İçeriğe atla

Boyabat Barajı

Koordinatlar: 41°20′19″K 35°00′07″D / 41.33861°K 35.00194°D / 41.33861; 35.00194
Boyabat Barajı
Harita
Havza
Ülke(ler)Türkiye
Şehir(ler)Sinop, Samsun
İlçe(ler)Durağan, Vezirköprü
Koordinatlar41°20′19″K 35°00′07″D / 41.33861°K 35.00194°D / 41.33861; 35.00194
Genel bilgiler
AmaçEnerji
DurumKullanımda
Yapım süresi2008-2012
Açılış2012 (12 yıl önce) (2012)
İşletmeDevlet Su İşleri
TürAğırlık barajı
Gövde dolgu tipiBeton
Yükseklik195 m (640 ft)
Oluşturduğu GölBoyabat Baraj Gölü
Akarsu (gelen)Kızılırmak nehri
Akarsu (giden)Kızılırmak nehri
Su hacmi3.557 hm3 (3,557×109 m3)
Göl alanı65 km2 (25 sq mi)
Kurulu güç± 513 MW (0,513 GW)

Boyabat Barajı ve Hidroelektrik Santralı (HES), Kızılırmak nehrinin, karadeniz kıyısına paralel, kıyıya en yakın ikinci sıradağlardan Ilgaz'ı yarıp geçtiği yerde inşa edilmiş, enerji amaçlı ve "beton ağırlık" tipi bir barajdır.

Yeri

Kuzey ve batıda 1500–1600 m. yükseltilere erişen Ilgaz Dağları ile çevrili bulunan Proje Alanı, güneyde Kunduz ve Çal Dağları ile çevrili olup mansabında Altınkaya Baraj Gölü bulunmaktadır. Baraj yeri Samsun'un 120 km. batısında ve Sinop'un 80 km. güneyindedir. Karadeniz’den yaklaşık 123 km. içeride, Boyabat'ın 24 km güneydoğusunda, Durağan'ın 8 km güneybatısındadır.

Tarihi

Boyabat Barajının 1958 yılında yapımına başlanmış, sonrasında ise yapımı durmuştur. Doğuş İnşaat ve AŞ'nin ana yüklenici firma olarak baraj yapım ihalesini 49 yıllığına alması ile inşaat çalışmaları 2008'de yeniden başlamıştır. 48 aylık bir süre sonunda tamamlan baraj 2012 yılı sonuna doğru kullanıma alınmıştır.

Baraj gölü 60 km geriye uzanır ve 65,4 km² alana yayılır. 2012 yılı sonunda barajın faaliyete geçip su toplamaya başlamasıyla 8 köyün tamamı, 28 köyün ise tarım arazisi sular altında kaldı. Yörede oturan 16.593 kişinin yaşamı değişti. Boyabat Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) projesi kapsamında 28 milyon 400 bin metrekarelik ekilebilir 2.840 adet tarım arazisi sular altında kaldı. Baraj alanında kalan 3.145 bina vardı. Bu evlerde oturanların 1.435'i ise iskan talep etmişti. Bunların yüzde 75'i tarımsal, yüzde 25'i şehirsel iskan istemişti. 72.80 dekar olan kamulaştırma alanının toplam bedeli 879.970.000 TL'yi buluyordu. Kamulaştırma içerisinde olan, yani kısmen ya da tamamen su altında kalan köylerden

Boyabat Barajının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından geçici kabulü 29 Kasım 2012 tarihinde yapılmış ve işletmeye geçerek ilk ticari üretimine 05 Aralık 2012 tarihinde başlamıştır. Kesin Kabul ise Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 6 Kasım 2013 tarihinde yapılmıştır.[2]

Özellikleri

513 MW kurulu güce sahip Boyabat Hidrolelektrik Santrali (tüm Türkiye'de kurulu elektrik gücü, 56.759 MW'ın 2012 de yüzde 9'u) tamamen yerli kaynaklarla elektrik ürettiğinden, enerji ihtiyacının yüzde 70’inden fazlası için yurtdışına bağımlı olan Türkiye’nin ithalatını azaltır, bir başka deyişle Türkiye'ye yıllık 150 milyon TL'lik enerji imkânı sağlayıp, döviz kazandırır. 710 milyon dolara mal olan yatırım, Türkiye'de özel sektörün sahip olduğu en büyük baraj ve HESdir.[3] Yılda 1.5 milyar kilovat saat kapasiteye sahip olacak olan Boyabat Hidroelektrik Santrali, ülke enerji ihtiyacının %5 kadarını sağlamaktadır.

