İçeriğe atla

Bozdoğan (füze)

Bozdoğan
Bozdoğan
Bozdoğan
Çeşidi Havadan havaya füze
Uyruğu  Türkiye
Hizmet geçmişi
Hizmet Temmuz 2024 - Günümüz
Kullanıcılar Türkiye
Üretim tarihi
Tasarımcı TÜBİTAK-SAGE
Tasarlandığı tarih 2013 - 2024
Üretici Roketsan
Üretildiği tarih 2018

Harekat menzili 25 km
Azami hızı 4 Mach


Bozdoğan (Hava önleme füzesi) Kısa menzilli ve görüş-içi kızılötesi arayıcı başlıklı, GÖKTUĞ füze ailesine mensup bir havadan havaya füze.

Tasarım

TÜBİTAK-SAGE tarafından Türk Hava Kuvvetleri'nin kısa menzilli görüş içi hava - hava füzesi gereksinimini karşılamak ve halihazırda bu görevde kullanılmakta olan Amerikan üretimi AIM-9X Sidewinder'ın yerini almak için 2013 yılında geliştirilmeye başlanan; kızıl ötesi görüntüleyici başlığa(IIR) sahip, 25 km menzilli, 140 kg ağırlığında ve 4 mach hıza çıkabilen bir füzedir.[1][2] 2020 yılında F-16 savaş uçağının kanadının bir benzeri ile karadan fırlatılarak son yer testini tamamlamıştır.[3] Ardından uçuşlu testlere başlayan füze 7 Nisan 2021 tarihinde ilk hava-hava canlı atış testini başarıyla gerçekleştirmiştir.[4] Füzenin 2022 yılında envantere girmesi beklenmektedir.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "BOZDOĞAN Hava Hava Füzesi'nin teknik özellikleri açıklandı". 14 Nisan 2021. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021. 
  2. ^ "GÖKTUĞ FÜZELERİ | SAVUNMA SANAYİİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ". www.sage.tubitak.gov.tr. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "'BOZDOĞAN' Havadan Havaya füzesi son yer testini başarıyla tamamladı | C savunma". 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Hava-hava füzesi Bozdoğan'dan hedefe tam isabet". www.trthaber.com. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Bozdoğan'ın 2022'de TSK'nın envantere girmesi bekleniyor". CNN Türk. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">AIM-9 Sidewinder</span> ısı güdümlü, Amerikan havadan havaya muharebe füze sistemi

AIM-9 Sidewinder, pek çok modern jet tarafından kullanılan, ısı güdümlü, Amerikan yapımı havadan havaya muharebe füze sistemidir (AAM). Etkili bir patlayıcı başlığa ve kızılötesi yol gösterici sisteme sahiptir. Birim fiyatı 90.000 dolardır.

<span class="mw-page-title-main">AIM-120 AMRAAM</span> yeni nesil bir orta menzilli görüş ötesi havadan havaya füze

AIM-120, savaş uçaklarından fırlatılan yeni nesil bir orta menzilli görüş ötesi havadan havaya füzedir.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Sea Sparrow</span> NATO Donanmasının standart Gemi Konuşlu Kısa Menzilli Hava Savunma Füzesi

RIM-7, NATO Donanmasının standart Gemi Konuşlu Kısa Menzilli Hava Savunma Füzesi'dir

<span class="mw-page-title-main">Balistik füze</span> nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir

Balistik füze, nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir. Bu füzeler tek bir nükleer başlık taşıyabilecekleri gibi, birden fazla başlık taşıyarak bu başlıkları farklı hedeflere yollayabilirler. Bu silahlar, motorlu uçuşta aerodinamik olarak yönlendirilen seyir füzelerinden farklı bir kategoridedir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">Bisnovat R-40</span>

Bisnovat R-40 1960'larda geliştirilmiş Sovyetler Birliği'ne ait uzun menzilli füzedir. İlk olarak Rusya tarafından kullanılmıştır. İki model olarak kullanılmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">MIM-104 Patriot</span> Amerikan menşeli yüksek irtifa uzun menzilli hava savunma sistemi

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meteor (füze)</span>

Meteor füzesi, çok uluslu "MBDA" şirketi tarafından geliştirilmekte olan, 200 km azami menzilli, radar güdümlü bir havadan havaya füze çeşidi. Yüksek yoğunluklu elektronik savaş ortamında işlev gören ve gelişmiş ramjet motor teknolojisi kullanılan füze 2016 yılında Avrupa ülkelerinde üretilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">S-400</span> Rusya menşeli hava savunma sistemi

S-400 Triumph, orta menzilli hava ve füze savunma sistemi S-300'den geliştirilmiş yeni nesil Rusya yapımı bir kısa-orta-uzun menzilli hava savunma füze sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">MEADS</span> NATO tarafından geliştirilen askeri teçhizat

MEADS, Orta Menzilli Hava Savunma Sistemi NATO tarafından yönetilen geliştirilme yolunda Patriot füze sisteminin yerini alması düşünülen bir yer tabanlı taşınabilir hava ve füze savunma sistemidir. Program ABD, Almanya ve İtalya'nın geliştiriciliğinde ilerleyen üç uluslu bir projedir.

