İçeriğe atla

Brüksel Antlaşması (1965)

Brüksel Antlaşması
İmzalanma8 Nisan 1965
YerBrüksel
Bitiş2 Ekim 1997


Brüksel Antlaşması ya da Füzyon Antlaşması ya da Birleşme Antlaşması (İngilizce: Merger Treaty), 8 Nisan 1965 tarihinde Belçika'nın Brüksel kentinde imzalanan ve o dönemin üç Avrupa topluluğu olan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nu tek çatı altında birleştiren antlaşmadır.

Avrupa'daki üç ayrı topluğu bir araya getiren bu antlaşmayla birlikte bu topluluklar Avrupa Topluluğu adıyla anılmaya başlamıştır. 1957 Kongresi nedeniyle, Birleşme Antlaşması'ndan önce de üç Avrupa Topluluğu zaten bazı kurumları ortak paylaşıyorlardı: Parlamenter Meclisi, Adalet Divanı ve Ekonomik ve Sosyal Komite.[1] Antlaşma, bunun yanında, Avrupa Topluluğu'nun bünyesindeki kurumları yönetmesi için Avrupa Adalet Divanı da oluşturulmuş ve bu birleştirilen üç kurumun ortak bir bütçe kullanmasını öngörmüştür. Bu antlaşma pek çok kişi tarafından gerçek anlamda Avrupa Birliği'nin temellerinin atıldığı adım olarak görülmektedir. Brüksel Antlaşması, 1997 yılında onun yerini alan Amsterdam Antlaşması'yla birlikte yürürlükten kalkmıştır.

Brüksel Antlaşması'nın ortaya çıkarttığı değişimler

  1. Yürütme organlarının birleştirilmesi:
  2. Avrupa Topluluğu için tek idari bütçe:
    • Bütçe, Parlamenter Meclisi ve Adalet Divanı da dahil olmak üzere tüm Avrupa Topluluğu kurumlarının harcamalarını kapsar.
    • Ancak, AKÇT Antlaşması kapsamındaki müdahaleler için yapılan harcamalar ve Euratom Antlaşması kapsamındaki Araştırma ve Geliştirme harcamaları ayrı bütçeler altında tutulmuştur.
  3. Avrupa Topluluğu için tek bir yönetim:
    • Avrupa Toplulukları kurumlarının tüm yetkilileri ve diğer temsilcileri tek bir idareye aittir.
    • Onları, haklarını ve yükümlülüklerini yöneten kurallar tek bir tiptir ve tek bir statüden gelir.
    • Bir yetkilinin ya da temsilcinin kişisel hatasından kaynaklanan yaralanma durumunda Avrupa Topluluğunun sorumluluğuna ilişkin kurallar birleştirilmiştir.
    • Avrupa Topluluğunun kurumlarına, bunların yetkililerine ve diğer temsilcilerine tanınan ayrıcalıklar ve dokunulmazlıklar da anlaşmanın tek bir protokolünde birleştirilmiştir.
  4. Avrupa Topluluğu kurumlarının koltukları:
    • Lüksemburg tarafından ileri sürülen hukuki itirazlara yanıt vermek üzere, Avrupa Topluluğu ülkeleri hükûmetlerine, Avrupa Topluluğu'nun yürütme organlarının Brüksel'de yer alması konusunda bulunacak çözüm hakkında karşılıklı anlaşma ile karar verme yetkisi verildi. Karar, anlaşmanın imzalanmasıyla aynı gün alındı ve Brüksel'in geçici koltuk olarak belirlenmesinden ibaretti.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "EUR-Lex - 4301863 - EN - EUR-Lex". eur-lex.europa.eu (İngilizce). 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin genişlemesi</span> Avrupa Birliğine zaman içinde olan değişimleri ele alan madde.

