İçeriğe atla

Bosanska Krajina

Map of the region with towns.

Bosanska Krajina (Kiril : Босанска Крајина) Sırp-Hırvatça telaffuz: [bɔ̌sanskaː krâjina]) ya da sadece Krajina, Bosna Hersek'in batısında etrafında nehirler olan bir bölgedir. Etrafındaki nehirler şöyle ki: Sava (kuzey), Glina (kuzeybatısında), Vrbanja (doğusunda) ve Vrbas (güneydoğusunda). Bölge aynı zamanda doğal güzellikleri ve tabiat çeşitliliği ile ünlüdür.[1]

En büyük şehri ve tarihi merkezi Banja Luka'dır . Diğer şehirler şunlardır: Bihać, Cazin, Velika Kladuşa, Prijedor, Sanski Most, Gradiska, Kozarska Dubica, Novi Grad, Bosanska Krupa, Kljuc, Bosanski Petrovac, Kotor Varos, Šipovo, Mrkonjiç Grad, Drvar, bosansko grahovo, Gornji Vakuf, Bugojno, Donji Vakuf, Jajce, Kneževo, Bužim, Laktaši ve Čelinac.[1]

Bosanska Krajina, Bosna Hersek'in yapısı içerisinde resmi bir varlık değildir; ancak, çeşitli tarihi ve ekonomik olaylarla oluşan önemli bir kültürel ve tarihi kimliğe sahiptir. Bosanska Krajina bölgesi şu anda Bosna-Hersek'in iki kuruluşu arasında bölünmüş durumda. Bu kuruluşlar Sırp Cumhuriyeti ve Bosna-Hersek Federasyonu'dur.

Adlandırma

16. ve 19. yüzyıllar arasında, Una ve Vrbas nehirleri arasındaki bölgeye Türk Hırvatistan olarak biliniyordu.[2][3][4] Bu isim ilk olarak 1699 tarihli Karlowitz Antlaşması'ndan sonra Avusturya-Osmanlı sınır komisyonunda görev yapan Avusturya askeri topoğrafları tarafından kullanıldı.[2] 19. yüzyılın ortalarında kartograflar tarafından Türk Hırvatistanının adı Bosanska Krajina olarak değiştirildi.[2]

Coğrafya

En büyük şehri ve tarihi merkezi Banja Luka'dır . Diğer şehirler şunlardır: Bihac, Cazin, Velika Kladuşa, Prijedor, Sanski Most, Gradiska, Kozarska Dubica, Novi Grad, Bosanska Krupa, Kljuc, Bosanski Petrovac, Kotor Varos, Šipovo, Mrkonjiç Grad, Drvar, bosansko grahovo, Yayce, Kneževo, Buzim, Laktaši ve Čelinac.

Tarih

Orta çağ

15. yüzyılın sonlarında yerel bir Hırvat lordu (knez) Juraj Mikuličić, ilerleyen Osmanlı ordusundan korktuğundan dolayı Bihać yakınlarındaki Bužim köyünde bir kale inşa etti. Mikuličić 1495 yılında öldü, ancak Bužim kalesi 1576 yılına kadar Osmanlıların kontrolüne geçmedi.[5]

Osmanlı devrimi

Osmanlı saldırıları Bosna Sancağın kuzeyine doğru genişleyince Styria Charles 1579'da Karlovac adlı yeni bir müstahkem şehri inşa etti. 1580’de Osmanlılar günümüzde Hırvatistan’da bulunan topraklar dahil olmak üzere, tüm sancakları bir araya getiren Bosna Eyaletini ilan ederek cevap verdiler. Bu savaşlar ve sınır değişikliklerin bir sonucu da Katolik Hırvat nüfusun kuzeye taşınması ve yerlerine Ortodoks Sırpların ve Vlachların yerleşmesiydi.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b Mučibabić B., Ed. (1998). Geografski atlas Bosne i Hercegovine. Saraybosna: Geodetski zavod BiH. ISBN 9958-766-00-0. 
  2. ^ a b c Magaš, Branka; Žanić, Ivo (2001). The War in Croatia and Bosnia-Herzegovina 1991-1995. Taylor & Francis. s. 11. ISBN 0-7146-8201-2. 
  3. ^  Jayne, Kingsley Garland (1911). "Bosnia and Herzegovina". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 4 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 279–286. 
  4. ^ Borna Fuerst-Bjeliš, Ivan Zupanc (2007). "Images of the Croatian Borderlands: Selected Examples of Early Modern Cartography". Hrvatski geografski glasnik, 69/1. s. 16. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2010. Schimek's Map of the Turkish Croatia, 1788. (Facsimile from Marković 1998). "Turkisch Croatien" 
  5. ^ Commission to Preserve National Monuments, Sarajevo (28 Kasım 2007). "Old Fort - Buzim - Bosnia and Herzegovina" (PDF). Council of Europe. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Haziran 2010. 
  6. ^ Noel Malcolm (1994). "The Vlachs in Bosnia". Bosnia: A Short History. New York University Press. 13 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan</span> Balkanlarda bir ülke

Hırvatistan, resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti (Hırvatça: Republika Hrvatska

<span class="mw-page-title-main">Adriyatik Denizi</span> deniz

Adriyatik Denizi, Akdeniz'in bir parçası olan ve İtalya Yarımadası ile Balkan Yarımadası arasında kalan uzun bir körfezdir. Adriyatik, Akdeniz'in en kuzeydeki koludur ve Otranto Boğazı'ndan kuzeybatıya ve Po Ovası'na kadar uzanır. İtalya, Arnavutluk, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Slovenya ve Karadağ'ın denize kıyısı bulunmaktadır. Adriyatik, çoğu doğu kıyısının Hırvat kesiminde yer alan 1.300'den fazla adaya sahiptir. Kuzeyi en sığ, güneyi en derin olmak üzere üç havzaya ayrılmıştır ve maksimum 1.233 metre (4.045 ft) derinliğindedir. Bir su altı sırtı olan Otranto Sill, Adriyatik ve İyonya Denizleri arasındaki sınırda yer almaktadır. Hakim akıntılar Otranto Boğazı'ndan saat yönünün tersine doğu kıyısı boyunca ve batı kıyısı (İtalya) boyunca tekrar boğaza akar. Adriyatik'teki gelgit hareketleri azdır, ancak zaman zaman daha büyük genliklerin meydana geldiği bilinmektedir. Adriyatik'in tuzluluk oranı Akdeniz'dekinden daha düşüktür çünkü Adriyatik, Akdeniz'e akan tatlı suyun üçte birini bir seyreltme havzası görevi görerek toplar. Yüzey suyu sıcaklıkları genellikle yazın 30 °C (86 °F) ile kışın 12 °C (54 °F) arasında değişir ve Adriyatik Havzası'nın iklimini önemli ölçüde yumuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Balkanlar</span> Avrupanın güneydoğusunda kalan bölge

Balkanlar veya Balkan Yarımadası, Avrupa kıtasının güneydoğu kesiminde, İtalya Yarımadası'nın doğusu, Anadolu'nun batısı ve kuzeybatısında yer alan coğrafi ve kültürel bölgedir. Bölge için bazı yayınlarda Güneydoğu Avrupa terimi de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Dayton Anlaşması</span> 1995te Bosna Savaşını sona erdiren barış antlaşması

Bosna Hersek'te Barış için Genel Çerçeve Anlaşması, bilinen adıyla Dayton Anlaşması veya Dayton Anlaşmaları ABD'nin Ohio eyaletindeki Dayton kenti yakınlarındaki Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssü'nde 21 Kasım 1995 tarihinde anlaşmaya varılan ve 14 Aralık 1995 tarihinde Paris'te Bosna-Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Slobodan Milošević ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tuđman tarafından resmen imzalanan barış anlaşmasıdır. Bu anlaşmalar, çok daha büyük Yugoslav Savaşları'nın bir parçası olan ve üç buçuk yıl süren Bosna Savaşı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Krallığı</span>

Bosna Krallığı veya Boşnak Krallığı, neredeyse bir yüzyıl boyunca hayatta kalmış ve 1154'te kurulan Bosna Banlığı'nın devamı olarak kurulmuş bir Orta Çağ krallığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kararlı Güç Harekâtı</span> Acil Mukabele Gücü ile NATOnun Sırp Cumhuriyetine karşı yürüttüğü kapsamlı askeri operasyon

Deliberate Force Operasyonu veya Kararlı Güç Harekâtı, BM Acil Mukabele Gücü ile NATO'nun Sırp Cumhuriyeti'ne karşı yürüttüğü kapsamlı askerî operasyonudur. Bosna-Hersek topraklarını işgal eden Sırp askeri hedeflerine yönelik gerçekleşmiştir. Bombardımana gerekçe olarak Sırp askerlerinin Srebrenitsa katliamı ve Markale katliamları gibi Avrupa'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra gördüğü en büyük soykırım olayları gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Srebrenitsa ve Jepa'nın düşmesi</span> Bosna Savaşında bir kuşatma

Srebrenica'nın düşmesi, 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı 'nın en dramatik olayıdır.