konuözellikveri
A-ENERJİ ÜRETİMYıllık üretim1 500 *106kWh
Firm enerji üretimi925*106 kWh
Sekonder enerji üretimi575*106 kWh
B- BARAJ GÖVDESİ VE REZERVUARBarajın tipiBeton ağırlık
Barajın temelden yüksekliği195.00 m
Barajın kret kotu335.00 m
Barajın gövde hacmi2 300 000 m³
C- DOLUSAVAKDolusavak tipiGövde üzerinde karşıdan alışlı, radyal kapaklı.
Kapak adedi6
Kapasitesi9 300 m³/s
D- CEBRİ BORUTipiGövde içine gömülü
Çapı6.00 m~5.00 m (değişken)
Boyu192.39*3=577.17 m
E- ENERJİ SANTRALITipiBaraj mansabında, gövdeye bitişik.
Eni22.50 m
Boyu103.00 m
F- JENERATÖRAdedi3
TipiDüşey şaftlı senkronize
Kapasitesi190 000 kVA
G- TÜRBİNAdedi3
TipiDüşey eksenli Francis
Debi157.00 m³/s (Normal düşüde)
H- TRANSFORMATÖRTipiÜç fazlı, yağ ve basınçlı su soğutmalı.
Adedi3
Kapasitesi190 000 kVA
I- SANTRAL VİNCİAna vinç kapasitesi220 t
J- SUALMA YAPISIAdedi3
TipiGövde üzerinde, karşıdan alışlı
Kapaklar6.85 m*9.30 m
K- BARAJ GÖLÜMax. su seviyesi330.00 m
Toplam göl hacmi3 557 000 000 m³
Göl uzunluğu60 km
L- HİDROLOJİDrenaj alanı64 724 km²
Baraj kesitinde yıllık ortalama akım4 806 000 000 m³
M- DERİVASYON TÜNELLERİAdedi2
Tünel kesitiAt nalı
Tünel kesiti çapı(T2 tüneli)8.50 m
Uzunluğu (T1 tüneli)1 014.97 m
Uzunluğu (T2 tüneli)966.27 m
N- MEMBA BATARDOSUTipiKil çekirdekli kaya dolgu
Dolgu hacmi (Memba batardosu)300 000 m³
Dolgu hacmi (Mansap batardosu)150 000 m³

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ https://www.haberler.com/baraj-suyu-altinda-kalacak-koy-sakinleri-istimlak-haberi 29 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Baraj Suyu Altında Kalacak Köy Sakinleri, 'İstimlak' Eylemi Yaptı
  2. ^ http://www.boyabatelektrik.com.tr/proje-hakkinda.php 6 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Boyabat Barajının web sayfası
  3. ^ https://enerjienstitusu.org/2012/12/10/513-mwlik-boyabat-hes-devreye-girdi-kurulu-guc-56-759-mwa-ulasti/ 23 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 513 MW’lık Boyabat HES devreye girdi, kurulu güç 56.760 MW’a ulaştı

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Hirfanlı Barajı, Kırşehir ilinde, Kırşehir ile Şereflikoçhisar arasında, Kızılırmak üzerinde 1953-1959 yılları arasında inşa edilmiş olan, enerji üretimi ve taşkın kontrolü amaçlı bir barajdır. Kaya gövde dolgu tipi olan baraj 2.000.000 m³ gövde hacminde ve akarsu yatağından 78 metre yüksekliktedir. Normal su kotunda göl hacmi 5.980 hm³, normal su kotunda göl alanı 263,00 km²'dir. 128 MW güç kapasitesindeki HES yılda 400 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Aydın, Akçay üzerindeki sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1958de açılmış baraj

Kemer Barajı, Aydın ili Bozdoğan ilçesi sınırları içinde, Akçay üzerinde sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1954-1958 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. 25 Eylül 1958'de hizmete girmiştir.

