İçeriğe atla

Brakisefali

Tek sütür sinostozu ile ilişkili kafatası deformiteleri görüntüsü

Brakisefali (Antik Yunanca βραχύς, 'kısa' ve κεφαλή, 'kafa' sözcüklerinden türetilmiştir), türü için tipik olandan daha kısa bir kafatası şeklidir. Bazı evcil köpek ve kedi ırklarında, özellikle pug ve İran ırkında istenilen bir özellik olarak algılanır ve diğer hayvan türlerinde normal veya anormal olabilir. İnsanlarda, sefalik bozukluk düz kafa sendromu olarak bilinir ve koronal sütürlerin erken füzyonundan veya dış deformasyondan kaynaklanır. Koronal sütür, frontal kemiği kafatasının iki parietal kemiğiyle birleştiren fibröz eklemdir. Parietal kemikler kafatasının üstünü ve yanlarını oluşturur. Bu özellik Down sendromunda görülebilir.

Antropolojide, insan popülasyonları dolikosefal (uzun başlı), mezatisefalik (orta başlı) veya brakisefalik (kısa başlı) olarak sınıflandırılmıştır. Kafatası morfolojisinin ırksal ataları modellemek için daha iyi bir araç sağladığını savunan Giuseppe Sergi, sefalik indeksin kullanışlılığını sorgulamıştır.[1]

Plajiyosefali ile ilişkili brakisefali vakaları da vardır. Plagiosefali ile brakisefali konumsaldır ve "Uykuya Dön" kampanyasından bu yana daha yaygın hale gelmiştir. Uykuya Dönüş kampanyası 1994 yılında ebeveynleri ani bebek ölümü sendromu (SIDS) riskini azaltmanın yolları konusunda eğitimin bir yolu olarak başladı. Kampanya, bebeklerin sırt üstü yatırılması önerisinden dolayı bu ismi almıştır. Bebekleri sırt üstü yatırmak, "beşik ölümü" olarak da bilinen ABÖS riskini azaltır. Bu kampanya, anne babalara, aile üyelerine, çocuk bakıcılarına, sağlık uzmanlarına ve bebeklerin diğer tüm bakıcılarına, başın bu deformasyonunun sıklığını artırma pahasına, sırt üstü uyku ve diğer risk azaltma stratejilerini tanıtmada başarılı olmuştur.[2] Kozmetik bir problem olarak kabul edilir.[3][4] Pek çok çocuk doktoru sorunun ve olası tedavilerin farkında değildir. Tedaviler, bebeklerin düzenli olarak yüzüstü yeniden konumlandırılmasını içerir.[5]

İstenilen bir özellik olarak brakisefali

Brakisefali ayrıca, puglar, Shih Tzus gibi kalkık burunlu köpek ırkları ve bulldoglar veya Farsça, Egzotik ve Himalayalar gibi kedilerde olduğu gibi, yüksek sefalik indekse sahip, gelişimsel olarak normal bir kafatası tipini tanımlar. Terim, 'kısa' ve 'kafa' anlamına gelen Yunan köklerinden gelmektedir. Brakisefali hayvanların üretimi ve yetiştirilmesi, belirli kedi ve köpek ırklarında arzu edilen bir özellik olmakla birlikte, bazı mevzuatlarda teknik olarak hayvan istismarı olarak değerlendirilmektedir. Bu, önemli ölçüde kısalmış kafataslarına sahip hayvanların sıklıkla brakisefalik hava yolu obstrüktif sendromundan muzdarip olmaları, nefes almada güçlük çekmelerine, yetersiz soğutma yetenekleri hipertermi çekmelerine ve kornea ve lakrimal bezlerin sık enfeksiyonlarına neden olmalarından kaynaklanmaktadır. Anatomik anormallikler nedeniyle yaşam kalitesini önemli ölçüde bozacak hayvanların yetiştirilmesinin bazı Avrupa ülkelerinde yasa dışı olduğu açıkça belirtilmekle birlikte, bu tür ırkların üretimi hala çok sık görülmektedir. Bunların dışında brakisefali yavrular ve yavru kediler de yüksek doğum öncesi ölüm oranlarından muzdariptir. Kedilerde refahlarını olumsuz etkileme potansiyeline sahip olan brakisefaliyi artıran cins standartlarına dikkat edilmeli ve brakisefaliye sahip kedi ırklarının potansiyel alıcıları, onların konformasyon risklerinden haberdar edilmelidir.[6]

Görüldüğü durumlar

Tedavi

Brakisefali, kafatasının belirgin bölgeleri üzerinde ağrısız tam temas sağlayan ve daha simetrik kafatası büyümesi için bir yol sağlamak için düzleştirilmiş alanlar üzerinde boşluklar bırakan bir kraniyal yeniden kalıplama ortezleri (kask) ile düzeltilebilir. Tedavi genellikle 3-4 ay sürer, ancak bebeğin yaşına ve kraniyal asimetrinin ciddiyetine göre değişir.

