal devrim yapmış, programlı müzik türünün en eski ve en detaylı örneklerinden birini yaratmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İki keman için re minör konçerto (Bach)</span>

'İki keman, yaylı çalgılar ve sürekli bas için BWV 1043 eser sayılı re minör konçerto, Johann Sebastian Bach'ın 1720-1732 yılları arasında Köthen'de yazdığı sanılan çalgısal bir eseridir. Kısaca 'İkili Konçerto olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İki Klavsen için Konçerto BWV 1062 do minör (Johann Sebastian Bach)</span>

İki klavsen, Yaylılar ve Sürekli bas için BWV 1062 eser sayılı do minör konçerto, Johann Sebastian Bach'ın 1735-1736 yıllarında Leipzig'de yazdığı bir eseridir. Bestecinin Köthen yıllarında yazdığı BWV 1043 eser sayılı re minör iki keman için konçertosunun Leipzig yıllarında bir ton aşağı aktarılıp iki klavsen için yeniden düzenlemiş versiyonudur. İki klavsen ve yaylılar için yazdığı üç konçertonun sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Flüt, keman ve klavsen için la minör üçlü konçerto (Bach)</span>

Flüt, Keman ve Klavsen için BWV 1044 eser sayılı Üçlü Konçerto, Johann Sebastian Bach'ın önceki bir eseri olan BWV 894 eser sayılı Prelüd ve Füg'ü birinci ve üçüncü bölüm olarak, BWV 527 eser sayılı org için re minör trio sonatının ikinci bölümünü de orta bölümü olarak yeniden uyarladığı bir eserdir.

Konçerto grosso küçük bir solist grup (konçertino) ve büyük bir orkestra grubu (ripieno) için yazılmış barok döneme ait bir müzikal türdür. Solo konçertonun tekbir melodi ve orkestra eşliği düşüncesine karşıtlık oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Torelli</span> Geç Barok dönemde yaşamış İtalyan bir kemancı ve bestecidir.

Giuseppe Torelli geç Barok dönemde (geç barok dönem 1680-1750) yaşamış İtalyan bir viyolacı, kemancı, öğretmen ve bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Trevor Pinnock</span>

Trevor David Pinnock CBE İngiliz klavsenist ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">L'estro armonico</span>

L'estro armonico, Op. 3, İtalyan besteci Antonio Vivaldi'nin ilk olarak 1711'de Amsterdam'da yayınlanan yaylı çalgılar için 12 konçertodan oluşan setin adıdır. Vivaldi'nin Op. 1 on iki trio sonatı ve Op. 2 on iki keman sonatı, sadece sonat biçimde eserler içeriyordu, bu yüzden L'estro Armonico bestecinin yayımlanan ilk konçerto derlemesi olma özelliğini de taşımaktadır. Ayrıca ilk kez bir İtalyan yayın evi yerine yabancı bir yayın evi olan Estienne Roger'ı seçti. Her konçerto sekiz partili şekilde basılmıştır: 4 keman, 2 viyola, viyolonsel ve sürekli bas.

Johann Sebastian Bach'ın BWV 1041-1043 keman konçertoları ve BWV 1046-1051 Altı Brandenburg Konçertosu orijinal çalgılamalarıyla bugüne dek ulaşmıştır. Klavsen konçertoları çoğunlukla diğer solo çalgılar (keman, obua, flüt vb.) için yazılmış (önceki) konçertoların uyarlamalarıdır. Klavsen konçertolarından bazıları, diğer solo çalgılar için konçertoların bugünkü orijinal versiyonları ile örtüşürken bazı klavsen konçertolarının başka bir versiyonu bulunmamaktadır, bu da her bir klavsen konçertosunun önceki bir solo çalgı versiyonundan uyarlandığını düşündürmektedir (Ör: BWV 1057 ve 1054 sayılı klavsen konçertoları, 1041 ve 1042 sayılı keman konçertolarının bir ton aşağı aktarılarak yeniden düzenlenmiş versiyonları iken 1055 ve 1056 sayılı klavsen konçertosunun klavsen harici bir solo çalgı için versiyonu bulunmamaktadır).

<span class="mw-page-title-main">On iki konçerto grosso, Op. 6 (Corelli)</span> On iki konçerto grosso (büyük konçerto)

On iki konçerto grosso (büyük konçerto), Op. 6, Arcangelo Corelli tarafından muhtemelen 1680'lerde yazılmış, ancak 1714'e kadar yayımlanmamış on iki konçertodan oluşan bir koleksiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">On İki Konçerto, Op. 7 (Vivaldi)</span>

1720'de Amsterdam'da Estienne Roger Yayınevi tarafından, Antonio Vivaldi adı altında Opus 7 eser sayısıyla her biri 6 konçerto içeren iki cilt halinde toplam on iki konçertodan oluşan bir set yayınlanmıştır. Concerti à Cinque Strumenti, tre Violini, Alto Viola e Basso continuo… Uno è con Oboe alt başlığını taşıyan bu set on tanesi solo keman için; diğer ikisi obua solo için konçerto içerir. Dahil edilen bazı eserler gerçekliğinden müzik tarihçileri tarafından uzun süredir şüphe edilmektedir. Konçertolardan üçü üslûpla ilgili nedenlerden ötürü aslında Vivaldi tarafından bestelenmediği düşüncesiyle artık asılsız kabul edilmektedir.

Antonio Vivaldi'nin 1729'da yayınlanmış Op. 11 eser sayılı altı konçertodan oluşan set. Bazı opus sayılı eserlerinden farklı olarak on iki konçerto yerine yalnızca altı konçerto içermektedir. Konçertoların ilk beşi keman, sonuncusu obua, yaylılar ve sürekli bas içindir.