İçeriğe atla

Borat

Borat
Borat! Cultural Learnings of America for Make Benefit Glorious Nation of Kazakhstan
Filmin İngilizce özgün afişi
YönetmenLarry Charles
Hikâye (eser)Aaron Nilsen
RenkRenkli
Süre84 dakika
ÜlkeABD, Birleşik Krallık
Dilİngilizce
Ermenice
İbranice
Bütçe18 milyon dolar
Devam filmiBorat Subsequent Moviefilm

Borat ya da uzun adıyla Borat! Şanlı Kazakistan Milletinin Çıkarlarını Artırmak İçin Amerikan Kültürünün İncelenmesi, yönetmenliğini Larry Charles'in, başrolünü Sacha Baron Cohen'in üstlendiği 2006 çıkışlı sahte belgesel ve kara mizah türlerindeki Amerikan filmi.

Başlıca rollerinde Sacha Baron Cohen ve Ken Davitian'ın yer aldığı filmde; Kazakistan'da bir TV muhabiri olan Borat Sagdiyev, hükûmet tarafından, Amerikan toplumu ve kültürü hakkında bir belgesel hazırlaması için ABD'ye gönderilir. Filmin en başarılı özelliklerinden bir de, senaryosunun daha çok gerçek insanlarla olaylar etrafında gerçekleşmesi ve bunlar tarafından belirlenen beklenmedik olayların eninde sonunda ana konu etrafında toplanmayı başarmasıdır.[1] Film, Baron Cohen'in Da Ali G Show'daki karakterleri etrafında inşa edilen dört filmden ikincisidir.

Film, dünya çapında 262 milyon dolar hasılat elde etti.[2] Baron Cohen, Müzikal veya Komedi dalında En İyi Erkek Oyuncu dalında Altın Küre Ödülü'nü alırken, film de Müzikal veya Komedi dalında En İyi Film olarak aday gösterildi. Borat ayrıca aynı kategoride En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü'ne ve Amerika Yazarlar Birliği Ödülü'ne aday gösterildi.

Devam filmi Borat Subsequent Moviefilm, 23 Ekim 2020'de Amazon tarafından yayımlandı.

Konu

Borat Sagdiyev.

Muhabir Borat Sagdiyev, Kazak Enformasyon Bakanlığı'nın talimatıyla Amerikan toplumu ve kültürü hakkında bir belgesel çekmek üzere "Dünyanın En Gelişmiş Ülkesi" olan "AB ve D"[not 1] ye giderek bu gelişmiş ülkenin yaşam stiline dair belgesel çekip, ülkesinin medeniyet yolunda ilerlemesine katkıda bulunacaktır. Karısı Oksana'yı geride bırakır. Yapımcısı Azamat Bagatov ve bir tavukla Amerika'ya doğru yola koyulur.

New York’ta kaldığı otel odasında Baywatch dizisini izlerken Pamela Anderson’a âşık olur. Feministlerle yaptığı röportaj sırasında Pamela’nın adını ve Kaliforniya'da olduğunu öğrenir, Borat'a eşi Oksana'nın bir ayı tarafından öldürüldüğü haberi gelir. Haberi alan Borat, Kaliforniya'ya gitmeye ve Pamela’yı yeni karısı yapmaya karar verir. Arkadaşı Azamat’ın, "Yahudilerin işi"[not 2] olduğuna inandığı 11 Eylül saldırılarından kaynaklanan uçma korkusu nedeniyle Kaliforniya'ya arabayla gitme kararı alırlar. Borat direksiyon dersleri alır, ardından yolculuk için bir dondurma kamyonu satın alırlar ve Kaliforniya’ya doğru yola koyulurlar. Yolculuk sırasında Borat, Amerikan toplumunun önyargılarını bu mockumentary ile gözler önüne serecektir.

Oyuncu kadrosu

Tepkiler

Borat ve kardeşi.