Bununla birlikte, Hollanda'daki bilim adamları tarafından yapılan araştırmalar, kaskla tedavi edilen bebeklerle tedavi edilmeyen bebekler arasında zaman içinde önemli bir fark olmadığını bulmuştur. Bebeklerin kaskla tedavi edilen tüm ebeveynleri, cilt tahrişi ve terleme gibi olumsuz yan etkileri doğruladı.[8][9] Bu çalışma sadece hafif ila orta dereceli vakaları olan hastalara odaklandı, katılım oranı sadece %21 idi ve uyum sorunlarının %73'ü rapor edildi,[10] çalışmanın geçerliliği sorgulandı. Yanlış takılan cihazların sonuç vermesi beklenemez. Ek olarak, kask tedavisinin etkinliğini inceleyen bağımsız yayınlanmış araştırma, hastaların %95'inin kask tedavisini takiben kafa şekli simetrisinde bir gelişme gösterdiği ve Amerikan Ortez ve Protez Derneği'nin (AOPA) bu çalışmanın uygunluk ve geçerlilik konusunda ciddi endişeleri olduğu sonucuna varmıştır.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ K. Killgrove (2005). "Bioarchaeology in the Roman World" (PDF). M.A. Thesis, UNC Chapel Hill. 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ John Persing (1 Temmuz 2003). "Prevention and Management of Positional Skull Deformities in Infants". Pediatrics. 112 (1): 199-202. doi:10.1542/peds.112.1.199. PMID 12837890. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Plagiocephaly and brachycephaly (flat head syndrome)". NHS. 13 Şubat 2012. 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Matthew L. Speltz (15 Şubat 2010). "Case-Control Study of Neurodevelopment in Deformational Plagiocephaly". Pediatrics. 125 (3): e537-e542. doi:10.1542/peds.2009-0052. PMC 3392083 $2. PMID 20156894. Although DP is considered a purely aesthetic problem by many practitioners, several studies have challenged this view. 
  5. ^ Di Rocco (30 Nisan 2019). "Prevalence and severity of positional plagiocephaly in children and adolescents". Acta Neurochirurgica. 161 (6): 1095-1098. doi:10.1007/s00701-019-03924-2. PMID 31041593. 
  6. ^ Farnworth, Mark J et al. “Flat Feline Faces: Is Brachycephaly Associated with Respiratory Abnormalities in the Domestic Cat (Felis catus)?.” PloS one vol. 11,8 e0161777. 30 Aug. 2016, DOI:10.1371/journal.pone.0161777
  7. ^ "Brachycephaly (Concept Id: C0221356) - MedGen - NCBI". www.ncbi.nlm.nih.gov (İngilizce). 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2023. 
  8. ^ "Baby helmets 'have no added value', study finds". BBC News. 2 Mayıs 2014. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2022. 
  9. ^ Van Wijk (1 Mayıs 2014). "Helmet therapy in infants with positional skull deformation: randomised controlled trial". BMJ. British Medical Journal. 348: g2741. doi:10.1136/bmj.g2741. PMC 4006966 $2. PMID 24784879. 
  10. ^ British Medical Journal 27 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2 May 2014.
  11. ^ "AOPA Response to British Medical Journal Study" (PDF). 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Menenjit</span> beyni veya omuriliği saran zarların iltihaplanma durumu

Menenjit beyni ve omuriliği kaplayan koruyucu zarlarda oluşan akut enflamasyondur(iltihaplanma). Enflamasyon; bakteri, virüs veya diğer mikroorganizmaların enfeksiyonu sonucu ve az da olsa ilaçlar tarafından olabilir. Menenjitte enflamasyonun beyin ve omuriliğe yakınlığı hayatî bir risk taşıyabilir. Bu halde durum acil vaka olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kafatası ölçümü</span> insan kafatası ölçümü

Kafatası ölçümü, kafatası kemiklerinin uzunluklarının ölçümüne dayanan teknik.