II. Dünya Savaşı'nda Sırplara yönelik zulüm, 1941-1945 yılları arasında Faşist ve Nazi destekli unsurların Sırplar'a karşı yürüttüğü etnik temizlik uygulamasıdır. Belgrad Üniversitesi Profesörü Ljubodrag Dimic'in yayınladığı incelemedeki rakamlara göre Sırp tarafının toplam kaybı 1.000.000'dur. Hırvatistan Bağımsız Devleti, Sırp halkın büyük çoğunluğunu Ortaçağ Engizisyonu yöntemleriyle öldürdü. Papa XII. Pius, Zagreb başpiskoposu Alojzije Stepinac, Saraybosna başpiskoposu Ivan Šarić, reis-ül ulema Fehim Spaho, Zagreb müftüsü Ismet Muftić, Kudüs Baş Müftüsü Muhammed Emin el-Hüseyni ve başka Katolik-Müslüman din adamları, NDH'deki katliamları desteklediler. II. Dünya Savaşı boyunca Ustaşa rejimi sırasında 700.000 Sırp'ı öldürmüş, 400.000'i göç etmek ve 250.000'i de Katolik olmak zorunda kalmıştır.

Bosna-Hersek Sırpları(Sırpça: Срби у Босни и Херцеговини /Srbi u Bosni i Hercegovini), ağırlıklı olarak Sırp Cumhuriyeti'nin siyasi-bölgesel varlığında ikamet eden, ülkenin üç kurucu ulusundan biridir. Bosnalı veya Hersekli olmalarına bakılmaksızın sık sık Bosnalı Sırplar olarak anılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi</span>

Bosna-Hersek Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi veya kısaca ZAVNOBiH, Bosna-Hersek'teki faşizm karşıtı hareketin en yüksek yönetim organı. ve II. Dünya Savaşı sırasında Bosnalıların devletleşmesi faaliyetlerinde bulundu. Başkanı Vojislav Kovačević idi. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

<span class="mw-page-title-main">Rada Vranješević</span>

Rada Vranješević, II. Dünya Savaşı sırasında Bosna'da faaliyet yürüten Yugoslav politikacı, siyasi aktivist, partizan ve direniş lideri.

Bosna-Hersek mimarisi, siyasi ve sosyal değişikliklerin bölgenin farklı kültürel ve mimari alışkanlıklarının yaratılmasını belirlediği dört ana dönemden büyük ölçüde etkilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek şehirlerinin kardeş şehirleri</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Bosna-Hersek'in şehirlerin kardeş şehirlerinin bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Una (Sava)</span> Bosna Hersek ve Hırvatistanda akarsu

Una Kiril: Уна), Hırvatistan ve Bosna-Hersek'te bir nehirdir. Nehrin toplam uzunluğu 214.6 km (133.3 mi) ve havza alanı 9.829 km²'dir. Una nehri adını Romalılardan aldı. Romalılar güzelliğini o kadar benzersiz bulmuşlar ki, ona Tek (Una) adını verdiler. İsminin başka bir yorumu, Hint-Avrupa kökenli unt kelimesinden türetilmiş bir İlirya kökenli kelime olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Morića Han</span>

Morića Han, aslen 1551 yılında Osmanlı İmparatorluğu toprakları olan Sarajevo'da inşa edilmiş bir kervansaraydır. 1697'de çıkan yangından sonra bugünkü haliyle yeniden inşa edildi. Morića Han, Gazi Hüsrev Bey'in vakfına (vakıf) ait olan ve bu vakıf tarafından finanse edilen binalardan biridir. Saraybosna'da hayatta kalan tek handır. Stari Grad'daki Sarači caddesindeki Başçarşı'da yer almaktadır.

Atıf Dudaković Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusunda görev yapmış emekli bir Bosnalı generaldir. Bosna Savaşı sırasında Dudakoviç, 5.Kolordu'nun ve 1991'den 1995'e kadar kuşatılan Bihać yerleşim bölgesinin komutanıydı. Savaştan sonra Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu'nun generali oldu. 2018 yılında savaş suçlarıyla suçlandı.