İçeriğe atla

Boris Şapoşnikov

Boris Şapoşnikov
Борис Михайлович Шапошников
Doğum2 Ekim 1882
Zlatoust, Ufa Guberniyası
Ölüm26 Mart 1945 (62 yaşında)
Moskova
Bağlılığı  Rus İmparatorluğu (1914-1917)
 Rusya SFSC (1917-1922)
 Sovyetler Birliği (1922-1945)
Hizmet yılları1901-1945
Rütbesi
Sovyetler Birliği Mareşali
Sovyetler Birliği Mareşali
KomutasıLeningrad Askerî Bölgesi, Moskova Askerî Bölgesi, Kızıl Ordu Kurmay Başkanı, Volga Askerî Bölgesi, İ.V. Frunze adına Askerî Akademi Müdürü, Leningrad Askerî Bölgesi, Genelkurmay Başkanı, Askerî ve Donanma İşleri Halk Komiser Vekili, Genelkurmay Başkanı, Askerî ve Donanma İşleri Halk Komiser Vekili, K.Ye. Voloşirov adına Yüksek Askerî Akademisi Müdürü
Çatışma/savaşlarıI. Dünya Savaşı, Rusya İç Savaşı, Sovyet-Polonya Savaşı, Kış Savaşı, II. Dünya Savaşı
ÖdülleriLenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Suvorov Nişanı (1. sınıf) Kızıl Yıldız Nişanı Kızıl Yıldız Nişanı Moskova Savunması Madalyası Kızıl Ordu 20. Yıl Madalyası

Boris Şapoşnikov (Rusça: Борис Михайлович Шапошников / Boris Mihaylovich Sahposhnikov) (2 Ekim 1882, Zlatoust - 26 Mart 1945, Moskova), Rus İmparatorluğu'nun subayı (Polkovnik), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

Askerî akademiden 1910 yılında mezun oldu. I. Dünya Savaşı başladığında Çarlık Ordusu'nda alay komutanıydı. Ekim Devrimi'nden sonra 1918'de Kızıl Ordu'ya katıldı. 1925 yılında Leningrad Askeri Bölgesi Komutanı oldu. 1928 - 1932 yılları arasında ise Moskova Askeri Bölgesi daha sonra da Frunze Askerî Akademisi Komutanlığı yaptı. 1935'te yeniden Leningrad Askeri Bölgesi Komutanlığı'na atandı. 1937'de Aleksandr Yegorov'un yerine Genelkurmay Başkanı oldu. 1940 yılında Sovyetler Birliği Mareşali oldu.

Çarlık Ordusu'ndan gelmiş olmasına karşın Stalin ona güvenir ve saygı duyardı. Kızıl Ordu'da meslekten bir subay olmasına karşı Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne, muhtemelen Stalin nezdinde kuşkulu bir iş olacağından 1930 yılına kadar üye olmadı. Diğer bazı meslektaşları gibi onun da Stalin'in "Büyük Temizlik'"inde hayatta kalmak için ödediği bedel, Mihail Tuhaçevski'nin öldürülmesine varan süreçte iş birliği yapmak olmuştur.

Şapoşnikov'un, Kızıl Ordu'yu hızla güçlendirmek için hazırladığı bir plan 1939 yılında Stalin tarafından kabul edildi. Sovyetler Birliği'nin Almanya tarafından istilasını amaçlayan Barbarossa Harekâtı başlamadan hemen öncesinde Kızıl Ordu'nun bir savunma planı yoktu. Yine de Wehrmacht kuvvetlerinin başlangıçtaki son derece parlak başarılarına karşın Kızıl Ordu'nun bütün bütün dağılmamasında Şapoşnikov'un bu planının da payı vardır.

Şapoşnikov, 1940 yılında Finlandiya'nın istilası için bir plan hazırlamıştı. Fakat harekât komutanı Kliment Voroşilov, planı kötümser buldu ve göz ardı etmeyi yeğledi. Harekât beklendiği ölçüde başarılı olmadı ve Şapoşnikov 1940 yılının Ağustos ayında Genelkurmay Başkanlığı görevinden, sağlık nedenlerini ileri sürerek istifa etti. Barbarossa Harekâtı başladığında yeniden bu göreve getirildi. Aynı zamanda Savunma Halk Komiseri (Savunma Bakanı) Yardımcılığını da üstlendi. Ancak rahatsızlığı nedeniyle bu görevleri 1943 yılında bırakmak zorunda kaldı. Öldüğü 1945 yılına kadar Voroşilov Askerî Akademisi Komutanlığı görevini üstlenmiştir.

Askeri teoriye ilişkin olarak Mozg Armii adını verdiği önemli bir çalışması vardır. Bu çalışma, onun Kızıl Ordu'nun üst kademelerinde kalmasında katkı sağladığı gibi onlarca yıl hemen her Kızıl Ordu subayı tarafından okunmuştur.