Avrupa Birliği'nin genişlemesi, Avrupa Birliği'nin yeni üye devletleri kabul etme sürecidir. Bu süreç ilke defa altı ülkenin Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu adı altında 1952'de başladı. Genişleme sürecinde AB, 2007'de Bulgaristan ve Romanya'nın da katılımı ile 27 ülkeye çıktı. 1 Temmuz 2013'te Hırvatistan birliğin 28. üyesi olmuştur. 2020'de Birleşik Krallık'ın birlikten ayrılmasıyla üye sayısı tekrar 27'ye düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Anlaşması (1963)</span> Türkiye ve bazı AB ülkeleriyle siyasi anlaşma

Ankara Anlaşması, 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara'da, Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) arasında imzalanan ortaklık anlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Parlamentosu</span> Avrupa Birliğinin doğrudan seçilmiş parlamentosu

Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği'nde yaşayan 450 milyon nüfusu temsil eder ve temel işlevi bir siyasi güç olarak topluluk politikalarının hazırlanması için gereken kararları üretmektir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği</span> 27 Avrupa ülkesinin politik ve ekonomik birliği

Avrupa Birliği (AB), yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. 1993 yılında, Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonucu, var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur. 445 milyondan fazla nüfusuyla Avrupa Birliği, dünya ülkelerinin GSYİH'ye (nominal) göre sıralanışında nominal gayrisafi yurt içi hasılasının %30'luk bölümünü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Ekonomik Topluluğu</span> üyelerinin ekonomik entegrasyonunu hedefleyen bölgesel bir kuruluş

Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), üyelerinin ekonomik entegrasyonunu hedefleyen bölgesel bir kuruluş. 1957'de Roma Antlaşması ile kuruldu. 1993'te Avrupa Birliği'nin (AB) kurulmasıyla Avrupa Topluluğu (AT) adını aldı ve AB'ye dâhil edildi. 2009'da ise tamamen AB'ye devredildi ve varlığı sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Komisyonu</span> Avrupa Birliğinin yürütme organı

Avrupa Komisyonu ya da tam adıyla Avrupa Toplulukları Komisyonu, yaklaşık 16.000 personelle desteklenip 27 komisyon üyesinden oluşan Avrupa Birliği politikalarının tasarlayıcısı ve koordinatörü, başka bir deyişle Avrupa Birliği'nin yürütme organıdır. Mevzuat önerileri hazırlayıp, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi'ne sunar. Bu organlarca hazırlanan bütçe ve programları uygulamakla yükümlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Maastricht Antlaşması</span>

Maastricht Antlaşması, 7 Şubat 1992'de imzalanan ve AET’nin AB olması yolundaki son adım olan ekonomik ve parasal birliği de gerçekleştirme istikametine girdiği antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Paul-Henri Spaak</span> Belçikalı siyasetçi (1899 – 1972)

Paul-Henri Charles Spaak, Belçikalı devlet adamı. Avrupa Birliği'nin başlıca savunucularından olmuş, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) ve Benelüks Ekonomik Birliği'nin kurulmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği tarihi</span>

Avrupa Birliği'nin temelini, II. Dünya Savaşı sonrasında sanayi bakımından özellikle önemli iki temel hammadde olan kömür ve çelik sektörünü güçlendirmek ve bunları uluslarüstü bir otorite ile kontrol ederek barışı sürdürmek amacıyla 1951'de kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu oluşturmaktadır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, 18 Nisan 1951'de Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya arasında imzalanan Paris Antlaşması (1951) ile kurulmuştur. Yine bu ülkelerin imzaladığı 25 Mart 1957 tarihli Roma Antlaşması ile bir başka topluluk daha, Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom) eklendi ve bu anlaşmayla, aynı tarihte Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) kurulmuş oldu. 1958'de yürürlüğe giren Roma Antlaşması üye ülkeler arasında önce gümrük birliğini, yani malların gümrük vergisi ödenmeksizin üye ülkeler arasında serbestçe alınıp satılmasını öngörmüştür. Bu yapının oluşturulmasının öncüleri Fransız Planlama Teşkilatı Başkanı Jean Monnet ve Dışişleri Bakanı Robert Schuman olmuştur. Jean Monnet ve ekibinin titizlikle hazırlamış olduğu ve Robert Schuman'ın 9 Mayıs 1950'de ilan ettiği metin "Schuman Bildirgesi" adını alacak ve daha sonraları 9 Mayıs, Avrupa Günü olarak kabul edilecekti.

