İçeriğe atla

Bosna-Hersek Hırvatları

Bosna-Hersek Hırvatları
Hrvati Bosne i Hercegovine
Bir tarlayı hasat eden bir grup Hırvat gösteren bir tablo
Toplam nüfus
544.780
Önemli nüfusa sahip bölgeler
BH Federasyonu497.883 (%91,39)
Sırp Cumhuriyeti29.645 (%5,44)
Brčko İlçesi17.252 (%3,17)
Diller
Din
Katoliklik
İlgili etnik gruplar
Hırvatlar

Bosna-Hersek Hırvatları (HırvatçaHrvati Bosne i Hercegovine), Bosnalı Hırvatlar (HırvatçaBosanski Hrvati) ya da Hersekli Hırvatlar (HırvatçaHercegovački Hrvati), Boşnaklar ile Sırplardan sonra Bosna-Hersek'teki en büyük üçüncü etnik grubu ve Bosna-Hersek'in bileşen uluslarından birini oluştururlar.[1] Bosna-Hersek Hırvatları Bosna-Hersek kültürüne [en] büyük katkılar sağlamıştır. Hırvatların çoğu Katolik olup kendilerini Hırvat dilinin konuşanları olarak tanımlarlar.

15. ile 19. yüzyılları arasında, yani Bosna-Hersek'in Osmanlı yönetimi altında bulunduğu dönem boyunca, Bosna-Hersek'teki Katolikler Osmanlı yönetiminin baskılarına sık sık maruz kalırdı; birçok Katolik bu nedenle bölgeyi terk etti. Bosna Savaşı öncesinde Hırvatların Bosna-Hersek'in birçok farklı bölgesinde bulunmasına rağmen, 1990'larda yer almış etnik temizlik nedeniyle birçok Hırvat, memleketlerinden Bosna-Hersek'in diğer yerlerine sürgün edildi. 2013 Bosna-Hersek nüfus sayımı [en]nda Bosna-Hersek'te yaşayan 544.780 kişi kendisini Hırvat olarak tanımladı.[2]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Croats of Bosnia and Herzegovina ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "Constitution of Bosnia and Herzegovina" (PDF). Constitutional Court of Bosnia and Herzegovina. 21 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2011. 
  2. ^ "POPIS STANOVNIŠTVA, DOMAĆINSTAVA I STANOVA U BOSNI I HERCEGOVINI, 2013. REZULTATI POPISA" (PDF). 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek</span> Balkanlarda bir ülke

Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.

<span class="mw-page-title-main">Boşnakça</span>

Boşnakça, Boşnaklar tarafından kullanılan Sırp-Hırvatçanın standartlaştırılmış bir çeşidi. Boşnakça, resmiyette Bosna Hersek'in ana dili kabul edilen üç dilden birisidir, diğer iki dil ise Hırvatça ve Sırpçadır. Ayrıca Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Kosova'da da azınlıkça bilinen bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Hersek</span> Bosna Hersekin eyaleti

Hersek, merkezinde kabaca Mostar şehri olan Adriyatik Denizi'ne bir çıkış koridoruna sahip Dinar Alpleri'ndeki tarihsel ve coğrafi bölge, günümüzde Bosna-Hersek'in güney bölümünü oluşturmaktadır. Hersek'in yüzölçümü 9.948 km²'dir. Hersek ile Bosna arasında belirgin bir sınır yoktur. Hersek'in bittiği yerden Bosna'nın başlaması hakkında birçok düşünce vardır.

<span class="mw-page-title-main">Banja Luka</span> Bosna-Hersekte şehir

Banja Luka ya da Banaluka, Bosna-Hersek'te bir şehir ve aynı zamanda Bosna-Hersek'te bulunan özerk yönetim Sırp Cumhuriyeti'nin fiilî başkentidir. Osmanlı kaynaklarında Banaluka (بنالوقه) olarak geçen şehir 1639 yılında değin Bosna beylerbeyinin ikâmetgâhı olarak büyük bir gelişme gösterdi. Daha sonra eyalet merkezinin Saraybosna'ya taşınmasıyla eski önemini yitirdi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Federasyonu</span> Federasyon

Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине,

<span class="mw-page-title-main">Dayton Anlaşması</span> 1995te Bosna Savaşını sona erdiren barış antlaşması

Bosna Hersek'te Barış için Genel Çerçeve Anlaşması, bilinen adıyla Dayton Anlaşması veya Dayton Anlaşmaları ABD'nin Ohio eyaletindeki Dayton kenti yakınlarındaki Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssü'nde 21 Kasım 1995 tarihinde anlaşmaya varılan ve 14 Aralık 1995 tarihinde Paris'te Bosna-Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Slobodan Milošević ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tuđman tarafından resmen imzalanan barış anlaşmasıdır. Bu anlaşmalar, çok daha büyük Yugoslav Savaşları'nın bir parçası olan ve üç buçuk yıl süren Bosna Savaşı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Krallığı</span>

Bosna Krallığı veya Boşnak Krallığı, neredeyse bir yüzyıl boyunca hayatta kalmış ve 1154'te kurulan Bosna Banlığı'nın devamı olarak kurulmuş bir Orta Çağ krallığıdır.

