Bozdoğan, Aydın
| Bozdoğan | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Aydın |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | İbrahim Gökçe[1] |
| • Belediye başkanı | Mustafa Galip Özel (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 849 km² |
| Rakım | 350 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 33.843 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 33.056 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 09760 |
| İl alan kodu | 256 |
| İl plaka kodu | 09 |
Resmî site http://www.bozdogan.bel.tr/ | |
Bozdoğan, Türkiye'nin, Ege Bölgesi'nde, Aydın iline bağlı ilçedir. Konum olarak Nazilli İlçesi'nin güneybatısında Nazilli'ye 30 km. mesafededir. İlçenin 55 mahallesi mevcuttur. Halkın refah seviyesi yüksektir. İlçede Adnan Menderes Üniversitesi'ne bağlı Rasim Menteşe Kampüsü vardır.
Tarih
Bozdoğan, ismini Adana'nın Çukurova bölgesinde yaşayan "Bozdoğan Aşireti"nden almıştır. Bu aşiret zamanında Çukurova ve çevresine yerleşen Avşar aşiretlerinden biridir. Daha sonra bazı mensupları Ege'ye, Aydın ve çevresine gönderildi. Bu yöreye gelen Bozdoğan Aşireti mensupları aşiretlerinin isimlerini verdikleri bir yerleşim yeri kurdu ve Aydınoğulları beyliği içinde yaşantılarına devam ettiler. Aydınoğulları beyliği yıkıldıktan sonra Karamanoğulları ile kültürel ilişkiler içerisinde olduğundan (ikisi de Avşar beyliği), büyük bir kısmı Balkanlar'a göç ettirildi. Bu göçerlerin arasında çok miktarda Bozdoğanlı da vardı. Öyle ki bu gün hâlâ Balkanlar'da "Bozdoğan" isimli türküler vardır.
Nüfus
Nüfus İlçe merkezine bağlı 1 belde (Yazıkent), 44 mahalle ve merkezdeki Cumhuriyet, Hisar, Hıdır Baba, Çarşı, Yenice, Yeni Mahalle, Akçay, Sanayi ve Eymir mahalleleri bulunmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[3] | 27.185 | 3.881 | 23.304 |
| 1935[4] | 30.746 | 4.038 | 26.708 |
| 1940[5] | 31.670 | 3.789 | 27.881 |
| 1945[6] | 33.320 | 3.842 | 29.478 |
| 1950[7] | 36.757 | 4.614 | 32.143 |
| 1955[8] | 41.370 | 4.988 | 36.382 |
| 1960[9][a] | 30.377 | 5.365 | 25.012 |
| 1965[10] | 32.873 | 6.739 | 26.134 |
| 1970[11] | 33.953 | 6.893 | 27.060 |
| 1975[12] | 34.849 | 7.218 | 27.631 |
| 1980[13] | 37.294 | 7.682 | 29.612 |
| 1985[14] | 35.829 | 7.779 | 28.050 |
| 1990[15] | 34.429 | 8.034 | 26.395 |
| 2000[16] | 35.190 | 8.300 | 26.890 |
| 2007[17] | 36.463 | 9.277 | 27.186 |
| 2008[18] | 36.445 | 9.725 | 26.720 |
| 2009[19] | 35.854 | 9.713 | 26.141 |
| 2010[20] | 35.677 | 9.888 | 25.789 |
| 2011[21] | 35.345 | 9.788 | 25.557 |
| 2012[22] | 35.214 | 10.078 | 25.136 |
| 2013[23] | 34.930 | 34.930 | veri yok |
| 2014[24] | 34.576 | 34.576 | veri yok |
| 2015[25] | 34.237 | 34.237 | veri yok |
| 2016[25] | 33.857 | 33.857 | veri yok |
| 2017[25] | 33.670 | 33.670 | veri yok |
| 2018[25] | 33.843 | 33.843 | veri yok |
| 2019[25] | 33.627 | 33.627 | veri yok |
| 2020[25] | 33.056 | 33.056 | veri yok |
| 2021[25] | 32.963 | 32.963 | veri yok |
| 2022[25] | 32.607 | 32.607 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Eğitim
İlçede Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 1 anaokulu, 28 ilkokul, 11 ortaokul, 3 lise (1 Anadolu Lisesi, 1 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, 1 Anadolu İmam Hatip Lisesi), 1 halk eğitim merkezi, 1 öğretmenevi ve akşam sanat okulu ile 1 Özel Eğitim Uygulama Okulu bulunmaktadır.[26]
Madran Memba Suyu
İlçenin en meşhur özelliği Madran ismiyle meşhur memba suyudur. Madran Baba Dağı'nın Bozdoğan'ın bulunduğu doğu yamacındaki Hisar Kaya bölgesinde çok sayıdaki kaynaktan çıkan memba suyu, Bozdoğan Belediyesi'ne ait bir, özel bir firmaya ait diğer bir dolum fabrikası olmak üzere toplam 2 adet işletmede, son derece hijyenik ortamlarda el değmeden doldurulup tüketicilere sunulmaktadır. Özellikle kayalık bir bölgeden çıkması ve kaya yarıklarından geçerek süzülmesi sayesinde Madran Dağından elde edilen diğer Madran sularına göre çok daha kaliteli olan Bozdoğan Madran Memba Suyu, aynı zamanda Madran isminde piyasaya çıkan ilk kaynak suyudur. Avrupa'dan ABD'ye kadar birçok ülkeye de ihraç ediliyor olması sadece Türkiye'de değil diğer ülkelerde de oldukça beğenildiğini gösteren bir kanıttır.
Tandır kebabı
Bozdoğan İlçesinin meşhur özelliklerinden biri de yaz aylarında yapılan Tandır Kebabıdır. Yere kazılmış ve kenarları taşla örülmüş bir kuyu içinde, ortalama 1 yaşındaki yağlı oğlak etinin, üstü kapatılarak 1,5-2 saat kadar bütün olarak pişirilmesiyle hazır hale gelen Tandır Kebabının lezzeti sadece Bozdoğanla sınırlı kalmayıp tüm Aydın'a hatta oradan da tüm Ege'ye yayılmıştır.
Bozdoğan pidesi
Meşhur yemeklerden biri de Bozdoğan'a özgü pidedir. Pide genel olarak tüm Türkiye'de yenilen bir yemek olmasına rağmen, Bozdoğan pidesinin en önemli özelliği etinin kalitesi ve yumuşak hamurudur. Ayrıca üzerine konulan manda kaymağı da lezzetine lezzet katmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda basında yapılan bazı araştırmalarda Türkiye çapında en iyi pideciler sıralamasında Bozdoğan'dan Mikado Pide ilk beşe girmiş ve bölgeye gelen ziyaretçilerin mutlak uğrak yeri olmuşlardır.
Notlar
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Bozdoğan Nüfusu - Aydın". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Aydın Bozdoğan Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Okullar ve Diğer Kurumlar". 24 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
