İçeriğe atla

Bopomofo

Bopomofo
注音符號
TürSami heceli
DillerÇince
OluşturanTelaffuz Birleştirme Komisyonu
Dönem1918-günümüze[1]
Aile sistemi
Kardeş alfabelerÇince karakterler, kanji, kana, hança
ISO 15924ltr, Bopomofo
YönSoldan sağa
Unicode adıBopomofo
Unicode aralığı
Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA.

Bopomofo (Çince: 注音符號; pinyin: zhùyīnfúhào) veya zhuyin, Mandarin Çincesi ile diğer ilgili diller ve lehçeler için kullanılan bir harf çeviri sistemidir. Sistem, günümüzde en yaygın olarak Tayvan Mandarincesinde kullanılmakta olup ayrıca, diğer Çince lehçeleri, özellikle Mandarin Çincesi lehçelerinin diğer çeşitlerini ve Tayvan Hokkiencesi kopyalamak için kullanılır. 37 karakter ve dört ton işaretinden oluşan, olası tüm sesleri Mandarince kopyalar.

Bopomofo, ilk olarak 1910'larda Beiyang hükûmeti tarafından tanıtıldı ve değiştirilmiş bir Latin alfabesi kullanan Wade-Giles sistemi ile birlikte kullanıldı. Bopomofo, Tayvan'da Mandarin Çincesi için ana elektronik giriş yöntemi olarak ve sözlüklerde ve diğer belgelerde yaygın olarak kullanılan resmi bir harf çevirisi sistemidir.

Karakterler

zhǔyīn pīnyīn UFA   zhǔyīn pīnyīn UFA  zhǔyīn pīnyīn UFA  zhǔyīn pīnyīn UFA
Ünsüzler
ㄅbb̥ ㄆppʰ  ㄇmm ㄈff
ㄉdd̥ ㄊttʰ  ㄋnn ㄌll
ㄍgg̊ ㄎkkʰ  ㄏhx    
ㄐjʥ̥ ㄑqʨʰ  ㄒxɕ ㄧyj
ㄓzhɖʐ̥ ㄔchʈʂʰ  ㄕshʂ ㄖrʐ
ㄗzʣ̥ ㄘcʦʰ  ㄙss ㄨww
Ünlüler
ㄚaa ㄛoo  ㄜeɤ ㄝêɛ
ㄞaiai ㄟ eiei  ㄠaoaʊ  ㄡouou
ㄢanan ㄣenǝn  ㄤangɑŋ ㄥengǝŋ
ㄩüy ㄧii  ㄨuu ㄦerə˞
Tonlar
1 : -ˉ  2 : ˊˊ   3 : ˇˇ  4 : ˋˋ

Kaynakça

  1. ^ 中國文字改革委員會 (Committee for the Reform of the Chinese Written Language). 漢語拼音方案（草案） (Scheme for the Chinese Phonetic Alphabet (Draft)). Beijing. Feb 1956. Page 15. "注音字母是1913年拟定，1918年公布的。" (Çince)

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Bopomofo ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin (bölge)</span>

Çin (Geleneksel Çin yazısı: 中國; Basitleştirilmiş Çince:

Tayvan, Doğu Asya'da Çin'in ve Japonya'nın güneyinde, Filipinler'in kuzeyinde bir adadır. Günümüzde Tayvan adı, Tayvan (Formoza) adasıyla birlikte Büyük Okyanus'undaki Lanyu ve Lüdao adaları, Tayvan Boğazı'ndaki Penghu, Matzu ve Kinmen adaları gibi Çin Cumhuriyeti yönetimi altındaki topraklara işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Fonetik Alfabe</span> sesleri gösteren standart alfabe

Uluslararası Ses Abecesi veya Uluslararası Fonetik Alfabe, seslerin kâğıt üzerinde gösterilebilmesi için oluşturulmuş standart alfabedir. Tüm dillerdeki konuşma seslerini bir örnek biçimde kodlayabilmek için oluşturulmuş işaretler ve simgeler sistemidir. Bu sistemden en çok dilbilimde ve sözlüklerin hazırlanmasında yararlanılır.

<span class="mw-page-title-main">Standart Çince</span>

Standart Çince, Putonghua ya da Standart Mandarin, Çin'in resmî dilidir. Çin'in kuzeyinde konuşulan Mandarin Pekin lehçesinden türemiştir. Çin'de bu dile guānhuà (官话), memurların dili denmekteydi. Ancak Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra 1955'te adı putonghua (普通话) yaygın söz olarak değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Pinyin</span> Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemi

Pinyin ya da Hanyu Pinyin Standart Mandarin için Çince yazısında kullanılan romanizasyon sistemidir. Yani her biri ayrı bir ideogram olan Çince karakterlerin Latin alfabesi ile yazılıp okunabilmesini sağlar. Bu sistem 1979 yılından itibaren Çin hükûmeti tarafından resmen benimsenmiştir. Pinyin sistemi, hem en yeni hem de Mandarince telaffuzu en yakın sunan romanizasyon yöntemidir. Artık eskimiş olan Wade-Giles sistemi geçmişte yaygın kullanılmasına karşın yavaş yavaş terkedilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kansu</span>

Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù

Wade-Giles, Pekin'de kullanılan Mandarin formu üzerinde kurulu Çince romanizasyon sistemidir. 19. yy. ortalarında Thomas Wade tarafından üretilen bir sistem üzerine gelişmiştir ve Herbert Giles'e ait 1892 basımı Çince-İngilizce sözlük ile son haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ma Ying-jeou</span> 6. Tayvan devlet başkanı

Ma Ying-jeou, Çin Cumhuriyeti devlet başkanı. Çin Cumhuriyeti'nde (Tayvan) Adalet Bakanlığı, Taipei belediye başkanlığı ve Kuomintang genel başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 20 Mayıs 2008 tarihinde yemin ederek Çin Cumhuriyeti devlet başkanlığı görevine başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin dilleri</span> Doğu Asyada ki Sinitik diller

Çin dilleri ya da Çin dil ailesi, Çin'de yaşayan Hanların konuştuğu dillerin tümüne verilen addır. Çin-Tibet dil ailesine dahil kollardan birini oluşturmaktadır. Bu diller ayrıca Sinitik diller olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Şensi</span>

Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çangşa</span> Çinin Hunan bölgesinin başkenti

Çangşa Çin'in Hunan bölgesinin başkentidir. Yangtze Nehri'nin bir kolu olan Xiang Nehri'ni üzerinde yer almaktadır. Belediye hizmet alanı 11.819 km2 olan şehir 2010 Çin nüfus sayımına göre 7.044.118 kişi nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Quanzhou</span>

Quanzhou ya da eski adıyla Zeytun, Çin'in Fujian eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, güney batıda Xiamen eyalet altı şehri, batıda Zhangzhou ve Longyan, kuzeydoğuda Putian ve Fuzhou ve kuzeybatıda Sanming il düzeyi şehirleri ile komşu olup ayrıca Tayvan Boğazı'na da kıyısı bulunmaktadır. Yüzölçümü 11,218.91 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 8,128,533'tür.

Antagonist çelişki veya uzlaşmaz çelişki, antagonist, yani zıt olan farklı sosyal sınıflar arasında uzlaşmaz çelişkiyi ifade eden terim. Özellikle Maoist teoride bu çelişkiye sıklıkla atıfta bulunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Romanizasyon</span>

Dilbilimde romanizasyon veya romantizasyon, farklı bir yazı sistemindeki ifadeleri Latin (Roma) alfabesine dönüştürmektir. Romanizasyon yöntemleri arasında yazılı metinin çevirisi ve transkripsiyonu, konuşulan kelimenin temsili ve her ikisinin kombinasyonu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Xiao'erjing</span>

Xiao'erjing ya da kısa ismiyle Xiaojing, kelime anlamıyla "çocuk yazısı"; Mandarin ya da Dunganca gibi Sinitik dilleri Arap harfleriyle yazma uygulaması. "Özgün yazı" ya da "gözden geçirilmiş yazı" olarak da bilinir. Başta Huiler, Donşianlar ve Salarlar olmak üzere Çin'de çoğunluğu İslâm dinine mensup etnik azınlıklara ait bireyler tarafından bazen kullanılır; eskiden Orta Asya'daki bu halkların torunları olan Dungan halkı tarafından da kullanılırdı. Sovyet yazı reformları nedeniyle Dunganlar, Xiao'erjing'in yerine Latin alfabesini, sonra da Kiril alfabesini kullanmaya zorunda kaldılar ve günümüzde Kiril alfabesini kullanmaya devam etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Tay Genel Transkripsiyon Sistemi</span> Dil çeviri sistemi

Kraliyet Tay Genel Transkripsiyon Sistemi (KTGTS), Tayca kelimeleri Latin alfabesine çevirme sistemidir. Tayland Kraliyet Enstitüsü tarafından yayınlandı.

<span class="mw-page-title-main">Wang Kuang-hui</span>

Wang Kuang-hui, Tayvanlı profesyonel beyzbolcu ve antrenör.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çince</span>

Orta Çince, ilk olarak MS 601'de yayınlanan ve ardından birkaç gözden geçirilmiş ve genişletilmiş baskının izlediği bir rime sözlüğü olan Qieyun 'da kayıtlı Çincenin tarihsel çeşididir. Yazı sisteminin doğası gereği, telaffuzun kendisi ve fonetik yeniden yapılandırılmak zorunda kaldı. Daha önceki Eski Çincenin aksine, Orta Çince dört tonlu bir ton sistemi geliştirmişti. Mevcut Çin lehçelerinin çoğu Orta Çinceden evrimleşmiş olup bununla birlikte Min Çincesi gibi bazı istisnalar bulunmaktadır.

Kutluk Säbäg Hatun Hatun (kraliçe) ve ardından İkinci Türk Kağanlığı'nın hanşası idi. 734-741'de Tengri Kağan'ın azınlığı sırasında naip olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.