Bosna Savaşı'nda tecavüz

Bosna Savaşı'nda tecavüz, kadınlara yönelik kitlesel bir şiddet politikasıydı. Tecavüzlerin büyük çoğunluğu, tecavüzü bir terör aracı olarak kullanan Sırp Ordusu ve Sırp paramiliter birimleri tarafından işlendi. Aynı zamanda tecavüzler, etnik temizlik amacıyla yapılmaktaydı. Savaş sırasında tecavüze uğrayan kadınların sayısı 10.000 ile 50.000 arasında değişmektedir.^[1]^[2] İstatistiklerin tespiti net değildir. Bildirilmeyen vakaların sayısının, rapor edilen vakaların sayısından çok daha fazla olduğuna inanılmaktadır.^[3]

Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY), savaş zamanında sistematik tecavüz ve cinsel köleleştirmenin insanlığa karşı suç olduğunu ve soykırımın ardından ikinci sırada insanlık suçu olduğunu ilan etti. ICTY, toplu tecavüzleri soykırım olarak görmese de, çoğu kadın Boşnak (Bosnalı Müslüman) nüfusun toplu tecavüzlerinin organize ve sistematik olmasından, bu tecavüzlerin daha büyük bir soykırım kampanyasının parçası olduğu sonucuna varmıştır.^[4]

VRS üyesi Dragoljub Kunarac'ın yargılanması, herhangi bir ulusal veya uluslararası hukukta ilk kez bir kişinin, tecavüzü bir savaş silahı olarak kullanmaktan suçlu bulunmasıdır. Sırp paramiliter ve askerî güçlerinin, Boşnak kadın ve çocuklara yönelik vahşetinin medyada yaygın olarak yer alması, Sırp güçlerinin uluslararası düzeyde kınanmasına yol açtı.

Savaşın ardından, tecavüzleri ve sonrasında yaşananları konu alan ödüllü belgeseller, uzun metrajlı filmler ve oyunlar yapıldı.

Popüler kültürdeki yeri

Boşnak yönetmen Jasmila Žbanić'in yönettiği uzun metrajlı bir film olan Esma'nın Sırrı, savaş sonrasında Saraybosna'da geçiyor ve bekar bir anne olan Esma'yı ve savaş bebeği olduğunu keşfeden kızı Sara'yı anlatıyor. Film, 56. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde 2006 Altın Ayı ödülünü kazandı. Žbanić, 2000 yılında savaş hakkında Red Rubber Boots adlı kısa bir belgesel yazıp yönetmişti. Angelina Jolie'nin yönettiği Kan ve Aşk filminde de, savaş zamanındaki tecavüz konusunu işliyor.^[5] 1998 savaş filmi olan Kurtarıcı, bir Boşnak askeri tarafından tecavüze uğrayan ve hamile bırakılan Sırp kadına, BM güvenli bölgesine kadar eşlik eden bir Amerikalı paralı askeri anlatmaktadır.

Hayaletleri Çağırmak, Omarska'da tecavüze ve işkenceye maruz kalan Boşnak ve Hırvat iki kadın hakkında bir belgeseldir.^[6] Film, iki kadının Lahey'de ifade vermesiyle sona erer.^[7] Tanıklığa Geldim, PBS tarafından Foča'da Sırp güçleri tarafından hapsedilen ve daha sonra ICTY'de saldırganları aleyhine ifade veren on altı kadının hikâyesini anlatan bir belgeseldir.

Kaynakça

^ Bell, Jared O. (6 Nisan 2018). The Bosnian War Crimes Justice Strategy a Decade Later (İngilizce). Torkel Opsahl Academic EPublisher. ISBN 978-82-8348-078-8. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.
^ "Bosnian War rape survivors speak of their suffering 25 years on". The Independent (İngilizce). 21 Temmuz 2017. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.
^ "In Bosnia and Herzegovina, stigmatization persists for victims of wartime sexual violence". TRIAL International (İngilizce). 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.
^ Cushman, Thomas; Meštrović, Stjepan Gabriel (1996). This time we knew : western responses to genocide in Bosnia. Internet Archive. New York : New York University Press. ISBN 978-0-8147-1534-5.
^ "In the Land of Blood and Honey – review". the Guardian (İngilizce). 10 Şubat 2012. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
^ Goodman, Walter (3 Mart 1997). "Women as Victims of the Bosnian War". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
^ Forter, Greg; Miller, Paul Allen (2008). Desire of the analysts : psychoanalysis and cultural criticism. Library Genesis. Albany, NY : State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-7299-6.

[1] Bell, Jared O. (6 Nisan 2018). The Bosnian War Crimes Justice Strategy a Decade Later (İngilizce). Torkel Opsahl Academic EPublisher. ISBN 978-82-8348-078-8. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.

[2] "Bosnian War rape survivors speak of their suffering 25 years on". The Independent (İngilizce). 21 Temmuz 2017. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.

[3] "In Bosnia and Herzegovina, stigmatization persists for victims of wartime sexual violence". TRIAL International (İngilizce). 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.

[4] Cushman, Thomas; Meštrović, Stjepan Gabriel (1996). This time we knew : western responses to genocide in Bosnia. Internet Archive. New York : New York University Press. ISBN 978-0-8147-1534-5.

[5] "In the Land of Blood and Honey – review". the Guardian (İngilizce). 10 Şubat 2012. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.

[6] Goodman, Walter (3 Mart 1997). "Women as Victims of the Bosnian War". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.

[7] Forter, Greg; Miller, Paul Allen (2008). Desire of the analysts : psychoanalysis and cultural criticism. Library Genesis. Albany, NY : State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-7299-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Bosna Savaşı
Başlangıç	Karađorđevo Antlaşması Manjača kampı Sırp Cumhuriyeti Bosna-Hersek bağımsızlık referandumu Bosna-Hersek
1992	Bosanski Brod Muharebesi Sijekovac Cinayetleri Bijeljina Katliamı I. Kupres Muharebesi Saraybosna Kuşatması Foča katliamları Srebrenitsa ve Jepa'nın düşmesi Zvornik Katliamı Doboj Katliamı Prijedor Katliamı Saraybosna olayları desteği Graz Antlaşması Glogova Katliamı Lašva Vadisi Etnik temizliği Tuzla olayları desteği Zaklopača Katliamı Vilina Vlas Luka kampı Omarska kampı Keraterm kampı Trnopolje kampı Sušica kampı Čelebići kampı Dretelj kampı Uzamnica kampı Çakal Harekâtı Višegrad Katliamı Barimo Bosanska Jagodina Paklenik Sjeverin Čemerno Katliamı Bihać Kuşatması Ahatovići Katliamı Boşnak-Hırvat Savaşı Vrbas '92 Harekâtı Koridor Harekâtı Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti Korićani Uçurumu Katliamı Heliodrom kampı
1993	Kravica Saldırısı Duša Katliamı Štrpci Katliamı Gornji Vakuf Kuşatması Mostar Kuşatması Trusina Olayı Ahmići Katliamı Doljani Katliamı Gabela Kampı Vojno Kampı Grabovica Katliamı Neretva '93 Harekâtı Mokronoge Katliamı Stupni Do Katliamı Batı Bosna Özerk Bölgesi Boşnaklar Arası Savaş Uçuş Yasağı Harekâtı Krizancevo selo katliamları
1994	I. Markale Katliamı Banya Luka olayı Washington Anlaşması Bosna-Hersek Federasyonu Bøllebank Harekâtı Kaplan Harekâtı II. Kupres Muharebesi Amanda Harekâtı Örümcek Harekâtı
1995	Split Antlaşması Yaz '95 Harekâtı Tuzla Katliamı Srebrenitsa Katliamı Kravica Çocuklar Fırtına Harekâtı II. Markale Katliamı Kararlı Güç Harekâtı Mistral Harekâtı Una Harekâtı Sana Harekâtı Dayton Anlaşması Bosna-Hersek
Görünüm	Soykırım Etnik temizlik Tecavüz Yabancı savaşçılar

Tecavüz
Makale serilerinden
Türler Düzeltici tecavüz Toplu tecavüz Evlilik içi tecavüz Reşit olmayanla cinsel ilişki Kandırarak tecavüz
Etkileri ve nedenleri Sonuçları ve etkileri Tecavüz hamileliği Tecavüz travması sendromu Nedenler Tecavüz sonrası kötü muamele Tecavüz kültürü
Yasalar Ülkelerine göre evlilik içi tecavüz yasaları Tecavüzcü ile evlendirme Delil yasakları Tecavüz tasnii Tecavüz soruşturması Kanıt araçları Hukukta cinsel rıza
Diğer Erkeklerin tecavüze uğraması Tecavüz kriz merkezleri Tecavüz pornosu Tecavüz fantezisi Tecavüzle Mücadele Hareketi

Popüler kültürdeki yeri

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri