İçeriğe atla

Borçka Köprüsü

Köprünün yandan görünümü
Köprünün önden görünümü

Borçka Köprüsü, Borçka Kırmızı Demir Köprü, Borçka Çelik Köprüsü, Borçka Demir Köprü,[1] Perçinli Kemer Köprü, Borçka Merkez Asma Demir Köprü[2] veya Borçka Merkez Asma Çelik Köprü,[3] Artvin'in Borçka ilçesinde konumlanmış bir demir asma köprüdür.

Tarihçe

Köprü, eskiden Rusların yaptığı ve bir taşkın sırasında köprünün olduğu yere, 1933 yılında yapılmaya başlandı. Temel atılırken önceki köprünün yıkılmamış iki kenar ayağından faydalanıldı. Köprünün yapımından Alman mühendisler çalıştı. Köprü, 23 Temmuz 1935 tarihinde dönemin başbakanı İsmet İnönü'nün katılımıyla açıldıysa da, köprüye yapılan eklemeler 1936 tarihine kadar devam etti. Köprü, Skoda fabrikasında 68.400 liraya yaptırıldı. Köprü ayakların sağlamlaştırılması ve ahşap döşemeler için ekstradan 7.200 lira harcandı.

Özellikleri

Çoruh'un üzerindeki köprü 113.89 metre açıklığındadır.[4] Yapıldığı tarihte Türkiye'de açıklığı en fazla olan köprüydü. Köprünün kemeri 15.75 metre yüksekliğindedir. 240 ton demirden yapılan köprünün döşemesinde ise ahşap malzeme kullanılmıştır. Köprünün genişliği ise 4.5 metredir. Köprünün yapımında Langer kirişi sistemi uygulanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Gülşen Makar (4 Haziran 2023). "87 Yıllık Demir Köprü". artvingazeteleri.com. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  2. ^ "Borçka Merkez Asma Demir Köprü". artvinden.com. 7 Ekim 2017. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  3. ^ "Borçka Merkez Asma Çelik Köprü - Artvin". kulturportali.gov.tr. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  4. ^ "Tarihi Borçka Çelik Köprüsü" (PDF). uab.gov.tr. 2023. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">15 Temmuz Şehitler Köprüsü</span> İstanbul Boğazı üzerindeki üç köprüden biri

15 Temmuz Şehitler Köprüsü, eski adıyla Boğaziçi Köprüsü ya da boğaza inşa edilen ilk köprü olmasına atıfla halk arasında Birinci Köprü; Karadeniz ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan İstanbul Boğazı üzerinde yer alan üç asma köprüden biri ve ilkidir. Köprünün ayakları Avrupa Yakası'nda Ortaköy, Anadolu Yakası'nda Beylerbeyi semtlerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Malabadi Köprüsü</span> Tarihî köprü

Malabadi Köprüsü veya orijinal adıyla Akarman Köprüsü, Silvan'a 23,2 km uzaklıkta Silvan ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Oğuz Türkleri'nden Artuklu beyliğinin önderi Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmış tarihi bir köprü. Silvan'dan rahatlıkla ulaşım imkânı vardır. Diyarbakır Tarihi Eserler Envanteri'ne kayıtlıdır. Malabadi Köprüsü 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü Silvan Belediyesi'nin logosunu oluşturan ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Köprü</span> iki yakayı birbirine bağlayarak yolu bir yandan ötekine eriştirmek için yapılan yapı

Köprü, nehir ve vadi gibi geçilmesi güç bir engelin iki kıyısını bağlayan veya herhangi bir engelle ayrılmış iki yakayı birbirine bağlayan veya trafik akımının, başka bir trafik akımını kesmeden üstten geçmesini sağlayan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">1915 Çanakkale Köprüsü</span> Çanakkalede bulunan dünyanın en uzun orta açıklıklı asma köprüsü

1915 Çanakkale Köprüsü, Çanakkale'nin Lapseki ile Gelibolu ilçeleri arasında bulunan asma köprüdür. Çanakkale Boğazı'nın ilk ve Marmara Bölgesi'nin beşinci asma köprüsüdür. Malkara-Çanakkale Otoyolu'nun bir parçası olan köprü, 18 Mart 2022'de hizmete girdi. 2.023 metre orta açıklık uzunluğu ile Japonya'daki Akashi Kaikyō Köprüsü'nü geçerek dünyanın en uzun orta açıklığına sahip asma köprüsü olmuştur.

Çaneva Köprüsü veya resmi adıyla Ortaköy-Nurluca Köprüsü, Rize'nin Hemşin ilçesindeki Nurluca köyünde bulunan bir kemer köprüdür. Doğu-Batı yönünde uzanan köprünün, 1700'lü yıllarda inşa edildiği düşünülmektedir. Köprü 30.15 metre uzunluğunda ve 2.7 metre genişliğindedir. Tek kemerli köprünün kemerinin ve korkuluk bitimlerinin yapımında kesme taş kullanılmışken, köprünün diğer yerlerinin yapımında moloz taş kullanılmıştır. Köprü yolu düzenli molozla döşenmiştir. 11 metre yüksekliğindeki köprü, Akyamaç-Ortaköy-Kito Yaylası-İlçe Merkezi bağlantılarının kesişim noktasında konumlanmıştır. Köprünün ayakları kaidenin üzerine oturtulmuştur. Tek gözlü ve basık yuvarlak kemerli olan köprünün kemer ayaklarının iç yüzünde ikişer tane niş bulunmaktadır. Ayrıca köprünün kuzeyinde betonarme bir köprü bulunmaktadır.

Esenkıyı Köprüsü veya Rus Köprüsü, Artvin'in Hopa ilçesindeki Esenkıyı köyünde bulunan bir kemer köprüdür. Yerden 5 metre yükselikte olan köprü, köydeki küçük bir derenin üzerine inşa edilmiştir. Yaya geçişi için kullanılan köprünün ilçe merkezine uzaklığı 6 kilometredir. Köprü, 7.70 metre uzunluğunda ve 9 metre genişliğindedir.

Vaniti Köprüsü, Artvin ilinin Borçka ilçesinde konumlanmış, tek gözlü ve düz yollu bir kemer köprüdür. 18. yüzyılda inşa edildiği düşünülen köprünün uzunluğu 33 metre genişliği ise 2.9 metredir. Düzköy köyünde yer alan köprü, Düzköy Vaniti Köprüsü adıyla da bilinmektedir. Ayaklarında nişler bulunan köprünün yapımında moloz taş, kemerinin yapımında ise kesme taş kullanılmıştır. Korkulukları olmayan köprünün ayakları kayaya dikilmiştir.

Aralık Köprüsü, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Aralık köyünde konumlanmış, tek gözlü ve yolu eğimli olan tek kemerli taş köprüdür. Klaskuri Köprüsü olarak bilinmekle birlikte, Klaskuri köyünün adının 1925 yılında Aralık olarak değiştirilmesine bağlı olarak Aralık Köprüsü denmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Beğlevan Köprüsü</span> Artvin de bir köprü

Beğlevan Köprüsü veya Türkçe adıyla Güreşen Köprüsü, Artvin'in Borçka ilçesinde yer alan bir kemer köprüdür. 20.9 metre uzunluğundaki köprünün genişliği 2.95 metre, kemer yüksekliği ise 8.70 metredir. Beğlevan Deresi'nin üzerindeki köprü, muhtemelen 18. yüzyılın sonlarında inşa edilmiştir. Tek gözlü köprünün kemerinin yapımında kesme taş, tempan duvarlarının yapımında ise moloz taş kullanılmıştır. Köprünün kuzeybatı ayağı dere yatağında, güneydoğu ayağı kayada konumlanmıştır. Tempan duvarı betonla sağlamlaştırılan köprü, güneydoğu-kuzeybatı doğrultusunda uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşa Osmaniye Köprüsü</span>

Osmaniye Köprüsü, Artvin'in Kemalpaşa ilçesinde bulunan bir kemer köprüdür. Köprünün kemer ve korkuluklarının yapımında kesme taş, yol döşemesinde moloz taş kullanılmıştır. 18. yüzyılda inşa edildiği düşünülen köprü, günümüzde yayalar tarafından aktif olarak kullanılmaktadır.

Suadiye Mahallesi Köprüsü veya II. Beğlevani Köprüsü, Artvin'in Borçka ilçesinde yer alan bir kemer köprüdür. Beğlevan Deresi'nin üzerindeki köprü, Beğlevan Köprüsü'nden farklı olarak korkuluklara sahiptir. Tek gözlü köprünün kemerinin yapımında küçük kesme taşlar, tampon duvarlarda ise moloz taş kullanılmıştır. Kemer yükseliği 10 metre olan köprünün genişliği 2,6 metredir.

Kömürcüler Köyü Köprüsü, Rize'nin Merkez ilçesinde konumlanmış tek gözlü ve yuvarlak kemerli bir kemer köprüdür. 17,00 metre uzunluğundaki köprünün genişliği 2,80 metredir. Mimari özelliklerinden 19. yüzyılda yapıldığı anlaşılan kemer köprünün yapımında moloz taş ve kesme taş kullanılmıştır. Kemer ayakları dere yatağında olan köprü kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır.

Yeşildere Köprüsü, Rize'nin Merkez ilçesinde konumlanmış tek gözlü ve basık kemerli bir kemer köprüdür. 10,00 metre uzunluğundaki köprünün genişliği 2,30 metredir. Mimari özelliklerinden 19. yüzyılda yapıldığı anlaşılan kemer köprünün yapımında moloz taş ve kesme taş kullanılmıştır. Kemer ayakları ana kayanın üzerine inşa edilen köprü, kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır. Köprünün kuzey ayağının iç yüzeyinde niş vardır.

Güreşen Köyü Kesiktaş Köprüsü, Artvin ilinin Borçka ilçesindeki Güreşen köyünde konumlanmış tek kemerli bir kemer köprüdür. 16 metre uzunluğundaki köprünün genişliği 2,4 metredir. Yapımında kesme taş ve moloz taş kullanılmış köprü bitkilerle kaplanmıştır.

Malakmiyeti Köprüsü, Artvin'in Borçka ilçesindeki Camili köyünde konumlanmış bir ahşap köprüdür. Köprünün adı, Camili köyünün bir mahallesi olan Malakmiyet'ten türemiştir.

Baltacılar Köprüsü, Artvin'in Borçka ilçesindeki Düzenli köyünde konumlanmış bir ahşap köprüdür. Yaklaşık 560 metre rakımda yer alan köprü, köy içindeki mahalleleri birbirine bağlamak üzere inşa edilmiştir. İsmini bulunduğu mahalle olan Baltacılar'dan almıştır. İnsan ve hayvan geçişi için tasarlanmıştır.

İskepati Köprüsü, Artvin'in Borçka ilçesinde konumlanmış bir kemer köprüdür. Hopa-Borçka karayolundaki Düzköy çıkışının 2 km kuzeydoğusunda konumlanmıştır.

Orçi Deresi Köprüsü, Artvin'in Arhavi ilçesindeki Kapisre Deresi'nin üzerinde konumlanmış bir kemer köprüdür. 17. yüzyılın başında inşa edilen köprü, 1990'lerin başında büyük ölçüde yıkılmış, geriye kalan kemer ayaklarının büyük kısmı ise 22 Temmuz 2021'deki selde yıkılmıştır. Ana kemer gözü ve yol uzunluğu açısında eşsiz bir örnekti. 2023 yılında köprüye restorasyon çalışmalarına başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Borçka Asma Köprü</span>

Borçka Asma Köprü, Borçka Asma Köprüsü, Dilek Köprüsü veya Yeniyol Asma Köprüsü, Artvin'in Borçka ilçesinde konumlanmış, yolu ahşaptan yapılma bir asma köprüdür. Karadeniz Bölgesindeki en uzun asma köprü olma özelliğini taşıyan yapı, Çoruh nehrinin üzerinde konumlanmıştır. Köprünün uzunluğu 1967 Artvin il yıllığında 140 metre olarak geçse de, 105 metredir.

Zeytincik Asma Köprüsü, Artvin'in Yusufeli ilçesindeki Zeytincik köyünün Gökçele (Ahalşen) mahallesine girmek için kullanılan bir asma köprüdür. Köprüyü diğer köprülerden ayıran özelliği, ortasındaki demir kapıdır.