<span class="mw-page-title-main">Roma Antlaşması (1957)</span>

Roma Antlaşması, 25 Mart 1957 tarihinde Fransa, Batı Almanya, İtalya, Benelüks ülkeleri Belçika, Hollanda ve Lüksemburg arasında imzalanan ve bağımsız bir uluslararası örgüt olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'nu oluşturan antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu</span>

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkelerini birleştirmesi amacıyla kurulmuş, altı üyeli uluslararası bir örgüttü. Bu örgüt Avrupa demokrasisinin temellerinin atılmasında ve günümüz Avrupa Birliği'nin gelişmesinde rol oynamıştır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslarüstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür. Topluluğun ilkeleri 9 Mayıs 1950'de, Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından Schuman Bildirgesi ile duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği vatandaşlığı</span>

Avrupa Birliği vatandaşlığı, 7 Şubat 1992 tarihinde imzalanan Maastricht Antlaşması'yla oluşturulmuştur. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin vatandaşlarının ulusal kimliklerine ek olarak verilmiştir ve kişilere bazı özel haklar sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Amsterdam Antlaşması</span>

Amsterdam Antlaşması, 2 Ekim 1997 tarihinde Avrupa Birliği üyesi ülkelerce imzalanmış ve 1992 yılında imzalanan Maastricht Antlaşması'nın koşullarında köklü değişikler yapmıştır. Antlaşma 1 Mayıs 1999 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nice Antlaşması</span> kgoogpgp

Nice Antlaşması, Fransa'nın Nice kentinde gerçekleştirilen Avrupa Birliği Liderler Zirvesi sırasında Avrupa Birliği'nin iki kurucu antlaşmasının koşullarını iyileştirmek ve düzenlemek için kabul edilmiş bir antlaşmadır. Antlaşma gereğince Euro adlı para ortak birimini ve Avrupa Birliği'nin üç sütununu oluşturan Maastricht Antlaşması ve Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nu kuran Roma Antlaşması'nın maddeleri üzerine değişiklikler yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu</span> uluslararası örgüt

Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu, AAET ya da Euratom , Avrupa Birliği üyesi ülkelerden oluşan uluslararası bir örgüttür. 25 Mart 1957 tarihinde Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun da kurulmasını öngören Roma Antlaşması'nın imzalandığı günde kurulmasına karar verilmiştir. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu, Avrupa Birliği'nden bağımsız bir kurumdur ancak, üyelik ve düzenlemeler Avrupa Birliği ile birlikte yönetilmektedir. Euratom, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve bugün yürürlükten kalkmış olan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun örgütsel yapıları 1967 yılında Merger Antlaşması uyarınca birleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin üç sütunu</span>

Avrupa Birliği'nin üç sütunu, 7 Şubat 1992 tarihinde Hollanda'nın Maastricht kentinde imzalanan ve Avrupa Birliği'ni resmen kuran Maastricht Antlaşması uyarınca birlik politikalarının ayrıldığı üç ana başlıktır.

Avrupa Birliği hukuku, üye ülkelerin ulusal hukuklarının yanı sıra tek yargısal sistemdir. Avrupa Birliği yasaları pek çok alanda, özellikle de Avrupa ortak pazarında üye ülkelerin hukuk kurallarını geçersiz kılar. Avrupa Birliği'nin antlaşmalar aracılığıyla yayınladığı yasalar doğrudan etki kuralıyla tüm üye ülkelerin iç hukuklarına girer ve tüm ülkeler için bağlayıcıdır. Avrupa Birliği'ne katılabilmek için birlik yasalarına koşulsuz tabi olunmasının kabul edilmesi gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Toplulukları</span>

Avrupa Toplulukları, bazen kullanılan tekil adıyla Avrupa Topluluğu, aynı kurumlar tarafından yönetilmiş üç uluslararası kuruluşa verilen genel ad. Bu kuruluşlar Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT), Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu ve Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) idi. AET, Avrupa Birliği'ni kuran 1993 tarihli Maastricht Antlaşması ile Avrupa Topluluğu (AT) adını almıştı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği Antlaşmaları</span>

Avrupa Birliği Antlaşmaları AB'nin anayasal temellerini belirleyen Avrupa Birliği (AB) üyesi devletler arasındaki bir dizi uluslararası anlaşmadır. Çeşitli AB kurumlarını birikimleri, usulleri ve hedefleri ile birlikte kurarlar. AB, bu sözleşmeler yoluyla kendisine verilen yetkiler dahilinde hareket edebilir ve anlaşmalara yapılan değişiklikler her bir imza sahibinin anlaşma ve onaylamasını gerektirir.

Avrupa Birliği'nin kurumları, Avrupa Birliği ve Euratom'un yedi ana karar alma organıdır. Avrupa Birliği Antlaşması'nın 13. maddesinde listelenen kurumlar şunlardır: