Bozkurt (gazete) - Turkipedia

Bozkurt
İmtiyaz sahibi	Cemal Togan
Muhabir	Sadi Togan, Ahmet Tolgay, Eşref Çetinel, Mustafa Afşaroğlu, Ahmet Alper
Kuruluş tarihi	26 Ekim 1951
Dil	Türkçe
Son yayım tarihi	9 Aralık 1990
Genel merkez	Lefkoşa, KKTC

Bozkurt, Kıbrıs'ta 1951-1990 arasında yayımlanmış bir Türk gazetesiydi. İlk sayısı 26 Ekim 1951'de Lefkoşa'da çıkan gazetenin imtiyaz sahibi baş yazarı Cemal Togan idi.^[1] Gazetenin neşredildiği matbaa gazeteyle aynı ada sahipti ve 1950'lerde gazete matbaası Büyük Han'ın kuzeydoğu köşesinde yer alıyordu.^[2]

Togan ilk sayıdaki baş makalesinde gazetenin halkın malı olduğunu ve halkın ihtiyaçları doğrultusunda çıktığı düşüncesini paylaştı. Togan gazeteyle Kıbrıs Türk gazeteciliğinde yeni bir dönem başlatıklarını, ilkeli gazetecilikten ayrılmayacaklarını da belirtmişti. Gazetenin muhabir ağına dair bilgi veren Togan, adanın her yerinde ve Türkiye'nin büyük şehirlerinde muhabirlerinin olduğunu bilgisini geçmişti. İlk sayıda yazısı çıkan Kerem Sel gazetenin "halkın tarafsız bir Türk gazetesine olan ihtiyacı" ekseninde doğduğu düşüncesini paylaşmıştı.^[3]

Gazetenin adı Türk mitosundaki bozkurda dayanır. Adanın Kıbrıslı Rumlar ile Türkler arasında paylaşılamıyor oluşundan hareketle gazetenin çıkış amacında, adanın Rumlarca ilhakını savunan Rum gazetelerine atıf yapıldı ve bunun aksi yönünde bir yayın politikası izleneceği bilgisi verildi.^[4]

Gazete başlarda 2 ila 8 sayfa aralığında büyük boy olarak düzensiz bir şekilde yayımlandı, daha sonra sayfa sayısı 12'ye kadar çıktı ve küçük boyda yayımlandı. Bu dönemlerde Sadi Togan, Ahmet Tolgay, Eşref Çetinel, Mustafa Afşaroğlu ve Ahmet Alper gibi yazarları bulunuyordu. Gazete 26 Ekim 1951'den 12 Ağustos 1957'ye kadar haftalık olarak yayınlanırken sonrasında 1985 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimlerine kadar günlük olarak çıktı. Daha sonra da yayım sıklığında muhtelif değişiklikler yaşadı.^[5]

Gazete Kıbrıs'taki Türk tarihi ve burada tesis edilen Türk egemenliğine dair dönemsel bir öneme sahiptir. Adadaki çatışmalar ve 1974 Kıbrıs Harekâtı gibi konular gazetede genişçe ele alınan konulardır. Adada Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulması ve Türk egemenliğinin başlangıcı olacak adımlar gazete coşkuyla manşet edilmiştir. Adaya Türk askerinin gelişini "Üç yüz seksen dokuz yıl sonra şanlı Mehmetçiğin gölgesi Kıbrıs ufuklarına bir kere daha düşmüştür" girişiyle veren gazete, Kıbrıs Harekâtı'nı "Mutlu Barış Harekâtı" başlığıyla duyurmuş, 25 Temmuz 1974 sayısında ise "Bir asırlık Hasret Bitti" manşetiyle çıkmıştır. Harekâta dair Türk tarafından etraflıca bilgiler aktaran gazete, 1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilanını ise büyük ve kalın bir şekilde "ARTIK BAĞIMSIZIZ" başlığıyla duyurmuştur. Gazetenin yayın hayatının son bulması ekonomik nedenlerle 9 Aralık 1990'da 14050. sayı ile oldu.^[6]

Kaynakça

Özel

^ Turan 2016, s. 290.
^ Mehmet Ertuğ (2016). Gizemli Büyük Han (Dünü-Bugünü). Lefkoşa: Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği Yayınları. s. 28.
^ Turan 2016, s. 290-291.
^ Turan 2016, s. 291-292.
^ Turan 2016, s. 292.
^ Turan 2016, s. 292-295.

Genel

Turan, Orhan (2016). "1950-1960 Arasında Yayımlanan Gazeteler ve Kıbrıslı Türkler". Yaşam Bilimleri Dergisi;. 6 (2/1). ss. 287-302. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.

İlgili Araştırma Makaleleri

Kuzey Kıbrıs, resmî adıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Akdeniz'deki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, fiilî devlet. Varlığı Türkiye ve Türk Devletler Teşkilatı dışında hiçbir ülke/oluşum tarafından tanınmamaktadır. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar ve uluslararası toplum tarafından 1974'te Türkiye'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı'ndan beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye işgali altındaki toprağı olarak nitelenir.

Kıbrıs Harekâtı, 20 Temmuz 1974'te Başbakan Bülent Ecevit’in emriyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs'ta başlattığı askerî harekât. Harekâtın ilk ayağı Yunanistan Hükûmetinin desteğiyle yapılan 15 Temmuz 1974 darbesinin ardından düzenlendi. 14 Ağustos günü başlatılan ikinci harekâtla -Kuzey Lefkoşa da dâhil olmak üzere- adanın yüzde 37'sinin Türk kontrolüne geçmesiyle sonuçlandı. 140 bin ila 200 bin Rum, adanın kuzeyinden; 42 bin ila 65 bin Türk, adanın güneyinden göçmen oldu.

Nikos Sampson, EOKA-B isimli örgütün komutanıdır. Karpaz'ın Vasili (Gelincik) köyünde doğmuştur.

Kıbrıs Türkleri veya Kıbrıslı Türkler, Kıbrıs Adası'nda yaşayan Türklerin, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1571 yılındaki Kıbrıs Adası'nı ele geçirmesinden sonra Anadolu'dan Kıbrıs Adası'na göç etmiş ve 1974 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerinin adaya müdahale etmesinden sonra adanın ikiye bölünmesiyle birlikte çoğunluğu KKTC'de yaşamını sürdüren kesimine verilen isimdir.

Taşkent Katliamı, Kıbrıs Harekâtı sırasında ikinci harekâtının başlatıldığı 14 Ağustos 1974'te Taşkent (Tohni) köyünün erkeklerinin topluca öldürüldüğü olay.

Çatalköy, Kıbrıs'ta bir kasaba. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne kazasında yer alan bir köy, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne ilçesinde yer alan bir belediyedir. Belediye sınırlarına Arapköy ve Esentepe de dahildir. Çatalköy kasabasının nüfusu 2011 itibarıyla 5.110'dur.

Türk Mukavemet Teşkilatı ya da Türk Direniş Örgütü, Kıbrıs Türk toplumunun taksim hedefini gerçekleştirmek için faaliyet gösteren silahlı örgüttür. Kıbrıslı Rumların EOKA örgütüne karşı faaliyet göstermek üzere 1957'de kurulan TMT, 1958'de fiilî olarak faaliyet göstermeye başladı. Daha sonraları Millî Muhafız Ordusu, Akritas örgütü ve EOKA-B ile mücadele etti. 1 Ağustos 1976 tarihinde Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldü. Üyelerine "mücahit" denmekteydi. Kıbrıs Harekâtı'nın başladığı 20 Temmuz 1974 tarihinde TMT üyesi 17.151 mücahit bulunuyordu.

Erenköy veya Koççina, Kıbrıs adasında, sivil nüfusa sahip olmayan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasına, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Lefke ilçesine bağlıdır. Dillirga yöresinin köylerindendir. Erenköy ile Kuzey Kıbrıs'ın kalanı arasında kara bağlantısı bulunmamaktadır ve köy Birleşmiş Milletler kontrolündeki Ara Bölge ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Gönyeli</span>

Gönyeli, Kıbrıs'ta Lefkoşa'yla birleşik olan bir kasaba. de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Bölgesi'nde ve de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa İlçesi'nde yer alır. 2022 yılına kadar yönetimi Gönyeli Belediyesi'ne aitti. 2022'de meclisten geçen bir yasaya göre belediye Alayköy Belediyesi ile birleştirilerek Gönyeli-Alayköy Belediyesi olarak yönetilmeye başlanmıştır. Gönyeli Spor Kulübü maçlarını kasabadaki Ali Naci Karacan Stadı'nda yapmaktadır. Gönyeli Belediyesi her yıl yabancı ülkelerden ekiplerin katıldığı ve dans, spor ve konser etkinliklerinin de kapsamında gerçekleştirildiği Gönyeli Belediyesi Halk Dansları Festivali'ni düzenlemekteydi.