<span class="mw-page-title-main">Karadan havaya füze</span> karadan fırlatılan ve hava araçları veya diğer füzelere karşı kullanılan füzeler

Karadan havaya füze veya uçaksavar füzesi, karadan fırlatılan ve hava araçları veya diğer füzelere karşı kullanılan füzelere verilen genel addır.

HİSAR, karadan havaya füze savunma sistemi grubudur. Grup içinde, alçak irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-A/HİSAR-A +, orta irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-O/HİSAR-O + ve uzun menzilli hava ve füze savunma sistemi HİSAR-U yer alır. Sistemler, Aselsan ve Roketsan liderliğinde 2007'den itibaren geliştirilmektedir.

Atmaca, ROKETSAN tarafından geliştirilmekte olan azami olarak 220–280 km menzilli gemisavar ve/veya seyir füzesi.

<span class="mw-page-title-main">Göktuğ (füze)</span> Türk yapımı havadan havaya füze

GÖKTUĞ, Türk Hava Kuvvetleri'nin havadan havaya füze gereksinimini yerli ve millî imkânlarla karşılamak ve hâlihazırda Türk Hava Kuvvetleri'nin bu gereksinimini karşılamakta olan Amerikan üretimi AIM-9 Sidewinder (görüş-içi) ve AIM-120 AMRAAM (görüş-ötesi) füzelerinden oluşan AIM havadan havaya füze ailesinin yerini almak amacıyla Türkiye tarafından 2013 yılında geliştirilmesine başlanan bir havadan havaya füze ailesidir. Bu füze ailesi, TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilmekte olup kızılötesi görüntüleyici arayıcı başlığa (IIR) sahip görüş-içi Bozdoğan (füze) ve aktif radar güdümlü görüş-ötesi Gökdoğan (füze) olmak üzere iki çeşit füzeden oluşmaktadır. Her iki füze de 2020 itibarıyla yer testlerinin tamamını başarıyla geçerken Bozdoğan füzesi 7 Nisan 2021'de 401. Test Filo tarafından gerçekleştirilen havada canlı hedefe atış testini de başarıyla geçmiştir.

Güney Kıbrıs füze krizi Güney Kıbrıs ile Türkiye Cumhuriyeti arasında 1997 başından 1998 sonlarına kadar yaşanan siyasi gerginliktir. Olaylar, Kıbrıs yönetiminin iki Rus yapımı S-300 hava savunma füzesini satın almasıyla başladı. Rusya ile yapılan füze anlaşması, Güney Kıbrıs'ın uzun yıllardır var olan Türk hava üstünlüğünü sona erdirmek için attığı ilk somut adımdı. Türkiye füzelerin gelmesi durumunda bunları imha etme ve hatta topyekün savaşa girişme tehdidinde bulundu. Kriz 1998 yılının Aralık ayında Güney Kıbrıs yönetiminin S-300'leri Yunanistan Hava Kuvvetleri'ne bazı silahlar karşılığında devretmesiyle resmen sona erdi. Kriz Güney Kıbrıs koalisyon hükûmetinin düşmesine de sebep oldu. Yunan Hava Kuvvetleri füzeleri Girit adasına yerleştirdi ve 2013 yılı itibarıyla etkinleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Gökdoğan (füze)</span> Türk yapımı havadan havaya füze

Gökdoğan, TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilen orta menzilli ve görüş-ötesi aktif radar arayıcı başlıklı, GÖKTUĞ füze ailesine ait havadan havaya füzedir.

TUSAŞ Şimşek, Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından 2009-2012 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları için tasarlanan, geliştirilen ve inşa edilen, turbojet ile çalışan radyo kontrollü yüksek hızlı hedef insansız hava aracı, kamikaze dron ve havadan-karaya füzedir. Şimşek, havadan havaya, karadan havaya, uçaksavar topçu ve füze sistemlerinin izleme ve atış eğitimleri için, düşman uçak ve füzelerini simüle etmektedir ve Ekim 2021 yılında kamuoyuna sunulan varyantı ile karadan kalkarak karadan-karaya, karadan-satıha hedefleri vurabilme yeteneği kazandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Baykar Bayraktar Kızılelma</span> Türk yapımı turbofan motorlu insansız savaş uçağı

Baykar Bayraktar Kızılelma, Türkiye merkezli insansız hava aracı üreticisi Baykar Teknoloji tarafından tasarım ve geliştirme çalışmaları devam eden, turbofan motorlu, radarlardan gizlenebilme ve havadan havaya füze atabilme kabiliyetine sahip insansız savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aster (füze ailesi)</span>

İlk başlarda Aster 15 ve Aster 30'dan oluşan Aster füze serisi, bir Fransız-İtalyan ortak yapımı dikey olarak fırlatılan karadan havaya füze ailesidir. "Aster" adı, "Aérospatiale Terminale" ve Asterion adlı efsanevi Yunan okçudan gelmektedir. Aster, bir Avrupa konsorsiyumu olan Eurosam tarafından üretilmektedir.