İspanyol Engizisyonuyla başlayıp Holokost'la neredeyse yok olmaya yüz tutan, II.Dünya Savaşı ve Yugoslav savaşlarını atlatan Bosna-Hersek'teki Yahudilerin zengin bir tarihi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Türkleri</span>

Bosna-Hersek Türkleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna Krallığı'nı 1463 yılındaki fethiyle birlikte bölgeye yerleşen, Balkan Savaşları'na dek bölgede önemli nüfusa sahip etnik gruplardan biri olmuştur. 1900'lerden başlayarak bölgede yaşayan diğer Müslüman halklarla birlikte Türklerin çoğunluğu da yurtlarını terk ederek Türkiye'ye göç etmiştir. Bosna Hersek'te yapılan 1991 tarihli nüfus sayımına göre ülkede yaşayan 267 Türk'ün varlığı saptanmıştır. Günümüzdeki sayı 1200 olarak tescillenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'in Avrupa Birliği üyelik süreci</span> Bosna-Hersek - Avrupa Birliği ilişkileri

Bosna-Hersek'in Avrupa Birliği üyelik süreci, 19-20 Haziran 2003 tarihinde Selanik'te Avrupa Devlet ve Hükûmet Başkanları Konseyi tarafından gerçekleştirilen Selanik Zirvesi'nde "potansiyel aday ülke" statüsünü alan Bosna-Hersek, İstikrar ve Ortaklık Süreci'nin bir parçası olma yolunda AB ile müzakere sürecini 21 Kasım 2005 tarihinde AB Konseyi'nin verdiği karar ile başlattı. Bosna Hersek, 15 Şubat 2016 tarihinde AB'ye üyelik için resmî olarak başvurdu. Bosna-Hersek'in başvurusu 20 Eylül 2016 tarihinde kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Hersek İslam Birliği</span>

Bosna Hersek İslam Birliği Bosna-Hersek'teki Müslümanların dini bir kuruluşudur. Ayrıca Balkanlar'daki, özellikle Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ, Macaristan ve Boşnak diasporasındaki Müslümanların en yüksek temsilci organı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'te İslam</span>

İslam, Bosna-Hersek'teki en yaygın dindir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek fetihleri sonucu 15. ve 16. yüzyıllarda yerel nüfus İslam ile tanıştı. Müslümanlar, Bosna-Hersek'teki en büyük dini topluluktur (%51), diğer iki büyük grup, hepsi Bosnalı Sırplar olarak tanımlanan Doğu Ortodoks Hristiyanları (%31) ve neredeyse tamamı Bosnalı Hırvatlar olarak tanımlanan Katolikler'dir (%15).

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'te Hristiyan dövmeleri</span>

Bosna Hersek'te Hristiyan dövmeleri, Osmanlı'nın Bosna-Hersek'i kontrol ettiği dönemden (1463-1878) 20. yüzyıla kadar Roma Katolikleri arasında yaygın bir gelenek. Katolikler dövmeleri çocuklarının devşirilmemesi için yapmışken, kadınlar kölelikten kaçınmak umuduyla dövme yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bosanska Krajina</span>

Bosanska Krajina Sırp-Hırvatça telaffuz: [bɔ̌sanskaː krâjina]) ya da sadece Krajina, Bosna Hersek'in batısında etrafında nehirler olan bir bölgedir. Etrafındaki nehirler şöyle ki: Sava (kuzey), Glina (kuzeybatısında), Vrbanja (doğusunda) ve Vrbas (güneydoğusunda). Bölge aynı zamanda doğal güzellikleri ve tabiat çeşitliliği ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri</span> Bosna Hersek ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki siyasi ilişkiler

Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkileri ifade eder. Bosna-Hersek bir güneydoğu Avrupa ülkesi iken, Türkiye İstanbul çevresindeki Balkan yarımadasında küçük bir Avrupa kesimi olan bir Küçük Asya ülkesidir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ağustos 1992'de başladı. Bosna-Hersek'in Ankara ve İzmir'de iki elçilik misyonu ve İstanbul'da bir konsolosluk misyonu varken, Türkiye'nin Saraybosna’da bir elçilik ve Mostar’da bir konsolosluk misyonu var.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek başbakanları listesi</span>

Bosna-Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı Bosna-Hersek hükûmetinin başkanıdır.

Osmanlı döneminde Bosna-Hersek, Bosna-Hersek'in 1463/1482'den Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna'yı ele geçirdiği 1878'e kadar Osmanlı yönetiminde kaldığı dönemdir. Osmanlıların gelişi, Bosna-Hersek tarihindeki en önemli olaydır ve günümüz Bosna-Hersek bölgesi için muazzam dini, dilsel, kültürel, politik ve askeri sonuçlar doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Barevo</span>

Barevo Jezero, Sırp Cumhuriyeti ve Jajce, Bosna Hersek belediyelerinde bulunan bir köydür.

Bosna-Hersek Partisi Bosna-Hersek'te bulunan bir Boşnak milliyetçisi siyasi partidir. Parti, Bosna-Hersek Federasyonu ve Sırp Cumhuriyeti gibi etnik oluşumların elinde devam eden iktidara hararetle karşı çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Washington Anlaşması</span> Bosna-Hersek Cumhuriyeti ile Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti arasındaki ateşkes anlaşması

Washington Anlaşması, Bosna-Hersek Cumhuriyeti ile Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti arasında 18 Mart 1994 tarihinde Washington, DC'de imzalanan bir ateşkes anlaşmasıdır. Anlaşma Bosna Başbakanı Haris Silajdžić, Hırvatistan Dışişleri Bakanı Mate Granić ve Hersek-Bosna Cumhurbaşkanı Krešimir Zubak tarafından imzalanmıştır.