Kanlı Noel, 20 Aralık 1963'ü 21 Aralık'a bağlayan gece Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumları'nın Kıbrıs Türkleri'ne karşı başlattığı çatışmalardır. Saldırılar Akritas Planı doğrultusunda gerçekleşti ve Türklerin adadan silinmesi hedeflendi. Olaylarda toplam 364 Kıbrıs Türk'ü ile 174 Kıbrıs Rum'u ölmüştür. 1963-64 yıllarındaki çatışmalar, çeşitli aralıklarla 10 Ağustos 1964 tarihine kadar devam etse de "Kanlı Noel" adıyla tasvir edilen ilk çatışmalar; 27 Aralık 1963 tarihinde imzalanan ateşkes ve 30 Aralık 1963 tarihinde imzalanan Yeşil Hat Anlaşması'yla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Yeniboğaziçi</span>

Yeniboğaziçi veya Aysergi, Kıbrıs'ın doğusunda bir kasaba. Fiilî olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Gazimağusa ilçesine bağlı iki muhtarlıktan oluşan bir beldedir.

Kaytazzade Mehmet Nazım,, Kıbrıslı şair, yazar, bürokrat.

Nazif Süleyman Ebeoğlu, Kıbrıs Türkü yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Akıncı</span> 4. KKTC cumhurbaşkanı

Mustafa Akıncı, Kıbrıs Türkü siyasetçi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı. 2015'ten 2020'ye kadar cumhurbaşkanlığı görevini yaptı. 2015 cumhurbaşkanlığı seçiminde %60,6 oy oranıyla ikinci turda Cumhurbaşkanı seçilen Akıncı, Cumhurbaşkanlığı süresince Nikos Anastasiadis'le görüşerek Kıbrıs sorununa iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyon çerçevesinde çözüm bulmaya çalıştı, çözüm süreci 2017 yılında çöktü. 2020 seçimine bağımsız aday olarak katılmış ve seçimi ikinci turda kaybetmiştir. Son seçimden sonra aktif siyaseti bıraktığını açıklamıştır.

Kıbrıs'ta yayımlanan Cumhuriyet gazetesini çıkaran, Kıbrıs Türk Halk Partisinin kurucuları olan Ahmet Muzaffer Gürkan ve Ayhan Hikmet, 23 Nisan 1962'yi 24 Nisan'a bağlayan gece faili meçhul cinayetlere kurban gittiler. İki gazeteci de evlerinde öldürüldü, Hikmet'in cinayeti yatağında, karısının gözü önünde gerçekleşti. Bu cinayetler, Cumhuriyet gazetesinin 23 Nisan 1962 tarihli nüshasında, Bayraktar Camii'nin bombalanması olayıyla ilgili açıklamaların yapılmasının hemen sonrasında yaşandı.

<span class="mw-page-title-main">Fazıl Önder</span>

Fazıl Önder, Kıbrıslı Türk gazeteci. Kıbrıs'taki iki toplum arasındaki barış çabalarıyla öne çıkmıştır.

Faize Özdemirciler, Kıbrıslı Türk şair ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Kumyalı</span>

Kumyalı, Kıbrıs'ta, Karpaz Yarımadası'nda bulunan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasına, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlıdır.

Haspolat, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'nın dış mahallelerinden biridir. Tarihsel olarak ayrı bir köy olan yerleşim, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa ilçesinde, de jure olarak ise Kıbrıs Cumhuriyeti'nin aynı isimli kazasında yer alır.

Ahmet Sadi Erkut, Kıbrıslı Türk gazeteci, yazar, sendikacı ve politikacı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.