İçeriğe atla

Bosna (eyalet)

Koordinatlar: 44°14′K 17°40′D / 44.233°K 17.667°D / 44.233; 17.667
Eyalet-i Bosna
Osmanlı İmparatorluğu Eyaleti

1580–1864
Bosnia Eyaleti harita üzerinde
Bosnia Eyaleti harita üzerinde
Bosna Eyaleti (1683)
MerkezBanja Luka; Travnik; Saraybosna
44°14′K 17°40′D / 44.233°K 17.667°D / 44.233; 17.667
Tarih
 - Kuruluş 1580
 - Kaldırılış 1864
Nüfus
 - 1732 340.000 
 - 1787 600.000 
Bugün parçasıBosna-Hersek Bosna-Hersek
Hırvatistan Hırvatistan
Sırbistan Sırbistan
Karadağ Karadağ
Bosna Eyaleti (1609)

Bosna Eyaleti veya Bosna Beylerbeyliği (BoşnakçaBosanski ejalet, Босански ејалет), Osmanlı İmparatorluğu eyaletidir. Bosna Eyaleti bugünkü Bosna-Hersek topraklarının tamamı ve Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ topraklarının bir kısmı üzerinde kurulmuştur.

Tarihi

Bosna Krallığı 1463 yıılnda, Hersek Dükalığı 1483 yılında Osmanlı İmparatorluğu'na katıldı. Bosna ve Hersek Osmanlı Devleti egemenliğine girdikten sonra 1580 yılına kadar Rumeli Eyaleti'nin bir sancağı oldu. 5 Eylül 1580 tarihli bir beratla, bu topraklarda Bosna Eyaleti kuruldu.[1] Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki savaşlarıyla sınırlarında değişiklikler oldu. 1833 yılında Hersek müstakil bir eyalet oldu. Hersek Eyaleti, 1851 yılında tekrar Bosna Eyaleti'ne bağlandı. 1864 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile Bosna Eyaleti kaldırılmış yerine Bosna Vilayeti kuruldu.

Sancakları

16. yüzyılda eyaletin sancakları:[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Oruç, Hatice. "15. Yüzyılda Bosna Sancağı ve İdari Dağılımı". Ankara Üniversitesi. s. 5. 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 
  2. ^ Orhan Kılıç, XVII. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Devleti'nin Eyalet ve Sancak Teşkilatlanması, Osmanlı, Cilt 6: Teşkilât, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, 975-6782-09-9, p. 91.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hersek</span> Bosna Hersekin eyaleti

Hersek, merkezinde kabaca Mostar şehri olan Adriyatik Denizi'ne bir çıkış koridoruna sahip Dinar Alpleri'ndeki tarihsel ve coğrafi bölge, günümüzde Bosna-Hersek'in güney bölümünü oluşturmaktadır. Hersek'in yüzölçümü 9.948 km²'dir. Hersek ile Bosna arasında belirgin bir sınır yoktur. Hersek'in bittiği yerden Bosna'nın başlaması hakkında birçok düşünce vardır.

<span class="mw-page-title-main">Vilayet</span> Osmanlı Devletinin son dönemlerindeki birinci derece mülki yönetim birimi

Vilâyet, 1864 yılında Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tanımlanan birinci dereceden bir yönetim birimidir. 19 ve 20. yüzyıllarda önce Osmanlı Devleti, ardından 1960'a kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde, bir valinin yönetimi altındaki birimdir. Bugün Türkiye'de vilayet, il anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun idari bölünüşü</span> Osmanlı Imparatorluğu’na ait bölgesel yönetim düzeni

Osmanlı İmparatorluğu, çeşitli yönetim bölümlerine ayrılmıştır. Bu yönetim bölümleri devlet teşkilatının bir parçasıdır. Devletin topraklarının büyümesi ile kurulan eyalet sistemi, 1864 yılında Sultan Abdülaziz zamanında yerini vilayet sistemine bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rumeli (eyalet)</span> 1362 yılında I. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti

Rumeli Eyaleti veya Rumeli Beylerbeyliği, 1362 yılında I. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Osmanlı Devleti'nde kurulan ilk eyalettir. Anadolu Beylerbeyi yükselirse Rumeli Beylerbeyi, Rumeli Beylerbeyi terfi edilirse vezir olurdu. Rumeli Beylerbeyi Divan-ı Hümayun müzakerelerine katılırdı. 17. yüzyıldan itibaren vezir derecesinde bulunanlar tayin edilmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karaman (eyalet)</span>

Karaman Eyaleti veya Karaman Beylerbeyliği, 1397-1402 ve 1470'te Konya merkez olmak üzere kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Eyaletin merkezi 1522-1562 arası Kayseri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Antlaşması (1878)</span> 13 Temmuz 1878de imzalanan barış antlaşması

Berlin Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında 13 Temmuz 1878 tarihinde Berlin'de imzalanan barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Taşlıca</span> Karadağda bir şehir

Taşlıca Karadağ’ın kuzeyinde bir şehir. Karadağ’ın kuzeybatı köşesinde, Bosna-Hersek ve Sırbistan devletlerinin sınırlarının olduğu bölgede yer alır. Koordinatları 43°36′ Kuzey ve 19°36′ Doğu şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Cezâyir-i Bahr-i Sefîd (eyalet)</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti veya Cezayir-i Bahr-i Sefid Beylerbeyliği, 16. yüzyılda kurulan Osmanlı Devleti eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Vilayeti</span> Osmanlı vilayeti

Ankara Vilayeti, Osmanlı Devletinin bir vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Adana (eyalet)</span>

Adana Eyaleti veya Adana Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. 1608 yılında Adana civarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Sancağı</span>

Bosna Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. 1463 yılında Rumeli Eyaleti'ne bağlı olarak kurulan sancak, 1580 yılında Bosna Eyaleti'ne bağlandı ve bu eyaletin merkez sancağı oldu. 1864 yılında eyaletlerin kaldırılmasının ardından oluşturulan Bosna Vilayeti'nin bir sancağı oldu. 1908 yılında ise vilayetin Osmanlı yönetiminden çıkıp, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu yönetimine girmesiyle birlikte sancak da ortadan kalktı.

<span class="mw-page-title-main">Trablusşam (eyalet)</span> Osmanlı İmparatorluğuna bağlı bir eyalet

Trablusşam Eyaleti veya Trablusşam Beylerbeyliği, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir eyalet. 1516'daki Mercidabık Muharebesi'nde Suriye ve civar bölgenin kazanılmasının ardından, 1517 yılında eyalet olan Şam Eyaleti'nin ve 1534'te eyalet yapılan Halep Eyaleti'nin içerdiği topraklar idari bakımdan düzenlenerek, 1579 yılında eyalet olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Biga Sancağı</span>

Biga Sancağı veya Kale-i Sultaniye, Osmanlı İmparatorluğu Sancağı. 1888 yılında Karesi Vilayetinden ayrılarak bağımsız Biga Sancağı adıyla İstanbul'a bağlanmıştır. Kazâları, Kale-i Sultaniye, Ezine, Ayvacık, Bayramiç, Biga, Lapseki idi. Şimdiki Çanakkale ilinin Anadolu'da olan topraklarını kapsıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Yanya (eyalet)</span>

Yanya Eyaleti, Osmanlı İmparatorluğu'nun bugünkü Güney Arnavutluk, Orta ve Kuzey Yunanistan topraklarında bulunan eski bir eyalettir. 1670 yılında kurulmuştur ve idari merkezi Yanya'dır. 1788'den 1822'deki suikastine kadar Tepedelenli Ali Paşa, Tırhala sancakbeyi olarak görev yapmıştır. 1867 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile Yanya Vilayeti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Pazar Sancağı</span>

Yeni Pazar Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Yeni Pazar idi.

<span class="mw-page-title-main">Bihaç Sancağı</span>

Bihaç Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Bihaç idi.

Kilis Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Kilis idi.

<span class="mw-page-title-main">Taşlıca Sancağı</span>

Taşlıca Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi (1880-1913). Sancağın merkezi Taşlıca idi.

Osmanlı döneminde Bosna-Hersek, Bosna-Hersek'in 1463/1482'den Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna'yı ele geçirdiği 1878'e kadar Osmanlı yönetiminde kaldığı dönemdir. Osmanlıların gelişi, Bosna-Hersek tarihindeki en önemli olaydır ve günümüz Bosna-Hersek bölgesi için muazzam dini, dilsel, kültürel, politik ve askeri sonuçlar doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Knin Kuşatması</span>

Knin kuşatması Hırvat Krallığı başkenti Knin şehrinin 1522 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılması olayıdır. 1513 ve 1514'teki iki başarısız girişimin ardından, Bosna Sancağı beyi Gazi Hüsrev Bey liderliğindeki Osmanlı kuvvetleri, 1522 baharında güney Hırvatistan'a büyük bir saldırı başlattı. Mayıs ayında Hersek ve Konstantinopolis sancağından gelen birlikler ile takviye edilen kuvvetler, Knin Kalesini kuşattı.