İçeriğe atla

Boğaz Sancağı

Boğaz Sancağı, Türk Mukavemet Teşkilatı'nın Lefkoşa - Girne arasında ulaşımı sağlayan Boğaz bölgesinde faaliyet gösteren bir sancağıydı. Kanlı Noel saldırılarının ardından, 1964 yılının temmuz ayında kurulmuştur. İlk sancaktarı Lütfi Eren'di. Serdarlık makamı bulunmamaktaydı.[1] Türk Mukavemet Teşkilatı'nın Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldüğü 1976 yılında sancağa bağlı Zafer Taburu, 3. Piyade Alay Komutanlığı'na dönüştürülmüştür.[2] Üç taburu bulunmaktaydı.[3]

1974'teki Kıbrıs Harekâtı'nda rol alan Boğaz Sancağı, Türk kuvvetleri bölgeye indirilmeden önce bölgeyi kontrol altına almıştır.[3][4]

Günümüzde St. Hilarion Kalesi'nde bulunan Milli Mücadele Müzesi'nde sancakta görev alan mücahitlerin fotoğrafları sergilenmektedir.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ Emircan, Mehmet Salih. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Tören, Bayram ve Anma Günleri. Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayınları. ss. s. 87. 
  2. ^ Emircan, Mehmet Salih. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Tören, Bayram ve Anma Günleri. Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayınları. ss. s. 99. 
  3. ^ a b Artuç, İbrahim, Kıbrıs'ta Savaş ve Barış, Kastas Yayınları, İstanbul 1989, s. 171-172.
  4. ^ Birinci Barış Harekatı 10 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (BRT)
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2012. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyetinin başkenti

Lefkoşa, Kıbrıs adasının ortasında yer alan, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Kıbrıs'ın en kalabalık kenti ve en önemli kültür, sanayi, ticaret ve ulaşım merkezidir. Lefkoşa, 35°10' kuzey, 33°21' doğuda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Türk Mukavemet Teşkilatı</span> EOKA örgütüne karşı mücadele etmek için kurulan silahlı örgüt

Türk Mukavemet Teşkilatı ya da Türk Direniş Örgütü, Kıbrıs Türk toplumunun taksim hedefini gerçekleştirmek için faaliyet gösteren silahlı örgüttür. Kıbrıslı Rumların EOKA örgütüne karşı faaliyet göstermek üzere 1957'de kurulan TMT, 1958'de fiilî olarak faaliyet göstermeye başladı. Daha sonraları Millî Muhafız Ordusu, Akritas örgütü ve EOKA-B ile mücadele etti. 1 Ağustos 1976 tarihinde Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldü. Üyelerine "mücahit" denmekteydi. Kıbrıs Harekâtı'nın başladığı 20 Temmuz 1974 tarihinde TMT üyesi 17.151 mücahit bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bayrağı</span> KKTCnin ulusal bayrağı

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bayrağı, Kuzey Kıbrıs'ı temsil eden, beyaz fon üzerine üstte ve altta olmak üzere iki, kırmızı, boydan boya şerit ile, ortada kırmızı renkli ay yıldızdan oluşan bayraktır. Bugünkü hâli 7 Mart 1984 tarihinde Cumhuriyet Meclisi tarafından onaylanmıştır.

Kanlı Noel, 20 Aralık 1963'ü 21 Aralık'a bağlayan gece Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumları'nın Kıbrıs Türkleri'ne karşı başlattığı çatışmalardır. Saldırılar Akritas Planı doğrultusunda gerçekleşti ve Türklerin adadan silinmesi hedeflendi. Olaylarda toplam 364 Kıbrıs Türk'ü ile 174 Kıbrıs Rum'u ölmüştür. 1963-64 yıllarındaki çatışmalar, çeşitli aralıklarla 10 Ağustos 1964 tarihine kadar devam etse de "Kanlı Noel" adıyla tasvir edilen ilk çatışmalar; 27 Aralık 1963 tarihinde imzalanan ateşkes ve 30 Aralık 1963 tarihinde imzalanan Yeşil Hat Anlaşması'yla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı</span> KKTCyi karadan, denizden ve havadan gelecek saldırılardan korumakla görevli askerî kuvvet

Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı (GKK) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni karadan, denizden ve havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan askerî kuvvet. KKTC Polis Örgütü ve KKTC Sahil Güvenlik Komutanlığı da Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığına bağlıdır.

Burhan Nalbantoğlu, Kıbrıs Türkü tıp doktoru ve siyasetçi. Türk Mukavemet Teşkilatının kurucuları arasında yer almıştır.

Osman Nuri Örek, Kıbrıs Türkü siyasetçi, hukukçu, yazar ve akademisyen. Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 1978'de başbakanlık görevini yürüttü.

Mustafa Çağatay, Kıbrıslı Türk devlet adamı ve siyasetçi. Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 1978-1983 arasında başbakanlık görevini yürüttü. 15 Kasım 1983'te KKTC'nin kuruluşunda kurucu başbakandı.

20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 20 Temmuz 1974 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen Kıbrıs Harekâtı anısına her yıl kutlanan resmî bayramlardan biridir.

1 Ağustos Toplumsal Direniş Bayramı, 1571 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından Kıbrıs'ın ele geçirilmesi, 1958 yılında Türk Mukavemet Teşkilatı'nın kuruluşu ve 1976 yılında Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'nın kuruluşu nedeniyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde her yıl kutlanan resmî bayramlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Kıbrısı</span> Birleşik Krallıkın 1878-1960 tarihleri arasında Kıbrısta kurduğu idare

Britanya Kıbrısı, Birleşik Krallık'ın 1878-1960 tarihleri arasında Kıbrıs'ta kurduğu idaredir.

<span class="mw-page-title-main">Taşpınar, Lefke</span> Kuzey Kıbrısta köy

Taşpınar veya Angolem, de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Bölgesi'ne, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefke İlçesi'ne bağlı olan köy. Angolæmi ve Angolœmi olarak da bilinmektedir. 212 nüfuslu olan köyde ikamet edenlerin sayısı 1996-2006 aralığında düşmüş olup, köyde yaşayanların yaklaşık %30'u Türkiye vatandaşıdır. Köyün yüzölçümü 6.727 km2 'dir.

<span class="mw-page-title-main">1. Komando Tugayı</span> Kayseride bulunan tugay

1. Komando Tugayı veya bilinen adıyla Hava İndirme Tugayı, Türk Kara Kuvvetleri'ndeki 16 komando tugayından biri ve Türkiye'nin ilk komando tugayıdır. 4. Kolordu komutası altında olup karargâhı Kayseri'dedir.

<span class="mw-page-title-main">Erenköy Direnişi</span>

Erenköy Direnişi, 1964 yılında Kıbrıs'ın Erenköy (Koççina) bölgesinde Türk Mukavemet Teşkilatına (TMT) mensup Kıbrıs Türkleri ile Millî Muhafız Ordusuna (MMO) mensup Kıbrıs Rumları arasında meydana gelen çatışmalar.

<span class="mw-page-title-main">Muratağa, Sandallar ve Atlılar Katliamı</span>

Muratağa, Sandallar ve Atlılar Katliamı, 14 Ağustos 1974 tarihinde EOKA-B tarafından Kıbrıs'ın Muratağa, Sandallar ve Atlılar köylerinde Kıbrıs Türklerine karşı gerçekleştirilen katliam. Katliamda en genci 16 günlük, en yaşlısı ise 95 yaşında olmak üzere silahsız 126 Türk öldürülmüştür. 1960 nüfus sayımına göre üç köyün toplam nüfusu 248'di. Fakat halkın bir kısmı çeşitli nedenlerden göç etmişti. Katliamlara ilişkin anma günü tektir ve 14 Ağustos'tur. Bunun sebebi üç köyün birbiri ardına basılmasıdır. Muratağa ve Sandallar köylüleri aynı toplu mezara gömülmüştür ve mezardan toplam 89 kişi çıkarılmıştır. Muratağa ve Sandallar köyleri ile Atlılar köyünde yapılan katliamlar yine de bazen ayrı ayrı ele alınır. Katliamın Türk birlikleri tarafından keşfi ve cesetlerin bulunması 1/2 Eylül 1974 tarihinde gerçekleşmiştir.

Kara Çete, 1957 yılında Kıbrıs'ta faaliyet gösteren taksim yanlısı Kıbrıs Türkü kişiler tarafından kurulan silahlı bir örgüttür. Eylem olarak fazla etkin olamamış, toplumdan destek görmemiştir. Bunun önemli bir nedeni de örgüt üyelerinin karakterleriydi. Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) eski Lefkoşa Serdarı Aydın Samioğlu örgütü "kontrol altına alınamayan gençlerin kurduğu bir direniş örgütü" olarak tanımlamıştır. Daha sonraları kendini feshederek TMT'ye katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oğuz Kalelioğlu</span>

Oğuz Kalelioğlu, Türk emekli asker, Kıbrıs mücahidi ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">İnönü, Mağusa</span>

Inönü veya Sinde, Kıbrıs'ta köy. Mesarya Ovası'nda bulunan köy, fiilî olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı bir belediye statüsündedir.

Ziya Rızkı, Kıbrıslı Türk siyasetçi, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) idarecisi, bürokrat ve spor adamı. Çeşitli kazalarda İş Bulma ve Çalışma Dairelerinde üst düzey yöneticiliğe yükselen Rızkı, bununla beraber yürüttüğü spor hayatında, kurucuları arasında bulunduğu Limasol Türk Spor Kulübünün başkanlığını yıllarca yaptı ve Doğan Türk Birliğinin kuruluşunda rol oynadı. Kuruluşundan 1970'e dek TMT'nin Limasol serdarı olan Rızkı, 1974'te Kıbrıs Harekâtı sonrası güneyde kalan Limasol Türk halkına önderlik etti. 1970-1976 arasınnda parlamentoda yer aldı; 1977'de Toplumcu Kurtuluş Partisinin ilk kadroları arasında bulundu ve Kıbrıs Türk toplumunda sosyal demokrasi fikrinin yayılmasına önayak olan şahsiyetler arasında yer aldı. 1976-1985 yılları arasında Girne belediye başkanlığı yaptı; 1981 devlet başkanlığı seçimlerinde Rauf Denktaş'a karşı aday olarak toplumda o tarihe dek Denktaş'a karşı görülmüş en güçlü adaylığı sergiledi. 1985-1994 yıllarında tekrar mecliste yer aldı.

9 Eylül Cephesi, Kıbrıs Türkleri tarafından Kıbrıs Rumlarının EOKA ve Enosis'ine karşı oluşturulan taksim yanlısı paramiliter örgüttür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.