Kaynakça

Askerî görevi
Önce gelen:
Mihail Tuhaçevski
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı
Mayıs 1928 - Nisan 1931
Sonra gelen:
Vladimir Triandafillov
Önce gelen:
Aleksandr Yegorov
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı
10 Mayıs 1937 - Ağustos 1940
Sonra gelen:
Kirill Meretskov
Önce gelen:
Georgi Jukov
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı
29 Temmuz 1941 - 11 Mayıs 1942
Sonra gelen:
Aleksandr Vasilevski

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barbarossa Harekâtı</span> Nazi Almanyasının 1941de Sovyetler Birliğini işgal harekâtı

Barbarossa Harekâtı, Alman Silahlı Kuvvetleri'nin 22 Haziran 1941 günü başlayan Sovyetler Birliği'nin işgali harekâtına Alman kaynaklarında verilmiş olan kapalı addır. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ni açan harekâttır. Tarihin en geniş çaplı askerî harekâtı olarak nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Erich von Manstein</span> Nazi Almanyası Silahlı Kuvvetlerinin en şöhretli generallerinden biri

Fritz Erich Georg Eduard von Manstein, Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmarschall'ı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Ordu</span> 1918de Bolşeviklerin silahlı kuvvetleri, 1922de SSCBnin resmî ordusu

İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu, genellikle Kızıl Ordu olarak kısaltılır.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Jukov</span> Sovyet mareşal

Georgi Jukov, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'nun başlıca komutanlarından biri, Sovyet Mareşal (1943), Savunma Bakanı (1955-1957). Stalingrad Muharebesi'nin kaderini değiştiren en önemli komutan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kliment Voroşilov</span> Sovyet Mareşal, SSCB Komünist Parti yöneticisi

Kliment Efremoviç Voroşilov (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">Sergey Ahromeyev</span>

Sergey Fyodoroviç Ahromeyev, Sovyet asker, Sovyetler Birliği Kahramanı 1982, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Busch (asker)</span>

Ernst Wilhelm Bernhard Busch, Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmarschall'i.

<span class="mw-page-title-main">Georg von Küchler</span>

Georg Karl Friedrich Wilhelm von Küchler, Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmareşal'i.

<span class="mw-page-title-main">Walter von Reichenau</span> Alman subay

Walter Karl Ernst August von Reichenau, Alman subay ve Nazi Almanyası mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Leningrad Kuşatması</span> 8 Eylül 1941 - 27 Ocak 1944 arası Leningrad’ın Mihver Devletleri tarafından kuşatılması

Leningrad Kuşatması, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde yer alan bir şehir muhasarasıdır. Leningrad kenti, Mihver Devletler'e bağlı kuvvetlerce 8 Eylül 1941 tarihinde son kara bağlantısı da kesilerek kuşatılmıştır. Her ne kadar Sovyet kuvvetleri kente 18 Ocak 1943 tarihinde dar bir kara koridoru açmayı başardıysa da Alman kuşatması, 27 Ocak 1944 tarihine kadar 872 gün sürmüştür. Leningrad kuşatması, modern tarihin en uzun süreli ve en yıkıcı kent kuşatmalarından biridir ve en ağır kayıplarla sonuçlanmış üçüncü kuşatmasıdır. II. Dünya Savaşı'nın diğer en kanlı kuşatmaları, Stalingrad Muharebesi ve Berlin Muharebesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri</span> SSCB Silahlı Kuvvetleri

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri, 1918-1946 yılları arasında Kızıl Ordu ve 1946-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri olarak adlandırılan, önce Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve daha sonra Sovyetler Birliği'nin silahlı kuvvetleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Yegorov</span>

Aleksandr Yegorov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Kulik</span>

Grigori İvanoviç Kulik, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Govorov</span>

Leonid Aleksandroviç Govorov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi aday üyesi, Yüksek Sovyet üyesi ve Savunma Bakanı yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Kirill Meretskov</span>

Kirill Meretskov, Kızıl Ordu ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri'nin generali, Sovyetler Birliği Mareşali ve Sovyet devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Matvey Zaharov</span>

Matvey Zaharov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birlliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Harkov Muharebesi</span>

İkinci Harkov Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda Mihver kuvvetlerin Sovyet İzyum köprübaşına yönelik karşı taarruzlarına Alman Silahlı Kuvvetler Üst Komutanığı (OKW) Başkanı Wilhelm Keitel'in verdiği addır. Alman karşı taarruzu, 12 - 28 Mayıs 1942 tarihlerindeki Sovyet kuvvetlerinin İzyum köprübaşından başlatılan taarruzuna karşı yapılmıştır. Alman taarruzunun operatif hedefi, Sovyet taarruzlarının yürütüldüğü Donets Nehri üzerindeki Sovyet İzyum köprübaşını ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Kızıl Ordu'nun 1941 -1942 kış karşı taarruzları Alman Merkez Ordular Grubu'nu Moskova önlerinden geri sürmüştü. Ancak bu karşı taarruzlar sırasında Stavka ihtiyat kuvvetlerinin tümünü kullanmıştı. Devamında sürpriz bir karşı taarruzla başarısızlığa uğrayan Kızıl Ordu Harkov Taarruzu da, Stavka'nın stratejik inisiyatifi pekiştirmek için giriştiği bir atılımdı.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Kamenev</span> Rus askeri lideri

Sergey Sergeyeviç Kamenev Sovyet asker.

<span class="mw-page-title-main">İvan Fedyuninski</span> Sovyet askeri lideri

İvan İvanoviç Fedyuninski, Sovyet askeri lideri ve Sovyetler Birliği Kahramanı'dır (1939).

<span class="mw-page-title-main">Maksim Purkayev</span>

Maksim Alekseyeviç Purkayev, Ordu Generali rütbesine ulaşan bir Sovyet askeri lideriydi.