<span class="mw-page-title-main">Parasetamol</span> ateş düşürücü ve ağrı kesici özelliklere sahip kimyasal bileşik

Parasetamol, ateş ve hafif ila orta şiddette ağrı tedavisinde kullanılan opioid olmayan analjezik ve antipiretik bir ajandır. Reçetesiz satılan yaygın bir ilaçtır ve yaygın marka isimleri arasında Tylenol ve Panadol bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalp krizi</span> Kalbin bir kısmına kan akışının kesilmesi

Kalp krizi, kalp enfarktüsü ya da akut miyokard enfarktüsü, kan akımının azalması veya durması sonucunda koroner arterlerden birinde meydana gelen enfarktüs ile karakterize edilir. Tipik belirtiler arasında, sıklıkla sol omuz, kol veya çeneye yayılan, göğüs kemiğinin arkasında (retrosternal) göğüs ağrısı veya rahatsızlığı bulunur. Bu ağrı, bazen mide yanması gibi algılanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Down sendromu</span> genetik bozukluk

Down sendromu, trizomi 21 ya da mongolizm; genetik düzensizlik sonucu insanın 21. kromozom çiftinde fazladan bir kromozom bulunması durumu ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan genetik bir bozukluktur. Down sendromu, bireyin 1 yaşından daha uzun süre yaşayabildiği tek otozomal trizomidir.

<span class="mw-page-title-main">İnme</span> zayıf kan akışı nedeniyle beyin hücrelerinin bir bölgesinin ölümü

İnme, beyne giden zayıf kan akışının hücre ölümüne neden olduğu tıbbi bir durumdur. İnmenin iki ana türü vardır: kan akışının yetersizliğinden kaynaklanan iskemik ve kanamadan kaynaklanan hemorajik. Her ikisi de beynin bazı bölümlerinin düzgün çalışmamasına neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Hidrosefali</span> beyin ventriküllerinde ve boşluklarında normalin üzerinde BOS birikmesi

Hidrosefali, "beyinde su toplanması" olarak da bilinen, beyin ventriküllerinde ve boşluklarında normalin üzerinde BOS birikmesi durumudur. Bu durum kafatasının içindeki kafa boşluğunda basıncın artmasına ve kafanın artan ölçüde büyümesine, kasılmalara ve zihinsel engelli olma sonuçlarına yol açabilir. Bu terim hidro (su) ve sefali (kafa) terimlerinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kedi</span> küçük, evcil ve memeli bir hayvan

Evcil kedi, küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etobur memeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi, ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Araknoid kist</span> insan hastalığı

Araknoid kistler, beyin ve omuriliği kaplayan üç meningeal tabakadan biri olan beynin kortikal yüzeyi ile ile kafatası kaidesi arasında veya araknoid membran arasında gelişebilen, araknoidal hücreler ve kollajen ile kaplı beyin omurilik sıvısının doldurduğu kistik yapılardır. Primer araknoid kistler konjenital bir bozukluk iken, ikincil araknoid kistler kafa travması sonrası ortaya çıkabilmektedir. Primer kist vakalarının çoğu bebeklik döneminde başlar; ancak, ergenlik dönemine kadar tespit edilemeyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Subaraknoid kanama</span> Subaraknoid aralığa kanama

Subaraknoid kanama, araknoid membran ile beyni çevreleyen pia mater arasındaki alan olan subaraknoid boşlukta meydana gelen kanamalardır.

Kraniyofasiyal malformasyonlar ya da kraniyofasiyal anomaliler, baş-boyun ve yüz bölgesinin oluşma ve gelişme aşamalarındaki aksamalar ya da sapmalar sonucu ortaya çıkan yapısal ve işlevsel bozukluklardır. Genetik bilimindeki önemli ataklar, tüm kalıtsal hastalıklarda olduğu gibi kraniyofasiyal malformasyonlarda da tanı ve tedavi konusunda önemli gelişmelere yol açmıştır. Ancak, ender görülen sendromların ve fenotiplerinin çokluğu, kimi sendromların birbirleriyle çakışmaları uzmanların çabalarını güçleştirmektedir.

