Bournabat Futbol Kulübü
Bournabat Futbol ve Rugby Kulübü Bornova, Smyrna'nın (bugünkü İzmir) Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki bir spor kulübüydü.[1] Bournabat FC, Levanten futbolculardan oluşan ve Türkiye'nin ilk futbol kulübü olarak kabul edilen bir kulüptür. Kulübün renkleri kırmızı ve siyahtı. 1922'de İzmir'in yakılması olayından sonra Levantenler'in çoğunun İzmir'i terk etmesi sonucu kulüp dağıldı.
Tarihi
İlk Yılları
Bournabat Futbol ve Ragbi Kulübü, 1880'lerin sonlarında çoğunlukla Rumlar ve Levantenler'in yaşadığı İzmir'in lüks bir banliyösü olan Bornova'da kuruldu.[2] Kulüp oyuncuları her yıl olduğu gibi Bornova Stadyumu'nda düzenlenen St. George kutlamalarında Panionios FC tarafından düzenlenen Panionian etkinliğine katıldılar. Kulüp o dönemde Bornova'da genç sporculardan oluşan Bournabat Junior Athletical Association (BJAA) ve Bornova Atletizm Birliği gibi diğer spor kulüpleriyle birlikte varlığını sürdürüyordu.
İzmir bölgesinde kayıtlara geçen ilk maç 1894 yılında Bornova çayırında Bournabat ile Smryna FC (İzmir FK) arasında gerçekleşmiştir. Bournabat FC 1890'larda İzmir'in en güçlü takımıydı. Bu takım, Yunan dilini iletişim aracı olarak kullanan İngiliz ve Fransız oyunculardan oluşuyordu: MJ Whithall, Ed. Charnaud, Percy Joly, Jim. R. Giraud, Pelcoc Whithall, AJ Whithall, Herbert Joly, AE La Fontaine, Edmund Giraud, Jim Gout, Hav. Joly, Th. Tarrazzi, Herbert Whithall, D. Whithall, Eddie Whithall, G. Whithall, J. Whithall.[3]
Bournabat'ın 1889'da Constantinople FC'ye karşı oynadığı ve tarihçi Mehmet Yüce'nin 2012'de aktardığına göre bu tarihi maçla ilgili şöyle bir rapor bulunmaktadır:
1889, January 14, Monday 14:00 |
| Constantinople Football Club | 3-0 | Bournabat FRC |
|---|---|---|
| Ernt Thompson (2), John Thompson (1) | Match played under rugby union rules |
Yaourt Tchesme, Moda. Constantinople Seyirci: 1000 Hakem: unknown |
Takımlar şu şekildeydi:
Bournabat Futbol Kulübü : Walter E. Lawson, Charles Wilkinson, Edgar Giraud, Harry Giraud, Charles Giraud, J. Wilkinson, Richard Whittall Junior, Horald Lawson, Reginald Lawson, Louis Senn, Francis Barker, F. Le Bailly, James Joly, Godfrey Barker, Robert Wakeford.
Constantinople Futbol Kulübü : Biliniski (defans) – Ernest Thomson, Edwin Whittall, Frank Barker (orta saha oyuncuları) – Willie Whitall ve Mountain (defans orta saha oyuncuları) – J. Thomson, Fitzmaurice, Osman, Hampson, John Thomson, Reggie Whitall, H. Barker, B. Bond ve Sellar (forvetler).
1906 Olimpiyatları
1906 yılında İzmir Olimpiyatları'nda Apollon Smyrnis ve Panionios takımlarını yenen kulüp, 1906 Atina Olimpiyatları'nda İzmir'i temsil etti. Bournabat FC'de 1906 Olimpiyatları'nda futbolda gümüş madalya kazanan Whittall ailesinden beş kişi vardı. Herbert Whittall, kuzenleri Albert, Edward, Godfrey ve Donald Whittall ile diğer iki kuzeni Jacques ve Edmund Giraud ve Percy la Fontiane, Smyrna takımının çoğunluğunu oluşturuyordu. Hebert Octavius, bir dönem Rugby & Football takımının ilk dönem 'menajeri'ydi.1906 Atina Olimpiyatları'nda Smyrna XI'in kadrosu.[4]
| Poz. | Futbolcu | Doğum tarihi (yaşı) | Kulüp | |
|---|---|---|---|---|
| DF |  Edmund Giraud | 29 Kasım 1880 (25 yaşında) |  Bournabat FC | |
| OS | Jim Giraud | 14 Mayıs 1882 (23 yaşında) | Bournabat FC | |
| OS | Henri Joly | Bournabat FC | ||
| KL |  Edwin Charnaud | 00 Aralık 1886 (20 yaşında) | Bournabat FC | |
| OS | Percy La Fontaine | 00 Aralık 1888 (18 yaşında) | Bournabat FC | |
| FV | Albert Whittall | 14 Haziran 1879 (26 yaşında) | Bournabat FC | |
| FV | Donald Whittall | 25 Şubat 1881 (25 yaşında) | Bournabat FC | |
| FV | Edward Whittall | 5 Mayıs 1888 (17 yaşında) | Bournabat FC | |
| FV | Godfrey Whittall | 24 Aralık 1882 (23 yaşında) | Bournabat FC | |
| FV | Herbert Whittall | 0 Aralık 1884 (22 yaşında) | Bournabat FC | |
| DF | Zareh Couyoumdjian | 0 Aralık 1883 (23 yaşında) | Bournabat FC |
Son Yılları
1907 ve 1908 yıllarında Bornova'da Ermis ve Thiseas adında Yunan kökenli iki kulüp daha kuruldu, ancak hiçbiri Bournabat FC kadar baskın olmadı. Kulüp 1910'lu yıllarda Yunan ve Ermeni takımlarıyla rekabet ederek İzmir'in en güçlü kulüplerinden biriydi. İzmir bölgesinden hiçbir takım 1914'te Altay SK'ya 3-1 yenilene kadar bu kulübü yenememişti. Sonraki yıllarda 1922'ye kadar kulüp ismini Barbarian olarak değiştirdi ve Yunan Atletizm Federasyonu'nun onayladığı İzmir futbol liginde mücadele etti.
Smyrna XI Takımı
Smyrna XI, Smyrna bölgesinden gelen oyunculardan (Apollon Smyrnis, Panionios, Maccabi vb.) oluşmuş ve Yunanistan ve İstanbul'da hazırlık maçları oynayarak şehri olimpiyatlarda temsil etmiştir. İstanbul'da hazırlık maçı oynayan Smyrna XI oyuncularının büyük çoğunluğu Bournabat FC'dendi. Smyrna XI'in amblemi, kentte Hristiyanlığın hakimiyetini göstermek için bir Haç deseniydi .+
1897 |
| Smyrna XI | 2-1 | Moda FC |
|---|---|---|
Constantinople Hakem: unknown |
1898 |
| Smyrna XI | 3-2 | Moda FC |
|---|---|---|
Smyrna Hakem: unknown |
1902 |
| Smyrna XI | 10-20 | Royal Navy Crew |
|---|---|---|
Smyrna Hakem: unknown |
2 Haziran 1913 |
| Smyrna XI | 0-2 | İstanbul Takımı (6 Fenerbahçeli 5 Galatasaraylı Futbolcu) |
|---|---|---|
Constantinople Hakem: unknown |
Önemli Oyuncuları
- Percy La Fontaine
- Edward Whittall
- Albert Whittall
- Edwin Charnaud
- Donald Whittall
- Herbert Whittall [5]
- Jim Giraud
- Edmund Giraud [6]
Mamakos
Önemli Yöneticileri
- Herbert Octavius Whittall (d.1858 - ölüm 1929)
Başarıları
Yerel
- İzmir Olimpiyat Turnuvası
- Kazananlar (1) : 1906
- Bornova Turnuvası
- Kazananlar (2) : 1894, 1897
Uluslararası
Gümüş madalya (1): 1906 (Smyrna XI'i temsil ediyor)
- ^ FUTBOLUN TARİHÇESİ (Türkçe) Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş. - ^ "Levantine Heritage". 22 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ From the 19th to the 20th Century in the Ottoman Empire (In Turkish)
- ^ "Football at the 1906 Athina Summer Games". sports-reference.com. Sports Reference. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Herbert Whittall". 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "Edmund Giraud". 2 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