Demirköprü Barajı, Manisa'da, Gediz Nehri üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1954 - 1960 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 4.300.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 74,00 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 1.320,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 47,66 km²'dir. 69 MW güç kapasitesindeki HES yılda 193 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamakta, baraj 99.220 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Almus Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Tokatta baraj

Almus Barajı Tokat'ta, Yeşilırmak üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amaçlı olarak 1964 - 1966 yılları arasında inşa edilmiştir. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 3.405.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 78,00 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kesikköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Ankarada baraj

Kesikköprü Barajı, Ankara'nın Balâ ilçesinde, Kızılırmak üzerinde, sulama ve enerji üretimi amacı ile 1959 - 1966 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak ve kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 900.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 49,10 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 95,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 6,50 km²'dir. 11.860 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermekte, HES 76 MW'lik güç kapasitesi ile yılda 250 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamaktadır.

Gökçekaya Barajı, Eskişehir'de, Sakarya Nehri üzerinde, Sarıyar Barajı mansabında (çıkışı) hidroelektrik enerji üretimi amaçlı, 1967 - 1972 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Ataköy Barajı, Tokat'ta, Yeşilırmak üzerinde, hidroelektrik enerji üretimi amacı ile 1975-1977 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Oymapınar Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Oymapınar Barajı, Antalya'da, Manavgat Nehri üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1977-1984 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Adıyaman ve Şanlıurfada bir baraj

Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, enerji ve sulama amaçlı bir barajdır. GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıkta olup, Fırat Nehri üzerinde kurulmuştur. Barajın tamamlanmasıyla Türkiye'nin en büyük üçüncü gölü olan Atatürk Baraj Gölü oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adıgüzel Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Adıgüzel Barajı, Denizli'de, Büyük Menderes Nehri üzerinde, sulama, enerji ve taşkın kontrolü amacıyla 1976-1989 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Manavgat Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Manavgat Barajı, Antalya'nın Manavgat ilçesinde, Manavgat Çayı üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1986-1987 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Zernek Barajı, Van'ın Gürpınar ilçesinde Hoşap Çayı üzerinde, sulama ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1980-1988 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Kapulukaya Barajı, Kırıkkale'de Kızılırmak üzerinde, içme suyu temini ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1979-1989 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Karacaören-1 Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Burdurda baraj

Karacaören-1 Barajı, Burdur'da Aksu Çayı üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1977-1990 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali; yaygın adıyla Veysel Eroğlu Ilısu Barajı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, enerji üretimi amacıyla Dicle Nehri üzerinde inşa edilen santraldir.

<span class="mw-page-title-main">Deriner Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Artvinde baraj

Deriner Barajı, Artvin'de, Çoruh Nehri üzerinde, enerji üretmek amacıyla 1998 yılında inşasına başlanmış bir barajdır. Sahip olduğu 249 metre gövde yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek 2., Dünya'nın 12. yüksek barajıdır. Deriner Barajı ve HES, Doğu Karadeniz Bölgesinde Çoruh Nehri üzerinde ve Artvin İl Merkezini Erzurum İl Merkezine bağlayan Devlet Karayolu üzerindeki köprünün 5 km membasındadır. 12 Aralık 2012 tarihinde, dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan barajın açılışını gerçekleştirmiştir.

Sır Barajı, Kahramanmaraş'ta, Ceyhan Nehri üzerinde enerji üretmek amacıyla 1987-1991 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Beton kemer gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 494.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 116,00 m, normal su kotunda göl hacmi 1.120,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 47,50 km²'dir. Baraj 284 MW'lık güçle yılda 725 GWh'lık elektrik enerjisi üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kralkızı Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Diyarbakırda bir barajı

Kralkızı Barajı ve HES, Diyarbakır ili sınırları içerisinde Diyarbakır'a 81 km, Dicle ilçesine 6 km mesafede Dicle Nehri'nin ana kolu olan Maden Çayı üzerinde yer almaktadır. Enerji üretmek amacıyla 1985-1997 yılları arasında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Akköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Muğla da baraj

Akköprü Barajı, Muğla'da, Dalaman Çayı üzerinde, sulama, enerji ve taşkın kontrolü amacıyla yapımına 1995 yılında başlanan ve Mart 2011 tarihinde su tutulmaya başlanan, Türkiye'nin 6. büyük barajıdır.

Kargı Barajı, Ankara, Eskişehir sınırında, Sakarya Nehri üzerinde, enerji üretmek amacıyla 2000 yılında inşasına başlanan ve 2009 yılında bitirilmesi planlanan bir barajdır. Beypazarı ilçesi, Kargı, Beypazarı köyü yakınlarındadır. Başlanan baraj inşaatı bir süre sonra durmuş, 2015 yılında yeniden başlamıştır. Baraj 2017 yılında elektrik üretmeye başlamıştır.