Kraniyosinostoz, kraniyosinostozis (craniosynostosis), kraniyofasiyal malformasyonların ve maksillofasiyal sendromların önemli bir bölümünde etkileri görülebilen konjenital bir patolojidir. Bu olgudaki temel bulgu kafatası eklemlerinin erken kapanmasıdır; etkilediği anatomik bölgelerde ortaya çıkan malformasyonlar, hangi suturaların ne düzeyde kapanmış olmasıyla orantılıdır. Malformasyonlar genellikle etkilenen eklemin dikey yönünde belirgindir.

<span class="mw-page-title-main">Kraniyofasiyal yarıklar</span>

Kraniyofasiyal yarıklar, kraniyofasiyal malformasyonların en önemlilerinden biridir; baş-boyun ve yüz bölgesinin oluşma ve gelişme aşamalarındaki aksamalar ya da sapmalar sonucu ortaya çıkan yapısal ve işlevsel bozuklukların önemli bir bölümünü oluştururlar. Embriyolojik kökenlerine göre; nöral tüp kökenli anomaliler, 1. ve 2. farengeal ark kökenli malformasyonlar, ektodermal displaziler söz konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Ectopia lentis</span>

Ektopia lentis, gözün kristal merceğinin normal konumundan yer değiştirmesi veya yanlış yerleştirilmesidir. Bir lensin kısmi çıkığı, lens çıkığı veya sublukse lens olarak adlandırılır; Bir merceğin tamamen yerinden çıkması, mercek lüksü veya lüks mercek olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kafa travması</span>

Kafa travması, kafatası veya beyinde travma sonrası gerçekleşen herhangi bir yaralanmadır. Travmatik beyin hasarı ve kafa travması terimleri tıp literatüründe sıklıkla birbirinin yerine kullanılmaktadır. Kafa yaralanmaları çok geniş bir alanı kapsamaktadır. Kafa yaralanmaları kaza, düşme, fiziksel saldırı veya trafik kazaları gibi birçok nedenle olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Beyin herniasyonu</span>

Beyin herniasyonu , beynin bir kısmının kafatası içindeki yapılar arasında sıkıştığında ortaya çıkan, kafatası içindeki çok yüksek basıncın potansiyel olarak ölümcül bir yan etkisidir. Beyin bu durumda, falx cerebri, tentorium cerebelli gibi yapılar arasından, hatta foramen magnum içinden geçebilir. Fıtıklaşma, kitle etkisine neden olan ve kafa içi basıncını (ICP) artıran bir dizi faktörden kaynaklanabilir. Bunlar arasında travmatik beyin hasarı, kafa içi kanama veya beyin tümörü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Pitozis</span>

Pitozis veya blefaropitozis, sarkan veya aşağı inmiş olan üst göz kapağı durumudur. Bireyin kasları yorulduğunda, uzun süre uyanık kaldıktan sonra bu durum daha net gözlenebilir. Bu duruma bazen "Whitaker gözü"de denir, ancak bu terim normalde ambliyopi durumunu ifade eder. Yeterince şiddetliyse ve tedavi edilmezse, sarkık göz kapağı ambliyopi veya astigmatizma gibi başka durumlara neden olabilir. Bu nedenle, bu bozukluğun çocuklarda görme gelişimini engellemeden önce küçük yaşta tedavi edilmesi özellikle önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Künt travma</span>

Künt travma veya perforan (delici) olmayan travma; bir fiziksel travma sonrası ortaya çıkan durumdur. Bir nesne cildi deldiğinde ve vücudun bir dokusuna girerek açık bir yara ve çürük oluşturduğunda ortaya çıkan delici travmadan (penetran) farklı bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Travmatik beyin hasarı</span>

Kafa içi yaralanma olarak da bilinen travmatik beyin hasarı (TBI), harici bir kuvvetin neden olduğu beyin hasarıdır. TBI, ciddiyetine, mekanizmaya veya diğer özelliklere göre sınıflandırılabilir. Kafa travması kavramı ise kafa derisi ve kafatası gibi diğer yapılara da zarar verebilecek daha geniş bir kategoridir. TBI, fiziksel, bilişsel, sosyal, duygusal ve davranışsal semptomlarla sonuçlanabilir ve tam iyileşmeden kalıcı sakatlık veya ölüme kadar değişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dolikosefali</span>

Dolikosefali, başın genişliğine göre beklenenden daha uzun olduğu bir durumdur. İnsanlarda skafosefali bir dolikosefali biçimidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.