Brakte

Brakte veya Brahte, özellikle kozalak, çiçek ve çiçek durumu gibi üreme yapıları ile birleşik, değişken ve özelleşmiş bir yapraktır.

Brakteler çoğunlukla (her zaman değil) yeşil yapraklardan farklıdırlar. Büyük, küçük ve farklı renk, şekil ve dokuda olabilirler. Genellikle petal veya sepal gibi çiçek kısımlarından daha farklı bir görünümde olurlar. Brakteleri olan bitkilere brakteat^[1] veya brakteolat bitkiler; brakteleri olmayan bitkilere ebrakteat^[2] veya ebrakteolat bitkiler adı verilir.

Bazı brakteler parlak renklidir ve tozlaştırıcı ajanları ya periant ile birlikte ya da onun yerine çekme işlevi görürler. Euphorbia pulcherrima (poinsettia) ve Bougainvillea bu tür braktelere örnek olarak verilebilir. Bunların her ikisi de çok daha küçük, daha az renkli çiçekleri çevreleyen büyük renkli braktelere sahiptir.

Otlarda, her bir çiçekçik (çiçek) lemma (alt brakte) ve palea (üst brakte) adı verilen bir çift ince brakte içinde bulunurken, her başakçıkta (çiçek grubu) tabanında gluma adı verilen başka bir çift brakte bulunur. Bu brakteler, harmanlama ve toplama sırasında tahıl tanelerinden çıkarılan samanları oluşturur.

Yarasalar, Marcgravia evenia'nınki gibi tabak şeklindeki braktelerden gelen akustik sinyalleri algılayabilir.^[3]

Porofil, tek bir çiçek veya çiçek sapını saran, brakteol gibi yaprak benzeri bir yapıdır. Ayrıca bir çiçek durumu sapındaki alt brakteleri ifade etmek için de kulllanılır.

Genellikle Lacantis alt sınıfındaki Euphorbia cinslerinde tesadüf edilen gösterişli bir çift brakteye cyathophyll adı verilir.

Brakteler birçok kozalaklı bitkinin tohum kozalaklarındaki kozalak burgularını sarar. Burguların ilerisinde genişlemişlerdir. Pseudotsuga türleri örnek olarak verilebilir.

Küçük brakteler, brakteol veya braktlet olarak adlandırılır. Teknik olarak brakteol çiçek sapını sarmak yerine ondan yükselir bir vaziyettedir.

Bir çiçek durumunun etrafını halka şeklinde saran brakte topluluğuna involukrum adı verilir. İnvolukrumun varlığı Apiaceae, Asteraceae, Dipsacaceae ve Polygonaceae familyalarında sıklıkla gözlenen bir özelliktir. Bir çiçek durumundaki her bir çiçek kendi braktelerine de sahip olabilir, bu durumda brakteler involusel adını alır. Çoğunlukla pul veya tüy şeklinde olan involusel; bürgü, başakçık bürgüsü, reseptakular brakteler gibi isimler de alır ve birçok Asteraceae familyası bitkilerinde gözlenir.

İnvolukrum terimi ayrıca bir çiçek salkımının tabanındaki oldukça göze çarpan bir brakte veya brakte çifti için de kullanılır. Betulaceae familyasında, özellikle Carpinus ve Corylus cinslerinde gelişmekte olan kabuklu yemişleri istilacı türlerden koruyan yapraksı bir yapıdır. Bidens comosa'da her çiçek durumunu çevreleyen dar bir involukrum ve bunların her birinin altında da tek bir brakte vardır. Ana gövdede ise bir çift yapraksı brakte ve bunların altında bir çift yaprak vardır.

Epikaliks, tek bir çiçeğin kaliksi etrafında onu çevreleyen değişken bir brakteol şeklidir.^[4] Başka bir deyişle, epikaliks, bir kaliks veya brakteole benzeyen bir grup olup, kaliksin dışında bir sarmal oluşturur.^[5] Kaliks benzeri bir çiçek uzantısıdır. Epikaliksin her bir parçası episepal olarak adlandırılır. Malvaceae familyasında ve Fragaria cinsinde görülebilir.