Bu mocumentary filmde Borat ve Azamat, New York’tan Kalifornia’ya doğru yolculuk ederlerken, özellikle orta sınıf Amerikalıların cahilliği, önyargıları ve görünürdeki naziklikleriyle uğraşıp durmaktadır. Bunlar öylesine sahte bir belgesel havasında çekilmişlerdir ki hangisinin önceden ayarlanmış hangisinin spontane olduğunu anlamak zordur.[1][2]

Yolculuğu boyunca senato üyeleriyle, feministlerle, gey’lerle, aşırı sağcılarla, cahil gençlerle ve banliyöde yaşayan orta sınıf Amerikalılarla karşılaşan Borat’ın gerçekten de utanmanın sınırlarını aştığı tartışılmazdır. Herkes Borat’ın kaba şakalarına farklı nedenlerle gülüyor olabilir. Bu neden cehalet, önyargı ya da sofistike ve aptalca bir ironi olabilir. Seçiminizin öncelikle ironi olduğuna karar verdiniz mi kendinizi Borat Sagdiyev’in olağanüstü güzel aptal ve naif şekilde bağnaz dünyasına girmenize izin veriyorsunuz demektir.[3]

Sacha Cohen, hikâyenin merkezine uygarlıktan uzak, yabancı, onlar gibi “kültürlü” ve “görmüş geçirmiş” olmayan bir karakter yerleştirir. Borat karakteri, insanların tahammül sınırlarını aşan davranış ve konuşmalarıyla Amerikan toplumunun kibarlık sınırlarını hayli zorlamaktadır. Farkında olmadan toplum kurallarına aykırı davranışlar gösteren Kazak gazeteci, belgesel yapmak için yapımcısı Azamat'la Amerika'da yolculuk yapmaktadır. Filmde, sıradan Amerikalıların gerçek yaşamlarını gösteren görüntüler yakalanırken asıl alaya alınanın Borat değil, Amerikalılar olduğu görülebilir. Sözgelimi, filmde kibar ancak oldukça ırkçı cahil orta sınıf bir halk gösterilir. Borat bir Yahudi'yi vurmak için en iyi silahın hangisi olduğunu sorduğunda, gayet normal ve sakince Borat'a 9 mm.lik ya da bir Glock otomatik tavsiye eden silah satıcısı buna bir örnektir:[2][4]

… film boyunca AB ve D toplumunun şiddet eğilimlerine, ırkçı tutumlarına, dibe vurmuş hâllerine, dünyanın geri kalanının yoksullaşması pahasına aşırı tüketimine, sapkın dinsel ayinlerine, saçmalıklarını kültür adına yutturmasına, savaş histerisine tahammül ettiniz.[5]

Film, güldürünün sınırlarını zorlayacaktır; Azamat'la Yahudilere karşı savunma amacıyla aldıkları ayı, Amerikan toplumunun silah merakına ironik bir yaklaşımdır. İki adamın çırılçıplak kavga etmekle kalmayıp toplantı salonunda buna devam etmeleri, ensestle ilgili büyük bir doğallıkla anlatılan sahneler örneklerden bir kısmıdır:[2]

Baron Cohen’in gerilla güldürüsü yoluna çıkan her şeyi devirmektedir. Ancak ilginçtir ki, bunu yaparken asla kızgın, polemiğe düşmüş (ve bu da her zaman tartışmaya açıktır) ya da aşağılayıcı bir tavır içinde değildir. Yüksek ve düşük düzeydeki güldürüyü, müstehcenliği ve sosyolojiyi birbirine karıştıran komedisi hepsi de reality tv dünyasında güncelliğini koruyan Punk’d ile gösteri sanatları arasındaki, Lenny Bruce ve Richard Pryor’ın tahripkâr nüktedanlığı ve Andy Kaufman’ın saçma aldatmacaları arasındaki sınırları aşmaktadır.[6]

Baron Cohen acı gerçekliği su yüzüne çıkaran konuşmalarıyla alaycı bir komedyendir.[2] Gelişmiş Amerikan toplumunun yabancı ve dışarı kapalı bir toplumda yaşayan insanların gözünden nasıl görüldüğünü Borat Sagdiev'in şu sözlerinden anlayabiliriz:

Bir yıl önce Kazakistan Enformasyon Bakanlığı beni röportajlar yaparak Kazak milletine faydalı olabilmem için Amerika’ya gönderdi. Sizin gibi olmak istiyorduk. Amerika dünyanın en güzel kadınlarının yaşadığı yer. Örneğin Liza Minneli ve Elizabeth Taylor. Üstelik Amerika demokrasinin ve pornonun da merkezi. Bunları çok severim. Filmimi çekmek için çok heyecanlandım.

Yönetmen Larry Charles filmde kendilerini sürekli olarak sorguladıklarını belirtmektedir.

Kazak romancı Sapabek Asipuly'nin Kazakistan'ı popülerleştirdiği için Sacha Cohen'e ödül verilmesi gerektiğini söylemiştir.[2]

Austin Powers”, “Meet the Parents”, “Meet the Fockers” gibi filmlerin yönetmeni ve Borat'ın yapımcılarından Jay Roach, Sacha Baron Cohen'in Borat karakterinden çok etkilendiğini ifade eder:

Bence Sacha’nın yaptığı şey film sektöründe bir devrimdir. Sonuna kadar inandırıcı, muhteşem bir sudan çıkmış balık hikâyesi… Sacha sonradan bu karakteri gerçek insanlarla yüz yüze getirerek, neler olabileceğini benzersiz bir hikâyeyle birleştirdi. Sonuç muhteşemdi.[2]

Filmin yönetmeni Larry Charles'a göre Cohen'in filme katkısı tartışılmaz derecede büyüktür:

Sacha’nın performansına büyük bir cesaretin yanı sıra, inanılmaz bir zekâ ve yoğunluk hâkim. Sacha, Borat olarak son derece gerçek, inandırıcı, karmaşık ve aynı zamanda doğaldı. Hayatımda hiç böyle bir performans görmemiştim. Onunla işbirliğimiz üst seviyedeydi. Hazırlık süresince bir araya geldiği-mizde karşımdaki kişi hem Sacha hem de Borat’tı. Onun neden böyle yaptığını anlayabiliyorum: O anı yaşaması gerekiyordu ve ince bir denge tutturmak zorundaydı.[7]

Kazakistan’ın tepkisi

Borat, her ne kadar sevimli bir karakter olsa da özellikle alaycı bazı sözleri yüzünden Cohen'in karakterinin Kazakları aşağıladığı konusunda tartışmalar yapılmıştır. Kazaklar dışında Yahudi ve Çingene karşıtı söylemleri de Cohen'in başına iş açma eğilimindedir.[]

Yahudilerin Tepkisi

Cohen, Borat'ın Tucson Arizona'da çekilen bir bölümünde okuduğu şarkının sözleri yüzünden oldukça sert eleştirildi. Kendisi de bir Yahudi olmasına rağmen, şarkının sözlerinin Yahudileri aşağılayıcı ve tehditkâr olması sebebiyle dava edilmek istendi.[]

İlerleyen yıllardaki etkileri

Kuveyt'te oynanan uluslararası bir yarışmada birinci gelen Kazakistan millî takımı adına yanlışlıkla Borat filmindeki marş çalındı.[]

Devam filmi

Borat Subsequent Moviefilm isimli devam filmi, 23 Ekim 2020'de yayımlandı.[8]

Notlar

  1. ^ US and A
  2. ^ "the work of the Jews"

Kaynakça

  1. ^ a b "Salon.com Arts & Entertainment | What's real in "Borat"?". web.archive.org. 20 Şubat 2009. 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023. 
  2. ^ a b c d e f g PİŞKİN, G. (2008). İKİ KOMEDYEN, İKİ FİLM: G.O.R.A. VE BORAT. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 6(2), 84-92.
  3. ^ Güler, Emrah (2006). “Borat: Cultural Learnings of Political Incorrectness”, Turkish Daily News, Ankara, December 8, s.13.
  4. ^ Eğitimci, Umut T. (4 Haziran 2023). "Borat Filmi Bağlamında Komedi ve Özdeşsizlik İlişkisi". TAM Akademi Dergisi. 2 (1): 49-65. doi:10.58239/tamde.2023.03.003.x. ISSN 2822-4493. 14 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023. 
  5. ^ Uyanık, Ali Ulvi (2006). “Çılgın Bu Adam”, Milliyet Sanat, İstanbul, 25 Aralık, Sayı: 573, ss. 25-26
  6. ^ Ansen, David (2006). “Too Funny or Too Far?, Newsweek, Vol. CXLVIII; No. 20, November 13, ss. 58-61.
  7. ^ Yurtsever, İhsan (2006). “Amerika Hakkında Kültürel Bilgiler”, Sinema, İstanbul, Aralık, sayı: 12, ss. 84-88.
  8. ^ "Geri dönüyor! Borat 2'nin yayın tarihi belli oldu". mynet.com. 1 Ekim 2020. 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Terry Gilliam</span> İngiliz film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Terrence Vance "Terry" Gilliam, İngiliz senarist, yönetmen, animatör, oyuncu ve Monty Python tiyatro grubu üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Cohen</span> Kanadalı şair, şarkıcı ve söz yazarı

Leonard Norman Cohen, Kanadalı yazar, şair, söz yazarı ve müzisyendir. İlk şiir kitabını Montreal'de 1956'da, ilk romanını ise 1963'te yayımlayan Cohen'in erken dönem şarkıları müzikal olarak Avrupa pop müziğine dayanır ve çoğunluğu 1967 yılında çıkan Songs of Leonard Cohen albümünde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Borat Sagdiyev</span>

Borat Margaret Sagdiyev, Sacha Baron Cohen'in ilk kez "Da Ali G Show" adlı programında tanıttığı kurgusal bir Kazak gazeteci ve televizyon muhabirinin adıdır. Borat'ın Türkiye'den çıkarak tüm dünyada ilgi toplamayı başaran İnternet Mahir ile şaşırtıcı benzerlikler taşıdığı iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sacha Baron Cohen</span> İngiliz oyuncu ve komedyen

Sacha Noam Baron Cohen, Yahudi kökenli Britanyalı komedyen ve oyuncu.

<i>Schindlerin Listesi</i> Steven Spielberg filmi

Schindler'in Listesi, yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, 1993 ABD yapımı bir filmdir. II. Dünya Savaşı sırasında Naziler'in uygulamış olduğu soykırımdan binin üzerinde Polonya Yahudisinin kurtarılmasında rolü olan Oskar Schindler'i ve bu kurtarmayı konu edinen film, 321 milyon dolar gişe hasılatı elde etmiş ve Akademi, Altın Küre, BAFTA ve Grammy ödülleri kazanmıştır. "Tüm zamanların en iyi filmleri" konulu çeşitli listelerde üst sıralarda bulunan film, Amerikan Film Enstitüsü'nün güncel listesinde 9. sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Sellers</span> İngiliz oyuncu

Richard Henry Sellers ya da bilinen adıyla Peter Sellers, İngiliz komedyen ve oyuncudur. Daha çok Pembe Panter film serisindeki Şef Müfettiş Clouseau karakteri, Dr. Strangelove filminde oynadığı üç ayrı rol ve Lolita filminin 1962'deki orijinal versiyonunda oynadığı Clare Quilty karakteriyle bilinmektedir. Ayrıca kendisinin sondan bir önceki filmi olan Being There filmindeki çocuk saflığına sahip olan Bahçıvan Chance karakteri ile bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ali G</span>

Ali G, İngiliz komedyen Sacha Baron Cohen tarafından yaratılan ve canlandırılan hayali bir karakterdir. İlk olarak Channel 4'un Eleven O'Clock Show programında ortaya çıkan karakter daha sonra kendi şovu olan Da Ali G Show’a geçti ve Ali G Indahouse adlı bir film çekti. Fakat Cohen artık Ali G ve Borat karakterini emekli etti.

2007 MTV Film Ödülleri, 3 Haziran 2007 tarihinde Kaliforniya'da sahiplerini bulan ödüllerdir. Ödül töreninin sunuculuğunu Sarah Silverman üstlenmiştir. Seremoni başlamadan önce Rihanna ve Jay-Z Umbrella şarkısıyla ; Amy Winehouse Rehab şarkısıyla performans göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abbie Hoffman</span> Amerikalı aktivist (1936 – 1989)

Abbot Howard "Abbie" Hoffman sosyal ve politik aktivist. ABD'de Uluslararası Gençlik Partisi kurucularındandır. Kokain dağıtmakla suçlandıktan sonra kanun kaçağı olup, takma isimler altında yaşadı ve çevreci eylemlere katıldı. 1968'de Demokrat Parti kongresinde polisle tartışamaları sonrası tutuklanıp isyana teşvik suçuyla Jerry Rubin, David Dellinger, Tom Hayden, Rennie Davis, John Froines, Lee Weiner ve Bobby Seale ile tutuklandı. Şikago Sekizlisi adlı bu grup, Seale'in davasının ayrılmasıyla "Şikago Yedilisi" olarak bilindi.

<span class="mw-page-title-main">Martin Freeman</span> İngiliz oyuncu

Martin John Christopher Freeman, BAFTA ödülü sahibi İngiliz aktör. Aşk Her Yerde'deki John, BBC'nin Altın Küre ödüllü komedi dizisi The Office'deki Tim Canterbury, Douglas Adams'ın romanından uyarlanan Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi filmindeki Arthur Dent, Sherlock'taki Doktor Watson ve Nativity!'deki Mr. Madden rolleriyle bilinir. Peter Jackson'ın Hobbit filminde Bilbo Baggins rolü için seçilmiştir. 2016 yılında vizyona giren Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı filminde de rol almıştır.

Borat şu anlamlara geliyor olabilir.

Linda Stein Amerikalı heykeltıraş ve feminist.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan sineması</span>

Kazakistan sineması, Kazakistan merkezli film endüstrisini ifade eder. Bugün, Kazakistan her yıl yaklaşık on beş uzun metrajlı film çekiyor.

<i>Borat Subsequent Moviefilm</i>

Borat Subsequent Moviefilm ya da uzun adıyla Borat Subsequent Moviefilm: Bir Zamanların Şanlı Kazakistan Milletinin Çıkarlarını Artırmak İçin Amerikan Rejimine Muazzam Rüşvet, Jason Woliner tarafından yönetilen 2020 tarihli sahte belgesel kara mizah filmi. 2006 tarihli Borat! Şanlı Kazakistan Milletinin Çıkarlarını Arttırmak İçin Amerikan Kültürünün İncelenmesi filminin devamı niteliğindedir. 23 Ekim 2020'de Amazon Studios tarafından yayınlanmıştır.

Azamat Bagatov İngiliz komedyen Sacha Baron Cohen tarafından yaratılmış hicivli karakter. Ken Davitian'ın canlandırdığı karakter ilk kez 2006 yapımı Borat: Şanlı Kazakistan Milletinin Çıkarlarını Arttırmak İçin Amerikan Kültürünün İncelenmesi filminde yardımcı karakter olarak görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Isla Fisher</span> Avustralyalı sinema oyuncusu (d. 1976)

Isla Lang Fisher, Avustralyalı oyuncu ve yazar. Kariyerine Avustralya televizyonunda başladı. Umman'da İskoç bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi, altı yaşında Avustralya'ya taşındı. Fisher, genç yaşta televizyon reklamlarında göründükten sonra 1994'ten 1997'ye kadar pembe dizi Home and Away'deki Shannon Reed rolüyle öne çıktı ve iki Logie Ödülü adaylığı kazandı.

<span class="mw-page-title-main">78. Altın Küre Ödülleri</span> Amerikan film ödülleri

Hollywood Yabancı Basın Birliği tarafından seçilen 2020-2021'in filmleri ve dizileri, 78. Altın Küre Ödülleri ile birlikte onurlandırıldı. Tören, COVID-19 salgınının sinema ve televizyon üzerindeki etkisi nedeniyle normal tarihinden yaklaşık iki ay sonra yapıldı. Dick Clark Productions ve HFPA tarafından hazırlanan tören, New York'taki Rainbow Room'dan Tina Fey ve Beverly Hills, Kaliforniya'daki Beverly Hilton Oteli'nden Amy Poehler ile birlikte Amerikan televizyon kanalı NBC'de canlı olarak yayımlandı. Adaylar, 3 Şubat 2021'de duyuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Bakalova</span> Bulgar oyuncu

Mariya Valçeva Bakalova, Bulgar oyuncu. 2020 yapımı sahte belgesel Borat Subsequent Moviefilm Tutar Sağdiyev rolüyle uluslararası tanınırlık kazandı. Performansıyla En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Eleştirmenlerin Seçimi Film Ödülü'nü kazandı ve Akademi Ödülleri, BAFTA Film Ödülleri, Altın Küre Ödülleri ve Screen Actors Guild Ödülleri'nde aday gösterildi.

Tanaz Eshaghian İran doğumlu Amerikalı belgesel yapımcısı. New York'ta yaşamaktadır.

<i>Who Is America?</i>

Who Is America?, Sacha Baron Cohen tarafından oluşturulan, 15 Temmuz 2018'de Showtime'da ilk gösterimi yapılan siyasi hiciv ve sahte belgesel tarzında bir Amerikan televizyon programıdır. Anthony Hines, Todd Schulman, Andrew Newman, Dan Mazer ve Adam Lowitt ile birlikte yönetici yapımcılığı üstlenen Sacha Baron Cohen, ayrıca çeşitli karakterleri canlandırmaktadır.